وقوع جنگ چالدران بین ایران و عثمانی/پیام"امام خمینی(ره)" در پی جنایت آتش سوزی سینما رکس آبادان/درگذشت فقیه بزرگ قطب الدین راوندی


خبرگزاری تسنیم: در اوایل سلطنت شاه اسماعیل اول و تشکیل سلسله صفوی، او توانست کردستان و شهرهای مقدس عراق را فتح کند و با تکیه بر تشیع اثنی عشری، به زودی جمع کثیری از مردم شیعه ساکن در سرزمین‏های عثمانی را به سوی خود جلب کند.

به گزارش خبرنگار گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، مناسبت های مهم تقویم امروز پنج شنبه 31 مرداد ماه به شرح ذیل است:

وقایع ملی                                              31 مرداد  --    22 َAug   --   چهاردهم شوال

1 - وقوع جنگ چالدران بین ایران و عثمانی (893 ش)

در اوایل سلطنت شاه اسماعیل اول و تشکیل سلسله صفوی، او توانست کردستان و شهرهای مقدس عراق را فتح کند و با تکیه بر تشیع اثنی عشری، به زودی جمع کثیری از مردم شیعه ساکن در سرزمین‏های عثمانی را به سوی خود جلب کند. این اقدام جسورانه شاه اسماعیل، اگرچه خطرات فراوانی را در پی داشت اما سبب تحکیم وحدت سیاسی - مذهبی ایران گردید و همین ویژگی از نظر سلاطین عثمانی به مراتب خطرناک‏تر از احیای ساختار نظامی ایران بود. هنگامی که سلطان سلیم اول، پادشاه نیرومند و مشهور عثمانی به سلطنت رسید، چهل هزار تن از شیعیان را به قتل رساند. او که خود را خلیفه مسلمانان می‏خواند، تصمیم به توسعه متصرفات خود گرفت و به قصد تصرف تبریز، پایتخت دولت نوبنیاد صفوی حرکت کرد و جنگ سختی میان او و سپاه شاه اسماعیل صفوی در منطقه چالدران در حوالی ماکو روی داد. در این جنگ بر اثر کثرت سپاه عثمانی و مجهز بودن به تفنگ و توپخانه، لشکر ایران عقب نشینی نمود و تعداد زیادی از دو طرف کشته شدند. شاه اسماعیل تا حدود همدان عقب نشست و سلطان سلیم تبریز را اشغال کرد ولی به زودی بر اثر مقاومت ملی مجبور شد تبریز و آذربایجان را تخلیه کند. پس از بازگشت سلطان سلیم، شاه اسماعیل دیگر باره به آذربایجان و تبریز رفت و به تعمیر خرابی‏های لشکریان عثمانی پرداخت. گویند پس از این واقعه، دیگر کسی شاه اسماعیل را خندان ندید.

2 - تأسیس دانشگاه تربیت معلم (1342 ش)

دارالمعلمین عالی نام مدرسه‏ای عالی بود که در سال 1307 ش برای تربیت معلم مدارس متوسطه تاسیس شد و در سال 1312 ش به دانشسرای عالی تغییر نام یافت. این دانشسرا دارای دو قسمت علمی شامل رشته‏های ریاضیات، طبیعیات، فیزیک و شیمی و قسمت ادبی با رشته‏های ادبیات، فلسفه، تاریخ و جغرافی بود. دانشسرای عالی پس از تاسیس دانشگاه تهران، جزیی از آن شد تا این که در سال 1334 ش، از دانشگاه تهران استقلال یافت. در تابستان 1342، دانشسرای عالی منحل گردید و وزارت فرهنگ وقت، دانشگاه تربیت معلم را تاسیس نمود.

3 - پیام "امام خمینی(ره)" در پی جنایت عوامل رژیم در فاجعه آتش‏ سوزی سینما رکس آبادان (1357ش)

پس از وقوع جنایت هولناک آتش‏سوزی سینما رکس آبادان، حضرت امام خمینی(ره) در پیامی از نجف اشرف خطاب به اهالی آبادان، ضمن اعلام خطر به اینکه ممکن است رژیم پهلوی، اعمال وحشیانه مشابهی در شهرهای ایران انجام دهد، از گویندگان خواستند وظیفه آگاهی بخشی به مردم را دنبال کنند. در بخشی از پیام مهم امام به مناسبت این فاجعه آمده بود: من گمان نمی‏کنم هیچ مسلمانی، بلکه انسانی، دست به چنین فاجعه وحشیانه‏ای بزند، جز آن که به نظایر آن عادت نموده است. گفتار شاه که تظاهرکنندگانِ مخالفِ من "وحشت بزرگ" را وعده می‏دهند و تکرار آن پس از واقعه که این همان وعده بوده است، شاهد دیگری بر توطئه است. این مصیبت دلخراش برای شاه، شاهکار بزرگی است تا به تبلیغات وسیع در داخل و خارج دست زند و به بوق‏ها و مطبوعات دست نشانده داخل و نفع طلب خارج دستور دهد که هرچه بیشتر برای اغفال مردم، این جنایت را منتشر و به ملت محروم و مظلوم ایران نسبت دهند تا در خارج، ملت حق طلب ایران را، مردمی که به هیچ ضابطه انسانی و اسلامی معتقد نیستند معرفی نماید.

