مجیدی، میرکریمی، حاتمی‌کیا، درویش، مهرجویی، کیمیایی و نعمت‌الله در جشنواره ۳۲

مجتبی اردشیری

هنوز تا شروع رسمی جشنواره سی و دوم فجر، کمتر از 4 ماه و نیم زمان باقی مانده است.یک اعتقاد نانوشته ای در مورد جشنواره فیلم فجر از همان نخستین سال های فعالیتش وجود داشته که روال آثار شرکت کننده در هر دوره، به مثابه یک فرآیند سینوسی است؛ بدین ترتیب که به تناوب، دوره ای، خالی از حضور نام های بزرگ است، دوره ای دیگر، مشترکا میان نام های بزرگ و کارگردانان کوچک خلاصه می شود و دوره ای هم آنقدر بزرگ دارد که حتی قرار دادن فیلم هایشان در بخشی مانند "نوعی نگاه" نیز نمی تواند صاحبان این آثار را راضی نماید.

آنچه از شواهد و  قرائن آثار شرکت کننده در سی و دومین دوره جشنواره فجر پیداست، این دوره در راس هرم سینوسی قرار می گیرد و به نوعی، حساس ترین دوره جشنواره فیلم فجر خواهد بود چرا که از یک سو فیلم های فاخر بسیاری حضور دارند که موضوعاتشان، ابعاد بین المللی دارد و هزینه های هنگفتی نیز صرفشان شده و از دیگر سو با کارگردانان بزرگ سینما مواجه می شویم که نامشان، وزنه اعتباری سنگینی برای سینماست و در ضلع سوم نیز کارگردانان نسل چهارم و پنجم سینما حضور دارند که امسال آثار درخور توجهی را تولید کرده اند که می توانند تنور رقابت های جشنواره را گرم تر کنند و رقابتی نفسگیر با بزرگان هنر هفتم را تجربه نمایند.

برای روشن شدن نام این فیلم ها و کارگردانان مهم و معتبری که در جشنواره سی و دوم فجر حضور دارند، گزارشی تهیه نموده ایم که خواندن آن، قطعا خالی از لطف نخواهد بود.

1-مجید مجیدی

بیگ پروداکشن مجیدی، از سال 86 و با تحقیقاتی گسترده شروع شد و هم اکنون نیز آخرین مراحل فنی خود را پشت سر می گذارد.فیلمی که قرار است از دوران تولد پیامبر عظیم الشان اسلام تا 12 سالگی وی را روایت نموده و بدیت ترتیب، در سه اپیزود منفک، نگاه ریزتری به زندگی پیامبر (ص) داشته باشد.اهمیت این فیلم به اندازه ای بود که رهبر انقلاب برای نخستین بار از پشت صحنه یک فیلم بازدید به عمل آوردند و از تولید چنین فیلمی اظهار خشنودی نمودند.مجیدی هم اکنون برای نظارت مستقیم بر تدوین فیلم به ایتالیا رفته است. این فیلم که قرار است با سه زبان زنده دنیا به اکران بین المللی برسد به احتمال زیاد جزو آثاری خواهد بود که در جشنواره سی و دوم به نمایش درآمده و مطمئنا جوایز بسیاری را از آن خود خواهد نمود.

2- رضا میرکریمی

چندی است که "میرکریمی" تصویربرداری فیلم جدیدش به نام "امروز" را آغاز نموده است؛ فیلمی که قطعا جزو گزینه های اکران در جشنواره سی و دوم خواهد بود.با توجه به حساسیت بسیار بالای میرکریمی در انتخاب سوژه و نگارش فیلمنامه، باید منتظر یک فیلم خوب از این کارگردان گزیده کار سینمای ایران باشیم.این اولین همکاری پرویز پرستویی و رضا میرکریمی در یک پروژه سینمایی است. میرکریمی سال پیش با تهیه‌کنندگی دو فیلم «خسته نباشید» و «تاج‌محل» حضور موفقی در جشنواره فجر داشت و امسال قرار است با «امروز» اتفاق مهم دیگر جشنواره فجر باشد.

