به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ریشه تخریب قبور ائمه بقیع را باید در دشمنی تاریخی با اهلبیت پیامبر صلیاللهعلیهوآله جستوجو کرد. از همان سالهای نخست پس از رحلت پیامبر، جریانهایی شکل گرفتند که نهتنها با ولایت اهلبیت به مقابله برخاستند، بلکه تلاش کردند هرگونه نماد و یادگار از آنان را حذف کنند. این دشمنی عمیق با اهلبیت علیهمالسلام، در طول قرون، در قالبهای مختلفی مانند حذف نام، محدودیت در زیارت، و در نهایت تخریب قبور، بروز یافت.
بقیع، آرامگاه چهار تن از امامان معصوم علیهمالسلام، یعنی امام حسن مجتبی، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهمالسلام است. این مکان مقدس، پیش از تخریب، دارای بارگاههایی با شکوهی بود که مورد زیارت مسلمانان از سراسر جهان قرار میگرفت. قبور برخی از زنان و صحابه برجسته نیز در همین قبرستان قرار دارد. بقیع نهتنها بخشی از هویت شیعی، بلکه بخشی از تاریخ اسلام است.
با ظهور وهابیت در قرن دوازدهم هجری، جریانی نوپدید اما ریشهدار در افراطگرایی اسلامی پدید آمد که با هرگونه تجلیل، احترام یا نمادگذاری در قبور اولیاءالله به شدت مخالف بود. محمد بن عبدالوهاب، بنیانگذار این تفکر، زیارت قبور را بدعت دانست و آن را شرک معرفی کرد. این جریان بعدها با حمایت سیاسی خاندان سعودی، قدرت یافت و به توجیه تخریب قبور اهلبیت علیهمالسلام پرداخت.
تخریب قبور ائمه بقیع در دو مرحله انجام شد؛ نخست در سال 1220 قمری توسط وهابیان صورت گرفت، اما با فروپاشی دولت اول سعودی، آرامگاهها بازسازی شدند. بار دوم در هشتم شوال سال 1344 قمری، پس از تسلط مجدد وهابیان بر حجاز، قبور بهطور کامل ویران شد. از آن زمان تاکنون، این مکان مقدس بدون هرگونه نشانهای از قبور، در حالتی مظلوم و محجور باقی مانده است.
بنابراین عامل اصلی این تخریب، تفکر وهابی با تفسیر خاص خود از توحید و شرک است. اما مهمتر از آن، حمایت رسمی حکومت آل سعود از این جریان بود. ائتلاف سیاسی میان محمد بن عبدالوهاب و محمد بن سعود، زمینهساز اجرای این سیاستها شد. در واقع، تخریب قبور را باید هم محصول انحراف فکری و هم محصول مصلحتسنجیهای سیاسی برای حذف هویت شیعی دانست.
تخریب قبور بقیع، تنها از بین بردن چند بنای تاریخی نبود؛ بلکه حذف بخش مهمی از هویت دینی، فرهنگی و تاریخی امت اسلام بهویژه شیعیان بود. این اقدام، نوعی جنگ با یاد و نام اهلبیت علیهمالسلام تلقی میشود و سبب رنج عاطفی عمیق در میان دوستداران اهلبیت شده است.
تخریب بقیع، همواره با واکنش گسترده علمای شیعه و برخی از علمای اهل سنت مواجه بوده است. بسیاری از علما، این اقدام را خلاف روح قرآن و سنت رسول خدا دانستند. در سالهای پس از تخریب، تلاشهای فراوانی برای بازسازی قبور انجام شده که متأسفانه تاکنون به دلیل سیاستهای حاکم بر حجاز، بینتیجه مانده است.
بقیع، امروز نماد مظلومیت اهلبیت و غربت شیعه در طول تاریخ است. هر سال در هشتم شوال، دلهای عاشقان اهلبیت به یاد آن روز سیاه، از غم میسوزد. این فاجعه، نهفقط حادثهای تاریخی، بلکه مسئلهای زنده و جاری در ذهن و قلب امت اسلامی است که تا بازسازی این قبور نورانی التیام نخواهد یافت.
انتهایپیام/