نبرد القلمون؛ پدیده میدانی یا پندار راهبردی؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، پایگاه خبری المنار در مقاله‌ای به ابعاد و پیامدهای نبرد قلمون در سرنوشت درگیری‌های سوریه اشاره کرده که متن کامل مقاله از نظر شما می‌گذرد:

به نظر می‌رسد نبرد بزرگ القلمون فقط موضوعی رسانه‌ای است. ارتش سوریه منکر حضور بخش بزرگی از نیروهای خود در منطقه القلمون نشده است. این بدان معنا نیست که این نبرد مانند نبرد القصیر است. اتخاذ سیاست "چماق و هویج" و "فرسایش آرام" و روشهای دیگر مانع از آن شده است تا القلمون به‌طور کامل با نابودی و ویرانی مواجه شود.
با اینکه بعد از پایان یافتن نبرد گسترده شهر القصیر و حومه آن، جاروجنجال‌های رسانه‌ای همچنان ادامه دارد، اما به‌طور قطع نمی‌توان از نبرد آینده در القلمون سخن گفت. هرروز در منطقه القلمون ــ سلسله کوههای غربی سوریه که تا منطقه الدریج در جنوب حمص امتداد می‌یابد ــ نبردهایی در جریان است. می‌توان گفت این کوهها، همان سلسله کوههای شرقی لبنان هستند که جبل الشیخ را در جنوب به دشتهای حمص و در شمال به السلمیه در استان حماه متصل می‌سازد.

از زمانی که ارتش سوریه در نوامبر سال گذشته پاتک‌های خود را شروع کرد، دمشق معمولاً به کانون اصلی تحرکات میدانی تبدیل شده است. تحرکات حوزه غوطه شرقی و غربی تماماً در راستای حمایت از دمشق و نیز حمص صورت می‌گیرد که بنا به گفته منابع نظامی، ارتش توانسته است  کنترل 80٪ این شهر را به دست گیرد. این در حالی است که مسیر امدادرسانی از شهر درعا با مشکل مواجه است. حمله شدید ارتش به پایگاه‌های جبهه النصره و تشکیلات جیش الاسلام نیز که یک هفته به طول انجامیده در همین راستا صورت می‌گیرد. همین شرایط در ادلب نیز در جریان است.

بنا به گفته برخی از منابع، وضعیت حلب و حومه آن کاملاً با جاهای دیگر متفاوت است. چرا که مسئولان مستقر در دمشق بر این باورند که نبرد حلب نه با توپخانه و حملات هوایی، که با راهکار سیاسی پایان خواهد یافت. راهکار سیاسی دیر یا زود مطرح می‌شود و ترکیه ناچار خواهد شد قبل از تعقیب تروریست‌های مسلح در مناطق وسیع شمالی توسط ارتش سوریه، مرزهای خود را به‌روی آنها ببندد. در آن شرایط، ارتش از مناطق آزادشده حلب و راه‌های ورود به آن حمایت نموده و تلاش خواهد کرد تا در حد امکان، امنیت را در آنجا برقرار و انبارهای سلاح و مراکز فرماندهی شورشیان مسلح را هدف قرار دهد.

*در القلمون وضعیت چگونه خواهد بود؟

بنا به گفته منابع آگاه، ارتش عملیات خود را اولویت بندی می‌کند. در این میان ارتش به منطقه‌ای دور از دسترس و پیچیده همچون القلمون نگاه ویژه‌ای خواهد داشت. ارتش تلاش می‌کند تا کنترل مناطق حساس از جمله فرودگاه‌‌ها، پایگاه‌های مهم ارتش، انبارهای سلاح، راههای استراتژیک و نیز مناطق تأثیرگذار بر دمشق و اماکن استراتژیک در مرکز و دیگر جاهای سوریه را به دست گیرد. شکی نیست که بسیاری از  تروریست‌های مسلح از جمله "جیش الاسلام"، "گردان‌های الفرقان"، "گردان‌های صقور الشام"، "جبهه النصره"، بعضی از نیروهای "داعش" و فراریان نبردهای غوطه شرقی و غربی در القلمون و مرزهای آن با لبنان (در شهرک عرسال و اقلیم آن) مستقر هستند. همچنین شکی نیست که این منطقه حائل بین مسیر بین المللی شهر دمشق و استان حمص، حماة، حلب، ادلب، طرطوس و لاذقیه به شمار می‌رود. سیطره ارتش بر نقاط حساس القلمون بسیار حائز اهمیت است.

