دوستداران فاطمه(س) به رشتههای چادر او در آویزند
خبرگزاری تسنیم:پیامبر اکرم (ص) میفرمایند: در روز قیامت منادی ندا میدهد که "ای دوستداران فاطمه! به رشتههای چادر او در آویزید".
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ، ایتالله مظاهری چندی پیش در جریان سلسله جلسات درس اخلاق خود به بررسی جایگاه و مقام حضرت زهرای اطهر(س) پرداختند. بخشهایی از این مباحث به شرح زیر است:
شخصیت اخروی حضرت زهرا«س»
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم در روایتی میفرمایند: در قیامت، فاطمه از صراط عبور کرده، وارد بهشت میشود و رشتههای چادر او بر روی صراط باقی میماند که یک سوی آن به دست زهرا و سوی دیگرش در عرصۀ قیامت است. در این هنگام منادی پروردگار به خلائق که از اولین تا آخرین آنان بر صراط گرد آمدهاند، ندا می دهد: «یَا أَیُّهَا الْمُحِبُّونَ لِفَاطِمَةَ تَعَلَّقُوا بِأَهْدَابِ مِرْطِ فَاطِمَةَ سَیِّدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ»[1] ای دوستداران فاطمه! به رشتههای چادر او در آویزید.
با این فرمان، جمع کثیری از آفریدگان که در شمار محبِّین حضرت زهرا سلام الله علیها هستند، با تمسّک به رشتههای چادر آن حضرت، داخل بهشت میشوند.
بر اساس این روایت نورانی، در روز قیامت حضرت زهرا سلام الله علیها چادری دارند که رشتههای مختلف دارد و بهشتیها باید هرکدامشان به یکی از این رشتهها چنگ بزنند و به بهشت بروند.
چادر یا پوشش حضرت صدیقۀ طاهره سلام الله علیها در این روایت، کنایه از شخصیت آن بانوی گرامی در قیامت است. اساساً قرآن کریم چادر را نشانۀ شخصیت زنان میداند. چنانکه میفرماید: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاء الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ»[2]
این آیۀ شریفه میفرماید: یا رسول الله به همۀ زنها بگو چادر سر کنند و با چادر رو بگیرند، برای اینکه علامت شخصیت زن، چادر او است. لذا چادری که در این روایت آمده، علامت شخصیّت است.
بنابراین معنای حقیقی روایت این است که حضرت فاطمۀ زهرا سلامالله علیها در قیامت، شخصیت ممتازی دارند و علاوه بر شخصیت حسبی و شخصیت نسبی، از شخصیت دینی خاصّی برخوردارند و هرکه در این دنیا با شخصیّت حضرت زهرا سلاماللهعلیها تناسب داشته باشد، تجسّم عملش در قیامت این است که به شخصیت ایشان چنگ میزند و به دنبال ایشان به بهشت میرود.
تمسّک به فضائل حضرت زهرا«س»، عامل رستگاری در آخرت
مراد از رشتههای چادر نیز که در روایت آمده است، صفات نیکو و فضائل پسندیدۀ حضرت زهرا سلاماللهعلیها میباشد. ایمان، علم، زهد، سخاوت و ایثار، از جمله فضائل و خصائل نیکوی آن حضرت است. هرکس در دنیا صفات و خصائل حسنۀ بانوی دو عالم را برگزیند و به آن عمل نماید، در قیامت به واسطۀ همان صفت، رستگار شده و وارد بهشت میگردد.
به بیان دیگر، این روایت شریف به ما میفهماند کسانی که در دنیا از حضرت فاطمۀ زهرا سلاماللهعلیها سرمشق گرفته و شخصیت دینی و اجتماعی خود را به شخصیّت آن بانوی دو عالم شبیه سازند، در قیامت به واسطۀ شفاعت حضرت زهرای اطهر سلاماللهعلیها به بهشت خواهند رفت.
در این جلسه به چند نمونه از فضائل و ویژگیهای حضرت زهرا سلاماللهعلیها که لازم است سرمشق همگان باشد، اشاره میشود. هرچند شخصیت حضرت زهرا سلاماللهعلیها را با این بحث کوتاه نمیتوان معرفی کرد و در این جلسه، صرفاً قطرهای از دریای فضائل آن صدیقۀ شهیده، بیان میشود.
