استفاده از مسئولیت برای تبلیغات انتخاباتی قطعاً خلاف شرع است/ گروهها از کاندیداها تعهد کتبی بگیرند
خبرگزاری تسنیم: عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری معتقد است که گروههای ارزشی باید بهصورت مشروط از کاندیداها حمایت کنند و کتباً بنویسند: ما با این شرطها از تو حمایت میکنیم، و نامزد مورد نظر این شروط را امضا کند.
بهگزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، مقام معظم رهبری در ابتدای سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی در حرم مطهر امام رضا علیه السّلام در مورد شاخصه رئیس جمهور آینده برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم فرمودند: " این را همه بدانند که آنچه ما برای رئیسجمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعفهایی که وجود دارد. این را همه توجه کنند؛ رئیسجمهورِ هر دورهای باید امتیازات کسبی و ممکنالحصول رئیسجمهور قبلی را داشته باشد، ضعفهای او را نداشته باشد".
این سخن رهبر معظم انقلاب یکی از اولین طرح شاخصهها و ویژگیهای رئیس جمهور آینده بود. برای بررسی دقیقتر این سخن مقام معظم رهبری پای صحبتهای آیتالله سیداحمد خاتمی عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری نشستیم.
آیتالله سیداحمد خاتمی که بیشتر مردم او را با خطبههای پرحرارت نماز جمعه تهران میشناسند، در این زمینه معتقد است که حمایت گروههای ارزشی از کاندیداها باید مشروط باشد.
امام جمعه موقت تهران با همان صدای آشنای خطبههای نماز جمعههایش، تأکید میکند: "گروههای ارزشی باید بهصورت مکتوب بنویسند که ما تحت شرایطی از تو حمایت میکنیم که ولایتمداری، قانونمداری، زیست مردمی، استکبارستیزی، خدمتگزاری و خستگیناپذیری از خدمت به مردم از مهم ترین آنهاست، و کاندیدای مدنظر هم باید امضا کند و کتباً به رعایت این موارد تعهد بدهد".
برای این گفتوگو به دفتر آیتالله خاتمی در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم رفتیم که مبلهای مندرس و قدیمی سالن جلسات و دفتر وی توجه ما را به خود جلب کرده بود.
ماحصل این گفتوگو بهشرح زیر است:
* تسنیم: رهبر معظم انقلاب در حرم مطهر امام رضا علیه السّلام فرمودند: "آنچه ما برای رئیسجمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعفهایی که وجود دارد" و سپس میفرمایند:"ما در سلسله دولتهایی که پشت سر هم میآیند، باید رو به پیشرفت باشیم، رو به تعالی و تکامل باشیم، تدریجاً بهترینهای خودمان را بفرستیم"، بهنظر شما چرا مقام معظم رهبری این شاخصه برای رئیس جمهور را ملازم پیشرفت دانستند؟
- آیتالله خاتمی: بسم اللّه الرّحمن الرّحیم. آنچه مقام معظم رهبری در رابطه با انتخاب رئیس جمهور آینده فرمودند که امتیازات رؤسای جمهور سابق را لحاظ کنیم و کسی را انتخاب کنیم که آن امتیازات را داشته باشد و از نقاط ضعف نیز مبری باشد، مطلب خردورزانهای برای اداره کشور است.
رئیس جمهور آینده باید آنچه که در طول 34 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تجربه شده است و عامل موفقیت است را به کار بگیرد و آنچه که از تجارب ناکامی و ناموفق ماندن برنامهها است را نداشته باشد؛ این روش، روش عقلاست
به نظر میرسد که این امتیازات، امتیازاتی است که در گذشته فیالجمله وجود داشت، یعنی بعضی از رئیس جمهورها برخی از این امتیازات را داشتند و برخی دیگر را نداشتند؛ ولی در هر حال محور این امتیازات و نقدها "انصاف" است و انصاف به ما حکم میکند که خوبیها و نقاط ضعف همگان را ببینیم و در مجموع نمره دهیم.
این امتیازات عبارتند از:
1- " دلبستگی به جمهوری اسلامی ایران"؛ یعنی کسی که واقعا در پی رشد نظام اسلامی و باقی ماندن آبرومندانه آن باشد و رشد اسلام و اسلامگرایی را در جهان به تداوم حیات نظام اسلامی بداند.
2- " قانونمداری"؛ برای درک بهتر این موضوع به رفراندوم 11 فروردین سال 58 اشاره می کنم. 60 روز از پیروزی انقلاب نگذشته بود که رفراندوم برای اصل نظام صورت گرفت و امام خمینی (ره) تمام تلاش خود را به کار بردند که هر چه زودتر کشور "قانونمند" شود.
