ایران وارد جامعه اطلاعاتی شده است / مشکلات این جامعه سیاسی نیست

مقدمه :

جامعه اطلاعاتی چیست ؟چه ضرورتی برای ورود به این جامعه برای کشور ما وجوددارد؟این جامعه چقدر برای ما وپیشرفت کشورمان تعیین کننده است ،چه تهدیداتی وچه منافعی برای جامعه نوپای ما در این میان وجوددارد؟جامعه اطلاعاتی را می توان نقطه عطف تاریخ نامید، جهان امروز را  عصر اطلاعات می نامندو  درعصر اطلاعات همه شئونات زندگی ما از دستاوردهای آن متاثر می شوند. ورود به جامعه اطلاعاتی بدون فراهم شدن بسترهای فرهنگی وسخت افزاری مشکل ودرواقع غیر ممکن است ،دربسیاری از جوامع دربرابر عصر اطلاعات مقاومت هایی شده ومی شود، اما نیاز به جامعه اطلاعاتی یک نیاز عمومی وحیاتی است که دیریا زود باید محقق شود.جامعه جوان ونوپای ما نیز از این قاعده مستثنی نیست  والبته ورود به جامعه اطلاعاتی مدرن وپیشگام از ضرورت هایی است که از هم اکنون بسترهای لازم برمبنای نیازهای جدیدمان تعریف وراه اندازی شود. 27اردیبهشت روزجهانی ارتباطات، بهانه ای شد تا پای صحبت دکتر داودزارعیان ، عضو هیئت علمی دانشگاه ، عضو هیئت مدیره انجمن متخصصین روابط عمومی ومدیرکل باسابقه روابط عمومی شرکت مخابرات ایران بنشینیم ودرهمین زمینه گپ وگفتی داشته باشیم :

                                           ***************************************************************************
تسنیم :جامعه اطلاعاتی ازدیدگاه شماچه تعریفی دارد ؟
زارعیان :از اوایل دهه 1990 کشورهای اروپایی و آمریکا به این فکر افتادند که مبنای توسعه جامعه را استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی قرار دهند. به این ترتیب که سرمایه‌گذاری در این حوزه را افزایش دهند و بسترهایی را ایجاد کنند که همراه با کاهش هزینه برای مردم باشد. این بسترها در حوزه های متنوعی مانند بهداشت، آموزش تجارت و غیره بود.به همین دلیل در سال 1994 آقای الگور اصطلاح "بزرگراه های اطلاعاتی" را مطرح کرد و گفت ما می‌خواهیم بزرگراه های اطلاعاتی را توسعه بدهیم که همه بسترهای دیگر توسعه از این شاهراه عبور کند. این اصطلاح بعدها به جامعه اطلاعاتی تغییر عنوان داد.جامعه اطلاعاتی یعنی اینکه مردم یک کشور از امکانات فناوری اطلاعات و ارتباطات در هر زمینه ای استفاده کنند و از همه مهم‌تر محدود به یک حوزه خاص نشود. یعنی شهر و روستا و مرد وزن در مدرسه و دانشگاه و محل کار بتوانند از آن استفاده کنند. مثلاً در تعریف شغلی از جامعه اطلاعاتی تعداد افرادی که در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات، مالی، حسابداری، روزنامه نگاری، بیمه و غیره کار می‌کنند، بیشتر از تعداد کسانی باشد که در بخش‌های ساختمان و تأسیسات و دیگر بخش ها کار می‌کنند. جامعه اطلاعاتی دارد به این سمت حرکت می‌کند که کارهای سخت را کم کند و کارهای نرم را افزایش دهد؛ مثلاً به جای اینکه به بانک بروید همین کار را از داخل اتاق خود انجام داده و در وقت و هزینه و مصرف سوخت صرفه‌جویی کنید.
تسنیم :تهدیدات و مضرات ورود به جامعه اطلاعاتی چیست؟
زارعیان :اصولا هر دانش و فناوری چاقوی دو لبه است یعنی در عین عامل توسعه و پیشرفت است، می‌تواند به جامعه ضرر بزند........
تسنیم :این به همان دلیل نیست که ما ناگزیر شدیم به جامعه اطلاعاتی وارد شویم؟
زارعیان :بله این هم می‌تواند یک دلیل برای این مسئله باشد. دلیل دیگر این است که ما دانش کاربرد این امکانات را به خوبی نیاموخته ایم، به همین دلیل سوء استفاده از اینترنت در کشور ما زیاد وباعث نگرانی است .دانش پایین در استفاده از امکانت سرمایه کشور را به هدر می‌دهد، اگر در جامعه اطلاعاتی با دانش لازم  حرکت نکنیم، قطعاً باید نگران مضرات آن برای جامعه باشیم؛ چون ممکن است فرهنگ جامعه را تهدید کند. برای جلوگیری از آسیب‌ها در این زمینه نیازمند برنامه ریزی بلندمدت هستیم که از این تهدیدات جلوگیری کنیم. نکته دیگری که به نظر بنده می‌رسد این است که اینترنت کشور را به دست یک متولی بسپاریم تا همه فرصت ها و تهدیدات به صورت کلی و یکجا دیده شود تا بتوانیم چالش ها را برطرف کنیم.

