پایان بهار روابط آمریکا و عربستان


خبرگزاری تسنیم: در طول بحران سوریه، دوحه وریاض نقشی کاملا تخریبی در این بحران ایفا کردند و تاکنون بیش از ۳۶ میلیارد دلار کمک مالی وتسلیحاتی در اختیار گروه‌های تروریستی قرار داده‌اند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم،‌انصراف غیرمنتظره عربستان ازعضویت غیردائم درشورای امنیت سازمان ملل و حمله اخیر روزنامه‌های آمریکا از بروز شکاف شدید در دیدگاه واشنگتن-ریاض حکایت دارد. عربستان سعودی که در طول ماه‌های اخیر لابی‌های گسترده‌ای با اعضای سازمان ملل برای عضویت غیردائم در شورای امنیت به‌عمل آورده بود به‌طور ناگهانی انصراف خود را ازعضویت در شورای امنیت اعلام کرد. این حرکت سیاسی هر چند صرفا برای باج‌گیری عربستان از نهادهای بین‌المللی تلقی می‌شود اما واقع امر این است که عربستان در سیاست‌های تخریبی خود در منطقه به پایان خط رسیده است.

دخالت عربستان در سرکوب تظاهرات مردم بحرین و همچنین کمک به گروه‌های تروریستی برای ایجاد نا امنی درلبنان، عراق وسوریه وتشویق نظامیان مصر به کودتا،این کشور قبیله‌ای وغیردموکراتیک را دچار انزوای سیاسی کرد. عربستان وقطر در طول یک سال گذشته به‌طور مشترک در تشویق ساکنان مناطق غرب عراق به‌ویژه اهالی استان‌های الانبار، موصل و صلاح‌الدین برای اعتراض علیه دولت نوری‌المالکی نقش داشته‌اند. دو کشور، مخصوصا عربستان میلیاردها دلار برای سرنگونی دولت نوری‌المالکی در اختیار شیوخ قبایل غرب عراق قرار دادند اما به رغم این کمک‌های مالی طرح عربستان وقطر با ناکامی مواجه شد.

در طول بحران سوریه، دوحه وریاض نقشی کاملا تخریبی در این بحران ایفا کردند و تاکنون بیش از 36 میلیارد دلار کمک مالی وتسلیحاتی در اختیار گروه‌های تروریستی قرار داده‌اند. با برکناری شیخ حمد بن خلیفه آل‌ثانی امیر سابق قطر وجانشینی فرزند وی شیخ تمیم بن حمد سیاست‌های منطقه‌ای قطر درسوریه وعراق ولبنان تغییر کرد. امیر جدید قطر با ارسال پیامی به رئیس‌جمهوری سوریه ضمن ابراز پشیمانی نسبت به رفتار سابق دولت قطربا سوریه آمادگی خود را برای ازسرگیری رابطه با دمشق اعلام کرد.

لذا مثلث ترکیه،قطر و عربستان علیه سوریه در آستانه فروپاشی قرار گرفت وعربستان که در سرنگونی دولت اخوان‌المسلمین مصر نقش کاملا پررنگی ایفا کرد با قطر دچار اختلاف شد. اخوان‌المسلمین مصر در دوران حاکمیت یکساله خود وابستگی شدیدی به قطر داشتند اما به لحاظ عقیدتی اختلاف زیادی با وهابی‌های عربستان دارند. لذا از آنجایی که عربستان پس از سرنگونی اخوان‌المسلمین مصر مبلغ 12 میلیارد دلار در اختیار دولت موقت این کشور قرار داد این امر به بروز شکاف میان دوحه و ریاض منجر شد. اما سوال اینجاست که آیا اقدامات عربستان سعودی در منطقه خودسرانه بوده یا با هماهنگی آمریکا صورت گرفته است؟

قطعا عربستان بدون هماهنگی با آمریکا دست به هیچ‌گونه اقدامی در سطح منطقه وجهان نمی‌زند اما این کشور درمسیر اجرایی کردن سیاست‌های آمریکا فراتر از سیاست‌های این کشور حرکت می‌کند. حمله اخیرجفری فیلتمن معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل به سیاست‌های عربستان در لبنان به بروز شکاف شدید میان ریاض و واشنگتن منجر شد؛ فیلتمن که سال‌ها سفیرآمریکا در بیروت بوده است و از تاثیرگذاران حوزه سیاست خارجی آمریکا است، عربستان سعودی را به دخالت تخریبی در مسائل داخلی لبنان متهم کرد.

اما از آنجایی که عربستان نتوانست به اهداف خود در عراق، لبنان و سوریه و حتی مصر دست پیدا کند شورای امنیت سازمان ملل را به بی‌تحرکی متهم کرد.علت این امر این است که جفری فیلتمن که اکنون به عنوان معاون سیاسی بان‌کی‌مون دبیر کل سازمان ملل فعالیت دارد با سیاست‌های عربستان سعودی در منطقه به‌شدت مخالف است.

از سوی دیگر تماس تلفنی روسای جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل وگفت‌وگوهای دوجانبه وزرای خارجه ایران وآمریکا درنیویورک خشم مقامات عربستان را برانگیخت.عربستان به خوبی درک می‌کند که نقش این کشور به عنوان «بولدوزر تخریبی آمریکا» در منطقه به پایان رسیده وآمریکا در صدد یارگیری جدیدی در منطقه برآمده است.بر آیند چنین تلقی این است که مقامات آمریکا اخیرا به رهبران عربستان صریحا اعلام کرده‌اند که ریاض نقش تخریبی خود را در منطقه به خوبی ایفا می‌کند اما در مهار بحران‌ها کاملا ناتوان است.

از سوی دیگر رسانه‌های آمریکا اخیرا به‌شدت و با لحنی کاملا تند سیاست‌های عربستان سعودی را مورد انتقاد قرار داده‌اند که این انتقادها خشم مقامات عربستان را برانگیخته است. واشنگتن پست اخیرا در مقاله‌ای از دولت آمریکا خواست تا وابستگی خود را به نفت عربستان کاهش دهد زیرا این کشور از پترو دلارهای خود برای پیشبرد اهداف تروریستی خود استفاده می‌کند.روزنامه نیویورک تایمز نیزدرمقاله‌ای به قلم«کریستوف دیویجون» نوشت عربستان از رژیم‌های دیکتاتور منطقه حمایت می‌کند در حالی که بخش زیادی از جامعه عربستان زیر خط فقرزندگی می‌کنند.این نویسنده آمریکایی افزوده است که پرداخت رشوه از سوی رژیم آل‌سعود به مردم عربستان دیگر جواب نخواهد داد واین رژیم ونیزبرخی رژیم‌های عرب حوزه خلیج‌فارس بزودی دچار فروپاشی خواهند شد.بنا بر این با توجه به اینکه تاریخ مصرف عربستان از نظر آمریکا به پایان رسیده لذا به نظر می‌رسد که این کشورها در آینده نزدیک دچار بحران‌هایی درداخل خواهند شد.