۱۱ نقطه قوت و ۱۱ نقطه ضعف احمدی‌نژاد
خبرگزاری تسنیم: در این نوشتار به ۱۱ مورد از نقاط قوت و ۱۱ مورد از نقاط ضعف محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور اشاره شده است.
خبرگزاری تسنیم:
رهبر معظم انقلاب در ابتدای سال 1392 در بخش پایانی بیاناتشان در حرم مطهر رضوی، به بیان نکات مهمی پیرامون یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری پرداختند.
ایشان در بیان ویژگی‌های و شاخص‌های رئیس‌جمهور آینده فرمودند: "این را همه بدانند که آنچه ما برای رئیس‌جمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعف‌هائی که وجود دارد. این را همه توجه کنند؛ رئیس‌جمهورِ هر دوره‌ای باید امتیازات کسبی و ممکن‌‌الحصول رئیس‌جمهور قبلی را داشته باشد، ضعف‌های او را نداشته باشد.
هر کسی بالاخره نقاط قوّتی دارد و نقاط ضعفی دارد. رؤسای جمهور ــ چه رئیس‌جمهور امروز، چه رئیس‌جمهور فردا ــ نقاط قوّتی دارند و نقاط ضعفی هم دارند. همه ما همین جوریم؛ نقاط قوّتی داریم، نقاط ضعفی داریم.
آن چیزهائی که امروز برای دولت و برای رئیس‌جمهور نقاط قوّت محسوب می‌شود، اینها باید در رئیس‌جمهور بعدی وجود داشته باشد، اینها را باید در خود تأمین کند؛ آن چیزهائی که امروز نقاط ضعف شناخته می‌شود ــ که ممکن است شما بگوئید، من بگویم، دیگری بگوید ــ این نقاط ضعف را باید از خود دور کند، یعنی ما در سلسله دولت‌هائی که پشت سر هم می‌آیند، باید رو به پیشرفت باشیم، رو به تعالی و تکامل باشیم، تدریجاً بهترین‌های خودمان را بفرستیم".
این فرمایشات رهبر معظم انقلاب در ماه‌های منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری دور یازدهم, از مهمترین و کلیدی‌ترین شاخص‌ها و معیارهایی محسوب می‌شود که در این دوره از انتخابات به مانند دوره‌های گذشته از سوی معظم‌له برای انتخاب رئیس‌جمهور اصلح مطرح می‌شود لذا در این نوشتار سعی داریم با نگاهی منصفانه و به دور از تعلقات سیاسی و حزبی به بیان و تشریح نقاط قوت و ضعف دکتر محمود احمدی‌نژاد و دولت او بپردازیم تا گامی هرچند ناچیز در راستای تبیین هرچه بهتر و بیشتر این شاخص مهم برداشته باشیم.
*** نقاط قوت:
1- احیای گفتمان انقلاب: دولت اول محمود احمدی‌نژاد گفتمان و ارزش‌های انقلاب که در دولت‌های قبلی کمتر به آنها توجه می‌شد را احیا کرد. ساده‌زیستی مسئولان، پرهیز از اشرافی‌گری و عدالت‌طلبی از مهمترین ارزش‌های انقلاب‌اند که همواره مورد توصیه امام (ره) و مقام معظم رهبری بوده‌اند اما در دولت‌های آقایان هاشمی رفسنجانی و سیدمحمد خاتمی به دست فراموشی سپرده شدند اما احمدی‌نژاد با ساده‌زیستی خود, ضدیت با اشرافیت‌طلبی, مطرح کردن بحث عدالت اجتماعی و شعارهای انقلابی و رویکرد ولایتمداری توانست ملت را با خود همراه کند.
2- استکبارستیزی: در عرصه سیاست خارجی نیز احمدی‌نژاد با اتخاذ مشی استکبارستیزی امام راحل و مقام معظم رهبری دیپلماسی تدافعی دولت‌های قبلی را به دیپلماسی تهاجمی بدل کرد و به‌عنوان یکی از مدافعان ملت‌های محروم شهرت یافت. او در مقابل غربی‌ها از صلابت لازم برخوردار بود و به کشورهای مستکبر باج نمی‌داد.