تسنیم :با توجه به اینکه ما همچنان جز کشورهای جهان سوم هستیم چه زیرساخت هایی برای ورود به جامعه اطلاعاتی نیاز داریم؟
زارعیان :اصولاً زیر ساخت‌های لازم برای ورود همه کشورها به جامعه اطلاعاتی مشترک و مشابه است. تقسیم بندی خود بنده برای این زیرساخت ها 3 دسته است؛ دسته اول زیرساخت‌های فنی است که باید در زمینه آن سرمایه گذاری شود؛ یعنی یک کشور برای ورود به جامعه اطلاعاتی نیاز به زیرساخت های فنی از جمله فیبر نوری، امکانات رادیویی، ماهواره‌ای ،آنتن‌ها و غیره دارد. به همین دلیل وقتی به تاریخچه جامعه اطلاعاتی در اروپا و آمریکا نگاه کنیم، می‌بینیم که دولت آمریکا در سال 1994 میلادی حدود 10 درصد بودجه خود را به توسعه زیرساخت‌های ارتباطی اختصاص داد که این مبلغ در آن سال بالغ بر هزار میلیارد دلار بود.........
تسنیم :یعنی دقیقاً زمانی که ضرورت این تخصیص بودجه احساس شد، آن را اجرایی کردند؟
زارعیان :بله دقیقاً آنها کلیه شبکه های ارتباطی را آماده کرده و ارتقاء دادند وکشورشان را به یک کانال تبدیل کردند یعنی راهی که همه کشورهای دنیا باید از آنجا عبور کنند.
تسنیم :خب کشورهای غربی چگونه خود را به نحوی آماده کردند که ضمن ارتقای خود، از آن پس صادرکننده به کشورهای دیگر شدند؟
زارعیان :در جامعه آمریکا در حوزه فناوری اطلاعات یک چشم انداز تعریف شد، مانند آنچه در ایران تعریف می‌شود اما به آن عمل نمی‌شود. بعد از آن یک قانون گذاشته شد و در مرحله بعد عوامل اجرایی مشخص شدند. در سال 1994 دولت وقت آمریکا به ریاست بیل کلینتون معاون خود آقای الگور را مأمور این کار کرد. الگور در چشم انداز بلند مدت توسعه آمریکا فقط یک سطر را تحت عنوان "توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی آمریکا بر اساس    IT "را اضافه کرد به نحوی که رتبه اول را در تمامی حوزه ها دارا باشد. بعد از تصویب این سند در کنگره آمریکا و تخصیص بودجه آن، محلی تحت عنوان دره سلیکون انتخاب شد که تمام نخبگان IT را جمع کردند و از پول و سرمایه و مبانی نظری توسعه و سرمایه گذاری در این حوزه نهایت بهره برداری شد. اما در کشور های توسعه نیافته به دلیل اینکه به اسناد چشم انداز و قوانین وبرنامه ها عمل نمی‌شود وباور نسبت به آنها وجود ندارد در نتیجه مجبوریم به نیازهای آنی پاسخ بگوییم تا نیازهای آتی.

