آخرین وضعیت ساخت هواپیمای بالای ۱۵۰نفره و خودروی تمام ملی در دانشگاه‌ها

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، از نظر کارشناسان علمی و کسانی که بدون نگاه سیاسی، عملکرد وزارت علوم در دولت دهم را مورد بررسی قرار می‌‌دهند، معاونت علمی و پژوهشی وزارت علوم یکی از بخش‌های موفق این وزارت‌خانه محسوب می‌شود.

معاونتی که با سیاست‌گذاری‌های خود گام‌هایی را در زمینه ارتباط صنعت و دانشگاه ایجاد کرد.

محمد مهدی‌نژاد نوری معاون سابق علمی پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مشاور علمی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری تسنیم، به تشریح مهمترین اقداماتش در معاونت پژوهشی پرداخته که مشروح این گفت‌وگو  را در ادامه می‌خوانید:

-تسنیم: مهمترین اقدامات شما به عنوان معاون علمی پژوهشی در وزارت علوم دولت دهم چه بود؟

*مهدی‌نژاد: مهمترین، بزرگ‌ترین و اصلی‌ترین کاری که در این دوره انجام شد، پیگیری یکی از مطالبات مقام معظم رهبری در حوزه پژوهش و فناوری در دانشگاه‌ها بود.

رهبر معظم انقلاب همواره تاکید و حتی به عنوان آرزو اعلام می‌کردند که "ای کاش ما درب چاه‌های نفتمان را ببندیم و بتوانیم با علم‌مان زندگی کنیم" و یا اینکه فرموده‌اند"باید ارتباط قوی بین صنعت و دانشگاه برقرار شود؛  هم صنعت از دانشگاه بهره ببرد و هم دانشگاه از صنعت بهره‌مند شود".

با توجه به سابقه‌ای که در بخش دفاعی داشتم، تجربیات بسیار مفیدی را در اختیار داشتم تا بتوانم این فرمایشات را به واقعیات تبدیل کنم.

**نیمی از اعتبارات بخش پژوهش وزارت علوم صرف فعالیت‌های دفاعی شد**

خوشبختانه وزیر علوم دولت دهم در برنامه‌ای که به مجلس ارائه داده بود و رای مجلس را نیز کسب کرد، تمهیداتی برای تبدیل علم به ثروت اندیشیده بود و قرار بود نیمی از اعتبارات بخش پژوهش وزارت علوم را صرف فعالیت‌های دفاعی به منظور رفع نیازهای دفاعی کشور سازد.

در بسیاری از کشورهای دنیا که امروز جز قدرت‌های برتر علمی هستند، پیشروترین بخش در حوزه علم و فناوری آنها بخش دفاعی‌شان است.

امنیت مثل سلامت برای انسان‌ها قیمت ندارد و کشورها هزینه‌های زیادی در بخش امنیت خود صرف می‌کنند.

ویژگی دوم بخش دفاعی این است که بسیار پیشرفته است. بسیاری از دانشمندان و محققان که علاقمند هستند در بخش دانش فعالیت کنند و کارهای نو و نوآوری داشته باشند، در بخش دفاعی می‌توانند این کار را انجام دهند.

در برنامه آقای دانشجو این بحث مطرح بود؛ یعنی از یک طرف فرمایشات حضرت آقا در صدر برنامه قرار گرفت و از طرف دیگر هم در برنامه عملیاتی وزارت علوم بحث دفاعی گنجانده شده بود.

-تسنیم: قبل از اینکه مجلس به آقای دانشجو  رای دهد، آیا با شما درباره این معاونت صحبت شده بود؟

*مهدی‌نژاد: خیر. پس از اینکه برنامه وزیر علوم تصویب شد و رای اعتماد نمایندگان را کسب کرد، تماس گرفت و این مسئولیت به من پیشنهاد شد.

-تسنیم: در آن زمان فضای کشور را  برای پیش‌برد این  برنامه‌ها چگونه می‌دیدید؟

*مهدی‌نژاد: فضای کشور هم به نوعی برای این برنامه آماده بود.

وقتی با اساتید دانشگاه‌ها صحبت می‌کردیم، خودشان از نوع تحقیقات بی‌هدفی که وجود داشت ابراز نارضایتی و خستگی می‌کردند.