استقامت در موضوع هسته‌ای و عدم عقب‌نشینی در مقابل زیاده‌خواهی کشورهای مستکبر غربی نیز نمونه دیگری از استکبارستیزی احمدی‌نژاد و دولت اوست.
3- دولتِ کار: سومین ویژگی مثبت این دولت و شخص رئیس‌جمهور که حتی مخالفان دولت نیز به آن معترفند، روحیه کار و تلاش و تحرک زیاد است.
یکی از شواهد این امر بیش از صد سفر استانی و حضور هیأت دولت در دورافتاده‌ترین و محروم‌ترین نقاط کشور است. شخص رئیس‌جمهور و کابینه او در این سفرها که اتفاقاً مورد تمجید رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفت، به روستاها و شهرهایی سفر کردند که تا پیش از این مدیران رده‌پایین استانی و شهری هم گذرشان به این مناطق نیفتاده بود.
طی این سفرها، اعضای هیأت دولت از نزدیک با مشکلات هر استان آشنا می‌شدند و برای حل آنها مصوبات لازم را به تصویب می‌رساندند و به همین علت کارهای وسیع عمرانی در کشور انجام گرفت؛ به خصوص در مناطق دور‌دست و کمتر‌توسعه‌یافته کارهای عمرانی زیادی انجام گرفت.
4- مردمی‌بودن: یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت دکتر احمدی‌نژاد مردمی‌بودن و حضور در میان توده‌های مردم و ارتباط پیوسته با آنهاست. احمدی‌نژاد و وزرای دولت او از آن دسته از مدیران نبودند که درهای اطاقشان به روی مردم بسته بود و خود را تافته جدا بافته از ملت می‌دانستند.
احمدی‌نژاد با قدرت بیان خوب خود با زبان مردم با آنها سخن می‌گفت و توجه ویژه‌ای هم به محرومان و مناطق محروم کشور داشت.
5- حرکت به سوی اصلاح ساختار اقتصادی کشور در قالب طرح 7 مرحله‌ای تحول اقتصادی که البته فقط هدفمند‌کردن یارانه‌ها که اولین حلقه و مرحله این طرح بود, آن‌هم به صورت ناقص اجرا شد.
6- ریسک‌پذیری و اجرای برنامه‌هایی که دیگران جرأت اجرای آن را نداشتند، مانند هدفمند‌سازی یارانه‌ها که اجرای آن آرزوی بسیاری از دولت‌ها بود اما به خاصر سختی و مشکلات اجرایی جرأت ورود به این صحنه را نداشتند.
10- پیشرفت‌های چشمگیر علمی در زمینه‌های مختلف علم و فناوری از‌جمله علوم هسته‌ای، سلول‌های بنیادین, نانوتکنولوژی، هوا و فضا و پزشکی.
11- حضور فعال در عرصه های بین‌المللی و جهانی یکی دیگر از ویژگی‌هایی مثبت این رئیس‌جمهور است که در در این زمینه می‌توان به هشت دوره حضور آقای احمدی‌نژاد در مجمع عمومی سازمان ملل و بیان دیدگاه‌های جمهوری اسلامی اشاره کرد.
***نقاط ضعف:
1- درک نادرست از مقام و اختیارات رئیس جمهور: از نظر احمدی‌نژاد، رئیس جمهور جایگاهی بالاتر و فراتر از سایر قوای دیگر دارد و می‌تواند نظرات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خود را در کشور اجرا کند، در حالی که طبق قانون اساسی رئیس جمهور مجری سیاست‌های کلی نظام و مصوبات مجلس است نه نظرات شخصی خود اما احمدی‌نژاد معمولاً بر روی رأی و نظر خود پافشاری می‌کند و اعتقاد چندانی هم به خردجمعی ندارد.
2- تمایل به استفاده از مدیران مطیع به شکلی که افراد دارای استقلال رأی با وجود شایستگی به مرور به حاشیه رانده شدند. همچنین احمدی‌نژاد در انتخابات مدیران و همکاران خود در دولت، فاقد یک دید باز و وسیع نسبت به تمام نیروهای نخبه در کشور است و بیشتر مدیران دولت احمدی‌نژاد از حلقه دوستان او در دانشگاه علم و صنعت، استانداری اردبیل و شهرداری تهران هستند.