تسنیم :از سه مورد در زمینه زیرساخت‌ها به یک مورد اشاره کردید. دو مورد دیگر را بفرمایید؟
زارعیان :زیرساخت دوم فرهنگی است؛تصور کنید که شما زیرساخت ها از جمله خرید سیم و کابل و رایانه و کلیه امکانات  را تامین کردید؛ الان مردم باید از آن استفاده کنند. امروز توسعه جامعه اطلاعاتی منوط به توسعه کاربرد استفاده از امکانات ارتباطی است. پس در این حوزه به فرهنگ سازی و آموزش استفاده، هم در سطح مردم و هم سازمآنها نیاز داریم .این حوزه بسیار مهم است زیرا امروز نمی‌توان در بخشی از جامعه به توسعه بدون زیرساخت فرهنگی دست پیدا کرد. ما در بسیاری از زمینه‌ها تجهیزات را از خود اروپایی ها زودتر واردکردیم مثلاً تعداد کامپیوترها در ایران ممکن است با تعداد آن در آلمان برابر باشد اما باید دید نحوه استفاده از آن چگونه است. زیر ساخت سوم مربوط به مباحث حقوقی است؛ یعنی قوانین مرتبط با توسعه همه جانبه باید در کشور تنظیم شود.حال ممکن است این توسعه در زمینه های مختلفی از جمله تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک یا تامین خدمات و رفاه اجتماعی باشد؛ چون بخشی از این قوانین برای برخورد با متخلفان وسوء استفاده‌های احتمالی است، در نتیجه باید قوانین محکمی برای مقابله وجود داشته باشد. اگر هر سه زیرساخت فنی، فرهنگی و حقوقی مهیا شود، می‌توانیم بگوییم یک کشور در حوزه جامعه اطلاعاتی به توسعه رسیده است .به همین دلیل به بخشی از این زیرساخت‌ها، زیرساخت‌های توانمندسازی می‌گوییم و در این صورت است که می توانیم بهره برداری از جامعه اطلاعاتی داشته باشیم.

تسنیم :آیا در حال حاضر ایران وارد جامعه اطلاعاتی شده است یا خیر؟
زارعیان :ما ناگزیر وارد جامعه اطلاعاتی شدیم و این اتفاق به طور جدی از سال 1380 و همزمان با تأسیس شورای عالی اطلاع رسانی افتاد، ضمن اینکه حضور موثری در دو اجلاسWSIS    در سالهای 2003 و 2005 داشتیم و برنامه ای را تحت عنوان "تکفا" در حوزه توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات اجرا کردیم و این روند تا سال  1384 ادامه داشت. از آن سال به بعد ما رشد کمی خوبی در زمینه تلفن ثابت و همراه داشتیم؛ در نتیجه ضریب نفوذ ما در این بخش بالا رفت. همچنین تعدادکاربران اینترنت افزایش پیدا کرد و ما عملاً وارد جامعه اطلاعاتی شدیم. اما هنوز تا رسیدن به موقیت مطلوب خیلی فاصله داریم. خوشبختانه یک بخشی از ورود به جامعه اطلاعاتی اجباری است؛ یعنی شما نمی‌توانید امروز بدون آن زندگی کنید؛ به طور مثال در عرصه بانکداری اگر فقط طبق سیستم گذشته عمل کنیم موفق نیستیم؛ چنانچه شاهد هستید علیرغم افزایش تعداد شعب بانک ها و امکاناتی که چند سال اخیر اضافه شده باز هم صف‌های طولانی بانک پابرجاست. بنابراین بخشی از کشور به ناچار وارد این حوزه شده و در حال توسعه است. همین‌طور مثلاً راهنمایی و رانندگی امروز نمی‌تواند بدون استفاده از امکانات IT  اداره شود. به این علت که زمانی 300 هزار خودرو در کشور داشتیم والان چیزی حدود 12 میلیون. در نتیجه این اجبارها ما را به سمت وسوی جامعه اطلاعاتی کشیده شدیم ولی ایکاش فقط به اجبار نبود و بخشی از آن با برنامه ریزی پیش می رفت، تا دقیق‌تر و با هزینه کمتری جلو می‌رفتیم تا بهره برداری بهتری کنیم.
تسنیم :سخت گیری ها در ایران برای ورود به جامعه اطلاعاتی چیست؟
زارعیان :من گمان می‌کنم این سخت گیری‌ها به دو صورت است یکی اینکه مردم دچار باور ناپذیری فرهنگی هستند و به سختی تغییر رویه می‌دهند وشکل دیگر سخت گیری‌های حقوقی است ؛نظامی که باید جامعه اطلاعاتی را در ایران توسعه دهد متولی زیاد دارد و متولی متعدد، فیلترهای زیادی ایجاد می‌کنند. البته این فیلترها به معنای سانسور نیست بلکه  به معنای تأخیر انداختن درکار است که باعث می‌شود سخت ودیر به امکانات برسیم و از برنامه ها عقب بمانیم، من برخلاف تصور غالب معتقدم محدودیت‌های توسعه جامعه اطلاعاتی در ایران از جنس سیاسی نیست.........
تسنیم :علیرغم آنچه همه تصور می‌کنند.
زارعیان :بله و بخش عمده آن به محدودیت‌های اجرایی و ضعف مدیریتی برمی گردد، زیرا جامعه اطلاعاتی، جامعه ای سیاسی نیست. در این جامعه کار، تولید، اشتغال و بهره‌وری وجود دارد، اما این عدم مدیریت با محدودیت و مباحث سیاسی توجیه شده است........