روسای دانشگاه‌ها و دانشجوها وقتی می‌دیدند با کار تحقیقاتی که انجام می‌دهند، نمی‌توانند بازاری راه بیاندازند و نیاز کشور را برطرف کنند، از این روال خسته می‌شدند. با این وجود همه عوامل موفقیت در آن زمان مهیا شد و موجب شد همه کمک کنند تا این اقدامات به خوبی انجام شود.

در این حالت؛ دامنه کار به تمام کشور کشیده شد. مثلا امروز در دانشگاه چابهار که شاید خیلی اسم آن را هم نشنیده‌اند، یکی از پروژه‌های مهم کشور و بحث آب شیرین‌کن‌ها مشغول فعالیت است.

همچنین دانشگاه‌های دیگر که درگیر پروژه‌های مهمی شده‌اند و در سراسر کشور وجود دارند، این مسئله محور وحدت شده است. افراد با هر دیدگاهی در این زمینه اتفاق‌نظر دارند و باید مراقبت کنیم تا خدای ناکرده دچار سرخوردگی و آسیب نشوند.

-تسنیم: اقدامات شما در وزارت علوم با این مقدمه‌ای که عنوان کردید، چه بود؟

*مهدی‌نژاد: اولین کار ما  تعریف طرح‌های کلان ملی بود. این طرح‌ها در قانون 1383 وزارت علوم همزمان با آغاز به کار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تحت این عنوان متولد شد.

در این سال با تصویب این قانون نگاه به وزارتخانه تغییر کرد، اما شاید به جرأت بتوان گفت تا قبل از سال 1388 هنوز وزارتخانه موجود همان وزارتخانه فرهنگ و آموزش عالی بود و خیلی توجهی به بحث فناوری، تحقیقات و مسئولیت آن نشده بود.

در ماده 4 شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری پیش‌بینی شده است که رئیس‌جمهور، رئیس آن و 8 وزارتخانه در آن فعال است و  27 عضو دارد.

عالی‌ترین سطح هدایت و راهبری علوم، تحقیقات و فناوری کشور در آن دیده شده است و یکی از وظایف آن تصویب طرح‌های کلان ملی و تعیین اعتبارات آنها است.

طرح‌های کلان ملی طرح‌هایی‌ هستند که متکی به پژوهش و فناوری است و نیازهای دور و نزدیک کشور را شامل می‌شود، نه نیاز گذشته و اکنون باید به طرح‌های پژوهشی آینده توجه کند.

45 طرح کلان ملی را تصویب کردیم. نیازها از دستگاه‌های اجرایی وزارت راه و ترابری، نیرو، ارتباطات، نفت، دفاع و غیره  که هر کدامشان  مطالعاتی داشتند و پروژه‌هایی را دیده بودند، جمع آوری شد. بعد از این موضوع، طرح‌ها ارتقا داده شد و چندین دانشگاه درگیر آن شدند.

مراحلی مانند جمع‌بندی نیازهای کشور، اصلاح این نیازها و اولویت‌بندی آنها مورد توجه قرار گرفت تا تحقیقات کشور در مسیر درستی حرکت کند.

طی این فرآیند، طرح‌های کلان ملی بیرون‌ آمد؛ یعنی 45 طرح از دل 450 طرح خارج شد. ویژگی این طرح‌ها این است که اولا حتما مورد نیاز کشور است. ثانیا تحت نظر دستگاه مجری پیش می‌رود، یعنی در مسیر مورد نظر دستگاهی که آن را اعلام کرده است، حرکت می‌کند و چندین دانشگاه درگیر آن هستند.

نکته مهم دیگری که در طرح‌های کلان دیده شده، چرخه کامل از ایده تا بازار است. همیشه کارهای تحقیقاتی را به خوبی انجام داده‌ایم اما هیچ وقت تبدیل به محصول نشد و حتی  اگر تبدیل به محصول شد وارد بازار نشد و یا اگر وارد بازار شد مورد حمایت قرار نگرفت؛ لذا تعداد بسیار اندکی  از طرح‌ها ممکن است سر از بازار در آورده باشد، اما طرح‌های کلان ملی طرح‌هایی هستند که از ویژگی بازار مطمئن برخوردارند و باید در بازار عرضه شوند.

**1500 پروژه دانشجویان دکتری را وارد عرصه نیازهای کشور کردیم**

چیزی حدود 60 دانشگاه و پژوهشگاه درگیر این طرح‌ها شدند، طول اجرای این طرح‌ها بین 3 تا 5 سال پیش‌بینی شده بود، یعنی 3 تا 5 سال کار اساسی و جدی را می‌طلبید که خوشبختانه سازمان‌دهی در درون دانشگاه‌ها برای آنها انجام شده و مبالغ اولیه پول آنها نیز پرداخت شده است.

