به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در سالهای اخیر، بازار شیرخشک اطفال در کشور، بارها با نوسانات عرضه و تقاضا و کمبود مواجه شده است؛ مسئلهای که همواره موجب نگرانی جدی خانوادهها و والدین است و این در حالی است که شیرخشک بهعنوان یک محصول حیاتی برای رشد و تغذیه نوزادان، از جمله کالاهایی است که خانوادهها نباید دغدغه زیادی برای تهیه آن داشته باشند اما این دغدغه در سالهای اخیر نهتنها کاهش نیافته، بلکه تحت تأثیر تصمیمات اقتصادی، افزایش نرخ ارز، مشکلات تأمین مواد اولیه و اختلال در زنجیره توزیع، به چالشی جدیتر برای خانوادهها و تولیدکنندگان تبدیل شده است.
در سال 1401 با حذف ارز ترجیحی 4200تومانی و جایگزینی آن با نرخ ارز 28,500تومانی برای واردات مواد اولیه شیرخشک، بار مالی سنگینی بر دوش تولیدکنندگان این حوزه قرار گرفت و باعث کاهش شدید نقدینگی شرکتها شد. این تغییر ناگهانی نرخ ارز در شرایطی اعمال شد که تولیدکنندگان معتقد بودند قیمتگذاریهای انجامگرفته در آن سال برای شیرخشک اطفال غیرواقعبینانه و پایینتر از بهای تمامشده بود، در نتیجه این موضوع باعث تضعیف توان مالی و ناتوانی برخی تولیدکنندگان در پرداخت مابهالتفاوت ارزی شد،
در همین راستا، ماه گذشته «تحویلزاده»، رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک کودک، در گفتوگویی با خبرگزاری تسنیم هشدار داد که کارخانهها با مشکل نقدینگی مواجهاند و ادامه این وضعیت میتواند به اختلال جدی در زنجیره تأمین شیرخشک اطفال منجر شود؛ زنجیرهای که برای سلامت نوزادان حیاتی است.
افزایش مصرف شیرخشک همزمان با کاهش نرخ زاد و ولد!
یکی از نکات قابل توجه در این میان، افزایش مصرف شیرخشک در حالی است که نرخ زاد و ولد در کشور کاهش یافته است،
در همین راستا علی صفا، رئیس ادارهکل فرآوردههای طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک سازمان غذا و دارو در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم درباره این موضوع اظهار کرد: در زمان حاضر میزان تولدها به زیر یک میلیون نفر رسیده است، اما تولید شیرخشک از 75 میلیون قوطی عبور کرده است، با وجود این تولید بالا، هنوز هم کمبودهایی در بازار احساس میشود.
استفاده از شیرخشک در گاوداریها و تولید سوسیس و کالباس!
صفا دلیل این تناقض را خروج شیرخشک از زنجیره رسمی و استفادههای غیرمجاز از آن دانست و اضافه کر: در گذشته با تولد بیشتر و تولید کمتر، هیچ کمبودی نداشتیم، اما حالا با تولد کمتر و تولید بیشتر، گاهی کمبود داریم؛ علت آن، خروج شیرخشک از زنجیره رسمی توزیع است.
او در ادامه توضیح داد: در این میان داروخانهها فقط نقش توزیع دارند؛ آنها هنگام فروش تنها کد ملی دریافت میکنند و شیرخشک را در اختیار افراد قرار میدهند و بنابراین قصوری متوجه داروخانه نیست اما در بازار ما شاهد هستیم که شیرخشک در برخی موارد بهجای نوزادان، در مصارف دیگری مورد استفاده قرار میگیرد، برای مثال شیرخشک را میبرند و با آن محیط کشت باکتری درست میکنند، یا به مرغداریها و گاوداریها میدهند، در تولید سوسیس و کالباس استفاده میکنند، حتی در برخی آبمیوهفروشیها یا کارخانههای مختلف هم از آن استفاده میشود بنابراین مشکل زمانی است که شیرخشک مخصوص نوزاد، با قیمت پایین، برای مصارف دیگر استفاده میشود.
صفا معتقد است که باید در نظام تخصیص ارز بازنگری صورت گیرد و از ظرفیتهای قانونی استفاده و قیمت شیر خشک آزاد شود تا از صرفه اقتصادی قاچاق و استفاده غیرمجاز آن کاسته شود.
