به گزارش خبرگزاری تسنیم، یک حج است و هزار رمز و رازی که در هر بخش از اعمال و مناسک این فریضه نهفته است. از احرام بستن و لبیک گفتنِ زائر گرفته تا دست دراز کردن به سوی حجرالاسود و ایستادن بر مقام ابراهیم و گردیدن دور خانه خدا ...
ایستادن بر مقام ابراهیم بخشی از همین مراحل و مناسک حج است که ظاهری دارد و رمز و راز و باطنی. ظاهرش در دین آمده و باطنش از زبان معصوم (ع) بیان شده است. اگر زائر هستی و میخواهی به مقام حاجی نائل شوی و اوج بگیری و با سفر حج به معراج بروی، باید به راز آن گاه شوی و سپس رو به آن مقام والا بیاوری.
ظاهر مقام ابراهیم (ع) اما اینگونه است که: به محل ایستادن حضرت ابراهیم (ع) مقام ابراهیم میگویند و سنگی است به طول و عرض 40 سانتیمتر و بلندی تقریبی 50 سانتیمتر که جای پای ابراهیم روی آن است و مقابل درِ کعبه قرار دارد. رنگ آن میانِ زرد و قرمزِ متمایل به سفید است. طبق اعتقادات مسلمانان این مکان مربوط به زمانی است که حضرت ابراهیم دیوارهای کعبه را بالا میبرد؛ آن گاه که دیوار بالا رفت، به اندازهای که دست به آن نمیرسید، سنگی آوردند و ابراهیم روی آن ایستاد و سنگها را از دست حضرت اسماعیل گرفت و دیوار کعبه را بالا برد. روی این سنگ، اثر پای حضرت ابراهیم مشخص است اما اثری از انگشتان او نیست. از یک زمان به بعد این سنگ با طلا پوشانده شد و در محفظهای قرار گرفت تا آسیب نبیند. حجگزاران پس از طواف واجب، باید پشت مقام ابراهیم، 2 رکعت نماز طواف به جای آورند. نماز طواف نساء نیز پشت مقام ابراهیم خوانده میشود.
پس تو اصلا طواف نکردهای ...
باطنش و رازی که در خود پنهان دارد اما آن چیزی است که امام سجاد (ع) وقتی همراه با یکی از یارانش به نام شبلی در طواف است، به آن اشاره میکند. آنطور که آیتالله جوادی آملی در کتاب صهبای صفا آوردهاند: امام سجاد با اشاره به مقام ابراهیم به شبلی میفرماید: معنای ایستادن در مقام ابراهیم (ع) و نماز گزاردن در آن مقام را میدانی و آیا این کارها را انجام دادهای؟
شبلی میگوید: ظاهرش را انجام دادم، ولی نیتهایی را که میفرمایید، نکردم.
سپس امام سجاد (ع) میفرماید: پس تو اصلا طواف نکردهای، ارکان را مَس نکردهای، حجرالاسود را دست نزدهای، مقام ابراهیم نرفتهای و نماز طواف نخواندهای، زیرا عملت بیسِّر و بیروح انجام شده است.
در قرآن کریم آمده است که پس از طواف، کنار مقام ابراهیم بروید و آنجا را به عنوان مصلی و جای نماز انتخاب کنید. (واتخذوا من مقام ابراهیم مصلی).
روایات ما سخن از «خلف مقام ابراهیم» دارد، ولی قرآن کریم تعبیرش این است: «واتخذوا من مقام ابراهیم مُصَلَّی». همان محدوده را به عنوان جای نماز انتخاب کنید.
امام سجاد (ع) طبق این نقل فرمودند: این یک سِری دارد؛ یعنی «خدایا! مکانی که ابراهیم ایستاده است، من ایستادهام. این دو حکم دارد: یکی «حکم ظاهری» و دیگری «حکم باطنی». آن باطن، سِر این ظاهر است.»
ظاهر آن است که: انسان به آن مکانی که ابراهیم (ع ) ایستاده، واقف شود و بایستد و دو رکعت نماز بخواند.
