رشد قابل توجه ادبیات افغانستان در ۱۰ سال اخیر/ اقدام در پیراستن لهجه بیگانه بوی توطئه می‌دهد
خبرگزاری تسنیم : مولایی، عضو افغانستانی فرهنگتسان ادب فارسی گفت: مراد از پاک کردن فضای فارسی افغانستان از زبان‌ها و لهجه‌های بیگانه در تصمیمات اخیر هیئت وزرای افغانستان مبهم است و این اقدام بوی توطئه می‌دهد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، چهارمین نشست روایت همدلی با حضور علی معلم دامغانی، رئیس فرهنگستان هنر، محمدسرور مولایی از اساتید زبان‌فارسی و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و جمعی از شاعران ایرانی و افغانستانی، عصر امروز 21 اسفندماه در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد.
محمدسرور مولایی در این همایش با اشاره به اینکه برگزاری همایش روایت همدلی یکی از نکات مثبت و ارزشمند در کارنامه دفتر ادبیات افغانستان محسوب می‌شود، گفت: متاسفانه یکی از آسیب‌های موجود در این همایش این است که با وجود 3 دوره برگزاری آن هنوز کتابی که حاوی مقالات و سخنرانی‌های همایش باشد تهیه و منتشر نشده است؛ این در حالی است که ماندگاری هرچیزی با کتابت امکان‌پذیر است در صورتی که مقالات دوره‌های گذشته مکتوب می‌شد، ما می‌توانستیم پیام همایش را به بیش از 50 نفر حاضر در جلسه گسترش دهیم.
وی در ادامه به وضعیت زبان در افغانستان اشاره کرد و با بیان اینکه عدم آگاهی سبب شده است تا مشکلات جدی برای فرهنگ و زبان این کشور ایجاد شود ادامه داد: همیشه زبان فارسی در افغانستان دلسوختگان خود را دارد که با جان‌فشانی تلاش کردند تا این زبان را حفظ کنند، اما عدم آگاهی ما افغانها سبب شده است تا تاریخ و فرهنگمان مورد هجوم قرار بگیرد. این بی‌انصافی است که همه این مشکلات را برگردن برادران ایرانی خود بگذاریم. ما خودمان تلاش نکرده‌ایم تا حتی به فارسی‌زبانان ایرانی ثابت کنیم که زبان ما فارسی است، زبان فارسی زبان مادری و تمدن ما محسوب می‌شود.
این استاد دانشگاه در ادامه رویکرد قالب سیاسی بر مباحث فرهنگی در افغانستان را یکی دیگر از دلایل بروز این مشکلات عنوان و اشاره کرد: یکی از آشفتگی‌هایی که ما در افغانستان داریم همین مسائل سیاسی است و در این حالت وقایعی که نباید اتفاق بیفتد رخ می‌دهد. در سال‌های اخیر حتی مردم عادی هم در خصوص موضوعات سیاسی اظهار نظر کرده و می‌گویند که این خودش یک توطئه برای ماست؛ علاوه بر این حتی اهل ادبیات نیز تمایل به قدرت‌طلبی و سیاست دارند.
مولایی در ادامه با بیان اینکه ما در 10 سال اخیر بر تمام حوزه‌های ادبی رشد قابل توجه‌ای داشته‌ایم، افزود: این رشد به اندازه‌ای است که حتی در دوران دموکراسی و در 50 سال اخیر دیده نشده است. این بالندگی در سطوح مختلف ادبی هم در قلم نویسندگان افغانی مقیم کشور که بیشتر از ایران آمده‌اند و تربیت‌یافته دانشگاه‌های این کشور هستند و هم در آثار نویسندگانی که در خارج قلم می‌زنند، دیده می‌شود. رشد و بالندگی در مسائل ادبی در سال‌های اخیر بر کسانی که دیده بینایی به تاریخ و زبان فارسی ندارند، گران آمده است.
موضوع دیگری که مولایی در این همایش به آن اشاره کرد به تصمیمات اخیر حامد کرزای، رئیس جمهور افغانستان و کابینه وزرا اختصاص داشت. وی با انتقاد از تصمیمات اخیر گفت: حامد کرزای در 2 سال اخیر تمامی مشکلات افغانستان بخصوص فساد در اداره‌ها را رها کرده و تنها به مدیریت زبان می‌پردازد. موضوع اینجاست که اصلا شخص رئیس جمهور و کابینه وزرا اهلیت بررسی این موضوع را ندارند؛ بلکه مسئله زبان و حل این معضل در کشور باید به دست اساتید و خبرگان این فن سپرده شود.
عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی در ادامه با انتقاد از موج علاقه‌مندی به فراگیری زبان انگلیسی در میان دانشجویان ایرانی و افغانی عنوان کرد: دانشجویان ایرانی و افغانی اینطور فکر می‌کنند که یادگیری زبانی دیگر برای آنها فخر است؛ اما باید توجه داشت که این یادگیری به چه قیمتی است آیا باید به این قیمت باشد که زبانی را که همه برایش سر فرود می‌آوردند، فراموش کنیم و به زبانی بپردازیم که نه از تاریخ آن مطلعیم و نه محتوای آن را می‌فهمیم.
وی در ادامه به تصمیم کرزای مبنی بر تدریس به زبان انگلیسی در دانشگاه‌های افغانستان اشاره و عنوان کرد: پیشنهاد دادند که چون ما عقب‌مانده هستیم بهتر است در دانشگاه‌ها به زبان انگلیسی صحبت کنیم. باید دید که ایا این تصمیم تمامی مشکل ما را حل می‌کند .رئیس‌جمهور و دیگران سعی دارند که اینطور وانمود کنند که ما در افغانستان متون علمی به زبان فارسی نداریم این در حالی است که ترجمه در ایران بروز است و جدیدترین آثار نوشته شده به دیگر زبان‌ها در مدت کوتاهی به زبان فارسی ترجمه و در کتاب فروشی‌های ایران توزیع می‌شود. چرا نباید از این امکانات درست استفاده کنیم.
وی در ادامه به یکی دیگر از تصمیمات هیئت وزرای افغانستان مبنی بر پاک کردن فضای فارسی افغانستان از دیگر زبان‌های مهجور و لهجه‌های بیگانه اشاره کرد و یادآور شد:دور کردن واژگان بیگانه از زبان یک امر پسندیده است، اما هیچ یکی از ما متوجه نشده‌ایم که منظور از واژگان مهجور و لهجه بیگانه چیست؟! این اقدام بوی توطئه دارد، چراکه مراد فارسی معاصر ایران است که در حال حاضر همانند نقل و نبات در افغانستان به کار گرفته می‌شود. اگر زبان فارسی تنها به یک گویش محدود می‌شد به این رشد و بالندگی نمی‌رسید. این خصلت هر زبانی است که برای پویایی و رشد از زبان‌های هم‌خانواده خود استفاده کند.
مولایی در پایان تاکید کرد: در 60 سال اخیر تلاش کرد‌ه‌اند تا زبان فارسی را به یک قوم محدود کنند. بهتر است در بحث زبان جهت‌گیری نکنیم . زبان فارسی، زبان مدنی، تاریخی و هویت ماست. زبان دین ما در بخشی از سرزمین‌های اسلامی است. ما با پشتوزبان‌ها مخالف نیستیم. اگر پشتوها با زبان فارسی مخالفت کنند، خودشان را از خزینه‌ای که سال‌ها پدرانشان از آن استفاده کرده اند مرحوم می‌کنند. باید گفت از میدان به در کردن زبانی که 1200 سال پشتوانه فرهنگی دارد، کار ساده‌ای نیست.
انتهای پیام/