به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر، حرکت دوباره نرخ ارز به سمت قلههای جدید، نگرانیها درباره ثبات اقتصادی را در میان فعالان بازار و مردم افزایش داده است.
در حالی که بخشی از جامعه این جهش را ناشی از تنشهای منطقهای و جو روانی بازار میدانند، کارشناسان با نگاهی دقیقتر از ترکیب چند عامل اقتصادی و سیاستی سخن میگویند؛ از تغییر در سیاست واردات بدون انتقال ارز گرفته تا شایعات مربوط به کاهش درآمدهای ارزی دولت.
این تحولات در کنار افزایش تقاضای فصلی پایان سال میلادی و رشد قیمت جهانی طلا، بازار ارز را در وضعیتی پرنوسان و چندوجهی قرار داده است.
برای واکاوی دلایل واقعی افزایش نرخ ارز و سناریوهای پیشروی بازار، خبرنگار تسنیم با جهانبخش سنجابی شیرازی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق گفتوگو کرده است؛ گفتوگویی که او در آن ضمن تشریح ریشههای این نوسانات، از کاهش قریبالوقوع تقاضای فصلی، افزایش عرضه احتمالی در روزهای آینده و حتی احتمال «ریزش نرخ ارز» سخن میگوید.
احتمال ریزش نرخ ارز طی هفتههای آینده بالاست / تقاضای فصلی ارز تا 20 روز دیگر به پایان میرسد
جهانبخش سنجابی شیرازی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، در تحلیل دلایل افزایش اخیر نرخ ارز به خبرنگار ما گفت: برخلاف نوسانهای ناشی از جنگ 12 روزه، این بار افزایش نرخ ارز چندعاملی بوده است. نخست شایعات غیرواقعی درباره کاهش درآمدهای ارزی دولت و انتشار گسترده اخبار مربوط به عدم رفع تعهد ارزی صادرکنندگان است که باورپذیری کاهش درآمدهای ارزی را تقویت کرد و طبق قاعده عرضه و تقاضا، اثر خود را گذاشت.
وی ادامه داد: مورد بعدی اینکه سیاست تجاری مبنی بر تداوم ثبت سفارش واردات بدون انتقال ارز تغییر کرد که به واردکنندگان اجازه داد از هر منبعی ارز تأمین کنند و این سیاست تقاضا در بازار آزاد را افزایش داد.
دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق گفت: افزایش تقاضای فصلی پایان سال میلادی و سفرها و همچنین تأثیرات همیشگی روانی-سیاسی، بیثباتی در منطقه و پمپاژ اخبار منفی نیز از عوامل موثر در افزایش نرخ ارز در این روزهاست.
سنجابی شیرازی در توضیح سرعت بالای رشد نرخ ارز افزود: این شتاب ناشی از همین چهار عامل به علاوه شکلگیری انتظارات تورمی ناشی از شایعات حذف ارز 28500 تومانی و نااطمینانیهای سیاسی است.
تأثیر طلا و سکه بر بازار ارز
سنجابی شیرازی با اشاره به ارتباط غیرخطی اما قوی طلا و ارز گفت: قیمت سکه و طلا در ایران عمدتاً تحت تأثیر دو متغیر است؛ نرخ دلار داخلی و قیمت جهانی اونس طلا، به علاوه عامل روانی سوم یعنی تمایل مردم به حفظ ارزش داراییهای خرد نیز در این موضوع موثر است. بنابراین افزایش تقاضای طلا بهویژه وقتی با رشد قیمت جهانی همراه شود" خود به خود فشار صعودی بر نرخ ارز هم وارد میکند.
وی در تشریح سه سناریوی پیشِ رو برای بازار ارز گفت: سناریوی اول و به نظر من محتملترین سناریو، ثبات نسبی با نوسان محدود است؛ به نحوی که اگر عرضه بانک مرکزی کمی افزایش پیدا کند، خبر سیاسی جدیدی منتشر نشود و بازارساز حضور فعالتری در بازار متشکل داشته باشد، نرخ ارز به سمت کف واقعی خودش نزدیک میشود. نشانههایش هم الان دیده میشود؛ حجم معاملات هیجانی کم شده، سرعت رشد قیمت سکه کند شده و اظهارات مقامات اقتصادی و سیاسی آرامشبخش است. انتظار کاهش خیلی شدید زیر 100 هزار تومان نداریم، اما ثبات در محدوده فعلی یا کمی پایینتر کاملاً محتمل است.
دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق افزود: سناریوی دوم که احتمالش خیلی کم است، ادامه روند صعودی نرخ ارز است. این سناریو فقط در صورتی محقق میشود که همزمان چهار اتفاق بیفتد: کاهش واقعی و شدید عرضه در بازارهای رسمی و مرکز مبادله ایران، تشدید بیثباتی سیاسی و منطقهای، تداوم تقاضای احتیاطی بالا در جامعه و شرکتها و افزایش فشار واردات بدون انتقال ارز. در این حالت تنها راه کنترل بازار، محدود کردن جدی واردات بدون انتقال ارز خواهد بود.
سنجابی شیرازی در ادامه تأکید کرد: سناریوی سوم که من آن را هم بسیار محتمل میدانم، کاهش نرخ ارز است. در این سناریو چند اتفاق مثبت با هم رخ میدهد؛ بانک مرکزی مداخله فعال برای پایین آوردن نرخ انجام میدهد، اخبار مثبت سیاسی منتشر میشود یا تنشها کاهش مییابد، تقاضای فصلی حداکثر تا 20 روز دیگر تمام میشود و مهمتر از همه، فروشندگان بزرگ برای حفظ سود وارد بازار میشوند و عرضه را به شدت افزایش میدهند. به همین دلیل من معتقد هستم در هفتههای آینده به احتمال زیاد شاهد ریزش نرخ دلار و سکه خواهیم بود.
انتهای پیام/