محلاتی؛ شهید "سازش‌ناپذیری" که "غیرت دینی" داشت


خبرگزاری تسنیم : اول اسفند ۱۳۶۴، آیت‌الله محلاتی، نماینده امام در سپاه، به همراه ۸ تن از نمایندگان مجلس، عازم جبهه‌ بودند که هواپیمای آنها مورد حمله جنگده عراقی قرار گرفت.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، آیت‌الله فضل‌الله محلاتی در سال 1309 شمسی، در خانواده‌ای متدین و مذهبی در شهرستان محلات متولد شد و دروس مقدماتی را در همان شهر فرا گرفت و در سال 1324 وارد حوزه علمیه قم شد.

آشنایی و سکونت او در بیت مرحوم آیت‌الله العظمی حاج سیدمحمدتقی خوانساری که از عراق به ایران تبعید شده بود موجب شد تا از همان ایام با مسایل سیاسی آشنا شود. شهید محلاتی دروس حوزوی را در محضر استادان و آیاتی همچون بروجردی، امام خمینی (قدس سره) و علامه طباطبایی فرا گرفت. مدتی نیز نزد شهید صدوقی تلمذ کرده بود.

شهید محلاتی: انس با نواب و یارانش باعث شد که روحیه مبارزه در من به وجود بیاید

سوابق مبارزاتی و فعالیت‌های سیاسی شهید از سال 1326 به دنبال آشنایی او با فداییان اسلام و مرحوم آیت‌الله کاشانی آغاز شد. خود شهید محلاتی در مورد آشنایی‌اش با فدائیان اسلام و نواب صفوی چنین روایت می‌کند:

«یکی دو سال که قم بودم و منزل آسید محمد تقی خوانساری آمد و رفت داشتم و با مرحوم نواب صفوی آشنا شدم. انس من با او و یارانش باعث شد که روحیه مبارزه در من به وجود بیاید. مرحوم نواب نفس عجیبی داشت که با هر کسی انس پیدا می‌کرد در او یک حالت روحی خاصی پدید می‌آمد، علاوه بر اینکه از نظر تقوا و از نظر انس با خدا بر خیلی‌ها مؤثر بود. اشخاص را خیلی تشجیع می‌کرد و جاذبه داشت. روی همین جاذبه مرا هم به خودش جذب کرد و من چند سالی با فدائیان اسلام همکاری می‌کردم و در کنار درسی که می‌خواندم مبارزه را هم شروع کردم.

اولین برنامه مبارزه من که همگام با فدائیان اسلام بود مبارزه با آوردن جنازه رضاخان به ایران بود. این ماجرا در زمان نخست‌وزیری منصورالملک بود. شاه نه‌تنها می‌خواست حکومت خودش را تثبیت کند، بلکه می‌خواست افکار پدرش را هم زنده کند. بنابراین فدائیان اسلام به مقابله برخاستند و طبق جلساتی که محرمانه داشتیم تصمیم گرفتیم که فجایع رضاشاه در مدرسه فیضیه بیان شود. قرار شد غسل شهادت بکنیم. نفرات تعیین شده به ترتیب عبارت بودند از: سیدهاشم حسینی که قرار شد پیش از همه برود و روی سنگ مدرسه فیضیه بایستد و صحبت بکند. یک اعلامیه مجملی هم در قم پخش شد به این مضمون که در ساعت پنج بعدازظهر فردا خورشید روحانیت نور بخشی می‌کند، حقایقی که تاکنون گفته نشده است گفته خواهد شد و از این چیزها. یک اعلامیه که فقط در آن کلی گویی شده بود تا مردم بیایند ببینند چه خبر است. هیچ کس نمی‌دانست مسئله چه می‌شود و چه کسی می خواهد صحبت کند. آن روز را همگی روزه گرفتیم.

نفر اول سید هاشم بود، بعد یادم هست که چند نفر دیگر بودند و من هم نفر پنجم، ششم بودم. سنم شاید هجده سال بود. سر ساعت پنج که شد، او رفت روی سنگ ایستاد و شروع کرد به بیان فجایع دوران رضا شاه که یک عده‌ای هم سروصدا کردند. مستولی وقت آمد که جلوی ایشان را بگیرد. ولی مطلب روشن بود که چه می‌خواهند بگویند و مبارزه شروع شد. به این ترتیب هر روز در مدرسه فیضیه یک نفر صحبت می‌کرد و طلبه‌ها جمع می‌شدند، کار به جایی رسید که با تهدیدهایی که کردیم ـ هنگام عبور دادن جنازه از خیابان‌های قم ـ از معممین حتی یک نفر حاضر نشد در خیابان باشد. اعلام کردیم روزی که می‌خواهند جنازه را بیاورند اگر آن روز کسی در خیابان حاضر شود نابودش می‌کنند. بنابراین حتی یک نفر معمم حضور پیدا نکرد و اینها ناچار چند نفر از کفش‌کن‌های صحن را که ریش داشتند به سرشان عمامه گذاشتند و به عنوان روحانی همراه جنازه آوردند که بگویند روحانیون هم آمدند.

بنابراین برای رژیم خیلی آبروریزی شد. برای او که فاتحه گرفتند از طرف دولتی‌ها یک نفر رفت سخنرانی کرد. طلبه‌ها فوری عمامه‌اش را برداشتند و کتکش زدند و مخصوصاً از حوزه بیرونش کردند تا اینکه نیروهای شهربانی از دیوار آمدند و از دست طلبه‌ها نجاتش دادند، بعد من و رفقایم را دنبال کردند."