4- روز صنعت دفاعی

5- درگذشت حسین عرب از پیشکسوتان ورزش کشتی آزاد

'حسین عرب' که جزو نخستین کشتی گیران ملی پوش کشتی آزاد ایران به حساب می آید، روز سه شنبه 31 مرداد 91در کشور کانادا درگذشت. حسین عرب در دهه 40 میلادی عضو تیم ملی کشتی آزاد کشورمان بود و از جمله بنیانگذاران کشتی مدرن در ایران به شمار می رود که در کنار بزرگانی چون 'حسن سعدیان'، مرحوم پهلوان 'ابوالقاسم سخدری'، مرحوم پهلوان 'یعقوبعلی شوروزی'، مرحوم 'عبدالله مجتبوی'، مرحوم 'امیر حمیدی'، 'محمود ملاقاسمی' و ... نخستین ترکیب تیم ملی کشتی آزاد ایران را در دهه 40 میلادی تشکیل دادند. وی پس از آن، از هم دوره های 'جهان پهلوان تختی' به حساب می آمد و دوستی بسیار نزدیکی با جهان پهلوان داشت.

وقایع میلادی                                              31 مرداد  --    22 َAug   --   چهاردهم شوال

1 - امضای قرارداد "ژنو" در مورد عدم تعرض به مجروحین و اسیران جنگ (1864م)

پس از پیشنهاد شخصی به نام هنری دونان مبنی بر این که خدمت به رنجوران و زخمی‏های نظامی، فعالیتی بی‏طرف محسوب شود، انجمن خیریه ژنو، از این پیشنهاد استقبال کرد. در نتیجه یک کنفرانس بین‏المللی با شرکت نمایندگان 16 کشور آسیایى، افریقایى، امریکایى و اروپایى در ژنو تشکیل یافت و موافقتنامه سال 1864م برای بهبود وضع مجروحان نظامی میادین جنگی تدوین یافت. این قرارداد که نمایندگان 12 دولت از کشورهای شرکت‏کننده آن را در 22 اوت 1864م امضا کردند، شامل این موارد بود: بی‏طرف شمردن متصدیان خدمات پزشکی نیروهای مسلح، رفتار انسانی با زخمی‏ها و بی‏طرفی غیر نظامیانی که داوطلبانه به کمک زخمی‏های جنگ می‏شتابند. هم‏چنین علامتی بین‏المللی به منظور مشخص ساختن اعضا و وسایلی که در این راه به کار می‏روند پیش‏بینی شده بود. این قرارداد زمینه پیدایش سازمان صلیب سرخ جهانی گردید.

2 - تولد «دنی پاپن» فیزیک‏دان فرانسوی و مخترع دیگ بخار (1647م)

دنی پاپن، یکی از مخترعان برجسته فرانسوی، در 22 آگوست 1647م در این کشور به دنیا آمد. وی از نوجوانی به امور صنعتی و فنی علاقه داشت. از این‏رو پس از طی تحصیلات خود در پاریس، راهی لندن شد و با یکی از دانشمندان آن سامان، درباره تکمیل ماشین فشار هوا همکاری نمود. پس از چندی، پاپن برای اولین بار به نیروی بخار آب پی برد و در صدد استفاده از این نیرو برآمد. از این رو نخستین دیگ بخار را در سال 1688م اختراع کرد و در سال‏های بعد به تکمیل آن‏پرداخت. این دستگاه که به دیگ بخار پاپن شهرت یافت، شامل ظرفی کاملاً سربسته بود که در معرض حرارت قرار می‏گرفت. بخار آب متراکم در دیگ، فشاری درآن ایجاد می‏کرد که باعث بالا رفتن غلیان آب می‏گردید. پاپن، برای این دیگ، دریچه اطمینانی نیز ساخت تا به هنگامی که فشار بخار آب از حد معینی تجاوز می‏کرد، دریچه خود به خود گشوده می‏شد و بخار از آن به خارج راه می‏یافت. این اختراع و دیگر کارهای عملی پاپن باعث شد که وی به عضویت انجمن سلطنتی درآید. پس از چندی، پاپن از فشار داخل دیگ، به فکر استفاده‏های عملی از نیروی بخار آب افتاد و اولین نیروی کارآمد را برای حرکت کشتی‏ها فراهم آورد. پاپن را به دلیل این اختراع مهم، پدر بخار لقب دادند.