در هیچ جای دنیا سابقه ندارد که در کشوری انقلاب شود و به این زودی مردم را پای صندوق رای بیاورند و برای قانومندی کشور در بعد از انقلاب تلاش شود و امام خمینی(ره) این کار را کرد. کسانی که میخواهند زمام ریاست جمهوری را در دست بگیرند، باید در عمل قانونمدار باشند.
*** رئیس جمهور آینده باید " ولایتمداری عملی" داشته باشد***
3- نکته بسیار مهم دیگری که باید رئیس جمهور آینده داشته باشد، "ولایتمداری عملی" است. طبق قانون اساسی هر 3 قوه زیر نظر ولایت مطلقه امر عمل میکنند.
4- "در خدمت همه مردم بودن"؛ رئیس جمهور آینده باید به ویژه در خدمت جوانان باشد و مشکلات آنها را رفع کند و همچنین باید به متن مردم برود و از نزدیک مشکلاتشان را ببیند و برای حل مشکلات مدیریت داشته باشد.
5- برنامه داشتن برای آینده و دچار روزمرگی نشدن
6- اعتقاد به کار جمعی داشتن
7- پایبندی به اصول انقلاب اسلامی
8- در قول هایی که به مردم میدهند "صداقت" داشته باشند.
9- ترجیح مصلحت جامعه و نظام بر مصالح خود و حزب متبوع خود
10- موضع معقول در سیاست خارجی؛ رئیس جمهور آینده باید سیاستی همراه با حکمت، عزت و مصلحت داشته باشد.
این مواردی که ذکر شد از ویژگیهای مثبتی به شمار میرود که در گذشته برخی روسای جمهور آنها را داشتند، ولی نقاط ضعفی نیز وجود داشت که به شرح زیر است:
1- "نداشتن التزام عملی به ولایت فقیه". برخی از روسای دولتها از اساس گفتند که ولایت فقیه را قبول ندارند.
نهضت آزادی که آقای بازرگان برخواسته از این حزب و رئیس دولت بود، در سال 1365 جزوه نقض ولایت مطلقه فقیه را نوشتند و از همان ابتدا به صراحت گفتند که "ولایت فقیه" را قبول ندارند.
مایه تاسف این است که کسانی دَم از ولایت میزدند، اما التزام عملی به ولایت فقیه نداشتند و ما باید در انتخاب رئیس جمهور آینده این تجربه را دیده باشیم و عبرت بگیریم. رئیس جمهور باید به گونهای باشد که حتی اگر در یک موردی نظرش هم با نظر ولی فقیه متفاوت بود، نظر ولی فقیه را برگزیند، زیرا قانون میگوید باید رئیس جمهور و سایر قوا تحت نظر ولایت مطلقه امر باشند.
*** رابطه مسئولان با ولی فقیه "امام و ماموم" است***
* تسنیم: برخی از رابطه ولی فقیه با دیگران و مسئولان با تعبیر " پدر و پسری" یاد می کنند. از لحاظ فقه شیعه آیا این نوع تعبیر از رابطه ولی فقیه و مسئولان درست است؟
- آیتالله خاتمی: دقیقا رابطه " امام و ماموم" است.
*** رابطه ولی فقیه و مسئولان بیش از نوع رابطه " پدر و پسری" است***
* تسنیم: پس رابطه " پدر و پسری" معنایی ندارد؟
- آیتالله خاتمی: پدر بر فرزند ولایت دارد، ولی ولایت فقیه در جامعه بیش از این ولایت است. " النبی اولی بالمومنین من انفسهم" و " من کنت مولاه فهذا علی مولا" بیش از آن است که به رابطه " پدر و پسری" منحصر شود.
به مطالبی در رابطه با نقاط ضعف برگردم. در نکته اول یکی از نقاط منفی رئیس جمهور را "نداشتن التزام عملی به ولایت فقیه" عرض کردم.
2- رئیس جمهور باید "عملا از قانون تمکین کند"؛ عدم تمکین از قانون نقطه ضعف بعضی از روسای جمهور بود. به عنوان مثال بنیصدر گفت من قانون را قبول ندارم که امام خمینی (ره) در واکنش به این حرف بنیصدر فرمودند " قانون تو را قبول ندارد". این مسئله بسیار مهمی است.
امروز قوانین جمهوری اسلامی به دلیل اینکه امضای ولی فقیه را دارد، اجرای آن الزامی است و آحاد کشور، به خصوص کسی که میخواهد رئیس جمهور باشد، باید قانون را تمکین کنند.
*** هزینه کردن از بیتالمال نقطه ضعف برخی از روسای جمهور است***
3- " استفاده از امکانات بیتالمال و استفاده شخصی کردن از آنها"؛ متاسفانه نقطه ضعفی است که در برخی از دولتها مشاهده شد. برخی ار روسای جمهور به سلیقه شخصی خود از بیتالمال خرج میکردند.
