ریشه بی‌اعتمادی ایران به آمریکا


خبرگزاری تسنیم: این بی‌اعتمادی باز می‌گردد به رفتار دولت آمریکا به‌طور خاص از سال ۱۳۳۲ و اگر پیوند آن را با نظام سرمایه‌داری در نظر بگیریم این امر باز می‌گردد به سال ۱۲۹۹ و کودتای سوم اسفند.

به گزارش خبرنگار گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، مقام معظم رهبری در دیداری که روز گذشته با دانشجویان و دانش‌آموزان در آستانه روز 13 آبان و روز مبارزه با استکبار داشتند با بیان اینکه «به مذاکره خوشبین نیستم» فرمودند: «سوابق عملکرد آمریکا نشان می‌دهد موضوع هسته‌ای تنها بهانه‌ای برای ادامه دشمنی با ایران است. لبخند فریب گرانه دشمن کسی را دچار خطا نکند.» رهبری در حالی عدم خوشبینی خود را نسبت به مذاکرات هسته‌ای بیان کردند که ایشان به دفعات آمریکا را «غیرقابل اعتماد» دانستند و خطاب به مسئولان کشور فرمودند که فریب لبخند دولتمردان آمریکایی را نخورند. از این رو، در گفت‌وگو با برخی کارشناسان و تحلیلگران مسائل سیاسی به ریشه‌یابی دلایل تاکید رهبری بر بی‌اعتمادی نسبت به دولت آمریکا پرداختیم.

*****

عماد افروغ استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل سیاسی با بیان اینکه اگر رهبری سخنی غیر از این می‌گفتند مایه تعجب بود گفت: «این بی‌اعتمادی باز می‌گردد به رفتار دولت آمریکا به‌طور خاص از سال 1332 و اگر پیوند آن را با نظام سرمایه‌داری در نظر بگیریم این امر باز می‌گردد به سال 1299 و کودتای سوم اسفند.»

وی گفت: «اگر آمریکا را مصداقی از نظام سرمایه‌داری بدانیم برای تداوم حیات خود و کسب سود و منافع بیشتر دست به تولید فضا‌های حیاتی برای فروش کالاهای خود زد که این امر در نهایت منجر به نجات و خروج سرمایه‌داری از بن‌بست شد.»

افروغ افزود: «آمریکا کشورهای پیرامونی را از عقبه اجتماعی خود جدا ساخت و به منظور پیش بردن اهداف امپریالیستی و سرمایه‌دارانه خود دست به چپاول و غارت ثروت کشورهای پیرامونی زد که این امر در ایران از سال 1299 و با کودتای سوم اسفند آغاز شد.»

این استاد دانشگاه در ادامه دلایل بی‌اعتمادی به آمریکا را جدا از پیوند آن با نظام سرمایه‌داری ریشه در کودتای 28 مرداد سال 1332 می‌داند.

وی با بیان اینکه با وقوع کودتای 28 مرداد سرنوشت ملت ایران نیز تغییر پیدا کرد گفت: «ما با ملی شدن صنعت نفت می‌توانستیم مستقل شویم و مسائل خودمان را سامان دهیم و توسعه‌ای درون زا داشته باشیم و در مجموع سرنوشت دیگری در انتظار ایران بود.»

اما به گفته وی، با وقوع این کودتا مسیر تحولات در کشور عوض شد و با کودتایی که رخ داد سرمایه‌داری بیش از پیش در کشور نفوذ پیدا کرد.

وی با بیان اینکه رفتارهای استکبارانه آمریکا به همین جا ختم نمی‌شود گفت: «پس از کودتای 28 مرداد نیز دولت آمریکا با قیام‌های ملی و دینی که در کشور ما به وقوع پیوست مقابله کرد، از سرکوب قیام 15 خرداد سال 1342 گرفته تا انقلاب و حوادث بعد از آن.»

