به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، در ایام سوگواری شهادت بانوی دو عالم، حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها)، پای صحبتهای خانم دکتر شمایل منصوری، عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز نشستیم تا از منظری علمی و جامعهشناختی به نقش بیبدیل ایشان به عنوان «مادر» در شکلگیری تمدن اسلامی و هویتیابی نسل امروز بپردازیم.
مادری برای یک امت
تسنیم: با تشکر از شما بابت قبول این گفتوگو. به عنوان نخستین پرسش، بفرمایید چگونه شخصیت حضرت فاطمه(س) به یک ریشه تمدنی و هویتی تبدیل شد و نقش ایثار و مظلومیت ایشان در این تبدیل شدن چیست؟
دکتر منصوری: ابتدا ایام فاطمیه را به همه شیعیان و محبان اهل بیت(ع) تسلیت میگویم. حضرت فاطمه(س) در تاریخ صدر اسلام، تنها یک شخصیت منفرد نبودند؛ بلکه حلقه اتصال نبوت و امامت بودند. ایشان یار و یاور بیچون و چرای پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) بودند. نقش ایشان را باید در «مادری برای اسلام و امت اسلام» خلاصه کرد. ایشان نه تنها برای فرزندان خود، که برای تمامی امت اسلام، حق مادری را ادا کردند.
ایشان با تمام وجود در پی آن بودند تا مردم را از جهالت نجات دهند و با راه راستین الهی آشنا کنند. این همان ایثار و فداکاری مادرانه در مقیاسی جهانی است. یک مادر در مواجهه با مشکلات، از جان خود میگذرد و حضرت زهرا(س) نیز همواره در راه اسلام و «فرزندان اسلام» – یعنی همه مسلمانان – از خودگذشتگی کردند. عاطفه، عشق و عطوفت بیمنت ایشان نسبت به امت، سبب شده که پس از قرنها، نام و سیرهاش همچنان در سراسر جهان بدرخشد. ایستادگی ایشان تا آخرین لحظه در مسیر حق و عدالت، و تلاش برای بیدار کردن مردم از خواب جهالت، از ایشان الگویی جاودانه ساخته است.
جلوه ای از ربوبیت خداوند
تسنیم: در دنیای امروز که با چالشهای هویتی متعددی روبرو هستیم، الگوی مادر به عنوان ریشه هویتی چگونه میتواند به نسل جوان در یافتن پاسخ «من کیستم؟» کمک کند؟
دکتر منصوری: این پرسش بسیار مهمی است. خداوند جلوهای از ربوبیت و پرورشدهندگی خود را در وجود مادران به نمایش گذاشته است. مادر، اولین و مهمترین نقش را در تربیت و هویتسازی فرزند دارد. عشق و ایثار او بیقید و شرط و بیمنت است. در دنیای امروز، «منِ واقعی» انسان گم شده است، چرا که تعاریف متناقض و متعددی از هویت، انسان را به سمتوسوی مختلفی سوق میدهد.
اگر ما «زن بودن» و «مادر بودن» را جلوهای از ربوبیت و عشق پروردگار بدانیم، آنگاه میتوانیم این «من بودن» را نیز بازتابی از همان خالق بدانیم. وقتی یک زن، هویت خود را در این جایگاه مقدس ببیند، این نگاه، برای خودش و برای فرزندانش عزت نفس و هویتی اصیل میسازد. او درمییابد که وجودش منشأ مهر و تربیت است و این بزرگترین پاسخ به سؤال «من کیستم؟» است.
آموزه های خطبه فدکیه، بهترین منبع برای الگو گرفتن زن مسلمان امروزی
تسنیم: سخن پایانی شما در ارتباط با هویت زنان و مادران با توجه به سیره و زندگی نامه حضرت فاطمه (س) چیست ؟
دکتر منصوری: باید تأکید کنم که ایثار و فداکاری زنان و مادران، هم غریزی است و هم آگاهانه، خداوند این موهبت را در نهاد آنها قرار داده، اما تجلی آن نیازمند مسئولیتپذیری و انتخاب آگاهانه است و برخی زنان در دنیای امروز به دلیل سنگینی مسئولیتهای این ایثار، از فرزندآوری گریزانند. اینجاست که یک زن باید ابتدا آمادگی روحی و شناختی برای فداکاری را در خود ایجاد کند.
برای آشنایی عمیق با سیره حضرت فاطمه(س) در حوزه هویت، ایثار، فداکاری و مظلومیت، مطالعه خطبه فدکیه بهترین منبع است. مطالبات ایشان در این خطبه، تنها مربوط به یک باغ نبود، بلکه مسئلهای برای تمام امت اسلام بود؛ مطالبهگری درباره سرچشمههای نبوت، رسالت پیامبر(ص) و بازگرداندن جامعه به مسیر حق و عدالت. این خطبه به وضوح نشان میدهد که یک زن مسلمان میتواند سیاستمدار، موفق و مطالبهگر باشد و در عین حال، حق مادری و همسری خود را نیز به بهترین شکل ادا کند. این، همان الگوی کامل برای زن مسلمان امروزی است.
انتهای پیام/