زارعیان

تسنیم :امادر واقع بخشی ازین محدودیت‌ها سیاسی است چنانچه در مقاطع حساس مانند انتخابات ما شاهد کندی و بعضاً قطع موقت اینترنت و تلفن همراه هستیم.
زارعیان :بحث من این است که بسترسازی در جامعه اطلاعاتی فقط استفاده از اخبار و اطلاعات نیست ویکی از کاربردهای آن، اخبار است. بنابراین جامعه اطلاعاتی می‌تواند در کنار سیاست باشد، ولی چون ضعف تفکر مدیریتی داریم دسترسی به کلیه سایت‌ها را قطع می‌کنیم در حالیکه نباید مثلاً به عملیات بانکی از طریق اینترنت خدشه ای وارد شود.............
تسنیم :در خود آمریکا هم همین هست یعنی دسترسی به بعضی سایت‌ها امکان پذیر نیست و در صورت عدم رعایت افراد جریمه می شوند.
زارعیان :بله باید بپذیریم که کاربرد ارتباطات و فناوری اطلاعات فقط در حوزه اخبار و فرستادن چند ایمیل نیست، بلکه در حوزه های مختلفی چون تجارت، سلامت، بهداشت، درمان و بانکداری نیز هست و در صورت عدم مدیریت به جای فیلتر شدن چند سایت دسترسی به کلیه سایت‌ها قطع می‌شود.
تسنیم :توانمندی‌های ارتباطی که برای جامعه اطلاعاتی لازم است چیست ؟و وضعیت ایران را در این زمینه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
زارعیان :ما در 10 سال گذشته جهش فنی خوبی در زمینه جامعه اطلاعاتی داشتیم، مثلاً ضریب نفوذ تلفن همراه و تلفن ثابت در ایران بالای 100 است؛ یعنی تعداد سیم‌کارت‌ها از جمعیت بیشتر است ونشان می‌دهد برخی افراد چند سیم کارت دارند ضمن اینکه همه  منازل حداقل یک خط تلفن ثابت را دارند و حدود 62 درصد از مردم نیز از اینترنت استفاده می‌کنند و در 10 هزار روستا امکان اتصال به اینترنت داریم. پس از نظر کمی وضعیت خوبی داریم، فقط در یک حوزه هنوز ضعیف هستیم و آن اینترنت پرسرعت است.بنده معتقدم باید تا 5 سال آینده روی هر خط تلفن ثابت اینترنت داشته باشیم و مشترک مختار به استفاده یا عدم استفاده از آن باشد. در نتیجه در حال حاضر زیرساخت های نسبتاً خوبی در حوزه توسعه جامعه اطلاعاتی ایجاد کردیم و باید در بخش‌هایی نحوه تفکر و نگاه‌مان تغییر کند.
تسنیم :به گفته  شما پیشرفت های فنی ما مناسب است اما به لحاظ کیفی چطور؟
زارعیان :در حوزه رشد اینترنت علیرغم محدودیت‌ها  وضع خوبی داریم، اما همزمان با آن باید دولت در زمینه تعرفه گذاری دخالت نکرده و اجازه دهد شرکت‌های خصوصی با هم به رقابت بپردازند.درحال حاضرکل پهنای باند را دولت وارد می‌کند که هم گران است و هزینه آن بالاست و هم بحث محدودیتی است که در آن اعمال می‌کند. ضمن اینکه متولیان در این حوزه باید کم شوند، دولت باید فقط به عنوان ناظر بر استاندارد خدمت و قیمت ارائه شده توسط شرکت خصوصی نظارت کند.
تسنیم :آموزش عمومی مردم که یکی از شرایط ورود به جامعه اطلاعاتی است چگونه باید باشد؟
زارعیان :در کشور به اندازه کافی کلاس ها و نرم افزارها و برنامه های آموزشی در رسانه ها وجود دارد. وقتی تکنولوژی وارد شده به اجبار خود را از لحاظ آموزشی هم تحمیل ‌می‌کند اما ما نیازمند کار بیشتری  در این حوزه هستیم. باید رویکردهای تبلیغاتی را از رسانه ها کم کرده و رویکردهای آموزشی و فرهنگی را افزایش بدهیم.باید اعتمادسازی و اطمینان سازی کنیم.