افروغ ماجرای کودتای نوژه، جاسوسی در سفارتخانه، راه‌اندازی جنگ تحمیلی، حمایت از صدام و زدن هواپیمای مسافربری و تحریم‌های غیرقانونی را بخشی از رفتارهای ظالمانه آمریکا در بعد از انقلاب دانست.

این تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه با بیان اینکه آمریکا تاکنون به تعهدات و قول و قرارهای خود پایبند نبوده است، گفت: «ما در مذاکرات هسته‌ای به‌دنبال آن هستیم که به دنیا نشان دهیم که به قاعده گفت‌وگو و قوانین بین‌المللی پایبند هستیم.»

افروغ افزود: «در مذاکرات هسته‌ای باید نشان دهیم که آمریکایی‌ها به عنوان یک ه‍ژمون بین‌المللی به تعهدات خود پایبند نیستند و اجازه اظهارنظر به طرف مقابل را نیز نمی‌دهند. اما ما باید نشان دهیم که اهل گفت‌وگو و تعامل هستیم و به قواعد بین‌المللی احترام می‌گذاریم اما آمریکا به‌دنبال آن است که از این شرایط استفاده ابزاری کند و قواعد بازی را به نفع خود به‌هم بزند.»

**«رفتارهای دوگانه» دلیل بی‌اعتمادی

کمال سجادی، سخنگوی جبهه پیروان خط امام و رهبری دلایل اشاره به مسئله بی‌اعتمادی به آمریکا در سخنان رهبری را مستندات تاریخی دانست و گفت: «به دفعات بعد از انقلاب اسلامی مثلا در مورد افغانستان و لبنان شاهد این بودیم که آمریکا از ایران کمک معنوی خواست و ایران نیز در این راستا پیش‌قدم شد اما بعد از آن دیده شد که آمریکایی‌ها اعلام کردند که به وعده‌هایی که دادیم نمی‌توانیم عمل کنیم.»

وی گفت در رابطه با پرونده هسته‌ای نیز دولت آمریکا به وعده‌های خود عمل نکرد و در مذاکرات اخیر به‌رغم اینکه با الفاظ خوشبینانه صحبت کردند اما تحت‌تاثیر لابی‌های صهیونیستی صحبت‌های رکیک و ناپسندی را در رابطه با ایران مطرح و حتی اعلام کردند که گزینه نظامی همچنان روی میز است.

وی افزود: «آمریکا صرفا به‌دنبال این است که ایران از مواضع و حق و حقوق خود کوتاه بیاید و در مقابل آنها هیچ‌گونه اقدامی در راستای اعتمادسازی و نشان دادن حسن نیت خود در مسئله پرونده هسته‌ای نکرده‌اند.»

وی گفت: حتی باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا در صحبت‌های خود در سازمان ملل به فتوای رهبری مبنی بر «عدم ساخت و تولید سلاح هسته‌ای» اشاره کرد اما پس از مدتی حرف خود را نقض و اعلام کردند که ایران به‌دنبال سلاح هسته‌ای است.»

سجادی افزود: سیاست چماق و هویج در حالی از سوی دولت آمریکا در حال پیگیری است که ایران بارها حسن نیت خود را در ارتباط با مسئله پرونده هسته‌ای نشان داده است. از این‌رو، وی «رفتارهای دوگانه»‌ای که از سوی دولت آمریکا رخ می‌دهد را دلیل بی‌اعتمادی به آمریکا دانست.

وی در پایان گفت تا زمانی که دولت آمریکا از موضع زورگویانه و قلدرمابانه صحبت کند نمی‌توان به آن اعتماد کرد و مذاکره باید در شرایط برابر و با در نظر گرفتن حق و حقوق طرف مقابل و رعایت ادب و احترام صورت پذیرد.

**اعتماد به قدرت داخلی

حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل سیاسی نیز پیشینه تاریخی آمریکا را مهم‌ترین دلیل بی‌اعتمادی به آمریکا بیان کرد.

