دغدغه‌ام نزدیک کردن سینما به متن زندگی روزمره است/ مردم واقعیت می‌خواهند

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خسرو دهقان در ابتدا در خصوص کارهای داوودنژاد گفت: او از انقلاب تاکنون 18 فیلم و تقریبا هر دوسال یک فیلم داشته و این معدل خوبی برای یک فیلمساز است. من دیدگاه خوبی نسبت به سینمای روشنفکری و جشنواره ای ندارم و بیشتر علاقه مند به بدنه طبیعی سینمای ایرانم و درباره آن صحبت می کنم.آقای داوودنژاد متعلق به سینمای بومی است و اگر قرار باشد به دنبال هویت ایرانی باشیم، پیشنهادی جز دیدن کارهای داوودنژاد ندارم.

علیرضا داوودنژاد کارگردان فیلم نیز عنوان کرد: چیزی که از ابتدای کارم در سینما در گوشم مانده بود،واژه بازی مصنوعی بود و من روی این موضوع حساس شدم و به متن زندگی روزمره و طبیعی بودن آن علاقه مند شدم. تمام افرادی که در یک سالن جمع می شوند، طیف متفاوتی از رفتارها را دارند و به طور تقریبی نصف روز زمان احتیاج داریم تا بتوانیم به وسیله صحبت کردن با این افراد میزانسن را شکل دهیم.

کارگردان«کلاس هنرپیشگی» افزود: دغدغه ام این بود که زندگی را به متن روزمرگی نزدیک کنم تا در آن تصنع و تکلف نباشد. وقتی از سینمای ملی صحبت می کنیم به این معناست که زندگی ما در آن جاری باشد. مسأله من ویژگی های اینجایی سینماست.

رضا داوودنژاد نیز درباره سختی های«کلاس هنرپیشگی» گفت: ترجیح می دهم دیگر کنار پدرم کاری را تجربه نکنم چون بسیار سخت بود. در فیلم«هشت پا» چند هنرپیشه داشتیم که حرفه ای بودند و می دانستند چه کار باید انجام دهند و از این فیلم بسیار راحت تر بود. جمع کردن اقوام 3 ماه کنار هم بسیار سخت بود چون بازیگر حرفه ای نبودند و از آن گذشته پخت غذا برای افرادی که بیماری خاصی داشتند هم چیز دیگری بود.

رضا داوودنژاد ادامه داد: هنوز دیدن این فیلم برایم سخت است چون فیلمی بود که هیچ تصوری از کار پدرم نداشتم. پدرم تا به پرسوناژی که می خواهد نرسد، از آن صحنه نمی گذرد و کوتاه نمی آید و حتی یکی از صحنه های ما 72 برداشت داشت و 4 روز طول کشید. یکی از کاراکترهای ما اصلا در طول زندگی اش اصلا یکبار هم صدایش را بالا نبرده بود و در فیلم 7 دقیقه به صورت مکرر فریاد می زد. این اولین فیلمی بود که تا زمان مونتاژ متوجه نشدم چه کاری انجام داده ایم.

زهرا داوودنژاد دیگر بازیگر فیلم نیز بیان کرد: یکی از ویژگی های فیلم این است که همه بازیگرند و اصلا فکر می کنم همه انسان ها به نوعی بازیگرند و در حال بازی هستیم. ایرانی ها بازیگران خوبی هستند و این نیاز به فردی داشت که نسبت به انسان ها شناخت کافی داشته باشد تا در نهایت«کلاس هنرپیشگی» ساخته شود. یکی از دوستانم نمی دانست که کدام نقطه فیلم بازی و کدام نقطه واقعیت است. کسی که دوربین و بازی حرفه ای را می شناسد با فرد ناآشنا به مقولات تئوریک فرق می کند.

وی افزود: سخت است در کنار افرادی قرار بگیرید که واکنش و بازی تو را طبیعی تصور بدانند و باید تصور کنند مثل خودشان هستید. ما حتی نمی دانستیم در بازی چه اتفاقی قرار است بیفتد و مرز میان تمرین و اجرا اصلا مشخص نبود. خودمان نمی دانستیم لحظه ای که فیلمبرداری می کنیم فیلم است یا پشت صحنه. پلان به پلان و صحنه به صحنه باید واقعی می شد چون مرزی میان تمرین و اجرا وجود نداشت.«کلاس هنرپیشگی» کار کارگاهی طاقت فرسای سخت اما همراه با عشق خالصانه بود.

خسرو دهقان منتقد نیز درباره تجربه کار در این نوع فیلم ها گفت: به این نوع کار سینمای تجربی می گویند. معمولا فیلمسازان قدیمی به تدریج از یک سری مناسبات مثل فضای سانسور، سیاست و تجارت خسته می شوند و دوست دارند به کارهای تجربی تر برگردند و انرژی خود را روی سینمایی خارج از زدوبندها بگذارند. این نوع کار تا حدودی در ایران جدید است. آقای داوودنژاد هم به سینمای تجاری مردم پسند از سال های قبل نگاهی داشته اما به تدریج به این سبک کاری رسیده است.