حجاب و عفاف
اگر خانمها طالب بهشت باشند، باید از نظر حجاب و عفاف، با حضرت زهرای مرضیّه تناسب داشته باشند. مردها نیز اگر بخواهند به بهشت بروند، باید غیرت حضرت زهرا سلاماللهعلیها را سرمشق خویش قرار دهند.
بنابر تصریح قرآن کریم، شخصیّت اجتماعی خانمها با چادر سر کردن هویدا میشود. به عبارت روشنتر علامت عفّت و شخصیّت زنان، چادر است. ولی متأسّفانه جامعه امروزی، چادر را از دست داده است و این خسارت بزرگی است.
عبادت
در روایات آمده است که حضرت زهرا سلاماللهعلیها به قدری روی پا ایستاد و عبادت کرد که پاهای او متورّم شد.[3] امام حسن مجتبی سلاماللهعلیه میفرماید: مادرم از اول شب تا صبح عبادت میکرد و هرگاه از نماز فارغ میشد، به دیگران دعا میکرد. از او پرسیدم که چرا به ما دعا نکردید؟ فرمود: عزیز من اول دیگران، سپس ماـ اَلْجَارُثُمَّ الدَّارُ.[4]
زن و مرد اگر بخواهند بهشت بروند، باید تناسب عبادی با زهرا سلاماللهعلیها داشته باشند. اهمیت به واجبات مخصوصاً نماز، اهمیت به مستحبات و راز و نیاز با خدا، مخصوصاً نماز شب، اجتناب از گناه همه و همه مخصوصاً حق النّاس. اهمیت به واجبات و اهمیت به مستحبات و اهمیت به اجتناب از گناه و حتی اهمیت به پرهیز از مکروهات، اعمال آدمی را در این دنیا شبیه به اعمال حضرت زهرا سلاماللهعلیها میکند و در قیامت، همین تناسب و شباهت، او را به بهشت میبرد.
ساده زیستی و دیگر گرایی
شبی که زهرا سلاماللهعلیها به خانۀ امیرالمؤمنین سلام الله علیه میرفت، امیرالمؤمنین فرش خانهاش را از شن تهیه کرد و رسول اکرمصلی الله علیه وآله وسلم جهیزیهای برای زهراسلام الله علیها تهیه فرمود که همۀ آن شصت وسه درهم شد.
زهرا به خانۀ شوهر میرود و در وسط راه پیراهنی را که از جملۀ جهیزیۀ او است، به فقیر میدهد و با همان پیراهن کهنهای که داشت به خانۀ امیرالمؤمنین رهسپار میشود.[5]
زنان و مردان جامعۀ کنونی باید در ساده زیستی و دیگرگرایی، با شخصیت حضرت زهرا سلام الله علیها تناسب داشته باشند، وگرنه نمیتوانند از شفاعت حضرت زهرا سلام الله علیها بهرهمند گردند. اگر ساده زیستی نباشد و تجمّلگرایی جایگزین آن شود، بنابر تصریح قرآن کریم در سورۀ واقعه، باید زیر دود و هُرم جهنّم، بسوزند.
زهرای مرضیه میتوانست یک زندگی فوق العاده تشریفاتی برای خود تشکیل دهد، مخصوصاً در وقتی که به دستور خداوند متعال، فدک را که درآمد سرشاری داشت و به تعبیری ارث مادرشان بود، به ایشان بازگرداندند: «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى حَقَّهُ»[6]
پس از اعادۀ فدک، حضرت زهرا سلام الله علیها مثل مادرش، حضرت خدیجه سلام الله علیها، یکی از متموّلین بود، اما ذرّهای از ساده زیستی و دیگرگرایی آن حضرت کم نشد.
از ما نمیخواهند که مثل آن بزرگواران باشیم، بلکه از ما انتظار دارند در حدّ توان کردار و گفتار خود را به سیرۀ عملی ایشان شبیه سازیم. از ما توقّع دارند، تجمّلگرا نباشیم که اگر تجمّلگرا باشیم، در قیامت نمیتوانیم به رشتههای چادر حضرت زهرا سلام الله علیها چنگ بزنیم و به بهشت برویم.
مجالس عقد و عروسی، مهریههای سنگین، جهیزیه های تشریفاتی و ولیمههایی که برای مجالس جشن و عزا رایج شدهاست، یا اسراف است یا تبذیر.