وی در این رابطه گفت: «دکتر مصدق به ترومن رئیس‌جمهور وقت آمریکا اعتماد کرد اما زمانی که آیزنهاور به قدرت رسید سیاست دولت آمریکا نسبت به ایران تغییر پیدا کرد که در نهایت منجر به کودتا علیه مصدق شد یا زمانی که شاه از ایران رفت تقریبا یکسال و نیم در مصر، پاناما، مراکش سرگردان بود تا اینکه بالاخره ویزای آمریکا را گرفت اما در نهایت مجبور به رفتن از آمریکا شد.»

به اعتقاد وی آمریکایی‌ها زمانی که دیدند شاه برای آنها چندان کارایی نداشت رفتارهای توهین آمیز و تحقیرگونه‌ای با وی داشتند و این امر فقط به شاه محدود نمی‌شود بلکه زمانی که صدام نیز در یک دوره تاریخی بر سر کویت با آمریکایی‌ها رودررو شد دولت آمریکا پیشینه دوستی خود را با صدام نادیده گرفت تا اینکه در نهایت با حمله به عراق حکومت صدام را ساقط کرد.

وی با اشاره به اینکه هدف از بیان این مطالب تاریخی دفاع از این شخصیت‌ها نیست بلکه نشان دادن رفتار دوگانه آمریکا نسبت به دوستان و دشمنان خود است، گفت: «دوستانی که یک زمان دشمن شدند و دشمنانی که در زمان دیگر تبدیل به دوست شدند حکایت از رفتارهای متضاد آمریکا دارد.»

بهشتی‌پور در ادامه افزود: اعتماد امری نسبی و بین یک تا 99 است و نه می‌توان به کشوری به‌طور کامل اعتماد کرد و نه می‌توان به‌طور کامل بی‌اعتماد بود، بلکه آنچه مهم است این است که مبنای اعتماد باید «عزم ملی» در یک کشور باشد و به هیچ کشوری نمی‌توان اعتماد کرد و اتحاد و پیوند درونی یک ملت است که می‌تواند موجب تقویت موضع یک کشور در برابر سلطه‌گران خارجی شود.

**ادامه تحریم‌ها؛ دلیل بی‌اعتمادی

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، تحلیلگر مسائل سیاسی نیز عوامل متعددی را موجب بی‌اعتمادی به آمریکا دانست. در این باره وی اولین دلیل را مسائل تاریخی دانست. فلاحت‌پیشه گفت: «آمریکایی‌ها از سال 1357 تا حالا در رابطه با ایران صداقت لازم را نداشتند و در پای میز مذاکره معمولا به‌دنبال تحقیر یا تهدید جمهوری اسلامی ایران بودند.»

وی دومین عامل را راهبرد آمریکا در منطقه دانست. این فعال سیاسی معتقد است که راهبرد امروز آمریکا در خاورمیانه شکل‌دهی به خاورمیانه بزرگ با محوریت اسرائیل است که در آن اولویت «حفظ امنیت اسرائیل» است و همه مسائل در ارتباط با این امر تعریف می‌شوند و از این رو، نمی‌توان تا زمانی که اولویت آمریکا حفظ امنیت اسرائیل باشد به لبخندهای دیپلماتیک آن اعتماد کرد و باید با سوءظن به آن نگریست.

وی سومین و آخرین دلیل را نیز مسئله موضوع هسته‌ای دانست.

به اعتقاد وی روند مسئله هسته‌ای نشان می‌دهد که آمریکایی‌ها به‌دنبال دادن امتیاز به ایران نیستند و در طول ده سال اخیر نیز سیاست فشار و تحریم را پیش بردند و گامی عقب ننشستند. وی گفت: «در طول این مدت و درحالی که تحریم‌ها جنبه ضد بشردوستانه داشتند آمریکایی‌ها به سیاست‌های خود ادامه دادند و همین امر می‌تواند دلیل بی‌اعتمادی به آمریکا باشد.»

منبع: تهران امروز

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.