                                                                                              **********    تکنولوژی ارتباطی************

تسنیم :جدیدترین امکان استفاده از اینترنت در دنیا چیست؟
زارعیان :در شبکه های تلفن همراه امروز شاهد نسل جدید اینترنت با سرعت بسیار بالا هستیم که تحت عنوان LTE شناخته می‌شود و به طور مثال می‌تواند یک فیلم 2 ساعته را ظرف کمتر از5 دقیقه دانلود کند......
تسنیم :فکر می‌کنید چه زمانی می‌توانیم از  امکان LTE در کشور بهره مند شویم؟
زارعیان :زمانی که وارد نسل سوم تلفن همراه شویم عملاً امکان آن فراهم می‌شود. طبق مصوبه سازمان تنظیم مقررات رادیویی از خرداد ماه سال جاری باید وارد  نسل سوم می‌شدیم، اما ظاهراً زمان آن 15 ماه تمدید شده است. ما به عنوان یک شرکت مخابراتی می‌توانیم نسل  جدید را از سال آینده داشته باشیم.
تسنیم :و در ایران جدیدترین امکان چیست؟
زارعیان :ما در حال حاضر از همه امکانات استفاده می‌کنیم و نسل سوم تلفن همراه که 3G  است در حال راه اندازی در کشور است و مجوز آن به شرکت رایتل داده شده و در آینده به شرکت هایی مثل شرکت ما نیز داده می‌شود. ضمن اینکه تجهیزات ADSL ما مطابق استاندارد روز دنیا است فقط ظرفیت آن محدودتر است.
تسنیم :مشکل رایتل چیست؟
زارعیان :به نظر بنده رایتل بیشتر با یک بحث فرهنگی درگیر است............
تسنیم : چرا از ابتدا بستر آن را فراهم نکردید؟
زارعیان :این انتقادی است که خود ما هم به دولت داریم و معتقدیم که در ایران گاهی اوقات اول مناررا می‌دزدیم بعد چاه را می‌کنیم، در صورتی‌که باید برعکس آن اتفاق بیافتد. به نظر بنده در این حوزه مطالعات و برنامه ریزی‌های لازم صورت نگرفت و نتیجه این شد که همچنان با چالش روبرو هستیم.
تسنیم :آیا از ارقام و آمار فروش سیم‌کارت‌های رایتل اطلاع دارید؟
زارعیان :خوب چون کار جدیدی است تعداد مشترکین این شرکت زیاد نیست و شاید به صلاح نباشد بنده آماری بدهم چون به هر حال آنها یک بخش رقیب برای ما محسوب می‌شوند.
تسنیم :در یکی از مصاحبه های خود گفته بودید ما از 16 درصد امکانات‌مان در بخش اینترنت استفاده می‌کنیم،موانع استفاده از همه پتانسیل ما در این زمینه چیست؟
زارعیان :حرف بنده به این معناست که ما از همه امکاناتی که داریم کامل استفاده نمی‌کنیم، یعنی ظرفیتی که ما در کشور برای اینترنت ایجاد کردیم مناسب توزیع نشده وهنوز بخشی از پورت‌ها و امکانات خالی است و خیلی از مناطق هم امکانات داده شده، اما مورد استقبال مردم نیست که در واقع به بحث فرهنگی برمی‌گردد............
تسنیم :یعنی معتقدید مردم از امکانات استقبال نکردند؟