3- ابراهیم حاتمی کیا

تاکنون سابقه نداشته که "ابراهیم حاتمی کیا"، مدت زمانی نزدیک به دو سال را صرف تولید فیلمی نماید."چ" که روایت چند ساعت پایانی زندگی شهید چمران است، این روزها آخرین مراحل صداگذاری خود را طی می کند و به طور قطع در جشنواره سی و دوم حضور خواهد داشت و با توجه به تعاریفی که مقامات سینمایی از آن به عمل آورده اند باید منتظر اثر درخور توجهی از این کارگردان بزرگ سینمای ایران باشیم. حاتمی‌:کیا بعد از چند سال وقفه در ساخت آثار دفاع‌مقدسی دوباره به سراغ موضوعی در این محدوده رفته است.سکوت دو ساله‌ حساسیت‌ها و انتظارها برای تماشای فیلم را به شدت بالا برده است. حاتمی‌کیا تاکنون با هیچ رسانه‌ای در مورد این فیلم گفتگو نکرده است و به جز یک یادداشت در مورد فیلم، هیچ نظر دیگری در مورد این فیلم از او منتشر نشده است. مهمترین حاشیه "چ" اختلاف حاتمی‌کیا و فریبرز عرب‌نیا بود که سرانجام منجر به ضبط صحنه‌های پایانی بدون او شد.

4- احمدرضا درویش

"درویش" یکی از آن کارگردانان سخت گیر سینمای ایران است که سوژه های پرداختی خود را با موشکافی بسیاری، به مرحله فیلمنامه و تولید می رساند.درویش نخستین کارگردان سینمای ایران است که با ساخت "دوئل"، در ابتدای دهه هشتاد، عنوان "فیلم فاخر" را وارد سینما کرد و توانست تعریف درستی از فیلم فاخر با هزینه ای فاخر ارائه دهد.از آن زمان به بعد، درویش تمام وقت خود را صرف تحقیق، نگارش و تولید بیگ پروداکشن "رستاخیز" نمود و پس از 5 سال فعالیت ممتد برای این فیلم، توانست آن را آماده نمایش کند.گرچه قرار بود این فیلم در جشنواره سال گذشته نمایش داده شود اما گویا به دلایلی این امر محقق نگردید تا "رستاخیز" مهمان جشنواره سی و دوم بوده و از هم اکنون سیمرغ هایی را برای خود آماده نگاه دارد.

5- داریوش مهرجویی

"داریوش مهرجویی" هم اکنون چند سالی می شود که دیگر نتوانسته بواسطه آثاری که می سازد، جریان ساز ظاهر شود.اگرچه فیلم های آخر مهرجویی به واسطه نام معتبر او و همچنین تیم بازیگرانش توانستند به فروشی خوب در گیشه نائل آیند اما به دلیل ساختار داستان گویی، نمی توانستند قوام کارهای شاخص پیشین این کارگردان را ادامه دهند."اشباح" جدیدترین کار مهرجویی است که این روزها در مرحله پیش تولید قرار داشته و طبق شنیده ها، تفاوت های بسیاری با کارهای آخر این کارگردان دارد به گونه ای که "جهانگیر کوثری" تهیه کننده این فیلم عنوان کرده که به محض شروع مطالعه فیلمنامه این کار، نتوانسته آن را روی زمین بگذارد.به گفته خود او و همچنین مهرجویی، "اشباح" در قالبی فلسفی روایت شده و شاکله روایی آن، بی شباهت به "هامون" و "اجاره نشین ها" نیست.بنابراین با این تفاسیر باید منتظر یک اتفاق بزرگ در جشنواره سی و دوم باشیم و ببینیم که آیا این کارگردان محبوب می تواند با "اشباح" به روزهای اوج خود باز می گردد.

6- حمید نعمت الله

نعمت الله این روزها در حال پیش تولید کار جدید خود با نام "آرایش غلیظ" است که فیلمنامه آن را مشترکا به همراه "هادی مقدم دوست" به رشته تحریر درآورده است و "سعید سعدی" نیز تهیه کنندگی کار را بر عهده دارد.با توجه به شروع فیلمبرداری فیلم در آبان ماه، مطمئنا این فیلم نعمت الله برای حضور در جشنواره فجر آماده خواهد بود.نعمت الله 5 سال پیش "بی پولی" را ساخت که مورد توجه قرار گرفت و در این مدت، بیشتر در تلویزیون فعال بود تا سینما.با این حال یکی از فیلم هایی که تنور جشنواره سی و دوم را حسابی گرم می کند "آرایش غلیظ" حمید نعمت الله است.