تجمل گرایی در دوران کنونی که در همۀ اقشار و طبقات جامعه نیز وجود دارد، مصیبت بزرگی است و منجر به افزایش غم، غصّه، دلهره، اضطراب و بیماریهای روحی روانی در بین مردم شده است. امروزه مردم حتی در عبادات خود نیز تجمّل گرا شدهاند. سفرهای زیارتی متعدّد به مکه و کربلا که جنبۀ تفریحی پیدا کند و نیز هزینهها و مخارج جانبی آن سفرها، تجمّل گرایی است و با ساده زیستی حضرت زهرا «سلامالله علیها» تناسب ندارد.
ارکان ایمان و تشیّع
من بارها گفته ام که بر اساس روایات فراوانی، ایمان، سه رکن دارد که عبارتند از: اعتقاد قلبی، اقرار زبانی و عمل، ارکان ایمان که همان ارکان تشیّع است باید محقّق شود تا کسی بتواند خود را مؤمن یا شیعه بداند. شیعه کسی است که علاوه بر اعتقاد و شعار، از نظر عمل، با اهل بیت سلام الله علیهم تناسب داشته باشد.
حضرت زهرا سلاماللهعلیها در حالی که خوب شوهرداری و خانه داری و بچه داری میکرد، لذت او دل شب و هنگام راز و نیاز با خداوند متعال بود. ما باید این تناسب را با حضرت زهرا سلاماللهعلیها داشته باشیم و الاّ صِرف دوست داشتن ایشان، کافی نیست. ما اگر سعادت دو جهان را بخواهیم، باید پیرو اهلبیت سلام الله علیهم باشیم. بانوان اسلامی وقتی به سعادت میرسند که در عفت، ایثار، فداکاری، مردمداری، شوهرداری، خانهداری و تربیت اولاد، پیرو زهرا سلام الله علیها باشند.
برخی از مظاهر عدم تناسب جامعۀ کنونی با سیرۀ حضرت زهرا «س»
مفاسد اجتماعی حاکم بر جامعۀ کنونی، حاکی از آن است که این جامعه، شیعۀ واقعی نیست. اگر محبّت حقیقی به زهرا سلام الله علیها داشتیم، وضعیّت اخلاقی جامعه به این صورت نبود، فساد اخلاقی بر دختران و پسران حاکم نبود، دبیرستانها و دانشگاههای ما چنین وضعی نداشتند و دولت و ملت ما چنین نبودند.
این فساد اخلاقی هیچ تناسبی با حضرت زهرا سلام الله علیها ندارد. در روز قیامت همین خانم هایی که رعایت حجاب و عفاف خویش را نمیکنند، با وضعیّتی که در دنیا داشتهاند به صف محشر میآورند. تجسّم عمل اقتضا میکند که وضعیّت اسفناک دنیا را در آخرت داشته باشند. کسی که در دنیا بدحجاب یا بی حجاب بوده، در آخرت نمیتواند در ردیف افراد با حجاب باشد و به چادر حضرت زهرا سلام الله علیها تمسّک جوید و به بهشت برود.
ما نباید خودمان را فریب بدهیم و تصوّر کنیم که در وضعیّت مطلوبی قرار داریم. یکی از مصائب بزرگ این است که شیطان گاهی آدمیان را از راه دین گمراه و جهنّمی میکند. اینکه انسان تصوّر کند با این همه گناه، در قیامت حضرت زهرا سلاماللهعلیها به فریاد او میرسد، از کید و نیرنگ شیطان سرچشمه میگیرد. اینکه برخی میگویند: غرق گناهیم و یک حسین داریم که به فریاد ما برسد، دروغ است. شفاعت، یک حقیقت و یک نعمت بزرگ است و همه در قیامت محتاج شفاعت هستند، امّا باید عمل ما متناسب با عمل اهل بیت سلام الله علیهم و شبیه به ایشان باشد تا شفاعت ما را بکنند.
پینوشتها
====================
1. تفسیرالإمام العسکری، ج 432
2. احزاب / 59
3. بحارالانوار، ج 43، ص 84 و منتهی الامال، ص 161
4. کشف الغمه، ج 2، ص 25 و 26 ـ بحارالانوار، ج 43، ص 81 و 82
5. صفوری شافعی در نزهة المجالس، ج 2، ص 226
6. اسراء / 26