3 - مرگ «روژه مارتین دوگار» نویسنده شهیر فرانسوی (1958م)

روژه مارتین دوگار، نویسنده و رمان نویس معروف فرانسوی در 28 فوریه 1881م در نزدیکی پاریس به دنیا آمد. وی در دوران تحصیل به تدریج به ادبیات علاقه‏مند شد و به فراگیری اصول نویسندگی پرداخت. مارتین دوگار پس از چندی رمان زندگی مرد مقدس و سپس داستان صورت پذیرفتن را منتشر کرد که آثار خوبی از کار درنیامدند و با شکست مواجه شدند. از این رو مارتین دوگار تصمیم گرفت که همه عمر را به دور از شهر به سر برد و به رمان‏نویسی بپردازد. وی پس از جنگ جهانی اول، یادداشت‏هایش را برای خلق اثری مهم بر مبنای مشاهدات و حوادثی واقعی فراهم آورد و هفده سال از عمر خود را صرف تنظیم آن نمود تا سرانجام رمان نه جلدی خانواده تیبو را به تدریج منتشر کرد.شیوه نگارش در این اثر بسیار متعادل است و از روانی و سهولت برخوردار می‏باشد.

قدرت مارتین دوگار از طرفی در عرضه کردن تصویرهای کلی و زنده و وصف حوادث به صورتی واقعی و واکنش‏های این حوادث در مردم است که با استادی و تیزبینی و صراحتی ستایش‏انگیز بیان شده است. از طرف دیگر، این قدرت در تعمق و نفوذ نویسنده، در طریقه زیستن افراد در دل حوادث و شرکت آنان در تحولاتْ آشکار می‏گردد. شاه‏کار خانواده تیبو، جایزه ادبی نوبل در سال 1937م را برای مارتین دوگار به ارمغان آورد و او را بیش از پیش به شهرت رساند. در ادبیات معاصر، روژه مارتین دوگار، بی شک مقامی کاملاً خاص دارد. وی بیش از هر چیز به مسائل مربوط به جامعه‏شناسی و روان‏شناسی و حتی روانپزشکی علاقه داشت که در آثارش با موشکافی فراوان مورد توجه قرار گرفته است. درنظر عده‏ای، او بیش از حد، احساس‏ها و واکنش‏های شخصی را در مسیر داستان دخالت می‏دهد تا جایى که حضورش در مکالمه‏ها به حدّ اعلا احساس می‏شود. برخی مارتین دوگار را تاریخ نگاری اخلاق‏گرا دانسته‏اند که زندگی روزمره یک نسل را به رشته تحریر درآورده است. وی در سال‏های پایانی عمر خود خاطرات زندگی شخصی و ادبی را برای چاپ به ناشر سپرد که در آن با صداقت بسیار و فروتنی کامل، دشواری‏ها، تردیدها و شکست‏های خویش را بیان کرده است. روژه مارتین دوگارسرانجام در 22 آگوست سال 1958م در 77 سالگی درگذشت.

وقایع قمری                                             31 مرداد  --    22 َAug   --   چهاردهم شوال

1 - درگذشت محدث و فقیه بزرگ قطب الدین راوندی (573ق)

چهاردهم شوال 573 ق. آسمان شهر قم رنگی دیگر به خود گرفته بود و عالمان و اندیشمندان و دوستداران اهل بیت ـ‌علیهم السّلام ـ در خانه قطب راوندی، بر بالین یکی از بزرگمردان گرد آمده بودند نزدیکیهای اذان ظهر بود که نسیم عطرآگین بهشت مشام راوندی را نوازش داد و شبنم اشک از دیدگان زنان و کودکان سرازیر گشت و جهان اسلام در عزای یکی از فرهیختگان مکتب اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ به سوگ نشست.پس از مراسم تشییع پیکر پاک آن فرزانه در جوار مرقد مطهر حضرت معصومه ـ علیهما السّلام ـ به خاک سپرده شد و روح «سعید» محدثان به ملکوت اعلی پر کشید.

از آن پس جسم مطهرش با کتابها و نوشته‌هایش جاودانه شد و روزی که پس از هشت قرن تعمیرگران صحن مطهر حضرت معصومه ـ علیهما السّلام ـ با پیکر سالم و سیمای نورانیش رو به رو شدند چیزی جز این منزلت را برای او تصور نکردند که باید جسم مطهرش چون روح شاهد و ناظرش بر حوزه فقاهت اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ تا قیام قیامت سالم بماند. حضرت آیه الله مرعشی نجفی ـ رحمه الله ـ به پاس خدمات او، سنگ قبری بلند و به یاد ماندنی را بر فرازش به یادگار نهاد تا زائران حرم فاطمه معصومه ـ علیهما السّلام ـ در ابتدای ورود و خروج از صحن مبارکش چشمانشان به قبر این فرزانه بزرگ روشن شود.


انتهای پیام/