تمام گزینه‌ها برای پیشبرد مذاکرات روی میز است/ شعار مرگ بر آمریکا را کاملاً درک می‌کنیم
خبرگزاری تسنیم: مذاکره کننده ارشد آمریکا در گروه ۱+۵ گفت: مذاکراتی که در ژنو داشتیم، مفید بودند و به‌عنوان گام اول مناسب بودند. قرار است دوباره در شانزدهم و هفدهم آبان ماه با یکدیگر ملاقات کنیم و امیدواریم در این مسیر بتوانیم پیشرفتی داشته باشیم.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، بخش فارسی صدای آمریکا با وندی شرمن نماینده آمریکا در مذاکرات 1+5 گفت‌وگویی کرده است که در ادامه متن کامل این مصاحبه تقدیم شده است.
سؤال:گفت‌وگوی مستقیم شما با نمایندگان ایرانی تا چه‌حد روی روند مذاکرات تأثیرگذار بوده است؟
به‌نظرم اتفاقات مهمی در حال رخ‌دادن است. تاریخچۀ روابط ایالات متحده و ایران طولانی و در عین حال دشوار بوده است. اما در حقیقت با ملاقات دوجانبۀ آقای جان کری وزیر خارجۀ آمریکا، با آقای ظریف وزیر امور خارجۀ ایران، طی نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد و البته گفت‌وگوی تلفنی تاریخی رؤسای جمهوری دو کشور، آقای روحانی و آقای اوباما، و نیز ملاقات من با طرف ایرانی در جریان مذاکرات ژنو، ما در ابتدای درک بهتری از یکدیگر هستیم، تا همین‌طور از نیازهای دو طرف و از آمال مردم هر دو کشور آگاه شویم؛ و به‌عقیدۀ من اینها اتفاقات ارزشمندی بوده‌اند، چرا که پیشرفت گفت‌وگوها، برای ما که چندین دهه است نسبت به هم بی‌اعتماد بوده‌ایم، نیاز به زمان دارد، و همان‌طور که پرزیدنت اوباما در سخنرانی اخیرشان در نشست سالانۀ مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفتند، تنها با تعامل با یکدیگر است که می‌توانیم آن بی‌اعتمادی‌ها را برطرف نماییم و تلاش کنیم مشکلات حل شود. در این راستا، تمایل ایران برای پاسخ دادن به نگرانی‌های جامعۀ بین المللی نسبت به برنامۀ هسته‌ای‌اش امری اساسی است.
سؤال: آیا در جریان دیدارهای دوجانبه سوء تفاهمی هم پیش آمد؟
سوء تفاهمی در جریان دیدارهای دوجانبه نداشتیم، اما فکر می‌کنم دربارۀ بخشی از اظهارات چند روز پیش من در پاسخ به یکی از نمایندگان مجلس سنا ، در روز بیست و سوم اکتبر [1 آبان ماه]، از واژه‌ای استفاده کردم که به‌نظر موجب نگرانی‌هایی میان مردم ایران و همین‌طور گروهی از ایرانی ــ آمریکایی‌ها در اینجا شد، که این واژه‌ها به‌نظر من نشان دهندۀ همان بی‌اعتمادی عمیقی است که پرزیدنت اوباما به آن اشاره کرد، و من فکر می‌کنم ما واقعاً باید با کمک همدیگر این بی‌اعتمادی‌ها را کنار بزنیم و این مذاکرات هسته ای به ما کمک خواهد کرد بتوانیم این کار را انجام دهیم؛ البته همان‌طور که آقای اوباما گفتند این کار زمان می‌برد؛ وقتی در طول چند دهه، از انقلاب پنجاه و هفت ایران تاکنون، این بی‌اعتمادی‌ها به وجود آمده‌اند، خوب برطرف کردن آنها هم نیاز به زمان دارد و برای این منظور لازم است که هر دو طرف با هم همکاری کنند؛ من در تلاش هستم که این کار انجام شود و معتقدم که همتایان ایرانی من هم دارند تلاش خودشان را می‌کنند و بهترین راه برای این کار این است که نگرانی‌های‌مان را در موارد مختلف بیان کنیم و در این میان مهمترین نگرانی ایالات متحدۀ آمریکا ماهیت برنامۀ هسته‌ای ایران است.
