محصولات تراریخته | خبرگزاری تسنیم | Tasnim

تراریخته یا همان محصولات دستکاری شده ژنتیکی اصطلاحاً به محصولاتی گفته می‌شود که ژنهایی از آن با موجودی ناهمسان جایگزین شده باشد. این کار که به‌وسیله دانش پیشرفته‌ در حوزه زیست‌فناوری (بیوتکنولوژی) انجام می‌شود با هدف انتقال یک خاصیت معین از موجود مهمان به میزبان صورت می‌گیرد. به این ترتیب غالباً هدف از مهندسی ژنتیک در گیاهان انتقال یک یا چند ژن به گیاه است که درصورت موفقیت یک ویژگی جدید به گیاه می‌افزاید. این ویژگی جدید معمولاً در گیاهان هم‌خانواده یافت نمی‌شود؛ به همین دلیل انتقال ژن یا ژنهای عامل این ویژگی، که گاهی در گیاهان غیر هم‌خانواده یا حتی موجود زنده دیگر مانند یک گونه باکتری موجود است، از طریق روشهای متداول «اصلاح نباتات»محقق نخواهد شد. این دانش در دنیا پس از تحقیقات فراوان در دهه 1970 میلادی در سطح آزمایشگاهی به ثمر رسید و تجاری‌سازی اولین محصول تراژن در دهه 1990 میلادی انجام شد. هم‌‌اکنون حدود 99 درصد محصولات دستکاری شده ژنتیکی که بصورت تجاری در دنیا کشت می‌شوند شامل چهار قلم سویا، ذرت، پنبه و کلزا است. از اصطلاحات دیگری برای اشاره به محصولات دستکاری شده ژنتیک استفاده می‌شود که محصولات مهندسی ژنتیک شده، اصلاح ژنتیک شده، ترانس‌ژنیک، دستورزی شده ژنتیک، تغییر یافته ژنتیک و تراریخته از آن جمله‌اند. فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی اخیراً واژه «تراژنه» را به‌عنوان معادل فارسی این محصولات برگزیده است. سلامت و سازگاری زیست‌محیطی این محصولات در هاله‌ای از ابهام است.