چندشغله‌هایی که جای ۳ میلیون بیکار را گرفتند
خبرگزاری تسنیم: آمارهای ارائه شده از مراجع رسمی حاکی از آن است که در حال حاضر بیش از ۳میلیون جوان بیکار در کشور وجود دارد که در حسرت یافتن یک شغل به سر می‌برند و این در حالیست که برخی از افراد به هزاران دلیل چندین فرصت شغلی را تصاحب کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، چند شغله‌ها چندین فرصت شغلی را در دست دارند اما این به این معنی نیست که اگر این افراد تنها به یک شغل اکتفا کنند، مشکل بیکاری برطرف می‌شود، با یک آسیب‌شناسی باید دید علت اینکه امروز تعداد چند شغله‌ها در جامعه رو به افزایش است چیست؟
در حال حاضر دیده می‌شود بیشتر مردم، زمان‌های بسیاری را در محیط کار می‌گذرانند و همین امر موجب می‌شود که آرامش آنها تحت الشعاع زندگی بهتر قرار می‌گیرد. چرا که این افراد از سر ناچاری تن به شغل دوم می دهند.
از دست دادن زمان های استراحت، کاهش دیدار با خانواده و دوستان و 24 ساعته در خدمت کار بودن؛ دستاورد نامطلوب و بحرانی است که دوشغله ها و چندشغله ها با آن مواجه هستند.
بی‌شک شاید چند شغله ها توانسته باشند، وضعیت معیشتی بهتری را برای خود رقم بزنند اما در کنار آن فرصت های بی شمار دیگری را در زندگی خود از دست داده اند.
موضوع چند کاره بودن برخی از افراد موضوعی که بارها توجه نمایندگان را به خود جلب کرده و این موضوعی تا جایی حساسیت نمایندگان را بر‌انگیخته است که تا کنون مباحثی مطرح و قوانینی در مجلس به تصویب رسیده است.
اما نکته مهم اینجاست که علت دو شغله بودن افراد چیست؟ برخی از افراد به دلیل داشتن شغل‌های مدیریتی و دولتی چندین سمت را با هم دارند و برخی به دلیل مشکلات متعدد در تامین معاش زندگی مجبورند به طور همزمان چندین شغل داشته باشند.
در این میان باید بیان کرد تعداد افراد چند شغله همواره نامشخص مانده است و حتی در گزارش‌های مرکز آمار نیز اشاره‌ای از افراد چند شغله نشده است.
در این میان برخی از کارشناسان اقتصادی، بالا رفتن سطح توقعات خانواده ها، تورم و مشکلات تامین مخارج زندگی را از دلایل اصلی چند شغلی می دانند و معتقدند، برای کنترل و مهار معضل چند شغلی باید سیاستها به سمت حفظ یا افزایش قدرت خرید حقوق و دستمزد شاغلان سوق داده شود.
*دستمزدها باید افزایش یابد
حسین احمدی، کارشناس بازار کار در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم می‌گوید: مشکلات اقتصادی مهمترین دلیل دوشغله بودن افراد به ویژه کسانی است که در رده های پایین شغلی قرار دارند.
وی می‌افزاید: واقعیت این است که امروز مشکلات معیشتی باعث شده یک نیروی کار نتواند با اشتغال در یک محل کار مخارج زندگی اش را تامین کند و از این رو فرد به انواع و اقسام کارها دست می زند تا از پس هزینه های زندگی خود برآید.
احمدی عنوان می‌کند: مشکلات اقتصادی افراد را برای داشتن شغل های دیگری ترغیب کرده که این امر از یک سو چرخه کاریابی جامعه را ناسالم می کند و از سویی دیگر فرصت اشتغال را از جوانان جویای کار می گیرد.
این کارشناس بازار کار بیان می‌کند: علت اصلی پیدایش پدیده چند شغلی در جامعه مشکل اقتصادی است و تا زمانی که مشکل بهره‌مندی و برخورداری افراد از منابع مالی و دریافت حقوق کم باشد روز به روز به تعداد چند شغله ها اضافه می شود.
وی می‌گوید: اشتغال ایجاد شده برای افراد در سطح جامعه باید پایدار باشد زیرا اشتغال پایدار آن نوع اشتغالی است که درآمد کافی برای فرد داشته باشد تا او مجبور نشود به شغل دوم روی آورد.