7- بهروز افخمی

"آذر، شهدخت، پرویز و دیگران" عنوان جدیترین ساخته "بهروز افخمی" است که یقینا به جشنواره سی و دوم خواهد رسید.افخمی که پس از "سن پطرزبورگ"، فیلم جدیدی نساخته، قصد دارد تا با یک ملودرام در این دوره از جشنواره حاضر شده و بر رونق جشنواره بیفزاید.هنوز اطلاعات زیادی از این فیلم منتشر نشده است اما ظاهرا قرار است مهدی فخیم‌زاده، نقش اول فیلم را بازی کند. این فیلم اقتباسی از رمان همسر افخمی، مرجان شیرمحمدی است و خود شیرمحمدی هم در آن بازی خواهد کرد.

8- مسعود کیمیایی

"کیمایی" در جشنواره سی و دوم با فیلم "متروپل" حضور دارد.فیلمی که عوامل آن، امیدهای بسیاری به آن دارند و آن را یکی از شاخص ترین فیلم های کارنامه هنری این کارگردان به شمار می آورند.کارگردانی که فیلم های او همواره رونق خاصی به جشنواره می داد اما داوران جشنواره به جز "جرم"، روی خوشی به فیلم های این کارگردان شاخص سینمای ایران نشان نمی د ادند.باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا کیمیایی می تواند با "متروپل" انتظارات هواداران فراوان خود و همچنین داوران را برآورده نماید یا خیر.

9- کیومرث پوراحمد

پوراحمد  سال پیش فیلم "اتوبوس شب" را بر بستر داستانی از دفاع مقدس ساخت اما فیلمش، اثری در حوزه جنگ نبود.این بار او تصمیم دارد تا با "50 قدم به آخر مانده"، نخستین تجربه خود را در سینمای دفاع مقدس تجربه نماید.او این روزها مشغول پیش تولید این کار خود است و به احتمال فراوان، فیلم را در مهر ماه کلید خواهد زد.حضور فیلمی از این کارگردان نیز می تواند رونق خاصی به جشنواره سی و دوم فجر بدهد.

10- کمال تبریزی

تبریزی چند روزی است که فیلمبرداری "طبقه حساس" را به پایان رسانده است و این روزها در حال انجام امور فنی این فیلم می باشد تا بتواند آن را به جشنواره سی و دوم فجر برساند.این فیلم، در گونه کمدی ساخته شده و گفته می شود "رضا عطاران"، نقش آفرینی جدیدی را در این کار تجربه نموده است.حضور این فیلم در جشنواره، خود می تواند تنور استقبال مخاطبان و منتقدان جشنواره را حسابی گرم کند

11- فریدون جیرانی

فیلم "خواب زده ها" را برای جشنواره امسال دارد که با توجه به موضوع فیلم و تیم بازیگران و گریم آنها، قطعا کنجکاوی های بسیاری را برای اهالی سینما و علاقمندان هنر هفتم به وجود آورده است.با توجه به طی شدن مراحل فنی این فیلم طی چند روز گذشته، "خواب زده ها" مسلما در جشنواره سی و دوم حضور خواهد داشت.

12- محمدمهدی عسگرپور

عسگرپور در سکوت کامل خبری، فیلم "مهمان داریم" را جلوی دوربین برد و "پرویز پرستویی" را پس از مدت ها دوری از بازی، مجاب نمود تا در این کار بازی کند.همین که پرستویی پس از این همه مدت دوری از عالم بازیگری، تصمیم گرفته در این فیلم بازی کند می تواند دلیل مشخصی بر حساسیت این فیلم باشد.ضمن آنکه حوزه هنری تهیه کنندگی این فیلم را بر عهده گرفته بنابراین خیلی ها از هم اکنون مشتاق هستند تا ببینند دست پخت جدید عسگرپور پس از 4 سال دوری از عالم فیلمسازی چه چیزی است.

13- اسی نیک نژاد
این روزها، آخرین مراحل تصویربردای "لاله" در حال انجام است؛ فیلمی که خیلی کمتر از دیگر فیلم های فاخر خرج داشت اما سر و صداهای بسیاری به پا کرد.با توجه به اینکه قرار است مراحل فنی این فیلم در خارج از کشور انجام شود، احتمال حضور این فیلم در جشنواره سی و دوم بسیار زیاد است.فیلمی که خود به تنهایی می تواند نظر مخاطبان بسیاری را به سمت جشنواره جلب نماید.