زارعیان :نسبت به ظرفیتی که داریم استقبال مناسب نیست و تقاضا برای اینترنت همچنان در کشور ما پایین است، اگر حجم مشتریان متناسب بود، قیمت تمام شده برای ما هم کمتر می‌شد که در ایران به این گونه نیست............
تسنیم :شما گفتید حدود 10 هزار روستا امکان اتصال به اینترنت دارند، یعنی باز هم تقاضا کم است؟
زارعیان :نه، ما فقط در آن مناطق حدود 30 میلیون تومان به ازای هر روستا هزینه کردیم، ولی هنوز از این سرمایه گذاری درآمدی کسب نکردیم؛ یعنی سرمایه گذاری بدون بازگشت داشتیم.ما برای توسعه اینترنت می‌توانیم چند مسیر را به طور همزمان طی کنیم. روی خطوط مسی فعلی حداقل 2 مگابایت اینترنت می‌دهیم. پس به ازای 27 میلیون خط تلفن ثابت می‌توانیم به همین تعداد اینترنت داشته باشیم که در حال حاضر نداریم یا توسط شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی بی‌سیم امکان ارائه اینترنت به هر میزان هست؛ حتی تا 10 مگابایت یا روی نسل سوم سیم کارت ها یا همان 3G با هر سرعتی می‌توان اینترنت داد یا روی همین موبایل های معمولی تا 2 مگابایت میتوانیم اینترنت بدهیم............
تسنیم :خب اینجا بحث قابلیت گوشی تلفن همراه هم مطرح می‌شود که امکان تهیه گوشی گران قیمت برای همه وجود ندارد.
زارعیان :وقتی به سمت جامعه اطلاعاتی می‌رویم ناچاریم که هزینه های تحمیلی را تامین کنیم.
تسنیم :به نظر شما اینترنت در ایران گران نیست؟
زارعیان :نه این را اگر با سایر کشورها مقایسه کنیم به نظرم گران نیست،مشکل ما محدودیت های دیگر است. یعنی اگر ما صحبت از اینترنت منطقی در کشور می‌کنیم، پس باید هر ایرانی در ماه حداقل 50 هزار تومان در این زمینه هزینه کند که ما هنوز به این نرسیدیم، زیرا هزینه ای که جامعه ما برای سایر امور می‌کند بالاتر از هزینه ارتباطات است. به عنوان مثال هر ایرانی اگر سفر خارج از شهر نداشته باشد ماهانه 100 هزار تومان بابت هزینه بنزین می‌پردازد و یا در ماه حداقل هزینه‌ای برای فست فود و غذاهای حاضری دارد، اما همین فرد در ماه به طور میانگین حدود 10 هزار تومان هزینه تلفن ثابت می‌کند. این نشان می‌دهد از پتانسیل‌های ارتباطی آنطور که باید استفاده نمی‌شود. من معتقد نیستم که هزینه ارتباطات باید با هزینه بنزین برابر باشد، اما می‌بایست با استفاده چند برابری هزینه متوسطی پرداخت شود. تقریباً در همه کشورهای دنیا نیز به همین صورت است یعنی هزینه ثابتی که مردم تحت عنوان آبونمان پرداخت می‌کنند بالاست، که در ایران اینگونه نیست و خود این عامل تاخیر در رشد وتوسعه ماست.
تسنیم :مردم در کدام حوزه خود را بیشتر با خدمات اینترنتی تطبیق داده اند؟
زارعیان :در حوزه بانکداری الکترونیک مردم به نسبت خوب عمل می‌کنند و راضی هستند، اما در حوزه های دیگر به این دلیل که هنوز یکپارچگی سیستمی وجود ندارد مردم انگیزه لازم را برای استفاده ندارند.

