حافظ بیا و نکوهش روغنی سرا / شاید مدیران ببینند و عمل کنند
خبرگزاری تسنیم: تصور کنید روزی لسان الغیب سر از خاک برآورد و غزلی در نکوهش بوی نامطبوع کارخانه روغن نباتی شیراز بسراید، وشاید آن موقع بتوان امیدوار شد که مسئولان فارس بعد از ۴۰ سال چارهای برای این واحد مزاحم بیاندیشند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، شاید هم روزی با نیت نظر خواهی از حضرت حافظ درباره این کارخانه روغن نباتی، تفألی به دیوان او زدیم و این شاعر نام آشنای جهان به زبان شعر گفت «یک روز صاحب کارخانه را به شیراز در همسایگی کارخانه بکشانید و مجبورش کنید یک ماه اینجا زندگی کند»، تا شاهد اتفاقی جدید باشیم!
کلافگی ساکنان خیابان چهل مقام و پیرامون آن، تخریب محیط زیست انسانی و غیرانسانی ناشی از گازهای سمی این کارخانه و دهها ضرر دیگر این کارخانه در دل کلانشهر هیچ،! حداقل مسئولان استان فارس به فکر گردشگران داخلی و خارجی باشند که به این شهر میآیند و درباره ما و هویتمان قضاوت میکنند.
این بخشی از درد دلهای ساکنان اطراف کارخانه روغن نباتی شیراز است، حکایت این کارخانه به همان حکایت مثنوی هفتاد منی میماند که انگار دیگر هیچ کس آن را نمیخواند و نمیبیند. گویا این تکرار به جای اینکه مسئولان استانی را به اقدامی فوری تشویق کند، آنها را همچون آرام بخشی بیحس کرده است.
فاصله آرامگاه حافظ با کارخانه روغن نباتی شیراز کمتر از یک کیلومتر است، کارخانهای که در حدود 50 سال گذشته هیچ کس نتوانسته آن را جابه جا کند و صرفنظر از گازهای سمی که به شهروندان شیراز و گردشگران غیرشیرازی سوغات میدهد، بوی بسیار آزاردهندهای دارد و گریز از آن ناگزیر است.
تنها خبر خوشی که حالا بعد از مدتها، اداره کل محیط زیست استان فارس به شهروندان میدهد این است که حداقل میتوانیم اطمینان دهیم که گازهای سمی کارخانه مهار شده و باید فکری به حال بوی نامطبوعش کرد که چارهای جز انتقال ندارد.
4سال دیگر هم وقت میخواهیم
بحث انتقال کارخانه روغن نباتی شیراز سالها، بلکه دهه هاست که بر سر زبانها قرار دارد، یعنی جزء درخواستهای مردمی و برخی مسئولان است، اما نه تنها این مهم محقق نشده بلکه به تازگی مسئولان کارخانه که انگار بیشتر از همیشه متوقع و بیخیال همه چی شدهاند درخواست چهار، پنج سالی کردهاند تا برای جابه جایی فکری کنند.
در این میان هیچ کدام از مسئولان استان هم نیست به این کارخانه داران که گفته میشود در تهران سکونت دارند، بگوید بعد از این همه سال اینک باز وقت درخواست وقت کردن است؟
جانمایی نامناسب
جانمایی این کارخانه در سالهای گذشته در حاشیه رودخانه خشک شیراز شاید بیدلیل نبوده است، وقتی ضایعات آلوده آن قرار بوده در محلی نه چندان امن دفن شود.
این روزها خروجی فاضلاب این کارخانه به سمت رودخانه خشک مسدود شده، اما دودکشهای آن، گازی خطرناک را به حلق مردم میفرستد که البته محیط زیست میگوید ما در این زمینه کارهایی کردهایم و مردم نگران نباشند.
صرف ظر از وجود آثار تاریخی مانند آرامگاه حافظ در کنار این کارخانه دو دانشکده ادبیات دانشگاه شیراز و دیگر نهادهای مهم نیز قرار دارد.