14- سعید سهیلی
سهیلی حدود یک سال است که فیلمنامه "کلاشینکف" را آماده دارد اما فضا را برای تولید این فیلم مناسب ندید.به همین دلیل او تصمیم دارد طی روزهای آینده، فیلمبرداری این فیلم را آغاز نموده و آن را به جشنواره برساند.با توجه به حواشی بسیاری که فیلم قبلی این کارگردان (گشت ارشاد) به وجود آورد و همچنین تم کمدی این فیلم، خیلی ها از هم اکنون منتظرند تا ببینند ساخته جدید این کارگردان سینمای دفاع مقدس چگونه خواهد بود.

15- رضا عطاران
در زمانی که جشنواره کن در حال برگزاری بود، خبر و عکسی در خبرگزاری ها منتشر شد که تعجب خیلی ها را برانگیخت."رضا عطاران" به همراه "احمد احمدی"، راهی شهر کن شده بودند تا در خلال برگزاری این جشنواره، فیلمی بسازند.عطاران به همراه تیم چند نفره و محدودش در این مدت زمانی، فیلم را آماده کردند و گویا هم اکنون آماده نمایش است اما پروانه ساختی که برای این فیلم صادر شده، فیلم ویدئویی است.حال باید منتظر ماند و دید که آیا عطاران می تواند مجوز سینمایی این فیلم را دریافت کرده و فیلمش را در جشنواره سی و دوم به نمایش بگذارد یا خیر.

16- علی رفیعی
رفیعی پس از آنکه سه سال پیش، "آقا یوسف" را ساخت و چندان توفیقی را با این فیلم به دست نیاورد حال می خواهد فیلم "سالتو" را با بازی "فاطمه معتمد آریا" جلوی دوربین ببرد.پیش تولید این فیلم مدتی است در شمال کشور آغاز شده و طی روزهای آینده، کار به مرحله فیلمبرداری خواهد رسید.حضور معتمد آریا پس از مدت ها در فیلمی، خود بزرگترین علت برای روزشماری دوستداران سینما برای اکران آن در جشنواره و دیدن بازی او می باشد.

17- جهانگیر الماسی

الماسی در نخستین تجربه فیلمسازی خود، "رنج و سرمستی" را جلوی دروبین برد.بازدید "محمود احمدی نژاد" از پشت صحنه این فیلم و نزاع کلامی الماسی با کسی که مدعی بود فیلمنامه این کار کپی شده فیلمنامه چند سال پیش او بوده است، حاشیه هایی را برای این فیلم به وجود آورد.با این حال خیلی ها منتظرند تا ببینند نخستین ساخته بازیگر قدیمی سینما چگونه از آب درآمده است؛ فیلمی که قطعا به جشنواره سی و دوم فجر خواهد رسید.

18- علیرضا امینی
امینی از آن دست کارگردانان جوان و خوش ذوق سینمای ایران است که هم اکنون فیلم " بلوک 9 خروجی 2" را آماده نمایش دارد.این فیلم مدت هاست آماده نمایش است و قطعا به جشنواره امسال خواهد رسید.شنیده ها حاکی از آن است که احتمالا امینی تا پیش از شروع جشنواره، فیلم جدیدش را جلوی دوربین خواهد برد و به احتمال فراوان، آن فیلم را نیز برای شرکت در جشنواره سی و دوم آماده می کند.تهیه کننده آن فیلم نیز به عهده "محمدرضا شریفی نیا" می باشد.

10- شهاب حسینی
حسینی سال هاست صحبت از دنیای کارگردانی می کند ولو اینکه این تصمیم او منجر به خداحافظی اش از دنیای پرزرق و برق بازیگری شود.به هر حال این روزها فرصتی پیش آمده تا حسینی بتواند نخستین ساخته سینمایی خود را جلوی دوربین ببرد."ساکن طبقه وسط" عنوان فیلمی است که قطعا در جشنواره به نمایش در خواهد آمد و واکنش های متفاوتی را به خود خواهد دید.

20- رامبد جوان
"رامبد جوان" چند ماهی می شود که می گوید قصد دارد فیلمی تحت عنوان "خندنده" را جلوی دوربین ببرد و زمان کلید خوردن آن را نیز اوایل مهر ماه اعلام کرده است.با توجه به اینکه کارگردانی این فیلم به عهده بازیگر محبوبی چون "رامبد جوان" است و نویسنده کار نیز "پیمان معادی" می باشد، بنابراین نمایش این فیلم در جشنواره سی و دوم، یقینا یکی از آن نمایش های شلوغ خواهد بود.