                                                                                                  ************روابط عمومی************

تسنیم :مایلم از شما به عنوان یکی از مدیران قدیمی روابط عمومی مخابرات ایران سؤالاتی در مورد روابط عمومی داشته باشم. اوضاع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟جایگاه روابط عمومی سازمان‌ها در ایران چگونه است؟
زارعیان :ما از روابط عمومی انتظاراتی داریم که به نظر می‌رسد به سمت پاسخگویی به آن انتظارات در حال حرکت هستیم. اما به دلایل متعدد این روند یا کند است یا در برخی امور متوقف است. وظیفه روابط عمومی بسترسازی، فرهنگ سازی، اعتمادسازی و اطلاع رسانی است. روابط عمومی حرفه ای منافع مردم و سازمان را به طور همزمان دیده و دارای دانش و تخصص حرفه ای و سرمایه است. اما در ایران انتظارات به طور مناسبی برآورده نشد و دلیلش این است که ما در حوزه روابط عمومی متاسفانه ثبات شغلی نداریم و ساختار سازمانی دچار بحران است. ما سازمان‌هایی را می‌شناسیم که در فواصل زمانی کوتاه مدیران خود را عوض کردند و همین انگیزه لازم را برای کار خوب از بین می‌برد. اینها به مشکل مالی در این حوزه اضافه شده و راندمان کار را پایین می‌آورد. از طرف دیگر در حوزه آموزش ونشر و تخصصی‌ترکردن روابط عمومی و استفاده از تکنولوژی نوین پیشرفت هایی داشتیم وامیدواریم اینها با نیازهای سازمانی پیوند بخورد و موجب توسعه روابط عمومی‌ها شود.
تسنیم :وظیفه روابط عمومی یک سازمان به طور کلی چیست؟
زارعیان :روابط عمومی وظیفه دارد ارتباط اصولی و همسنگ بین سازمان و مخاطب ایجاد کند و این ارتباط یعنی ایجاد تعامل بین دو طرف. وظیفه اطلاع رسانی در مورد خدمات سازمان به مردم، بسترسازی برای اجرای پروژه های سازمان، ایجاد و جلب اعتماد مردم نسبت به خود، برجسته سازی خدمات سازمان نیز برعهده روابط عمومی است.
در این حوزه نیازمند برنامه ریزی هستیم و این برنامه ریزی فرآیندی دارد؛ هدف، پیام و مخاطب سازمان باید مشخص باشد، ضمن اینکه به رسانه ای که پیام را انتقال می‌دهد نیز باید توجه کرد و در کنار همه اینها ارزیابی از عملکرد خودمان داشته باشیم. به نظر بنده اگر روابط عمومی یک سازمان به خوبی عمل کند می‌تواند تا 50 درصد بار مدیریت را به دوش بکشد.به اعتقاد بنده روابط عمومی حرفه ای مانند یک پزشک است .وقتی پزشک برای عمل کردن یک بیمار آماده می‌شود دیگر به جنسیت و خوب و بد بودن بیمار و آشنا و ناآشنا بودن وی کاری ندارد و فقط وظیفه خود را انجام می‌دهد. روابط عمومی حرفه ای هم به افکار حاشیه ای برنمی‌گردد و فقط به منافع خود فکر نمی‌کند.

تسنیم :ازاینکه دراین گفت وگو حوصله به خرج دادیدمتشکریم .

گفت وگو از :فرهادخادمی ،بخش اجتماعی خبرگزاری تسنیم

انتهای پیام /