احمدی می‌افزاید: افزایش درآمدها، ایجاد امنیت شغلی و افزایش مزایا برای شاغلان در محیط کسب و کار برخی از مواردی است که می تواند مشکل دو یا چند شغلی را در جامعه حل کند.
*حل مشکل بیکاری با دوشغله ها
رفع کامل معضل بیکاری با ایجاد فرصت های شغلی برابر برای همه افراد جویای کار و ایجاد اشتغال پایداراز اهداف عالیه حوزه اشتغال کشور در سند چشم انداز 20 ساله است که تحقق آن در گرو اجرای دقیق و کارشناسانه برنامه های تدوین شده در برنامه های 5 ساله است.
در حال حاضر بیش از حد کار کردن به یکی از عادت های زندگی بیشتر مردم تبدیل شده است. متاسفانه، این مساله ممکن است تاثیر بسیار بدی بر روی سلامت، شادی و به طور کلی بر روی میزان کیفیت زندگی داشته باشد.
حمید حاج اسماعیلی در همین باره به تسنیم می‌گوید: معمولاً افراد علاقه‌مند به این هستند که در شرایط مناسب تنها 8 ساعت در روز کارکنند. اینکه افراد در طول روز 8ساعت کار کنند مطابق با استاندارهای کار است. اما اگر شرایط مهیا نباشد مجبور هستند بیش از 8ساعت فعالیت کنند.
نماینده کارگران در هیئت حل اختلاف با تاکید بر اینکه ساعت کاری 8ساعت، در کشورهای توسعه یافته و مناطقی که مهارت نیروی کار مطرح است در بالاترین سطح قرار دارد بیان می‌کند:بسیاری از افراد به دلیل نیازهای مالی و تامین معیشت مجبورند چندین شغل داشته باشند.
حاج اسماعیلی نیاز مالی و تامین خواسته ها را از دلایل مهم چند شغله شدن افراد می‌داند و ادامه می‌دهد: در ایران افراد برای آینده و تامین شرایط زندگی در سال های بعد کار می کنند، اما به دلیل نهادینه نشدن استانداردها در کشور هنوز هم بسیاری از مشاغل به صورت گروهی به افراد به ویژه در بخش های دولتی واگذار می شود.
وی می‌افزاید: اشتغال دوباره افراد بعد از بازنشستگی مشکلی است که در کشور ما هیچگاه حل نشده است. یکی از موضوعات دیگری که هیچگاه در کشور رعایت نشده مربوط به اشتغال دوباره افراد بعد از بازنشستگی افراد است.
این کارشناس بازار کار تاکید می‌کند: اگر راهی برای این مسئله وجود داشته باشد که افراد تنها یک شغل داشته باشند می‌توان گفت مشکل بیکاری برطرف می شود.
وی بیان می‌کند: این مشکل در صورتی حل می‌شود که افراد بتوانند در مشاغل خود حقوق و مزایای کافی دریافت کنند. در حال حاضر افراد زیادی هستند که در قالب هیئت مدیره ها حتی 3 شغل و بیشتر نیز دارند و برآورد می شود به صورت کلی افراد دارای بیش از یک شغل در کشور بالغ بر 3 میلیون نفر باشند.
عبدالرضا امیرتاش، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با تسنیم درباره معضل چند شغله ها می‌گوید: متاسفانه در حال حاضر به دلیل شرایط دشوار زندگی برخی از افراد مجبورند با داشتن چند شغل امورات خود را بگذرانند.
وی با تاکید براینکه شغل دوم باید از افرادی حذف شود که به دنبال تجملات هستند افزود:اینکه شغل دوم افراد نیازمند حذف شود کار درستی نیست چرا که وقتی مردم از سرناچاری مجبور به شغل دوم هستند نباید شرایط برای آنها دشوار تر شود.
امیرتاش تاکید می کند: طرح ممنوعیت اشتغال به بیش از یک شغل باید در مجلس با دو دیدگاه دنبال شود،اولین مسئله که در تصویب این طرح باید از سوی نمایندگان مورد توجه قرار گیرد این است که سطح درآمد را افزایش دهند تا افراد دیگرتمایلی به کار کردن در بیشتر ساعات شبانه روز نداشته باشند.
