آیا کنفرانس ژنو۲ توان پایان دادن به بحران سوریه را دارد؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه انگلیسی «گاردین» در تحلیلی به قلم «ایان بلاک»درباره تلاش‌های بین المللی برای برگزاری کنفرانس «ژنو 2» نوشت: اگر کنفرانس جدید ژنو 2 درباره بحران سوریه طی ماه جاری یا هر زمان دیگری برگزار شود، اولین و مهمترین وظیفه شرکت‌کنندگان در این کنفرانس توافق درباره تفسیر نتایج حاصله نشست برگزار شده توسط سازمان ملل در سوئیس در ژوئیه 2012 یعنی «ژنو 1» خواهد بود.

همچنین باید دلایل عدم اجرایی شدن بندهای مورد توافق در کنفرانس سال 2012 ژنو 1 مورد بررسی قرار گرفته و عامل یا عاملان اصلی عدم اجرای این بندها معرفی شوند که متضمن آتش‌بس از سوی نظام سوریه و گروه‌های مسلح در سوریه، آزادی فعالیت خبرنگاران و تشکیل انجمن‌ها و دریافت کامل کمک‌های بشردوستانه بود و هیچ یک از آنها هرگز اجرایی نشدند و باعث بحرانی‌تر شدن اوضاع در سوریه طی سال گذشته شدند.

حتی اگر پایبندی به این شروط امکان‌پذیر باشد، باز شرکت کنندگان در این کنفرانس با طرح 6 بندی سازمان ملل به عنوان یک فرایند سیاسی دست نیافتنی تعامل می‌کنند؛ بندی که عنوانش «فرایند سیاسی درباره رهبری سوریه» است. این بند به طور کلی محور بحث و جدل فعلی میان سوریه و جامعه بین المللی و عربی به شمار می‌آید.

«بشار اسد»، رئیس جمهوری سوریه با اطمینان اعلام کرده است که برای انتخابات آینده ریاست جمهوری این کشور که قرار است، در سال 2014 برگزار شود، کاندیدا خواهد شد، در حالی‌که در مقابل نه تنها اتفاقی برسر معرفی یک کاندید ندارند، بلکه به نظر نمی‌رسد که اختلافات موجود در اردوگاه معارضان سوری چه گروه‌های مسلح و چه معارضان سیاسی خارج نشین به این زودی حل و فصل شود.

وثیقه سال 2012 سازمان ملل می‌گوید: هرگونه توافقی مستلزم اتخاذ گام‌های روشنی است و در فرایند تغییر و تحولات طی دوره زمانی مشخص باید گام‌های اساسی برداشته شود.

«ضروری است تشکیل حکومت انتقالی در فضایی بی‌طرف انجام شود تا این انتقال امکان‌پذیر گردد و ضروری است، حکومت انتقالی اختیارات اجرایی کامل داشته باشد و باید متشکل از اعضای حکومت فعلی، معارضان و سایر گروه‌ها و طیف‌های سیاسی فعال در سوریه باشد و بر اساس توافق شکل گیرد».

این بند، بندی مهم و قابل توجه است، زیرا کلید راه حل بحران سوریه در آن نهفته است، حمایت روسیه و چین از نظام سوریه و در مقابل حمایت غرب و رژیم‌های عربی از معارضان سوری و گروه‌های مسلح فعال در سوریه، نقش مهمی در عدم اجرایی شدن قطعنامه‌های سازمان ملل دارد، در حالی‌که همه کشورهای شرکت کننده این توافقنامه ها را امضا کرده بودند. روسیه و چین غرب و رژیم‌های عربی را به دلیل حمایت از شورشیان، تسلیح آنان و دعوت به سرنگونی نظام و بشار اسد و همچنین ایجاد مانع برسر اجرای این توافقنامه متهم می‌کنند.

به همین دلیل عبارت «رضایت تمامی طرفین» اکنون و در آینده در بحران سوریه هیچ‌گاه راه به جایی نخواهد برد و به بن بست منتهی خواهد شد، همان‌طور که عبارت «اختیارات اجرایی کامل» مشکل و چالشی پیچیده و چه بسا غیر قابل حل است.

نظام سوریه همچنان بر تروریست نامیدن معارضان مورد حمایت خارج تاکید دارد و ائتلاف معارضان سوری که از سوی غرب و اعراب به طور جدی مورد حمایت قرار دارد اعلام کرده که «زمانی پای به ژنو 2 خواهد گذاشت که انتقال قدرت در سوریه به عنوان راه حل واقعی مطرح باشد». در حالی‌که آنها در این خصوص تصمیم گیرنده نهایی نیستند، چون گروه‌های مسلح فعال در سوریه از جمله گروه‌های سلفی جهادی که درحال حاضر جبهه اصلی معارضان را تشکیل می‌دهند، ائتلاف معارضان را اصلا به رسمیت نمی‌شناسند.

طی ماه‌های گذشته «أخضر ابراهیمی» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه درباره بیانیه ژنو 1 گفت که «این بیانیه، بیانیه‌ای مستحکم است»، اما او اشاره‌ای به سوریه و نقش نظام این کشور در فرآیند انتقالی و مراحل پس از آن نکرد و گفت: «معنای حکومت انتقالی با اختیارات اجرایی کامل این است که بشار اسد هیچ نقشی در دوره انتقالی نخواهد داشت». وزیر امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرد با این اظهار نظر موافق است.

افکار عمومی عرصه بین المللی و عربی درحالی تلاش بسیاری را برای پایان دادن جنگ سوریه از طریق دستیابی به راه حل مسالمت‌آمیز انجام می‌دهد که هنوز در اجرای توافقات حاصله در ژنو 1 با ناکامی و شکست مواجه شده است.

انتهای پیام/