منابع آگاه بر این باورند که به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و بعد مسافت و نیز شرایط کنونی سیاسی، نمی‌توان عملیاتی را شبیه آنچه در القصیر روی داد، در القلمون به اجرا گذاشت. دلیل آن این است که پیروزی در نبرد القصیر به‌مثابه نقطه آغاز تحولات سیاسی و تغییر مواضع بین المللی به‌نفع نظام سوریه و هم‌پیمانان آن بود، حال آنکه نبرد القلمون در شرایط سیاسی کنونی باعث از بین رفتن برگهای برنده سیاسی قبل از برگزاری نشست ژنو2 خواهد شد، در چنین شرایطی اگر نشست ژنو2 برگزار شود و ارتش نتواند خیلی زود به اهدافش دست یابد، هرگونه  نبردی در القلمون چنانکه گفته شد به‌دلیل بعد مسافت و موقعیت پیچیده جغرافیایی به‌ضرر نظام سوریه خواهد بود. افزون بر آن فرماندهان ارتش سوریه و هم‌پیمانان این کشور در پی بررسی نبردهای دو سال گذشته و اطلاع از تاکتیک‌های تروریست‌ها و حامیان آنها به این نتیجه رسیده‌اند که ارتش در رسیدن به کنترل اوضاع به پیشرفت‌های بسیار زیادی دست یافته است.

*سیاست چماق و هویج

خاکریزها تنها شهرک‌های القلمون را  از مناطق تحت نفوذ ارتش سوریه جدا می‌سازد. نیروهای ارتش بر یک ورودی هر شهرک نظارت دارند، این امر مانع خروج افراد تحت تعقیب از این مناطق می‌شود. تنها غیرنظامیان می‌توانند از گذرگاه‌ها وارد و یا خارج شوند. از رنکوس (روبه‌روی کوههای شرقی لبنان) گرفته تا زبدانی در جنوب و همچنین شهرک‌های واقع‌شده در ورودی شمالی دمشق به‌سمت حمص، تنها دیر عطیه است که در حوزه بحرانی القلمون، از امنیت برخوردار است.

ارتش سوریه خود را برای نبردی بزرگ در این منطقه آماده کرده است به این معنا که  نیروهای ارتش برای نبردهای کوهستانی در شمال، غرب (مرزهابی لبنان)، جنوب (از سمت منطقه بردی و رنکوس) و در مرکز (بعلبک) بسیج شده‌اند. با وجود این بسیج گسترده، افرادی که سیر نبرد در القلمون را دنبال می‌کنند بر این باورند که ارتش قصد ندارد حمله‌ای گسترده را در چنین منطقه‌ای آغاز کند، این در حالی است که ارتش از جبهه لجستیکی خیلی خوب همچون عرسال برخوردار است. منابع نظامی در توصیف توان ارتش از اصطلاح "بشکه باروت" استفاده می‌کنند. افزون بر این توان، ارتش دارای طرحهای دیگری نیز هست که از آن جمله می‌توان به از بین بردن کانون‌های ارتباط بین شورشیان مسلح و محاصره آنان و نیز استفاده از سیاست چماق و هویج اشاره کرد.

هفته‌هاست که راه‌های کوهستانی آکنده از برف شده است، بنا به گفته منابع برف و بوران در اواخر ماه نوامبر آینده در این منطقه مرتفع شدت می‌گیرد و برف 70٪ راههای امدادی شورشیان را که عرسال مهمترین آنهاست، مسدود می‌کند. در چنین شرایطی نیروی هوایی و توپخانه‌ای ارتش و سیستم موشکی نیز مسیرهای دیگر را به‌روی شورشیان خواهد بست. بدین ترتیب آنها توسط برف و ارتش محاصره خواهند شد و در روستاها زمینگیر می‌شوند.

*استقبال اهالی منطقه از نظامیان ارتش سوریه

کسانی که در دو هفته گذشته شاهد استقبال اهالی شهرک تلفیته از سربازان ارتش با برنج و پرچم‌های سوریه و سرود بوده‌اند، می‌دانند که ارتش به چیزی فکر می‌کند. یک منبع آگاه نظامی می‌گوید: ساکنان تمامی مناطق از رفتارها و تجاوزات و درگیری‌های داخلی تروریست‌ها به‌خصوص در القلمون خسته شده‌اند. اهالی تلفیته به خود آمده و خواهان خروج تروریست‌ها از روستاها شده‌اند.