جایگاه ابراهیم(ع) را دریاب و ابراهیمی شو
باطن آن است که: آن مکانت ( جایگاه و عزت و منزلت) را دریابد. در آن مکانت مستقر شود و نمازی چون نماز ابراهیم بخواند.
هر دو مطلب آمده است: یکی مربوط به مناسک حج است و دیگری مربوط به اسرار حج.
حضرت سجاد (ع) در این حدیث فرمود: وقتی انسان به مقام ابراهیم میرسد، یعنی: « خدایا من به جایگاه ابراهیم خلیل پا گذاشتهام... در اینجا با هر اطاعتی آشنایی برقرار کرده و از هر معصیتی ابراز انزجار میکنم. همانطور که خلیل تو گفت: وجهتُ وجهیَ للذی فَطَرَ السَّماواتِ و الأرض، من نیز ابراهیمگونه به هر طاعتی روی میآورم و از هر معصیتی روی بر میگردانم.»
امام سجاد (ع) سپس از شبلی پرسید: «و صلّیت صلوة ابراهیم و أَرْغَمْتَ اَنفَ الشیطان/ ابراهیمگونه نماز خواندی؟ و دماغ شیطان را به خاک مالیدی؟» ...
این فرموده امام یعنی: آن کس که در حال نماز حواسش جمع نیست و خلوص و خضوعی ندارد، او به جای ابراهیم نایستاده است.
کسانی که به اسرار حج و زیارت آگاه هستند، وقتی به مکه میروند و اطراف مکه طواف میکنند، لحظه به لحظه، قدم به قدم، آن مراسم و مواقف را گرامی میدارند، زیرا آنجا انبیاء و اولیاء و ائمه پاگذاشتهاند. آنها میگویند من به جایی پاگذاشتهام که انبیا و اولیا و ائمه (ع) پا گذاشتهاند. من به چیزی دست میزنم که انبیا و معصومین (ع) دست زدهاند.
کسانی که به اسرار حج آشنا نیستند، اما معلوم نیست با چه حالی به مکه میروند، با چه قالی در مکه سخن میگویند، اینها اطراف کعبهای میگردند که مشرکین هم اطراف آن زیاد طواف کردهاند، که: «و ما کان صلاتهم عندالبیت الا مکاءً و تصدیة».
فقط دور کعبه گشتن کافی نیست
افراد تبهکار هم دور کعبه زیاد گشتهاند. آن وقت که این کعبه بتکده بود، بتپرستان زیاد دور این کعبه میگشتند. در جاهلیت، دور این کعبه طوافها کردهاند!
اما اگر کسی با اسرار حج و زیارت آشنا باشد، میبیند در جای پای انبیا و ائمه (ع) پا مینهد.
امام سجاد (ع) طبق این حدیث فرمود: کسی که به ابراهیم رسیده است، در مکانت مقام ایستاده و ابراهیمگونه نماز میخواند و دماغ شیطان را به خاک میمالد. اما چه گروهیاند که دماغ شیطان را به خاک میمالند؟ آنها گروه مخلصین هستند. مخلصین کسانی هستند که دماغ شیطان را به خاک میمالند. یعنى وساوس شیطان در آنها اثر نمیکند. خاطرات شیطانى در صحنه نفسشان راه پیدا نمىکند و دسیسههاى بیگانهها هم در مرزهاى فکرى اینها رخنه و نفوذ ندارد؛ اینها هستند که دماغ شیطان را به خاک مالیدند. اما کسی که گرفتار دسائس و وساوس و سیاستبازیها و امثال آن است، او طعمه شیطان است. شیطان دماغ او را به خاک مالیده است.
دقت کنید که حضرت سجاد (ع) به شبلی فرمود: پس تو نماز مقام ابراهیم را انجام ندادهای، حال آنکه شبلی و امثال او از کسانی بودند که به مراسم و مناسک حج آشنا بودند و عمل کردند، ولی زیارت بیروح، مثل ترک زیارت است.
انتهای پیام/