گفت‌وگوهایی که در ژنو داشتیم، مفید بودند و به‌عنوان گام اول مناسب بودند. قرار است دوباره در شانزدهم و هفدهم آبان ماه با یکدیگر ملاقات کنیم و امیدواریم در این مسیر بتوانیم پیشرفتی داشته باشیم.
سؤال: منظورتان از اینکه «فریب‌کاری بخشی از دی‌ان‌ای است» چه بود؟
این در واقع مربوط به حوادث گذشته است؛ به‌طور تاریخی ایرانی‌ها فکر می‌کنند که ما فریب‌کار بوده‌ایم، و به‌نظر من در حقیقت اشاره‌ای بود که این بی‌اعتمادی بین ما چگونه است. همان‌طور که پرزیدنت اوباما گفته‌اند باید با یکدیگر در این زمینه کار کنیم و معتقدم که آقای روحانی هم می‌خواهند در همین مورد با هم همکاری کنیم. اعتماد دوجانبه و احترام متقابل میان ما وجود دارد. زمان زیادی نیاز دارد که بتوانیم به نقطۀ مطلوب برسیم. اما، من هم می‌گویم، قبلأ هم به‌طور علنی گفته‌ام، آقای کری، وزیر خارجه و آقای اوباما، رئیس جمهوری هم به‌طور علنی گفته‌اند که ما همگی احترام فراوانی برای مردم ایران قائل هستیم، برای تمدن و تاریخ ایران، و برای همۀ میراث فرهنگی فوق‌العاده‌ای که ایران به جای گذاشته و ما از آنها بهره‌مند می‌شویم، مثل همین فرشی که زیر پای ماست. ازاین‌روست که باید با کمک هم روی این مسئله کار کنیم.
سؤال: آیا تحت فشارهای بیرونی مذاکرات را ترک می‌کنید؟
رئیس جمهوری و وزیر امور خارجه آمریکا از من خواسته‌اند که سرپرستی هیئت مذاکره کننده را به‌عهده بگیرم. فکر می‌کنم که همکارانم بر این عقیده‌اند که من مذاکره کننده‌ای منصف و معتدل هستم که در پی حل مشکلاتم، و به‌دنبال گرفتن امتیازات غیرمنصفانه و بی‌احترامی به دیگران نیستم؛ از همتایان ایرانی خودم هم همین انتظار را دارم، همان‌طور که در ژنو دیدم که رویکردی بسیار متفاوت و عملی را اتخاذ کرده‌اند.
هریک از اعضای گروه پنج به‌علاوه یک، همین‌طور ایران، برای حفظ منافع کشور خودشان تلاش می‌کنند و این کاری است که همۀ ما باید انجام دهیم؛ اما در عین حال می‌خواهیم مسئله‌ای را حل و فصل کنیم که واقعاً می‌خواهیم حل شود. آنچه را رئیس جمهور روحانی گفته‌اند باور داریم، اما نیاز داریم که شاهد برداشتن گامهایی عملی و واقعی باشیم که به آن حرفها جامۀ عمل بپوشاند.