21- سامان سالور
سالور تمام کارهایش را در سکوت کامل خبری می سازد.او در مورد جدیدترین ساخته خود یعنی "تمشک" نیز اعلام کرده بود که به دلیل موقعیت روایت، در پائیز این کار را در شمال کشور کلید خواهد زد.بنابراین یکی از فیلم هایی که قطعا به جشنواره امسال خواهد رسید و خیلی ها را مشتاق تماشای خود می گذارد، "تمشک" سامان سالور خواهد بود.

22- محسن امیریوسفی
امیر یوسفی، سال گذشته قرار بود فیلم "آشغال های دوست داشتنی" را در جشنواره سی و یکم به نمایش درآورد اما با توجه به ناتمام ماندن چند صحنه از فیلمش، از این تصمیم منصرف شد اما او امسال می تواند این فیلم را با آسودگی خاطر به جشنواره بیاورد.با توجه به اینکه موضوع این فیلم، حواشی انتخابات سال 88 را نشانه می گیرد و اگر اصلاحیه ای برای این فیلم پیش نیاید، از هم اکنون باید وعده یک اکران شلوغ و پر سر و صدا را برای این فیلم بدهیم.

23- مصطفی کیایی
او ماه هاست که پروانه ساخت فیلم "خط ویژه" را دریافت کرده و قرار بود در مرداد ماه این فیلم را کلید بزند اما تا به امروز نتوانسته این فیلم را جلوی دوربین ببرد.با توجه به طی شدن پیش تولید این فیلم، احتمالا کار، ظرف هفته های آتی به مرحله تولید خواهد رسید و یکی از فیلم های آماده در جشنواره سی و دوم خواهد بود.حال باید منتظر ماند و دید که آیا این فیلم نیز می تواند به مانند "ضد گلوله"، مخاطبان خود را غافلگیر نماید یا خیر.

24- بهرام توکلی
توکلی در جشنواره سال گذشته، فیلم "آسمان زرد کم عمق" را داشت که چندان مورد استقبال قرار نگرفت.حالا چند وقتی است که او برای فیلم "یک داستان خانوادگی" پروانه ساخت دریافت کرده اما هنوز اخباری در زمینه تولید این فیلم به گوش نرسیده است.با این حال اگر این فیلم بتواند خود را به جشنواره سی و دوم برساند، می تواند به نوعی دست به جریان سازی زده و مخاطبان بسیاری را چشم انتظار بگذارد.

25- نیما جاویدی
جاویدی در ابتدای فصل تابستان توانست نخستین فیلم بلند سینمایی خود تحت عنوان "ملبورن" را جلوی دوربین ببرد.فیلمی که "پیمان معادی" و "نگار جواهریان" را در قامت بازیگران اصلی به خود می بیند؛ بازیگران مشکل پسندی که قطعا به دلیل فیلمنامه جذاب کار، بازی در آن را پذیرفتند.بنابراین از هم اکنون باید منتظر تماشای این فیلم در جشنواره سی و دوم فجر بمانیم.

26- مجید مصباحی
آنچه سبب می شود تا نخستین تجربه فیلمسازی مصباحی را به عنوان فیلمی مهم در جشنواره سی و دوم عنوان نمائیم به دلیل سوژه فرامرزی این کار است.داستان این فیلم درباره زندگی ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر ﺳﻮﺋﺪی ﺟﻮاﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻋﯿﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﺶ ﺑﺎ ﺣﻀﻮر ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎن به ﮐﺸﻮرش،  زندگی اش ﺑﺎ دﺧﺘﺮی شرقی و مجروح پیوند می خورد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ﺑﺮای درﻣﺎن ﺑﻪ ﮐﺸﻮرش آورده ﺷﺪه.تهیه کننده این کار، "عباس رافعی" است و 80 درصد فیلمبرداری آن هم در سوئد انجام پذیرفته است.شنیده هایی که از این فیلم به گوش می رسد، آن را فیلمی خوش ساخت و پرکشش عنوان کرده است.

27- شهرام مکری
دومین ساخته بلند سینمایی این کارگردان جوان به احتمال قطع به یقین در جشنواره سی و دوم فجر حاضر خواهد بود.فیلمی که چندی پیش توانسته بود در جشنواره ونیز افتخارآفرین ظاهر شود حال باید ببیند در رقابت با این همه فیلم مهم و کارگردانان طراز اول این سینما، به چه جایگاهی دست پیدا خواهد کرد.