برخی از روسای جمهور گاه پول را خرج یک نفر میکردند؛ مانند اول انقلاب که رییسجمهور وقت به صراحت از مناقین حمایت میکرد. یا مثلا اینکه به شخصی مدال بدهند، برخی مواقع نیز با اعتماد شخصی و شیفتگی که به یک شخص داشتند، امکانات زیادی از بیتالمال را در اختیار او میگذارند.
*** هزینه کردن از بیتالمال برای تبلیغات انتخاباتی " قطعا خلاف شرع" است***
* تسنیم: برخی از هزینههای بیتالمال صرف کارهای تبلیغاتی برای یک شخص یا یک حزب خاص برای انتخابات ریاست جمهوری میشود. به نظر شما باید در مقابل این اقدامات چه برخوردی صورت گیرد؟ و چه توصیهای دارید؟
- آیتالله خاتمی: قطعا خلاف شرع است.
*** استفاده معنوی از پست و مقام برای تبلیغات انتخاباتی " خلاف شرع" است***
* تسنیم: اگر از ناحیه رئیس جمهور صادر شود، چه حکمی دارد و چگونه باید برخورد کرد؟
- آیتالله خاتمی: استفاده از امکانات بیتالمال در جهت تبلیغات انتخاباتی خلاف شرع "بَیِن" است. چه استفاده مادی و چه استفاده معنوی باشد. استفاده معنوی یعنی اینکه مردم اجتماعی با هدف دیگری برگزار کنند، ولی از آن استفاده تبلیغاتی شود.
این مسئله هم خلاف شرع است و من به بعضی از کسانی که قدرت دارند تذکر میدهم که بدانند فردای قیامت نمیتوانند در برابر این استفادههای شخصی از امکانات بیتالمال پاسخگو باشند.
و اما به دیگر نقاط ضعف بپردازیم:
4- " نداشتن فکر جمعی و تمکین نکردن فکر جمعی و خود را صاحبنظر همه عرصهها دیدن" از دیگر نقاط ضعف برخی از روسای جمهور گذشته است. هیچ کس و در هیچ جای دنیا در همه زمینههای مختلف سیاسی، دینی، اقتصادی و ... صاحبنظر نیست و از کارشناسان استفاده میکند.
متاسفانه این نقطه ضعف در بعضی از روسای جمهور مشاهده شده است که خود را در همه عرصهها صاحبنظر میدانند و به خود اجازه میدهند که در همه عرصهها به خصوص مسائل دینی و حتی مسائل فقهی وارد شوند.
5- " سردادن شعارهای لیبرالی و عملکرد لیبرال منشانه" از دیگر نقاط ضعف برخی از روسای جمهور بود. همچنین عملکرد سکولار داشتن نقطه ضعفی بوده که در بعضی از روسای جمهور دیده شده است.
6- " تغییر شعارهای اصلی انقلاب" یک نقطه ضعف بوده و هست و نفس احیای شعارهای انقلاب نیز یک ارزش است. از این رو، چه کسی رئیس جمهور شود و چه کسی رئیس جمهور نشود باید به این مسئله توجه کند.
7- " فدا کردن کشور پای یک جریان یا یک فرد"؛ کشور بر اساس قانون اداره میشود و سپردن اداره یک کشور به یک شخص واگذار کردن کاری نادرست بوده، به ویژه فردی که مسئله دار هم باشد.
به هر حال این مسئله نقطه ضعف روسای جمهور است و رئیس جمهور آینده باید توجه کنند که کشور را فدای یک فرد یا حزب نکند. چه آنهایی که از سوی احزاب معرفی میشوند و چه آنها که خودشان کاندیدا میشوند، باید توجه داشته باشند که باید " قانون" کشور را اداره کند، نه آنکه کسانی دولت در سایه باشند و آنها تصمیم بگیرند.
8- التهابآفرینی و ایجاد تنش در جامعه از سوی هر مسئولی و هر کسی که میخواهد رئیس جمهور شود، بد است. از نقاط ضعفی که برخی رئیس جمهورها داشتند، مسئله التهاب آفرینی است. به صورت مداوم چالش و تنش ایجاد کردن اصلا خوب نیست و باید کسی را برگزید که این نقطه منفی را نداشته باشد. التهابآفرینی در شان یک رئیس جمهور نیست.
