به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، هر ساله در 6 مهر (28 سپتامبر)، روز جهانی هاری برگزار میشود تا توجه جهانیان به این بیماری کشنده جلب شود و اقدامات پیشگیرانه تقویت گردد. هاری، که بیشتر از طریق گزش سگها به انسان منتقل میشود، سالانه جان بیش از 59 هزار نفر در جهان را میگیرد و بهویژه در کشورهای آسیای جنوبی و آفریقا شیوع دارد. شعار امسال این روز، «عمل کن: تو، من، جامعه» است و تأکیدی بر مسئولیت فردی و جمعی در پیشگیری از هاری و واکسیناسیون سگها دارد.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) و سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) با همکاری Global Alliance for Rabies Control (GARC) هدفی بلندپروازانه برای حذف هاری تا سال 2030 تعیین کردهاند. بر اساس این برنامه، واکسیناسیون دستکم 70 درصد از سگها در جوامع درگیر، کلید توقف چرخه انتقال هاری به انسان است. مطالعات نشان میدهد که کشورهایی که این میزان پوشش واکسیناسیون سگها را محقق کردهاند، توانستهاند موارد انسانی هاری را به صفر نزدیک کنند.
در سالهای اخیر، اقدامات بینالمللی برای افزایش واکسیناسیون سگها و آموزش جوامع محلی شدت گرفته است. برنامههایی شامل کمپینهای واکسیناسیون رایگان، اطلاعرسانی در مدارس و مراکز بهداشتی و همکاری با شهرداریها در جمعآوری سگهای ولگرد، بخشی از این تلاشها هستند. بررسیها نشان میدهد که پوشش واکسیناسیون در کشورهای پیشرفته به حدود 75 تا 80 درصد رسیده و کشورهای آسیایی و آفریقایی با چالشهای منابع محدود، هنوز در محدوده 30 تا 50 درصد قرار دارند.
وضعیت هاری در ایران
در ایران، هاری همچنان یک چالش بهداشتی مهم محسوب میشود. بر اساس آمار اعلامی سازمان دامپزشکی کشور، سالانه حدود 15 هزار مورد گزش سگ و نزدیک به 18 مورد مرگ ناشی از هاری در کشور ثبت میشود. بیشتر این موارد در مناطق روستایی و در میان مردان دیده میشود و سگها عامل اصلی انتقال بیماری هستند.
برای مقابله با این چالش، مؤسسه پاستور ایران در روز جهانی هاری برنامههای آموزشی و آگاهیبخشی برگزار میکند. این برنامهها شامل کارگاههای آموزشی، توزیع بروشورهای اطلاعرسانی و همکاری با سازمانهای دولتی و غیردولتی برای واکسیناسیون سگها و تشویق مردم به مراقبت از حیوانات خانگی است. هدف این است که میزان گزش سگ و ابتلا به هاری در ایران کاهش یابد و پوشش واکسیناسیون حداقل به 70 درصد برسد.
چالشها و ضرورت اقدامات هماهنگ
با وجود تلاشهای انجامشده، چالشهایی همچون کمبود منابع مالی، پوشش ناکافی واکسیناسیون در برخی مناطق و عدم آگاهی کافی مردم، مانع تحقق کامل اهداف شده است. به همین دلیل، سازمانهای بهداشتی جهانی تأکید دارند که همکاری بین دولتها، جوامع محلی و سازمانهای غیردولتی ضروری است. همچنین، حضور فعال رسانهها و اینفلوئنسرها در اطلاعرسانی میتواند نقش مهمی در افزایش آگاهی عمومی و تغییر رفتارهای بهداشتی ایفا کند.
کارشناسان تأکید دارند که واکسیناسیون دستکم 70 درصد سگها، همراه با دسترسی آسان مردم به پستهای درمان پس از گزش حیوان، میتواند به طور مؤثر انتقال هاری به انسانها را متوقف کند. در کشورهایی که پوشش واکسیناسیون کامل اعمال شده، شاهد کاهش چشمگیر مرگومیر ناشی از هاری بودهایم.
مقایسه ایران با جهان
در سطح جهانی، شیوع هاری به ویژه در کشورهای جنوب آسیا و آفریقا بیشتر است و سالانه هزاران نفر در این مناطق جان خود را از دست میدهند. در ایران، با توجه به جمعیت کمتر و اقدامات واکسیناسیون محدود، تعداد موارد مرگومیر انسانی کمتر از میانگین جهانی است اما همچنان خطرناک و نیازمند توجه ویژه است. آمار نشان میدهد که با افزایش واکسیناسیون سگها و آموزشهای عمومی، میتوان تعداد موارد انسانی را به حداقل رساند و حتی به حذف کامل هاری دست یافت.
روز جهانی هاری فرصتی است تا به اهمیت پیشگیری، واکسیناسیون و آگاهیبخشی در جامعه توجه بیشتری شود. اقدامات هماهنگ بینالمللی و داخلی، از جمله واکسیناسیون گسترده سگها، آموزش مردم، حمایت سازمانهای غیردولتی و ارتقای زیرساختهای درمان پس از گزش حیوان، میتواند موجب کاهش موارد انسانی هاری و حرکت به سمت حذف این بیماری شود. ایران با توجه به آمار سالانه، برنامههای گستردهای برای آموزش و واکسیناسیون سگها و اطلاعرسانی عمومی دارد و در راستای اهداف جهانی حرکت میکند، اما دستیابی به پوشش کامل واکسیناسیون و آگاهیبخشی نیازمند تداوم و تقویت همکاریها است.
انتهای پیام/