28- مهشید افشارزاده
نخستین تجربه افشارزاده تحت عنوان "پنج ستاره" در روزهایی که جشنواره سی و یکم در حال برگزاری بود، فیلمبرداری شد و هم اکنون آماده نمایش است.با توجه به داستان قوی این فیلم و تیم بازیگران آن، می توان این امید را داشت که مشتاقان بسیاری از هم اکنون منتظر نمایش این فیلم باشند.

29- رضا درمیشیان
درمیشیان، جوان خوش فکر سینمای ایران قصد دارد تا برای دومین ساخته سینمایی اش، فیلمی صامت را جلوی دوربین ببرد.این فیلم که "عصبانی نیستم" نام دارد چندی پیش پروانه ساختش را دریافت کرد و احتمالا طی هفته های آتی شاهد فیلمبرداری این کار جدید خواهیم بود که به احتمال فراوان در جشنواره امسال به نمایش در خواهد آمد.باید دید آیا درمیشیان می تواند با این فیلم، توفیقاتی که با "بغض" به دست آورده بود را تداوم ببخشد.

30- منوچهر هادی
هادی، جوان بسیار خوش ذوقی است که این مهم را در دو ساخته خود به نمایش گذاشته است.سومین فیلم هادی تحت عنوان "زندگی جای دیگری است" چند روزی است که مرحله فیلمبرداری را پشت سر گذاشته و هم اکنون در حال طی کردن مراحل فنی خود است و مطمئنا در جشنواره سی و دوم فجر به روی پرده خواهد رفت.شنیده ها در مورد این فیلم حاکی از یک فیلم سالم و متفاوت است که می تواند توفیقاتی را برای خود به همراه بیاورد.

31- بهرام بهرامیان
بهرامیان همان کارگردانی است که در حین ساخت فیلم "آینه و شمعدان" حواشی بسیاری را برای خود به وجود آورد.اما هم اکنون این فیلم، مراحل تصویربرداری خود را به پایان رسانده و این روزها در حال طی کردن مراحل فنی خود است.با وجود اینکه فیلمبرداری جدید این فیلم هیچ حاشیه ای را به خود ندید اما نام فیلم خود به تنهایی می تواند به اندازه تمام فیلم، حساسیت آفرین بوده و قطعا خیلی ها را به انتظار تماشای خود بگذارد.

سی و یک فیلمی که در بالا به آنها اشاره شد، فیلم های بسیار مهمی هستند که قطعا در جشنواره سی و دوم فجر به نمایش در خواهند آمد.بنابراین از هم اکنون باید منتظر باشیم که هیات انتخاب یا فیلم های بخش مسابقه را از 26 فیلم به 32 و شاید بیشتر ارتقاء دهد و یا به مانند جشنواره بیست و نهم، بخشی تحت عنوان "نوعی نگاه" ایجاد کند که تعدادی از این فیلم های مهم، در آن بخش، نمایش داده شوند.

ضمن آنکه باید به این حقیقت اعتراف نمود که به جز این سی و دوم فیلم، آثار دیگری نیز حضورشان در جشنواره سی و دوم قطعی است که با توجه به اهمیت کم آنها، به نسبت سی و دو فیلم بالا، از شرح هر یک از آنها خودداری به عمل آوردیم.در فهرست فیلم هایی که حضورشان در جشنواره سی و دوم فجر قطعی است می توان به فیلم هایی چون "عشق فقط یک کلام" (کرامت پورشهسواری)، "شهابی از جنس نور" (محمدرضا اسلاملو)، "متل قو" (مسعود نوابی)، "چهارباندی" (محمدجعفر باقری‌نیا)، "دلتنگی‌های عاشقانه" (رضا اعظمیان)، "شاباش" (حامد کلاهداری)،  "آتش‌بازی" (بهمن گودرزی)، "روزگاری عشق و خیانت" (داود بیدل)، "برف" (مهدی رحمانی)، "نیکان و بچه غول" (عبدالرحمن رضایی)، "به تهران خوش آمدید" (رضا سبحانی)، "بر بال‌های خیال" (فرهاد مهران‌فر)، "حماسه روزبه" (علی نوری اسکویی)، "آخرین داستان" (اشکان رهگذر)، "تتل و راز صندوقچه" (عباس مرادیان و وحید گلستان)، "بازگشت" (علی قوی تن)، "‌فصل فراموشی" (عباس رافعی)، "شیار 143" (نرگس آبیار) و "با دیگران" (ناصر ضمیری) اشاره کرد.

انتهای پیام/