***پیشنهاد آیتالله خاتمی به گروههای ارزشی برای حمایت از کاندیدا***
من معتقدم که گروههای ارزشی باید به صورت مشروط از کاندیدایی حمایت کنند و به صورت مکتوب بنویسند که ما با این شرطها از تو حمایت میکنیم و در آن به موارد زیر تصریح کنند:
1- ولایتمداری
2 - قانونمداری
3- زیست مردمی
4- استکبارستیزی
5-خدمتگزاری و خستگیناپذیری از خدمت به مردم
*** برای اصول فوق از کاندیدای مورد حمایت خود امضا بگیرید***
گروههای ارزشی برای موارد فوق از شخص مورد نظر امضا بگیرند و در رسانهها نیز منتشر کنند. بنده معتقد نیستم گروههای اصولگرا ولو به یک فرد رسیدند، به او بگویند به صورت مطلق حمایت می کنند. بلکه به او بگویند با پایبندی به اصول فوق حامی او هستند و اگر در عمل تخلفی از هر یک از این اصول از او دیدند به مردم اعلام کنند که او از قراردادی که داشتیم تخطی کرده است.
9- "دروغ" آفت هر حکومتی است و اگر مسئولان خدای ناکرده آمار و قول دروغ به مردم بدهند، اعتماد مردم به حکومت کم میشود و نتیجه این میشود که حتی حرف راست آنها نیز باور نمیشود. متاسفانه این مسئله در برخی دورهها بوده است، زیرا برخی از روسای جمهور یا به اعتماد زیر مجموعه یا غیر از آن آمار غلط میدادند. کسی را باید برای کاندیداتوری و ریاست جمهوری برگزید که آمار دروغ به مردم ندهند، به این دلیل که مشکل دروغ در جامعه همه گیر میشود.
10- خودشیفتگی و خود را همه کاره دیدن و صاحبنظر همه عرصهها به ویژه در عرصه دین خود را صاحبنظر دیدن از دیگر آفتها و نقطه ضعف است. همچنین کارهای خود را مطلقا خوب دیدن و کارهای دیگران را مطلقا بد دیدن و زیر سئوال بردن از دیگر آفتها و نقاط منفی برخی از روسای جمهور بعد از انقلاب است.
11- " نداشتن برنامه و دچار روزمرگی شدن و شعار دادن" ویژگی منفی دیگری از روسای جمهور گذشته بود که مردم باید مراقب باشند.
12- " ولنگاری فرهنگی، ولنگاری سیاسی، ولنگاری اقتصادی" نقاط ضعف برخی از روسای جمهور بود. کسانی که در پیشینه آنها ولنگاریها دیده میشود، در شان آن نیستند که مورد گزینش مردم قرار گیرند.
*** انتخابات 24 خرداد یک امتحان بزرگ الهیست***
در پایان عرض می کنم که این امتیازات و نقاط ضعف روشن شد و به نظر میرسد که 24 خرداد یک امتحان بزرگ الهی دیگر در راه است. این امتحان بزرگ اگر با رعایت دو نکته همراه شود، مثل امتحانهای دیگر مایه سربلندی مردم است:
1- حضور گسترده و حضور با شکوه مردم، یک امتحان بزرگ خدا است. نفس حضور و آنکه هر رایی که در صندوق ریخته میشود، خودش بیعت با نظام اسلامی است، بیش از انتخاب مهم است.
2- نکته دوم مسئله انتخاب اصلح است. کسی که معیارهایی را که مقام معظم رهبری فرمودند را داشته باشد.
بنده نظر خودم را عرض میکنم. انتخاب یک محور نفی و یک محور اثبات دارد. بنده به صراحت میگویم که در انتخابات به جریان فتنه و منتسبین به جریان، هر کس که باشد رای نخواهم داد. همچنین به جریان انحراف و منتسبین جریان انحراف هر کس که باشد بنده رای نخواهم داد. خط قرمز ما در انتخاب این دو جریان است.
* تسنیم: تا کنون شخصیتهایی به عنوان داوطلب انتخابات ریاست جمهوری یازدهم مطرح شدند و در طی چند وقت اخیر برنامههای خود را ارائه دادند. با توجه به رویدادهای چند وقت اخیر میتوانید به صورت مصداقی در مورد داوطلبان کاندیداتوری در انتخابات نظر خود را بفرمایید؟
- آیتالله خاتمی: به نظر میرسد که در انتخاب مصداق هنوز اظهارنظر زود است و بایستی نام نویسیها شروع شود و معلوم شود که چه کسانی اسم مینویسند و شورای نگهبان نیز چه کسانی را تایید میکند.
*** تاکنون به صورت مصداقی به نتیجهای نرسیدهام***
تاکنون در عرصه مصداقی به نتیجه نرسیدهام و فعلا صبر میکنم تا انشاءالله در زمان خودش اگر لازم بود، بنده هم به عنوان یک شهروند کشور نظر خود را اعلام و اگر هم ضرورتی دیده نشد، مانند آحاد دیگر ملت پای صندوق رای رفته و رای خود را به صندوق میاندازم و اظهار نظر نمیکنم.
***گفتوگو از سیدمحمدمهدی توسلی و صادق امامی
انتهای پیام/