نقش مهم آموزش و آگاهی در مدیریت مصرف شیرخشک
در ادامه این گفتوگو، صفا به نکته مهمی درباره لزوم آموزش خانوادهها برای مصرف درست شیرخشک اشاره و بیان کرد: در کشور مواردی داریم که مادر نمیتواند به نوزاد خود شیر بدهد؛ در چنین شرایطی، استفاده از شیرخشک اجتنابناپذیر است، در عین حال خیلی از خانوادهها حتی در شیر دادن به نوزادشان مشکل دارند که این موضوع توسط معاونت بهداشت مورد توجه قرار گرفته است و به مادران آموزش داده میشود که شیر خود را به نوزادشان بدهند، با این حال در مواردی که بههردلیلی نوزاد شیر مادر را مصرف نمیکند و نیاز به شیرخشک دارد، با برخی مسائل و مشکلات مواجهیم.
او راجع به سابقه مدیریت شیرخشک در کشور خاطرنشان کرد: قبلاً فقط شیرخشک نوع 1 داشتیم، بدون نوشتهای روی قوطی و فقط با دو برند، در آن زمان نه کمبودی بود، نه مشکلی، اما از سال 1384، با تشکیل اداره مکمل و غذاهای ویژه، شیرهای نوع 1، 2 و 3 احیا شدند. بر اساس این تقسیمبندی، شیر 1 برای نوزاد تا 6ماهگی، شیر 2 تا یکسالگی و شیر 3 برای بعد از یکسالگی مورد مصرف قرار گرفت، این موضوع باعث حساسیت خانوادهها روی برند و تنوع شیرخشک شد و گاهی برخی کمبودهایی که اظهار میکنند نیز ناشی از توجه خانوادهها به برند خاصی از شیرخشکهاست در حالی که موارد جایگزین آن در کشور وجود دارند.
صفا درباره سیاستهای ارزی جدید و تغییرات ایجادشده از سال 1402 گفت: تا قبل از این مسائل ارزی و تغییر نرخ ارز، وضعیت تأمین بهتر بود اما با تغییر نرخ ارز، و با اینکه دولت تلاش کرد بخشی از هزینهها را پوشش دهد، برخی مسائل از کنترل خارج شد.
تولید ماهانه 7میلیون قوطی شیرخشک در کشور
مدیرکل فرآوردههای طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک سازمان غذا و دارو افزود: با وجود این، اکنون ماهانه حدود 6.5 تا 7 میلیون قوطی شیرخشک در کشور تولید و توزیع میشود، پنج کارخانه در این حوزه فعالاند که دو کارخانه اصلی حدود 90 درصد بازار را پوشش میدهند و بیشتر سهم تأمین نیز عمدتاً بر دوش همین دو برند است.
کمبود شیرخشک عادی نداریم
صفا یادآور شد: الآن در بخش شیرخشکهای عادی (رگولار) کمبودی وجود ندارد.
اهمیت فرهنگسازی در مصرف برندهای جایگزین
مدیرکل فرآوردههای طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک سازمان غذا و دارو همچنین یکی دیگر از دلایل بروز کمبودهای کاذب را مطرح و عنوان کرد: بخش قابلتوجهی از کمبودهایی که در بازار مشاهده میشود، ناشی از ناآگاهی خانوادهها است، بسیاری از آنها فکر میکنند اگر مثلاً شیرخشک نوع 2 در دسترس نباشد، دیگر جایگزینی برای آن نیست، در حالی که شیر 1 را هم میتوان تا پایان دوسالگی استفاده کرد.
ماجرای کمبود شیرخشکهای متابولیک در کشور
علاوه بر مشکلاتی که گاه و بیگاه در حوزه تأمین شیرخشکهای عادی ایجاد میشود اکنون در بخش شیرخشکهای متابولیک نیز، که برای کودکان با شرایط خاص پزشکی تجویز میشود، چالشهایی وجود دارد،
صفا دراینخصوص نیز به تسنیم گفت: عمده مشکل این حوزه مربوط به شرکت تأمینکننده خارجی است که بنا به دلایلی به تعهدات خود عمل نکرده است، دراینباره نیز سازمان غذا و دارو، علاوه بر پیگیری حقوقی موضوع، تأمین همان نوع شیرخشک از منابع جایگزین را نیز در دستور کار دارد.
او از تیمهای درمانی و پزشکان خواست که خانوادهها را به استفاده از برندهای جایگزین متقاعد کنند و اطمینان خاطر دهند.
انتهای پیام/+