آمریکا باید کمک کشورهای حاشیه خلیج فارس به مصر را هماهنگ کند

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از مؤسسه واشنگتن، به عقیده کارشناس مسائل خاورمیانه این اندیشکده، آمریکا می‌تواند نقش راهبری کمک‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس به مصر را عهده‌دار شود و ثبات مطلوب خود را در منطقه ایجاد کند.

روز گذشته عربستان سعودی اعلان کرد که یک بسته کمک 5 میلیارد دلاری برای مصر در نظر گرفته است که 1 میلیارد دلار وام نقدی، دو میلیارد دلار محصولات نفتی و گاز طبیعی و 2 میلیارد دلار ذخیره بانکی در بانک مرکزی مصر را شامل می‌شود که از هرگونه هزینه معمول مالی عاری است. در همان روز امارات متحده عربی کمک نقدی به میزان 1 میلیارد دلار و وام بدون بهره به میزان 2 میلیارد دلار در اختیار مصر قرار می‌هد؛ این خبر اندکی پس از دیدار رئیس بانک مرکزی مصر از امارات اعلان شد. امروز کویت نیز ارسال یک بسته کمکی 4 میلیارد دلار را اعلان کرده است.

بخشندگی ریاض و دبی نشان می‌دهد که ایشان نگران اوضاع مالی مصر هستند، اما همچنین خبر از آن می‌دهد که از سرنگونی دولت اخوان المسلمینی محمد مرسی بسیار خوشحال هستند. اخوان المسلمین مورد نفرت بیشتر کشورهای نفت‌خیز خلیج فارس می‌باشد چرا که این نهاد شیوه حکومت وراثتی و فئودالی ایشان را در معرض تهدید قرار می‌دهد. در 2 جولای، یکی از دادگاه‌های امارات متحده عربی شصت و هشت شهروند خود را که به شاخه محلی اخوان متصل بودند را با اتهام شورش به زندان محکوم کرد. نگاه کویت به اخوان اندکی متفاوت است: اعضای گروه اخوان در مجلس ملی کرسی دارند اما بسیار مورد نفرت و خشم حکومت هستند.

برای واشنگتن این کمک‌های مالی هم خوشحال و هم ناراحت کننده است. مصر برای منافع منطقه‌ای آمریکا بسیار حیاتی است، بنا به دلایل مختلف، از جمله کنترل این کشور بر کانال استراتژیک سوئز و توافقنامه صلح آن با اسرائیل. اما کاخ سفید همچنان از طرف کنگره تحت فشار است تا اقدام ارتش علیه مرسی را کودتا اعلان کند ـ اقدامی که به احتمال بسیار منجر به منع ارسال بسته کمکی سالانه 1.3 میلیارد دلاری به ارتش مصر خواهد شد. علاوه بر این، احتمالاً تعریف عربستان سعودی و امارات متحده عربی از پیشرفت سیاسی متفاوت از تعریف دولت اوباماست، به ویژه در مورد اینکه آیا اخوان المسلمین باید اجازه شرکت در انتخابات جدید را داشته باشد یا خیر.

عامل پیچیدگی دیگر، ایفای نقش قطر است که دولت آن همانند ریاض و ابو‌ظبی از اخوان المسلمین هراسی ندارد و با حمایت از دولت مرسی با کمک‌های مالی و وام‌های کلان که روی هم رفته به 8 میلیارد دلار رسید، این دو همسایه را ناراحت کرد. معلوم نیست که دوحه این حمایت‌ها را ادامه دهد یا خیر؛ به نظر می‌رسد رئیس جمهور اوباما در گفتگوی تلفنی خود با پادشاه جدید قطر، این موضوع را مطرح کرد.

بخشندگی دوحه در دوران تصدی‌گری مرسی به مثابه اقدامی تاکتیکی است تا به همسایه بزرگتر و رقیب منطقه‌ای خود، یعنی عربستان سعودی ضربه بزند. به نظر می‌رسد این دو کشور در رقابت دیپلماتیک مشابهی در سوریه با هم در تنش هستند؛ جایی که هر کدام گروه‌های شورشی رقیب را تأمین مالی کرده و تجهیزات در اختیار ایشان قرار می‌دهند. با در نظر گرفتن این و دیگر عوامل، ریاض، امارات متحده عربی و کویت به هیچ وجه تمایلی ندارند تا با قطر در مورد مصر همکاری کنند ـ به رغم این واقعیت که هر چهار مورد از آنها از اعضای شورای همکاری خلیج فارس هستند که در جریان آخرین نشست همکاری استراتژیک آمریکا ـ شورای همکاری خلیج فارس در سال گذشته متعهد شدند که از «گذاری ایمن و با ثبات در مصر» حمایت کنند.

برای واشنگتن، اولویت باید این ابشد که از رسیدن کمک‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس به مصر اطمینان حاصل کرده و به قاهره کمک کننده به درستی از این کمک‌ها استفاده کند. یک میلیارد دلار وامی که حامیان غربی اعطا کرده‌اند باید یک ماه دیگر برگردانده شود؛ ارز خارجی مورد نیاز برای واردات به طور نگران کننده‌ای نزدیک به ارزش سه ماهه کاهش یافته است؛ رقمی که معمولاً خطرناک تلقی می‌شود. همزمان تورم بسیار و افزایش بیکاری جوانان می‌تواند ناآرامی‌های خیابانی را افزایش دهد در صورتی که بدون پاسخ باقی بماند. ترکیب کردن کمک‌های عربستان سعودی، امارات و کویت با کمک‌های قطری و آمریکایی و دیگر حامیان مالی، می‌تواند به برطرف شدن چالش‌های اقتصادی مصر کمک کند.

انتهای پیام/