*50 درصد شاغلین بیش از 49 ساعت کار می کنند
علی اکبر لبافی، معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افراد چند شغله را پرکار تلقی می‌کند و می‌گوید: برخی از افراد هستند که بیش از 49 ساعت در هفته فعالیت دارند، 50درصد از شاغلین جامعه کسانی هستند که بیش از 44 ساعت موظفی در هفته فعالیت دارند که تحت عنوان پرکار در جامعه محسوب می‌شوند.
وی در کنار اینکه آماری از افراد پرکار جامعه می‌دهد به افرادی که کمتر از ساعت موظفی فعالیت می‌کنند اشاره می‌کند و می گوید:برخی از شغل‌ها کشش جذب افراد به میزان ساعت قانونی کار ندارد.
لبافی ادامه می‌دهد: مشاغل پاره‌وقت از جمله حرفه‌‌هایی هستند که نیروی کار در آنجا کمتر از میزان ساعت موظفی فعالیت می کند.
معاون توسعه اشتغال و کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌افزاید: پدیده چند شغله بودن در سال های اخیر به دلیل بالا رفتن توقعات افراد و همچنین اوضاع نامناسب اشتغال افزایش یافته است.
لبافی تاکید می کند: مسئله اشغال فرصت های شغلی در مورد پست های مدیریتی و فعالیت برخی از افراد در هیئت‌مدیره‌های مختلف نمود بیشتری دارد از آن جهت که اساسا افرادی از بدنه واقعی بازار کار امکان وارد شدن در یک رقابت عادلانه برای تصدی آن شغل را هرگز نخواهند یافت و در این رهگذر می توان دید که بسیاری از استعدادها و سرمایه های فکری کشور نیز هرگز فرصت شکوفا شدن را پیدا نمی‌‌کنند چرا که بیشتر افراد به دلیل داشتن رابطه‌های مختلف تصدی این شغل‌ها را به عهده گرفته‌اند.
*دوشغله‌ها حسابگر نیستند/چندشغله‌ها عاشق کار نیستند
احمد محمدی، یکی از افراد دو شغله است که در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم می‌گوید: در ثبت احوال کار می کنم و بعد از پایان ساعت کاریم به دلیل شرایط دشوار زندگی مجبورم مسافرکشی کنم. این کارم به دلیل طمع برای بدست آوردن پول بیشترنیست،بلکه حقوقی که دریافت می‌کنم کفاف خرج زندگی‌ام را نمی‌دهد.
موسی داوودی نیز یکی دیگری از کسانی است که علاوه بر کار در یک شرکت خصوصی در اغذیه فروشی نیز کار می کند، که درباره دو شغله‌بودنش بیان می‌کند: من مستاجر هستم و هر قدر هم که کار کنم باید نصف آن را برای اجاره خانه بدهم به همین دلیل مجبورم کار کنم.
داوودی می‌افزاید: تامین هزینه های زندگی آن قدر سخت و طاقت فرسا است که با وجود داشتن دو شغل بازهم نمی توانم به راحتی خرج و مخارج لازم را کسب کنم.
وی تاکید می‌کند: اگر حقوقی خوبی از شرکت دریافت کنم،دیگر مجبور نیستم 24 ساعته کار کنم و آرامش خود و خانواده‌ام را از دست بدهم.
علی طهماسبی یکی دیگری از دو شغله ها نیز بیان می‌کند: دوشغله بودن بیشتر افراد تنها برای معیشت زندگی و بهبود وضعیت اقتصادی است اما متاسفانه برخی از افراد تصور می‌کنند که دوشغله ها حسابگر هستند در حالی که این گونه نیست.
وی می‌گوید: باید شرایط بازار کار به گونه ای فراهم شود که امکان تامین هزینه های زندگی با داشتن تنها یک شغل فراهم شود.
اما همانطور که کارشناسان بازار کار بیان می‌کنند توجه به فعالیت ها و قوانینی که منجر به بهبود و افزایش بهره وری نیروی کار می‌شود و تبع آن درآمد نیروی کار را افزایش دهد می تواند تاثیر قابل توجهی بر کنترل و کاهش چند شغلی داشته باشد.به نظر می رسد وجود دوشغله ها در جامعه مصداق بارز دویدن برای درآمد است و در این راستا رفع مشکل دوشغله بودن افراد در درجه اول نیازمند بهبود شرایط کسب و کار است.
گزارش از:پروانه حسین‌زاده
انتهای پیام/