در سالهای گذشته با وجود اعتراضهای شدید مردم ساکن در این منطقه و کتمان برخی مسئولان شیراز، این کارخانه قدیمی همچنان استوار ایستاده و آلودگی زیست محیطی را تشدید میکند.
اعتراضها همچنان باقیست
یکی از فروشندگان خیابان چهل مقام در گفتوگو با خبرنگار تسنیم در شیراز گفت: بیش از 42 سال است بوی نامطبوع این کارخانه را استشمام میکنیم، هم مغازهام در این خیابان است هم محل سکونتم، بارها نیز طرح شکایت شده است اما فایدهای ندارد.
وی اضافه کرد: میگویند 60 سال از زمان تاسیس این کارخانه میگذرد و اکنون در شرایطی سخت با ماشین آلات فرسوده در حال کار است.
این شهروند معترض تاکید میکند: مدیران اصلی کارخانه که در پایتخت سکونت دارند فقط به فکر درآمدهای میلیاردی خود هستند
به گفته این مغازه دار، از زمان پیش از انقلاب موضوع خروج این کارخانه مطرح بوده اما صدای سرفههای دردمند مردم این منطقه را تاکنون کسی نشنیده است.
وی بیان کرد: نقاط بسیاری را برای انتقال این کارخانه معرفی کردند از شرق تا غرب و از جنوب تا شمال شهر، اما همچنان آلودگیهای زیست محیطی این کارخانه را شاهد هستیم و فکر نمیکنم امیدی به رفتن آن باشد.
یکی دیگر از کسبه این خیابان میگوید: در هیچ نقطه از دنیا این موضوع که در شیراز مورد بیاعتنایی مسئولان قرار گرفته پیدا نمیشود، مردم آنقدر شکایت و پیگیری کردهاند که حکایت مثنوی هفتاد من شده است.
وی اضافه میکند: مردم این منطقه حتی تا پای فروش ارزان قیمت خانههایشان رفتند اما هیچکس این خانههای آلوده به گاز و بوی آزاردهنده را نمیخرد.
این شهروند شیرازی که میگوید شغل آزاد دارد، گفت: مسئولان سازمان محیط زیست فارس این کارخانه را آلوده اعلام کردهاند و تشخیص دادند که باید از شهر خارج شود اما گوش شنوایی وجود ندارد.
به صورت قانونی این قبیل کارخانهها باید 30 کیلومتر از شهر فاصله داشته باشند و برای نوسازی آنها اقدام شود.
یکی از بانوان ساکن در این منطقه میگوید: متاسفانه جهت وزش باد به سمت واحدهای مسکونی ماست. در چنین شرایطی امکان ندارد بتوانیم آپارتمان خود را بفروشیم و فرار کنیم زیرا همه از ماجرای آلودگی این منطقه خبر دارند و مشاورین املاک در این خیابان کار نمیکنند، فکر میکنم بیفایده باشد در این مورد صحبت کنیم.
برخی از اهالی منطقه با دیدن خبرنگار تسنیم مصاحبه و فعالیتهای رسانهای را بیفایده دانستند؛ این در حالی است که این کارخانه در بخش خصوصی است که اهالی مدعی هستند به سیستم اقتصاد دولتی وابستگی دارد و در این زمینه کسی پیدا نمیشود پست و مقام خود را به خطر اندازد.
رسانهها هم ناامید شدهاند
گفتههای بسیاری در مورد انتقال این کارخانه بزرگ تولیدی به گوش میرسد و مناطق خاصی را تاکنون برای استقرار جدید آن در شهرک صنعتی شیراز، حاشیه زرقان یا شهرستان مرودشت معرفی کردهاند اما اتفاق خاصی نیفتاده است، هر چند تیترهای بزرگ روزنامههای محلی استان فارس به نقل از اعضای شورای اسلامی شهر شیراز، مدیران محیط زیست و دیگر کارساز نبوده و شاید بتوان گفت که همه ناامید شدهاند.
