گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- درست در حساسترین مقطع ممکن از جنگ اوکراین، و همزمان با پیشبرد طرح 28مادهای آمریکا بدون مشورت و مشارکت کامل کشورهای اروپایی، تصمیم مارک روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، مبنی بر عدم شرکت در نشست آتی ناتو، تلاطمی عمیق در پیکره این ائتلاف نظامی ایجاد کرده است.
این اقدام، که بهسادگی قابل چشمپوشی نیست، یک پیام واضح و غیرقابل انکار را مخابره میکند: معادله تصمیمگیری در ناتو به شکل فزایندهای به سمت واشنگتن متمایل شده و شرکای اروپایی بیش از پیش در حاشیه قرار گرفتهاند.
این غیبت در شرایطی صورت میگیرد که آینده جنگ اوکراین و مسیر احتمالی صلح، بیش از هر زمان دیگری در کانون توجه بینالمللی قرار دارد. در همین بحبوحه، طرح 28مادهای آمریکا که ظاهراً بهعنوان چارچوبی برای آینده امنیت اروپا و اوکراین مطرح شده، بدون دخیل ساختن مستقیم و محوری کشورهای عضو اروپایی ناتو در فرآیند تدوین نهایی، خود گواه دیگری بر رویکرد یکجانبهگرایانه کاخ سفید است. این طرح، هرچند ممکن است از منظر استراتژیک برای آمریکا منطقی به نظر برسد، اما از منظر دیپلماتیک، بیاعتنایی کامل به ظرفیتها و منافع مستقیم اعضای اروپایی ناتو تلقی میشود.
تصمیم وزیر خارجه آمریکا برای نادیدهگرفتن نشست ناتو در این برهه حساس، فراتر از یک لغو برنامه ساده است؛ این اقدام یک توهین آشکار و تحقیر مستقیم نسبت به 28 عضو اروپایی ناتو محسوب میشود. ناتو، که همواره بر اساس اصل "منافع مشترک و تصمیمگیری جمعی" بنا شده بود، اکنون شاهد است که رهبر اصلی آن، در لحظات سرنوشتساز، ترجیح میدهد در چارچوبهای غیرناتویی یا کاملاً دوجانبه عمل کند. این رفتار، عمق شکاف ایجاد شده میان واشنگتن و پایتختهای اروپایی را در مورد نحوه مدیریت بحران اوکراین آشکار میسازد.
پیام اصلی این اقدام، عزم دولت ترامپ مبنی بر کنارزدن اروپا از میز مذاکرات و تصمیمگیریهای کلیدی پیرامون آتشبس اوکراین است. این بدان معناست که آمریکا بهدنبال اجرای راهکاری است که منافع ژئوپلیتیکی آن را در اولویت قرار دهد، حتی اگر این راهکار مستلزم نادیدهگرفتن نگرانیهای امنیتی و اقتصادی همپیمانان اروپایی باشد. این رویکرد، ائتلافی را که قرار بود سد دفاعی غرب در برابر تهدیدات باشد، به تدریج به یک ابزار یکطرفه در دست واشنگتن تبدیل میکند.
اروپاییان که دههها متکی به چتر امنیتی آمریکا در ناتو بودهاند، اکنون در موقعیتی قرار گرفتهاند که حرفی برای گفتن ندارند. این وضعیت، آنها را وادار به پذیرش تلخ این حقیقت میکند که در دوران پرتنش کنونی، منافع آنان در اولویت دوم قرار دارد. آنها اکنون نهتنها باید شاهد ادامه جنگ در همسایگی خود باشند، بلکه موظفند نقش کماهمیتی در تعیین سرنوشت نهایی آن ایفا کنند. این تحقیر دیپلماتیک، میتواند پیامدهای بلندمدتی بر انسجام و آینده این سازمان داشته باشد.
این رخداد، به وضوح نشان میدهد که مفهوم "ناتو تر از ناتو" به واقعیت پیوسته است؛ جایی که شرکای اروپایی باید کماکان نظارهگر باشند و تحقیر خود را از سوی واشنگتن، که اکنون تصمیمات کلیدی را خارج از ساختار رسمی ناتو پیش میبرد، تحمل کنند. این رویداد زنگ خطری جدی برای استقلال استراتژیک اروپا و جایگاه واقعی آن در ساختار قدرت غرب محسوب میشود. ناتو به معنای واقعی کلمه، تحتالشعاع محاسبات یکجانبهگرایانه یک عضو (آمریکا) قرار گرفته است.
انتهای پیام/