به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ 30فروردینماه مصادف با اولین سالگرد درگذشت استاد ارجمند اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، مرحوم پرویز داوودی است. به همین مناسبت، مهدی آقازاده، کارشناس اقتصاد بینالملل، که خود از محضر آن استاد فرزانه بهرهمند شده است، یادداشتی درباره خصائل اخلاقی و علمی استاد خود نوشته و در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داده است. متن یادداشت به این قرار است:
"در گذر زمان، تنها معدودی از انسانها هستند که حضورشان نهفقط در لحظه، بلکه برای نسلها الهامبخش و راهگشا میشود. دکتر پرویز داوودی، استاد فرهیخته، اندیشمند ژرفاندیش و اقتصاددان برجسته، یکی از آن چهرههای نادری بود که خاطرهاش در ذهن شاگردان و همکارانش، و بلکه در تار و پود نهاد علمی و فرهنگی ایران جاودانه خواهد ماند. اکنون که نخستین سالگرد درگذشت این مرد بزرگ فرا رسیده، درنگی در سلوک علمی، اخلاقی و انسانی او، ادای دینی است کوچک به روح بلندش که تا همیشه زنده و جاری است.
بیشتر بخوانید
دکتر داوودی استاد اقتصاد بود، اما شهادت میدهم که کلاس درس او، صرف فرمول و نمودار نبود و با کلاسهای درس مجرد و بیمحتوا فاصله نجومی داشت. اقتصاد به مثابه یک فلسفه زیست مطرح میشد: تلفیقی از عقلانیت، اخلاق و مسئولیت اجتماعی. تدریس برای او انتقال دانش نبود، بلکه انتقال نگاه بود. روش تدریس او آرام، متین و در عین حال عمیق بود. با طرح پرسشهایی بنیادین و گشودن افقهایی تازه در ذهن شاگردانش، آنان را وامیداشت که از چارچوبهای قراردادی عبور کنند و به تحلیلگری منتقد، مستقل و خلاق بدل شوند. دکتر داوودی همیشه بر این باور بود که علم باید با اخلاق آمیخته باشد. دانش بیتعهد، از نظر او سودمند نبود، بلکه خطرناک تلقی میشد. به همین دلیل، همواره میکوشید تا در کنار آموزش مفاهیم تخصصی اقتصاد، ارزشهایی چون صداقت، مسئولیتپذیری، عدالتخواهی و پرهیز از منفعتطلبی صرف را نیز در جان و دل دانشجویان خود بنشاند. بسیاری از دانشآموختگانی که امروزه در عرصههای علمی، اجرایی و آموزشی کشور مشغول فعالیت هستند، شخصیت حرفهای و دیدگاههای اخلاقی خود را مرهون سالهایی میدانند که در کلاسهای او آموختهاند.
در برخورد با دانشجویان، هرگز از جایگاه بالا سخن نمیگفت. فروتنی در رفتار، و احترام به استعدادهای گوناگون، از ویژگیهای بارز شخصیت او بود. چه بسیار دانشجویانی که در مواجهه با دشواریهای تحصیلی یا شخصی، با دلی پریشان به سراغ استادشان میرفتند، و او با حوصله و دلسوزی پدری، راهنماییشان میکرد و به آنان دلگرمی میداد. حمایتهای بیریای او، چه در تأمین منابع پژوهشی و چه در گشودن درهای فرصتهای شغلی و علمی، همواره پشتوانه بیبدیلی برای شاگردانش بود.
میراث دکتر داوودی فراتر از کلاسها و مقالات علمیاش امتداد یافته است. او نسلی از اقتصاددانان تربیت کرده که نه فقط به ابزارهای تحلیلی اقتصاد مسلط هستند، بلکه دغدغه کارآمدی، عدالت و اخلاق را نیز در دل دارند. بسیاری از شاگردان او امروز خود استاد دانشگاه، مشاور سیاستگذار یا پژوهشگر اقتصادی در نهادهای معتبر هستند. این زنجیره انتقال دانش و بینش، یکی از ماندگارترین نمادهای اثرگذاری عمیق آن استاد فقید است.
از دیگر وجوه ماندگار میراث او، نقش مؤثرش در توسعه گفتمان اقتصاد اسلامی در ایران بود. دکتر داوودی با باور راسخ به امکان تلفیق عقلانیت علمی و ارزشهای دینی، سالها از عمر خود را صرف تبیین و تثبیت مفاهیم بنیادین این حوزه کرد. آثار تألیفی او در حوزههایی همچون «مبانی اقتصاد اسلامی» و «پول در اقتصاد اسلامی»، مبنای درسی بسیاری از دانشگاهها شد و مسیر پژوهش را برای دانشجویان و استادان هموار کرد. او طی دهههای متمادی به نظریهپردازی در این زمینه پرداخت، و در نهادسازی و اجراییسازی اصول اقتصاد اسلامی نیز حضوری فعال داشت.
مرحوم دکتر داوودی همچنین نگاهی آیندهنگر به اقتصاد کشور داشت و همواره میکوشید با تأکید بر بومیسازی دانش اقتصادی، چارچوبهایی ارائه دهد که با واقعیتهای جامعه ایران همخوان باشد. اعتقادش این بود که الگوبرداری صرف از مدلهای غربی، بدون توجه به ساختارهای فرهنگی و اجتماعی ایران، نمیتواند منجر به توسعهای پایدار و عادلانه شود. این نگاه مستقل، در بسیاری از تحلیلها و پیشنهادهای سیاستی او قابل مشاهده است.
با وجود همه این دستاوردها، آنچه بیش از هر چیز یاد دکتر داوودی را در دلها زنده نگه میدارد، شخصیت انسانی، فروتنی و پاکدستی اوست. در روزگاری که بسیاری از معیارها رنگ باختهاند، او خود معیار ماند. نه جاهطلبی او را درربود و نه قدرتطلبی او را از مسیر حق منحرف کرد. تمام تلاشش این بود که مفید باشد، راهنما باشد، و به قدر توانش جامعهٔ خود را به سمت خیر عمومی هدایت کند. در مسئولیتهای دولتی و اجراییای که بر عهده گرفت، همواره همان استاد متواضع دانشگاه باقی ماند؛ و در تمام شئون انسانی اهل مشورت، اهل علم، و اهل انصاف بود.
اکنون، یک سال پس از رفتن دکتر پرویز داوودی، جای خالیاش بیش از همیشه احساس میشود. اما آثارش، شاگردانش، افکارش و روش زندگیاش، همچنان در میان ما حضور دارد. اگرچه جسم او از میان ما رفته، اما نام و یادش در قلب جامعه علمی ایران جاودانه خواهد ماند. بیتردید، رسالت یک معلم، چیزی فراتر از انتقال دانستههاست. معلمی واقعی، همچون دکتر داوودی، آن است که مشعل هدایت را روشن کند، و راه را به دیگران نشان دهد؛ و او چنین کرد.
یادش گرامی"
انتهای پیام/