3- نداشتن ثبات مدیریتی، عمر مدیران در دولت احمدی‌نژاد کوتاه است و میزان تغییرات در دولت نهم و دهم در میان تمام دولت‌های بعد از انقلاب رکوددار است و کمتر وزیر یا استانداری را می‌توان یافت که در طول این هشت سال در سمت خود باقی مانده باشد.
احمدی‌نژاد در دولت نهم 11 وزیر را تغییر داد. او با گذشت تنها یک سال از دوره نهم 2 وزیر را برکنار کرد و یا تنها چند روز مانده به پایان دولت نهم ریاست جمهوری، محمدحسین صفارهرندی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و غلامحسین محسنی اژه‌ای وزیر اطلاعات را برکنار کرد. نکته جالب اینجاست که با این دو تغییر دولت مشمول اصل 129 قانون اساسی می‌شد و هیأت دولت دیگر رسمیت نداشت، بنابراین احمدی‌نژاد به ناچار از برکناری صفارهرندی منصرف شد.
از لیست وزرای دولت نهم تنها پنج وزیر به دولت دهم راه یافتند و سه وزیر هم با تغییر وزارتخانه به دولت دهم منتقل شدند. دولت دهم که متشکل از 21 وزارتخانه بود، با 13 چهره جدید کار خود را آغاز کرد. علاوه بر این در ترکیب معاونین رئیس جمهور هم تغییراتی به وجود آمده بود.
به رغم تغییرات فاحش در آغاز فعالیت دولت دهم، قطار تغییرات در همین جا متوقف نشد و احمدی‌نژاد تا این لحظه 4 وزیر را برکنار کرده است، البته احمدی‌نژاد وزیر اطلاعات را نیز برکنار کرد که به علت مخالف مقام معظم رهبری و حکم حکومتی ایشان مصلحی در این وزارتخانه ابقا شد، همچنین آمار تغییر استانداران از دولت نهم تاکنون به 91 رسیده است که از این بین تعداد 49 تعویض در دولت نهم بوده است.
4- دفاع بی چون و چرای احمدی‌نژاد از نزدیکان خود در برابر رسیدگی به اتهامات‌شان یکی دیگر از نقاط ضعف اوست. چه‌آنکه رئیس جمهور علیرغم سر دادن شعار مبارزه با مفاسد اقتصادی همواره مانع رسیدگی به اتهامات برخی از اطرافیان خود در پرونده‌های مختلف فساد اقتصادی شده است و حتی در این زمینه برای دستگاه قضایی خط و نشان هم کشیده و کابینه را خط قرمز خود خوانده است.
5- تساهل و تسامح فرهنگی دولت احمدی‌نژاد همواره مورد انتقاد دلسوزان انقلاب بوده است. نحوه عملکرد این دولت در رابطه با قانون عفاف و حجاب شاهدی بر این مدعاست.
6- دولت نتوانست ارتباط خوبی با روحانیون و مراجع برقرار کند. بسیاری از روحانیون و مراجعی که در ابتدای راه حامی و همراه دولت بودند، بعد از مدتی به علت عملکرد منفی فرهنگی او, از دولت بُریدند و به جرگه منتقدین احمدی‌نژاد پیوستند.
7- احمدی‌نژاد از سیاست‌های نظام در زمینه سیاست خارجی و تحولات منطقه تمکین نمی‌کند. علیرغم تأکیدات مقام معظم رهبری، دستگاه دیپلماسی دولت در قبال تحولات منطقه منفعل است و این موضوع اعتراضاتی در مجلس را هم در پی داشته و جمعی از نمایندگان موضوع استیضاح وزیر امور خارجه را به دلیلی مواضع منفعلانه در قبال این تحولات مطرح کردند.
