چالشی به نام یارانه نقدی

به گزارش خبرنگار گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، 1.پرداخت یارانه‌های نقدی یکی از مهمترین میراث دولت گذشته برای دولت یازدهم است. میراثی که کم کم در حال تبدیل شدن به یک چالش اساسی است. یارانه نقدی قرار بود بخشی از طرح هدفمندکردن یارانه‌ها باشد، اما در عمل به یکباره به کل آن تبدیل شد .دولت احمدی نژاد هدفمندی بدون اجرای بقیه پازل جراحی اقتصادی را فقط در پرداخت نقدی یارانه‌ها و گران کردن قیمت حامل‌های انرژی خلاصه کرد و پمپاژ نقدینگی و از حرکت افتادن چرخ تولید از جمله نتایجی بود که در پس اجرای ناقص طرح، اقتصاد ایران را با بحران‌های تازه ای روبرو کرد.

2. چرا پرداخت نقدی یارانه‌ها، این روزها به یکی از مباحث مهم دولت یازدهم تبدیل شده است؟ چرا دولت جدید برای تامین اعتبار ماهانه یارانه نقدی با مشکلات اساسی روبرو شده است؟ برای یافتن پاسخ دقیق به این سوالات، باید نگاهی به اقدامات دولت گذشته کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در دولت قبل، نیمی از منابع پرداخت نقدی یارانه‌ها از منابع غیر پیش‌بینی شده، تامین شده است. دیوان محاسبات هم این موضوع را تایید کرده و اعلام داشته که «در سال 91 برای اجرای هدفمندی تنها 52 درصد درآمدهای هدفمندی از محل پیش‌بینی شده، محقق شده است».

برداشت‌های شبانه از حساب بانک‌ها و فشار به بانک مرکزی برای چاپ اسکناس از جمله بی انضباطی‌های مالی بود که دولتمردان گذشته برای پرداخت نقدی یارانه‌ها از آن بهره می‌بردند و بدهی سنگین سازمان هدفمندی یارانه‌ها به بانک مرکزی، نمود عینی این واقعیت تلخ است. این در حالی است که طبق بند 48 قانون بودجه 91، «اختصاص و پرداخت هرگونه وجهی برای اجرای قانون هدفمندکردن یارانه‌ها، غیر از وجوه حاصل از محل اصلاح قیمت حاملهای انرژی و سایر کالاها و خدمات موضوع قانون هدفمندکردن یارانه‌ها و یارانه‌های موضوع این قانون، ممنوع است». طبیعی است دولت جدید به دلیل چارچوب کارشناسی که دارد، نمی‌تواند دست به اقدامات غیر مجاز و غیرقانونی برای تامین اعتبار پرداخت یارانه نقدی بزند. اینجاست که پرداخت یارانه نقدی به یک چالش اساسی تبدیل می‌شود.

3. درحالیکه بودجه‌های عمرانی تحت الشعاع پرداخت نقدی یارانه‌ها قرار گرفته و با کاهش اجباری روبرو شده است، سالانه 41 هزار میلیارد تومان صرف پرداخت نقدی یارانه‌ها می‌شود. در کنار این موضوع، یارانه‌های نقدی با یک پارادوکس نیز روبرو است. از یک سو حذف آن، آثار روانی در جامعه به همراه دارد و از سوی دیگر به دلیل کاهش ارزش پول ملی و تورم افسارگسیخته، دیگر تاثیری نیز بر معاش مردم ندارد. بر این اساس تصمیم گیری درباره نحوه ادامه آن، یک موضوع بسیار حساس است که هم باید شاخص‌های اقتصادی را در نظر گرفت و هم تبعات روانی آن را در جامعه به فراموشی نسپرد.

4. تصمیم جدید برای یارانه نقدی یا گام بلندتر یعنی اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها، نیازمند یک فضای کاملا کارشناسی شده و عقلانی است. از یک طرف باید آمادگی لازم جهت هرگونه اقدام جدید در جامعه فراهم شود و مجلس و دولت باید به صورت کاملا اقناعی، شرایط را برای افکار عمومی روشن کنند و از طرف دیگر اصلاح بازار پولی و ارزی ونظام بانکی، افزایش کارایی بنگاه‌های اقتصادی و رفع موانع تولید از جمله موضوعاتی است که باید برای آن فکر اساسی شود تا در قالب یک مجموعه تصمیمات و اقدامات اقناعی و کارشناسی شده، گام‌های جدید برداشته شود. هرگونه شتابزدگی در این موضوع تبعات جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.