سؤال: با کرۀ شمالی هم چنین مسائلی داشتید؟
کنار هر گفت‌وگویی، افراد تندرو، افراد معتدل و افراد لیبرال وجود دارند، اینجا در کشور خودمان هم داریم. اینجا هم افرادی بوده‌اند که فکر می‌کردند من مذاکرات را بیش از حد آسان می‌گیرم و باید در جریان گفت‌وگوها سرسخت‌تر از این باشم. همین‌طور در ایران هم کسانی هستند که حرفهای غیرمحترمانه‌ای راجع به آمریکا زده‌اند، می‌دانید که از ما به‌عنوان «شیطان بزرگ» نام می‌برند و مدام شعار «مرگ بر آمریکا» سر می‌دهند؛ این حساسیت‌ها را ما درک می‌کنیم چون دهه‌هاست که این بی‌اعتمادی میان ما بوده است. اما حالا می‌خواهیم مشکلاتمان را حل کنیم و از آن دوران عبور کنیم؛ زمان خواهد برد، اما مصمم هستیم که این کار را انجام دهیم.
سؤال: از مذاکرات ژنو به این‌سو آیا تماس مستقیم دیگری بین مقامات آمریکایی و ایرانی بوده است؟
من خودم، از مذاکرات ژنو به این‌طرف، با مقامات ایران تماسی نداشته‌ام. تیمهای کارشناسی ما قرار است هشتم و نهم آبان ماه با هم دیدار کنند تا گفت‌وگوهای ژنو را با جدیت پیگیری کنند و همان‌طور که پیشتر گفتم، ملاقات در سطح بالاتر، با حضور من، خانم کاترین اشتون، نمایندۀ عالی اتحادیۀ اروپا، و هیئت ایرانی به‌سرپرستی وزیر امور خارجه آقای ظریف، در شانزدهم و هفدهم آبان ماه در ژنو صورت خواهد گرفت و امیدوارم که بتوانیم پیشرفتی داشته باشیم.
سؤال: محل نشست بعدی کجاست؟
نشست کارشناسی در وین برگزار خواهد شد و بعد در ژنو، نمایندگان گروه پنج به‌علاوه یک و ایران با هم ملاقات خواهند کرد.
سؤال: آیا دولت اوباما می‌کوشد تصویب تحریم‌های جدید در سنا را به تأخیر بیندازد؟
با مجلس نمایندگان و سنا رایزنی‌هایی را داشته‌ایم و چند روز پیش به اعضای مجلس نمایندگان به‌طور محرمانه گزارش اوضاع را دادم، با نمایندگان سنا هم گفت‌وگو کرده‌ایم، البته سنا چند روزی جلسه نداشت ولی چند روز آینده برای رایزنی به آنجا خواهم رفت. ما بر این عقیده هستیم که الآن زمانی است که باید برای تصویب تحریم‌ها دست نگه داریم تا ببینیم که مذاکرات هسته‌ای به کجا می‌رسد. البته کنگره اختیار خودش را دارد و قرار نیست که ما آنها را مدیریت کنیم، اما گفت‌وگوهای فوق‌العاده جدی در جریان است و در این راستا با کنگره شریک و همکاریم و به‌نظر من آنها در ارتباط با رویکرد ما به گفت‌وگوهای هسته‌ای همراهی خیلی مؤثری را داشته‌اند و لازم است که این همراهی و مشارکت ادامه پیدا کند تا بتوانیم به نتیجۀ موفقیت آمیزی برسیم، و اطمینان دارم همین‌طور هم خواهد بود.
سؤال: اختلاف نظرات مطرح‌شده میان آمریکا و اسرائیل بر سر ایران چیست؟
هیچ دو بازیگری نیستند که منافعشان دقیقاً یکسان باشد؛ این در مورد ما با اسرائیل صدق می‌کند، در مورد آمریکا و ایران صدق می‌کند و حتی در مورد ما و بریتانیا که شاید نزدیک‌ترین هم‌پیمان ما باشد هم صدق می‌کند. این‌طور نیست که همیشه با هم هم‌نظر باشیم؛ مهم این است که هدف نهایی ما چیست. در همۀ این موارد و در همۀ این کشورها در سراسر دنیا هدف این است که به نگرانی‌های جامعۀ بین المللی دربارۀ برنامۀ هسته‌ای پاسخ داده شود. آقای روحانی گفته است که برنامه هسته‌ای کشورش برنامه‌ای صلح‌آمیز باقی خواهد ماند. این چیزی است که همۀ ما می‌خواهیم، هدفی است که همۀ ما دنبال می‌کنیم و برای آن چنین در تکاپو هستیم.