همچنین با وجود اعتراف تحلیل‌گران بین‌المللی به اسلامی بودن انقلاب‌های منطقه, دکتر احمدی‌نژاد در تحلیل موضع خود، «بیداری انسانی» را عامل اصلی ایجاد حرکت‌های انقلابی در کشورهای منطقه معرفی می‌کند. رئیس جمهور در 24 اسفند 89 در جمع خادمان ایثارگران و خانواده شهدا با اشاره به ایجاد موجی از بیداری انسانی در جامعه بشری گفت: "قدرت‌های مستکبر جهان و دنباله‌های آنها در حال سقوط هستند و موجی از اعماق توده‌های ملت‌ها که موجی انسانی و بیدارکننده انسان‌هاست، برخاسته است و به اروپا و آمریکا خواهد رسید." همچنین در سال 90 در پیام نوروزی خود به وقوع تحولات و اتفاقات بزرگ در عرصه جهانی اشاره کرد و گفت: "موج عظیم بیداری انسانی و حرکت مردمی در جای جای عالم آغاز شده است". او همچنین در مورد موضوع مذاکره با آمریکا و نیز تحولات سوریه سیاست‌های مدنظر خود را پیگیری می‌کند.
8- اجرای برخی قوانین به سلیقه خود: هدفمند‌کردن یارانه‌ها یکی از اقدامات شایسته دولت بود که با جرأت شروع شد و اهداف خوبی همچون عدلت اجتماعی و اصلاح الگوی مصرف را دنبال می‌کرد اما دولت در اجرای این قانون به جای آنکه بر اساس مصوبه مجلس عمل کند, بیشتر به سلیقه خود عمل کرد که به اشتباهاتی انجامید که منجر به تورم بالا در کشور شده و آثار رفاهی پرداخت یارانه‌ها به فشار اقتصادی سنگین بر مردم تبدیل شده است.
8-1: عدم توجه به تولید ملی: دولت اکثر تعهداتش در قبال تولید را عملی نکرده است. بعد از هدفمند کردن یارانه‌ها و افزایش تحریم‌ها تولید با مشکلات فراوانی در موضوع تأمین هزینه‌های اولیه به ویژه حامل‌های انرژی که از نیازهای اولیه و مهم تولید است، روبه رو بوده که البته با توجه به بالارفتن قیمت‌ها، جایگزینی مطلوب از سوی دولت برای آنها در نظر گرفته نشده است.
8-2: افزایش بی‌رویه نقدینگی: با پرداخت یارانه‌ها، نقدینگی به شدت افزایش یافت و باعث بالارفتن نرخ تورم شد، همچنین دولت در هدایت این نقدینگی به سمت تولید ناموفق بوده و در نتیجه نقدینگی سرگردان باعث آشفتگی در بازارهای مختلف به ویژه سکه و ارز شد.
9- عدم پذیرش اشتباهات: رئیس‌جمهور و برخی دولتمردان حاضر به پذیرش نقش خود و دولت در برخی مشکلات اقتصادی نیستند و صرفاً پیشرفت‌ها و اقدامات مثبت را ذکر می‌کنند و مشکلات را یا ناشی از عدم هماهنگی سایر دستگاه‌ها با دولت عنوان می‌کننند یا به توطئه‌های داخلی و خارجی نسبت می‌دهند و یا به گردن این و آن می‌اندازند, چه‌آنکه بارها و بارها آقای احمدی‌نژاد در پاسخ به انتقادات به عملکرد مدیریتی دولت در زمینه‌های مختلف می‌گوید: "نگذاشتند"، "نمی‌گذارند"، "مانع می‌شوند" و ...
10- عدم اهتمام به سیاست‌های کلان و اسناد بالادستی
11- بی‌توجهی به مسئله وحدت و هماهنگی با سایر قوا: علیرغم تأکیدات مکرر رهبر معظم انقلاب بر حفظ وحدت مسئولان و قوا, دکتر احمدی‌نژاد نه تنها در این زمینه اقدام مثبتی برای پرهیز از وحدت‌شکنی بین مسئولان انجام نداده بلکه بارها اختلافات خود با سایر قوا و رؤسای آنها را به رسانه‌ها و میان مردم کشانده و بر طبل اختلافات کوبیده است.
*** مرتضی وحدتی
انتهای پیام/