به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم به نقل از شبکه خبری CNN، حمله نظامی گسترده اسرائیل به غزه و تبعات متقابل آن، اقتصاد این رژیم را در مسیری پرمخاطره قرار داده است و نشانههای یک بحران اقتصادی عمیق و طولانیمدت در حال آشکار شدن است. تحلیلگران هشدار دادهاند که اقتصاد اسرائیل، حتی در صورت توقف فوری جنگ، با چشماندازی تیره از رکود، بدهیهای سنگین و کاهش سرمایهگذاری مواجه است.
جنگی که اقتصاد را میبلعد
بر اساس مطالعهای که توسط «مؤسسه مطالعات امنیت ملی اسرائیل» (INSS) منتشر شده است، در سناریوی خوشبینانه، رشد اقتصادی سرانه در سال جاری بهشدت کاهش خواهد یافت و در سناریوهای بدبینانهتر، اقتصاد ممکن است منقبض شود، این وضعیت یادآور رکود شدید پس از جنگ «یوم کیپور» در سال 1973 است که اقتصاد اسرائیل را برای حدود یک دهه درگیر پیامدهای جنگی کرد.
کسری بودجه بیسابقه و تهدید رتبه اعتباری
برآوردها نشان میدهد که هزینههای نظامی ناشی از این جنگ، ممکن است تا پایان سال 2025 به بیش از 10 درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) اسرائیل برسد، این شامل هزینههای عملیاتی نظامی، جبران خسارتهای داخلی، کاهش درآمد مالیاتی، و حمایتهای مالی از بخشهای آسیبدیده است. کارشناسان مالی هشدار دادهاند که کسری بودجه رو به افزایش، خطر کاهش رتبه اعتباری اسرائیل را بههمراه دارد؛ موضوعی که پیشتر نیز توسط مؤسسات بینالمللی همچون S&P مطرح شده بود.
بازار کار در بحران؛ نیروی انسانی در خط مقدم
در پی بسیج گسترده نیروهای ذخیره ارتش، بخش زیادی از نیروی کار اسرائیل موقتاً از بازار خارج شدهاند، همچنین حملات موشکی متقابل و وضعیت امنیتی ناپایدار، بسیاری از کسبوکارها را به تعطیلی کشانده است، این موضوع، نهتنها بهرهوری را کاهش داده، بلکه زنجیره تولید و صادرات را نیز مختل کرده است.
سرمایهگذاریها در خطر و اقتصاد در لبه رکود
سرمایهگذاران بینالمللی با نگرانی روند تحولات منطقه را دنبال میکنند و برخی صندوقهای سرمایهگذاری خارجی در حال بازبینی موقعیت خود در بازار اسرائیل هستند. تحلیلگران اقتصادی معتقدند که اگر درگیریها ادامه یابد، یا حتی در صورت توقف جنگ اما با باقیماندن نااطمینانیهای ژئوپولیتیکی، اقتصاد اسرائیل با خطر ورود به رکودی چندساله مواجه خواهد شد.
دههای از بازسازی؟
CNN در پایان گزارش خود مینویسد: «تأثیرات جنگ، چه از جنبه مالی، چه انسانی و چه روانی، برای سالها باقی خواهد ماند، حتی اگر خشونتها امروز پایان یابد، بازسازی اقتصاد اسرائیل به زمان، منابع و اعتماد ازدسترفته نیاز دارد.»، تحلیلگران میگویند در سناریوی کنونی، اسرائیل در آستانه ورود به یک «دهۀ ازدسترفته» قرار دارد.
جنگ با ایران؛ زلزلهای بر پیکر نیمهجان اقتصاد اسرائیل
در حالی که تبعات جنگ غزه، اقتصاد اسرائیل را با رکود، کسری بودجه و فرار سرمایه مواجه کرده است، کارشناسان بینالمللی هشدار میدهند که گسترش دامنه درگیریها به جمهوری اسلامی ایران میتواند اثری ویرانگر و ضربهای ساختاری به اقتصاد این رژیم وارد کند.
بر پایه تحلیلهای امنیتی و اقتصادی، جنگ مستقیم با ایران ـ که یکی از قدرتهای منطقهای دارای توان بالای موشکی، سایبری و اطلاعاتی است ـ میتواند زیرساختهای حیاتی اسرائیل از جمله بنادر، پالایشگاهها، تأسیسات آبشیرینکن، فرودگاهها و مراکز ارتباطی را هدف قرار دهد؛ همانگونه که در حملات موشکی اخیر جمهوری اسلامی نیز شاهد آن بودیم.
مؤسسه «S&P Global» پیشتر اعلام کرده بود که آسیب به سه پایانه نفتی در حیفا، اشکلون و ایلات، و خروج دو پالایشگاه اصلی از مدار تولید، ستون فقرات انرژی اسرائیل را مختل کرده است، حال، تحلیلگران بر این باورند که ورود مستقیم ایران به عرصه تقابل نظامی، نهتنها بحران انرژی را تشدید خواهد کرد، بلکه کل ساختار اقتصادی و امنیتی رژیم صهیونیستی را با فروپاشی مواجه میسازد.
از منظر بازارهای مالی، گسترش جنگ به ایران بهمعنای افزایش شدید هزینههای نظامی، بیثباتی در سیاستهای پولی و مالی، فرار شتابزده سرمایهها و از دست رفتن اعتماد سرمایهگذاران خارجی خواهد بود، در چنین شرایطی، ادامه فعالیت شرکتهای بینالمللی در اسرائیل نیز در هالهای از ابهام قرار میگیرد.
همچنین، با توجه به تراکم جمعیتی بالا و کمبود عمق استراتژیک جغرافیایی، استمرار حملات موشکی میتواند موج تازهای از مهاجرت معکوس، بیکاری گسترده، و فروپاشی در زنجیره تأمین کالا و خدمات عمومی را در پی داشته باشد. مراکز تحقیقاتی اسرائیل هشدار دادهاند که در صورت کشیده شدن درگیری به جنگ تمامعیار با ایران، اقتصاد اسرائیل نهفقط وارد رکود، بلکه وارد مرحلهای از فروپاشی زیرساختی خواهد شد.
اکنون، بسیاری از تحلیلگران، در توصیف آینده اقتصاد اسرائیل از تعبیر «دهۀ ازدسترفته» فراتر رفتهاند و معتقدند که در صورت تداوم مسیر فعلی، باید از آن بهعنوان «آغاز فروپاشی راهبردی» یاد کرد.
انتهای پیام/+