این منتقد توضیح داد: سودای همه ما این است که واقعیت را مهار کنیم و دوست داریم به حقیقت و خلوص برسیم. آقای داوودنژاد در«کلاس هنرپیشگی» قصد دارد به تدریج به آن چیزی که می خواهد نزدیک شود و زوائد را حذف کند. انتخاب نابازیگر به این دلیل بوده که بهتر بتواند آنها را کنترل کند چون عملا نمی تواند روی بازی بازیگران حرفه ای کنترلی داشته باشد. او می خواهد مرز ظواهر را کنار بزند و به واقعیت برسد.

علیرضا داوودنژاد کارگردان فیلم با اشاره به اکران«کلاس هنرپیشگی» تشریح کرد: اگر به عنوان یک کشور بخواهیم سینمای خاص خودمان را داشته باشیم، باید تمهیداتی بیندیشیم تا سینما را بومی و ایرانی کنیم. من به نقطه ای رسیدم که توانستم زندگی را روبروی دوربین خودم نشان دهم. آنچه در زندگی اتفاق می افتد، می تواند در قالب درام روی پرده شکل بگیرد.

وی در خصوص چگونگی اکران«کلاس هنرپیشگی» تصریح کرد: اگر سروسامانی داشتیم ابتدا باید آن سازمان هایی که مسئول کار فرهنگی هستند، این فیلم را به مخاطبان معرفی می کردند و یقینا فیلم توجیه مختص خودش را پیدا می کرد. شاید بر اثر این معرفی بسیاری به سالن سینما نمی آمدند و به دنبال فیلم تعریف شده با معیارهای خودشان بودند. الان هیچ مدیریتی که با اشراف به وقایع جاری در سینما نگاه کند وجود ندارد؛ یعنی مدیران قاعده ای برای تبلیغ، تولید و توزیع فیلم پیدا نکرده اند.

کارگردان فیلم«کلاس هنرپیشگی» ادامه داد: من از قبل گفته بودم که این فیلم تبلیغات مخصوص خودش را می خواهد و فیلم بدون هیچ اطلاعی روز چهارشنبه اکران شد.

وی افزود: از آغاز پیدایش سینما 2 طیف تاجر و سیاستمدار روی آن سیطره داشتند که تاجر به دنبال سود و سیاستمدار به دنبال تبلیغ بود و اجازه ندادند سینما خاصیت هنری خودش را پیدا کند و توقعات مخاطب متناسب با نیازهای هنری و ظرفیت سالن ها تنظیم شود. منظورم از سیطره این دو طیف ساختن فیلم روشنفکرانه نیست بلکه اگر سینما فرهنگی بود، این دو طیف از سینما سوء استفاده نمی کردند و سینما به مراتب بهتر بود و مخاطب بیشتری داشت.

داوودنژاد یادآور شد: اگر طی 10 الی 15 سال اخیر جستجویی انجام دهید، به این نتیجه می رسید که فیلم های نزدیک به زندگی واقعی مردم بیشتر فروش می کند. مردم ایران دوست دارند حقیقت یک واقعه را ببینند.

داوودنژاد درباره نوع روایت و خط داستان فیلم گفت: بهترین کار برای اتصال زندگی و سینما برای من این است که چشمم را روی تب ها و بحران های جامعه باز کنم تا از بستر آن بتوانم درام را شکل دهم. ماجرای سکه نشأت گرفته ازهمین بحران است و اکثر کاراکترها این موقعیت را درک می کنند و به همان سمت و سویی که می خواستم حرکت می کنند.

رضا داوودنژاد نیز گفت:«کلاس هنرپیشگی» حاصل 3 سال کار است. زمانی فکر کردم پدرم دلار فروش شده چون دائما در جمهوری بود و بحث آن را در بین اقوام راه می انداخت و این قبل از جمع شدن همه اقوام بود. «کلاس هنرپیشگی» نهایتا در 7 یا 8 سینما بدون تبلیغ و تیزر اکران می شود و حاصل کار چند ساله ما می سوزد.

بازیگر فیلم«کلاس هنرپیشگی» افزود: اگر بخواهید نسبتی به غیر از نسبت خانوادگی به فامیل خود بدهید، موقعیتی را خلق کنید و بخواهید آنها بازی کنند، متوجه می شوید چه اتفاقی می افتد. زمانی که ما وارد مرحله فیلمبرداری شدیم، پس از گذشت یکسالی بود که پدرم به تدریج در حال آماده سازی اعضای فامیل بود. اینکه یک موقعیت خلق کنید و بخواهید رابطه هریک از اعضا را نسبت به این موقعیت تنظیم و آن ها را متوجه نقششان کنید، بسیار کار سختی است.

دهقان نیز در پایان گفت: فیلم«کلاس هنرپیشگی» درباره سکه، دلار و افت و اخیز آن نیست بلکه بیشتر به دنبال مناسبات بین آدم هاست. به همین دلیل فیلم هایی از این دست که در 2 مکان متفاوت و 3 اتاق با نفرات متعدد می گذرد بسیار نادرند. در حقیقت سکه و دلار بهانه ای برای مشخص شدن شخصیت ها و نقاب هایی است که آدم ها بر صورتشان می زنند. در این فیلم درام یا هنرپیشه خاصی وجود ندارد بلکه بهانه ای برای شناخت واقعیت ها و عکس العمل هاست.

انتهای پیام/