آنها همچنین ضمن درخواست از اطرافیان خود برای خروج از گروه تروریست‌ها، در پی ایجاد راه‌حلی هستند تا ارتش آنها را جذب نماید. بنابراین ارتش بعد از اطلاع از پوشالی بودن تروریست‌ها، تصمیم گرفته‌ است تا کانون استقرار آنها را متلاشی کند. تروریست‌ها می‌دانند که ارتش دیر یا زود روستاها را تحت کنترل خود در خواهد آورد. کسانی که دارای عرق ملی هستند باید در برابر فعالیت‌های خرابکارانه تروریست‌ها از روستاهای خود محافظت کنند. منبع مذکور این را نیز نفی نمی‌کند که ارتش بخش مهمی از اطلاعات خود را از طریق روستائیان دریافت کرده است، همان‌ها که از اشغال روستاهای خود توسط تروریست‌ها به ستوه آمده‌اند. به این باید یکی دیگر از درخواست تروریست‌ها را نیز افزود و آن اینکه آنها در قبال تسلیم افراد خطرناک تحت تعقیب بیگانه، خواهان برخی سازش‌ها شده‌اند.

منبع مذکور در ادامه می‌گوید: عملیات متلاشی کردن دشمن که در غوطه شرقی و غربی و شهر حمص و حومه آن کارساز شد، بهترین راه‌حل برای ورود به نبرد در القلمون به شمار می‌رود چرا که ارتش تلفات کمتری را متحمل می‌شود و در مقابل ضربات سختی را بر دشمن وارد می‌سازد. از آن گذشته، فشار و محاصره زمینه را برای دستیابی به سازش‌های مقطعی فراهم می‌کند، امری که به خاک وخون افتادن دشمن را در پی خواهد داشت.

یکی دیگر از نبردهای سنگین در شهرک بلدة صدد و محیط پیرامون آن اتفاق افتاد. این در حالی بود که ارتش در دو روز گذشته هنوز خود را آماده نکرده بود. منابع آگاه می‌گویند: مهمترین هدف شورشیان از ورود به صدد، گسترش دامنه درگیری با ارتش سوریه بود. آنها فکر می‌کردند عملیات نظامی گسترده‌ای در راه است... در اینجا بود که با عکس العمل سریع و دندان‌شکن ارتش غافلگیر شدند. در مورد معلولا نیز منابع بر این باورند که اوضاع امنیتی در این شهرک بسیار خوب است، اما ارتش در آینده برای دفع خطر تروریست‌ها و جلوگیری از ورود آنها به این شهر و استقرارشان در تپه‌های واقع در پشت هتل " السفیر" ــ از سمت یبرود ــ به این منطقه وارد می‌شود.

نبرد القلمون مانند نبرد القصیر نخواهد بود. بنابراین عملیات القلمون، عملیاتی برنامه ریزی شده برای خارج ساختن روستاها از دست تروریست‌هاست. در چارچوب این برنامه عملیاتی، برخی از  روستاها با مدارا و برخی نیز با اعمال زور از چنگال تروریست‌ها خارج می‌شود. این نبرد اصلاً متوقف نشده که بخواهد مجدداً آغاز شود.

*حزب‌الله در نبرد القلمون شرکت نمی‌کند

تأثیر حضور تروریست‌ها در القلمون محدود به سوریه نمی‌شود چرا که بر اساس برخی از شواهد و اعترافات، تحولاتی در این منطقه و مناطق هم‌مرز آن با لبنان (عرسال) روی داده است. عرسال نقطه آغاز عملیات امنیتی در منطقه ضاحیه و پرتاب موشک به روستاهای بقاع و مناطق لبنان به شمار می‌رود. اگرچه رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که احتمالاً حزب‌الله در عملیات آینده در مناطق شرقی سوریه به ارتش سوریه کمک می‌کند، اما روزنامه الاخبار می‌نویسد که حزب‌الله تنها در صورتی در این منطقه وارد میادین نبرد می‌شود که شورشیان در پی فشار ارتش سوریه به روستاهای بقاع (محل نیروهای حزب‌الله) وارد شوند.

منابع تأکید می‌کنند که ورود تروریست‌ها به عرسال، باعث نمی‌شود تا کسی اقدامی انجام دهد. الاخبار تأکید کرد: فعالیت‌های مقدماتی میدانی در راستای کمک به مخالفان سوریه در لبنان انجام می‌شود. هدف از این کار آن است که نبرد القلمون مانند نبرد القصیر، چالشی جدی را در لبنان ایجاد نکند. باید گفت تحرکات شمال و منطقه بقاع و نیز ناآرام شدن نوار جنوبی لبنان، موقعیت امنیتی و نظامی حزب‌الله و هم‌پیمانان آن را به خطر می‌اندازد. این در حالی است که تحولات القلمون تأثیرات میدانی بر طرابلس به جای نخواهد گذاشت. منابع آگاه بر این باورند که نبرد القلمون با هدف گسترش دامنه نبرد از سوریه به عراق و لبنان صورت خواهد گرفت.
انتهای پیام/*