شهید محلاتی، نماینده‌ی مردم در مجلس و نماینده امام در سپاه

وی در انتخابات دوره‌ی هفدهم مجلس شورای ملی، از طرف فداییان اسلام و آیت الله کاشانی مأمور شد تا به آذربایجان سفر کند و مردم را ترغیب نماید که به نماینده‌های فداییان اسلام رأی دهند. بعد از کودتای ننگین 28 مرداد، به خاطر سخنرانی بسیار تند علیه کنسرسیوم نفت و کودتای شاه دستگیر و به مشهد تبعید گردید. بعد از آغاز نهضت امام در سال 1341، فعالیت‌های شهید محلاتی بیشتر شد.

مقام معظم رهبری در این باره می فرمایند:
"شهید محلاتی از قبل هم با امام آشنایی داشتند و از شاگردان امام بودند. ما، در ماجراهای سال 41 و 42 که امام مرکز مبارزه بود و خانه امام کانون رفت و آمدها و الهام دهنده مبارزات مردم بود، مرحوم محلاتی را دیدیم و با ایشان آشنا شدیم."

مبارزات شهید تا پیروزی انقلاب ادامه یافت و بارها به زندان افتاد. در آستانه پیروزی از اعضای فعال کمیته استقبال امام بود و بعد از پیروزی، در کمیته مرکزی به عنوان نماینده امام فعالیت داشت و در اولین انتخابات مجلس به عنوان نماینده مردم محلات و دلیجان انتخاب شدند. در اوایل حضور در مجلس، طی حکمی از سوی امام به عنوان نماینده ایشان در سپاه پاسداران منصوب گردید.

شهید محلاتی به خاطر علاقه زیاد به امام، خانه‌ای رو به روی خانه‌ی ایشان فراهم کرد

شهید محلاتی در دوران دفاع مقدس نیز نقش ارزنده‌ای داشت و در شب‌های عملیات در سنگر فرماندهی حضور می‌یافت و با سخنان حکیمانه خویش تردید و ابهام را تبدیل به قاطعیت، ایمان و اعتقاد می‌کرد. علاقه و عشق وافری به امام داشت و در این مسیر بارها از تشخیص و منفعت و مصلحت خویش صرف نظر کرد و بنا به فرموده مقام معظم رهبری حتی حاضر بود در این مسیر از آبروی خویش بگذرد. او آن‌قدر به امام علاقه داشت که خانه‌ای در قم رو به روی منزل امام در محله یخچال قاضی فراهم کرد تا قرابت روحی را با قرب مکانی تقویت کند.

شهید در وصیت نامه‌اش علاقه خود را نسبت به امام این گونه ابراز می کند:
"از معظم له امام (قدس سره) بخواهید برای آمرزش من دعای مخصوص نماید. من در این عالم به او عشق می‌ورزیدم و امر او را امر خدا و رسول صلی الله علیه و آله و سلم می‌دانستم. امید است ایشان هم بعد از این عالم و در پیشگاه خداوند شفاعت کند تا ان شاء الله در آن دار بقاء در کنار ایشان باشم."

شهید محلاتی از دیدگاه مقام معظم رهبری

"یک خصوصیت در مرحوم آقای محلاتی است که آن خصوصیت برای عناصر انقلابی خیلی مهم است و آن خصلت سازش ناپذیری و مبارزه گری و غیرت دینی و آمادگی برای فداکاری و تلاش است. همه کس حاضر نیست راحتی و زندگی آرام خودش را به خاطر هدف‌ها و آرمان‌هایی که باید برای آن‌ها مبارزه کرد، تهدید کند. ایشان از جمله افرادی بود که به راحتی زندگی را، آسایش را، در آمد را، عنوان را که این آخری به نظر من از همه مهم‌تر است، نثار مبارزه می‌کرد و حتی حاضر بود یک جایی از آبروی خودش مایه بگذارد، از حیثیت و عنوان خودش مایه بگذارد."

و در جای دیگری می‌فرمایند:
"... از خصوصیات دیگر شهید محلاتی، عشق و ارادت وافر به امام بود. به قدری به امام علاقه و اعتماد به نظرات امام داشت که هر موقع امام یک چیزی را بیان می‌کردند، مثل یک امر تعبدی، برایش لازم الاجرا بود، چه روزی که امام حکم داده بودند که باید این کار بشود چه آن روزی که حکم نداده بودند، ایشان می‌فهمیدند که تمایل امام به این است... اعتماد و ارادت ایشان به امام به نظر من یکی از عوامل خستگی ناپذیری ایشان بود..."

روایت شهادت

در اول اسفند 1364، آیت‌الله فضل‌الله محلاتی، نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران، به همراه هشت تن از نمایندگان مجلس،‌ به نام‌های:‌ حجج‌اسلام، ‌ابوالقاسم رزاقی، ‌سید نورالدین رحیمی، غلامرضا سلطانی، مهدی یعقوبی و ابوالقاسم موسوی دامغانی و نیز آقایان محمد کلاته‌ای،‌ علی معرفی‌زاه و سید حسن شاه چراغی و چند تن دیگر از قضات و مسؤولین نظام،‌ عازم جبهه‌های جنگ بودند که هواپیمای آنها مورد حمله دو فروند جنگده عراقی قرار گرفت و در نزدیکی اهواز سقوط کرد و کلیه سرنشینان آن به شهادت رسیدند. جهت ارج نهادن به فداکاری‌های روحانیون در طول دوران دفاع مقدس،‌ این روز به نام روز "روحانیت و دفاع مقدس" نامگذاری گردید.

انتهای پیام/