سؤال: آیا آمریکا بخشی از دارایی‌های ضبط‌شدۀ ایران را به‌ازای گامهای عملی تهران آزاد خواهد کرد؟
هر گزینه‌ای را که در اختیار داشته باشیم برای پیش بردن این مذاکرات بررسی خواهیم کرد. گفت‌وگوهای جامعی داشتیم، همه‌چیز روی میز بوده، در مورد همه‌چیز صحبت شده و مطمئن هستم که این روند ادامه خواهد داشت.
سؤال: پس این گزینه دور از نظر نیست؟
در مورد هرچه برای پیشبرد این مذاکرات لازم بود صحبت کرده‌ایم. می‌دانید یکی از موارد خیلی جالب این دور اخیر مذاکرات هسته‌ای در قالب گروه پنج به‌علاوه یک این بود که با ایران توافق کردیم در مورد جزئیات صحبت نکنیم و این نشان دهندۀ جدی بودن این مذاکرات است. من از حس مسئولیتی که همۀ طرفها به خرج دادند بسیار سپاسگزارم؛ چون این برای رسیدن به یک نتیجۀ مناسب خیلی اهمیت دارد.
سؤال: آیا متناسب با تغییرات در تیم ایرانی، در تیم مذاکره کنندۀ آمریکا هم تغییری رخ داد؟
افراد جدیدی را به تیم مذاکره کننده‌مان اضافه کردیم. ما همیشه متخصصان هسته‌ای را در گروه داشتیم، اما این بار دو کارشناس امور تحریم را هم با خودمان بردیم، یکی از وزارت خزانه‌داری و یکی هم از وزارت امور خارجه. به‌نظرم اقدام ارزشمندی بود چون روشن است که نوعی تسهیل کردن بخشی از تحریم‌ها در گام نخست مهم خواهد بود و صدالبته برای گامهای نهایی این گفت‌وگوها هم بسیار مهم خواهد بود و برای همین از حضور آنها در تیم مذاکره کننده خودمان بسیار خوشحالم.
سؤال: آیا موضوع دیگری غیر از مسئلۀ هسته‌ای، مثل بحران سوریه یا وضعیت حقوق بشر، در ژنو مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت؟
تمرکز محض مذاکرات در ژنو روی برنامۀ هسته‌ای ایران بود؛ در مورد نگرانی‌های جامعۀ بین الملل بحث شد و این تضمین که اگر ایران به تکالیف و مسئولیت‌های بین المللی‌اش پایبند باشد و جامعۀ بین المللی هم از ماهیت صلح‌آمیز برنامۀ هسته‌ای ایران اطمینان حاصل کند، آن‌گاه می‌تواند از برنامۀ مسالمت آمیز هسته‌ای برخوردار شود. موضوع‌های دیگر می‌تواند در زمان دیگری مورد بحث و گفت‌وگو قرار بگیرند.
سؤال: پس در ملاقات بعدی برنامه‌ای برای طرح هیچ موضوع دیگری ندارید؟
نه، نداریم. پرزیدنت اوباما در خلال سخنرانی خودش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفتند که حل مسئلۀ هسته‌ای ایران، برای پرداختن به مسائل دیگر و برای توسعۀ روابط، امری حیاتی است. اولویت ما همین مسئلۀ هسته‌ای است و باید بر سر آن بحث شود. تا این مسئله حل نشود، ورود به مسائل دیگر دشوار خواهد بود. البته که ما دربارۀ آن موضوع‌هایی که شما اشاره کردید و همین‌طور موضوع‌های دیگر، نگرانی‌هایی داریم و امیدوارم، خیلی زود، روزی برسد که بتوانیم به آن موضوعات هم بپردازیم.
انتهای پیام/*