گفته میشود حالا مسئولان این کارخانه مزاحم 40 ساله، فرصت چهار سالهای را طلب کردهاند تا برای جابهجایی کارخانه روغن نباتی نرگس شیراز، بتوانند آهسته و پیوسته آن را به منطقه ویژه اقتصادی که خارج از شیراز است جابه جا کنند.
به گفته برخی مسئولان استان در زمان تاسیس کارخانه روغن نباتی که به چهل تا پنجاه سال میرسد، تنها به فکر راه اندازی آن بودهاند و به همین علت در کنار رودخانه خشک تاسیس شد تا بتوانند فاضلاب آن را هم براحتی در همسایگی این رودخانه سرریز کنند.
چرا کارخانه تکان نمیخورد؟
درباره علتهای جابه جا نشدن این کارخانه همواره حرف و حدیثهای زیادی بین شهروندان به گوش میرسد.
یکی از مسئولان کارخانه و ارتباطاتشان در مکانها خاص میگوید و دیگری از منافعی که کارخانه برای عدهای اندک اما دارای قدرت تصمیم دارد، اما برخی مسئولان شیراز که نخواستند نامشان اعلام شود، مشکلات مربوط به تامین مکان، جلوگیری از بیکاری کارگران کارخانه و پیگیری نکردن برخی مسئولان متولی را از جمله علتهای این موضوع میدانند.
محیط زیست میگوید کارهایی کرده است
اکنون پس از چند سال تلاش، مسئولان محیط زیست استان میگویند که تنها توانستهاند بخش روغن کشی کارخانه که بو و دود حاصله از آن برای هوای شهر خطرناک بوده است را به دلایل مسائل زیست محیطی تعطیل کنند و با اخطارهای صادر شده توانستهاند از خارج از کشور روغن مایع را به داخل کارخانه بیاورند و آن را فرآوری کنند تا خطر و ضرر کمتری برای اهالی منطقه و هوای شهر شیراز داشته باشد.
درخواست فرصت 4 ساله برای جابه جایی کارخانه
گفتوگو معاون زیست محیطی اداره کل محیط زیست استان فارس با خبرنگار تسنیم در شیراز، حکایت از این دارد که اکنون با گذاشتن فیلترها و اتخاذ تمهیدات از سوی مسئولان این کارخانه و همچنین محیط زیست فارس، روغن نباتی شیراز تنها بوی نامطبوع خارج میکند که نسبت به گذشته این بو دیگر خطری ندارد.
حمزه ولوی اظهار کرد: براساس برنامه ریزیهای انجام شده در شهریور ماه امسال، برنامه چهارساله ارایه شده تا ظرف مدت چهار سال این کارخانه جابه جا شود.
وی خاطرنشان کرد: بحث دیگر، فاضلاب کارخانه است که به رودخانه مجاور آن سرریز میشد که تا حدودی حل شده و تنها در فصل زمستان هنگام بارندگی مشکل ساز میشود.
معاون فنی محیط زیست استان فارس اضافه کرد: مسأله دیگر که باید شهرداری شیراز آن را پیگیری کند، بحث زمین و تأسیسات کارخانه است که نیاز است با پیگیریهای مسئولان شهرداری این اقدام انجام شود.
ولوی در پاسخ به اینکه آیا کارخانههای دیگری در شیراز وجود دارد که برای مردم شهر شیراز خطرساز باشد، گفت: علاوه بر کارخانه روغن نباتی، سه کارخانه دیگر اینک وجود دارد که به لحاظ مسائل زیست محیطی و آلایندگی هوا باید جابه جا شوند، کارخانه سیمان فارس، کارخانه پشم شیشه و کارخانه ریشمک که شیرین بیان تولید میکند، و ما تلاش داریم درباره کارخانههای یاد شده اقدامات لازم را انجام دهیم.
در همین زمینه خبرنگار تسنیم تلاش زیادی برای مصاحبه با مسئولان بخشهای مختلف استان فارس و شهر شیراز کرد که بینتیجه ماند.
گزارش از سید محمد شبیری
انتهای پیام/ ق