سنگری: مقاومت، هدیه ایران به امت اسلام

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم افتتاحیه دومین دوسالانه کتاب سال مقاومت موسوم به جایزه شهید آوینی عصر روز گذشته، 26 شهریور ماه با حضور بهروز اثباتی دبیر این دوره ، محمدرضا سنگری استاد دانشگاه، بهمن نامور مطلق از اساتید زبان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی و جمعی دیگر از کارشناسان حوزه ادبیات دفاع مقدس و مقاومت در خانه هنرمندان برگزار شد.

سنگری در این مراسم با اشاره به ادبیات مقاومت آن را عرصه تازه‌ای از حوزه ادبیات دفاع مقدس دانست و گفت: ادبیات مقاومت فضای جدیدی است که قابلیت جهانی شدن دارد و برای رسیدن به این نقطه ما نیازمند بررسی کارشناسانه همه ابعاد این ادبیات هستیم. مقاومت عرصه‌ای است که هرچه جلوتر می‌رویم فراخ‌تر می‌شود ولی این شعاع دامن‌گستر عرصه‌های جهانی را از عرصه اسلامی بیشتر در خواهد نوردید. برخی از آن به شعر بیداری جهانی اسلامی یاد می‌کند اما به‌تعبیر من باید به‌جای آن از ادبیات بیداری جهانی اسلامی یاد کرد؛ چرا که ادبیات جهانی امروز عمیقاً  تحت تأثیر عناصر امروزی سیر می‌کند.

وی ادامه داد: خاستگاه اصلی این نوع ادبیات در ایران است، کسانی که با ادبیات سروکار دارند می‌دانند که ادبیات پیش از انقلاب ادبیات یأس بود، شاعری که تخلص خود را امید انتخاب کرده بود، می‌گفت: ناامیدتر از من نیست. انتظار روشنی در این نوع ادبیات وجود ندارد. پربسامدترین واژگان زمستان،‌ بن‌بست و تاریکی است. بیشتر ادبا در این دوره دست به خودکشی می‌زنند، اگر زندگی شاعران را بررسی کنیم می‌بینیم که هرکدام یک یا دو بار اقدام به خودکشی کرده‌اند، اما این فضا با انقلاب تغییر می‌کند و ما در اینجا با عباراتی چون سروده سپیده، صبح تنفس و غیره مواجه هستیم. تمامی این تغییر رویکرد از انتظار نشأت می‌گیرد که یکی از مؤلفه‌های اصلی ادبیات بعد از انقلاب است.

این استاد دانشگاه دومین زمینه برای ظهور ادبیات مقاومت را پیوند در عاشورا دانست و یادآور شد: عاشورا زایاترین واقعه تاریخ است و هرروز زنده‌تر می‌شود. این ریشه دواندن در عاشورا بود که گسترده شدن ادبیات مقاومت را نوید داد. سوم اینکه انقلاب ما در موضع ضداستعماری قرار نگرفته است؛ بلکه افق بالاتری با عنوان ضداستکبار را سرلوحه خود قرار داد، وقتی ما شعار می‌دادیم " جنگ جنگ تا پیروزی " امام فرمودند بگویید: "جنگ، جنگ تا رفع فتنه از جهان"؛ به‌عبارت دیگر تکیه بر این بود که قرار نیست انقلاب در این مرزها باقی بماند. باور همه ما این است که انقلاب با جهان و انسان سروکار دارند نه انسانی که در محدوده جغرافیایی ایران است بلکه با سرزمین ایمان کار دارد.

سنگری در ادامه به جنگ در تاریخ انقلاب اشاره کرد و آن را یکی از مولودهای انقلاب دانست و ادامه داد: جنگ از ذات انقلاب جوشید، اگر انقلاب با این هویت نبود، جنگی هم رخ نمی‌داد، آن چه امروز اطراف ما وجود دارد و رخ می‌دهد مانند حوادثی که در کشورهای همسایه با آن مواجه هستیم نشأت گرفته از حضور ایران است، در حقیقت ایران کانون این اتفاقات است، ما باید این محیط را بشناسیم و حقایق آن را بررسی کنیم.

کارشناس حوزه ادبیات دفاع مقدس با ارائه نمونه‌هایی از سروده‌های طاهره صفارزاده و سلمان هراتی به‌عنوان نمونه‌های شاخص ادبیات مقاومت که افقی فراتر از مرزهای کشور را در نظر گرفته‌اند به شعر امروز و جریان سازی آن اشاره کرد و گفت: نسل امروز شاعران و نویسندگان ما به بهترین نحو ممکن تحولات منطقه و گستره ادبیات مقاومت را در نظر دارد به‌عنوان نمونه در رابطه با شاعره شهید کشور بحرین، آیات القرمزی بیشتر از آنکه شاعران عرب شعر بگویند شاعران معاصر کشورمان در رابطه با آن صحبت کردند، این نوع دید قبل از آن هم وجود داشت، به‌عنوان نمونه از سال 57 شاعرانی بودند که به وقوع انقلاب و فراگیر شدن آن در خلال اشعارشان نوید داده بودند.

بخش پایانی سخنان سنگری به تأثیرگذاری شعر مقاومت ایران بر جریان شعر مقاومت عرب اختصاص داشت که وی در این زمینه یادآور شد: 30 سال پیش شعر فلسطین نمودی از عاشورا و مقاومت اسلامی نداشت. نگاه غالب مقاومت در این نوع سروده‌ها محدود به نگاه تعصبی اعراب بود،‌ اما همین جریان بعد از انقلاب اسلامی تغییر کرد و نگاهی با عنوان مقاومت اسلامی به آن افزوده شد. در حقیقت مقاومت اسلامی هدیه‌ای بود که ایران به جهان اسلام داد.

انتهای پیام/*