حضور ویرانگرِ آمریکا | افغانستان
حضور نظامی ایالات متحده در افغانستان، نتیجه‌ای عینی از شکست راهبرد نظامی در سیاست خارجی ایالات متحده پس از ۱۱ سپتامبر بوده است.
آمریکا نه‌تنها هزینه بسیار زیادی را برای سقوط حکومت طالبان و استقرار یک دولت دست‌نشانده در کابل صرف نمود، بلکه در نهایت نیز بی آنکه توان حفظ و بقای آن را داشته باشد، وادار به مذاکره با همان دشمنی شد که به قصد نابودی‌اش به افغانستان لشگر کشیده بود و این سرزمین را در اختیار طالبان رها نمود.
گزارش‌های متعددی از رسانه‌ها و اندیشکده‌های آمریکایی به پیامدهای خسارت‌بار حضور نظامی آمریکا در افغانستان اشاره داشته‌اند. به گزارش «اندیشکده آمریکایی صلح»[1] نتیجه 20 سال اشغال‌گری آمریکا این بود که علاوه بر 2324 نظامی و 3917 پیمان‌کار آمریکایی، به قتل بیش از 70 هزار نظامی افغانستانی و 46319 غیرنظامی این کشور منجر شد. هم‌چنین بسیاری از مردم افغانستان، به خصوص زنان و کودکان، مستقیماً طی حملات هوایی و پهپادی آمریکا به مناطق مسکونی و غیرنظامی کشته شدند. در این خصوص می‌توان به گزارش تارنمای آمریکایی «ریلایف‌وب»[2] اشاره داشت که اذعان کرده طی سال‌های 2016 تا 2020، حداقل 2122 غیرنظامی از جمله 785 کودک در حملات هوایی آمریکا در افغانستان کشته شدند. در واقع اگر آمار اندیشکده «شورای روابط خارجی» را در نظر بگیریم، حضور بیش از 100 هزار نظامی آمریکایی و هم‌چنین 130 هزار سرباز از 50 کشور عضو ناتو در افغانستان، جز مرگ و ویرانی برای افغانستان، ثمری نداشته است[3].
علاوه بر این، به گزارش «اندیشکده واتسون»[4] 20 سال پس از اشغال افغانستان، نه‌تنها رفاه و آبادی به این سرزمین بازنگشت بلکه 92 درصد از جمعیت این کشور با ناامنی غذایی مواجه هستند و 3 میلیون کودک در معرض خطر سوءتغذیه حاد قرار دارند. آژانس‌های رسمی حاکمیتی در آمریکا نیز به پیامدهای ویران‌گر حضور آمریکا در افغانستان اشاره کرده‌اند. در این زمینه، «دفتر ویژه برای بازسازی افغانستان»[5] وابسته به کنگره آمریکا، بیان داشته که واشنگتن در ایجاد امنیت پس از اشغال، ناکام ماند و هرج‌ومرج ناشی از اشغال افغانستان توسط آمریکا موجب افول دمکراسی، عقب‌ماندگی اقتصادی و فرار سرمایه از این کشور شد.
مؤسسه «موزه جنگ» طی یادداشتی با اشاره به ناکامی آمریکا در مبارزه با تروریسم طی اشغال افغانستان، بیان می‌کند که «پس از 20 سال درگیری، طالبان دوباره کنترل افغانستان را در دست دارد»[6]. «اندیشکده ویلسون» نیز طی گزارشی بیان کرده که افغانستان، پس از دو دهه، بیش از گذشته مستعد بروز تروریسم شده است. زیرا علاوه بر گروه‌های قدیمی‌تر مانند القاعده؛ شاخه خراسان داعش نیز طی این سال‌ها در افغانستان رشد کرده است[7].
در زمینه اقتصادی نیز «اندیشکده چتم‌هاوس» اقرار کرده که «طالبان یک دولت ورشکسته را به ارث برده است». در واقع دولت‌های وابسته به آمریکا از کارآمدی و کفایت لازم برای اداره کشور برخوردار نبوده‌اند. به گزارش این اندیشکده، افغانستان حتی در دوران اشغال آمریکا نیز «افغانستان در چند شاخص اجتماعی و اقتصادی، مانند شاخص توسعه انسانی، در پایین‌ترین رتبه در جهان قرار داشت، به دلیل جنگ ویران شده بود و دولت وابسته به کمک‌های مالی خارجی و گرفتار نهادهایی ضعیف و فاسد بود».
[1] https://www.usip.org/publications/2022/11/afghanistan-was-loss-better-peace
[2] https://reliefweb.int/report/afghanistan/40-all-civilian-casualties-airstrikes-afghanistan-almost-1600-last-five-years
[3] https://www.cfr.org/backgrounder/taliban-afghanistan#chapter-title-0-4
[4] https://watson.brown.edu/costsofwar/costs/human/civilians/afghan
[5] https://www.sigar.mil/interactive-reports/what-we-need-to-learn/
[6] https://www.iwm.org.uk/history/afghanistan-war-how-did-911-lead-to-a-20-year-war
[7] https://www.wilsoncenter.org/blog-post/threat-terrorism-afghanistan-post-2021