در قانون بودجه کشور ردیفی برای این طرح‌ها دیده شده است. هر چند مبلغ اولیه آن کم است اما همین که طرح‌ها اسم پیدا کرده، کار بسیار سنگینی است و زحمت زیادی کشیده شد.

البته مجلس هم همراهی کرد و چون حرف‌های ما مستند بر فرمایشات حضرت  آقا بود، بهتر مورد توجه قرار گرفت. این یکی از اقداماتی است که انجام شد و الان هم در حال انجام است و امیدوارم دچار خدشه و ایراد نشود و زیرساختارهای آن به خوبی مورد توجه قرار گیرد.

هواپیماهای بالای 150 نفره یکی از این طرح‌هاست که با کارفرمایی سازمان صنایع هوایی در حال انجام است و پیشرفت‌های خوبی داشته است.

خودرو ملی که با حمایت خودروسازان در برخی از دانشگاه‌ها در حال انجام است تا ما به دانش خودروسازی مجهز شویم. وقتی ما صاحب توانمندی‌هایی شویم در یک معادله برد برد می‌توانیم با سایر کشورها معامله کنیم و دیگر لازم نیست تنها حرف آنها را گوش کنیم.

اقدام بعدی تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت بود؛ بین وزارت علوم و سایر دستگاه‌ها مانند سازمان محیط زیست، صنعت معدن و تجارت، ارتباطات و فناوری اطلاعات و راه و شهرسازی تفاهم‌نامه‌هایی را امضا کردیم و پروژه‌های مشترکی را طراحی کردیم.

در این دوره حدود 1500 پروژه دانشجویان دکتری را وارد عرصه نیازهای کشور کردیم و دستگاه‌های اجرایی آنها را برای رفع نیازهای خود امضا کردند.

پس از آن به سمتی حرکت می‌کردیم که درباره پروژه‌های کارشناسی‌ارشد هم همین مسئله را دنبال کنیم که در نهایت صورت نگرفت.

رئیس دانشگاه علم و صنعت اعلام کرد در سال 91 که سال بسیار سختی از نظر تامین اعتبار بود، میزان درآمدهای پژوهشی دانشگاه از اعتبارات هزینه‌ای آن بیشتر بود. برای اولین بار در تاریخ دانشگاه علم و صنعت این مسئله اتفاق افتاد که با تقویت ارتباط دانشگاه و صنعت حاصل شد.

در کنار این، قانون یک تا سه درصد است یعنی  قانون بودجه سالانه دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های اجرایی را موظف کرده است، یک تا 3 درصد منابع اعتباری خود را صرف فعالیت‌های پژوهشی کند و ناظر آن هم شورای عالی عتف است. گفته شده 60 درصد این اعتبارات باید صرف طرح‌های کلان شود و 40 درصد هم صرف موضوعات اولویت‌دار دستگاه مربوطه شود.

**قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و صندوق نوآوری و شکوفایی پیاده‌سازی نشد**

گام بعدی که برداشته شد و خیلی موثر بود، تغییر آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها بود؛ آیین‌نامه‌ ارتقاء برای اساتید بسیار مهم است. به طور کلی  فصل پژوهشی آن تغییر کرد و برای مقالات کاربردی امتیاز در نظر گرفتیم.

طرح‌های ملی را برای دانشجویان دکتری و کسانی که می‌خواهند استاد شوند اجباری کردیم و برای طرح‌های کاربردی یک و نیم برابر سایر طرح‌ها امتیاز در نظر گرفتیم.

طبق دستورالعلی برای فرصت مطالعاتی تعریف کردیم که ارزش فرصت مطالعاتی در داخل بیشتر است در دستورالعمل تشویق مقالات، بیشترین تشویق را برای مقالات کاربردی و علمی و پژوهشی در نظر گرفتیم و به دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری در صورت فعالیت‌های علمی و پژوهشی امتیاز بیشتری دادیم.

قصد داشتیم در بحث نخبگی و فارغ‌التحصیلی تعاریف را تغییر دهیم که زمان لازم داشت و فرصت نشد این مسئله را دنبال کنیم.

از دیگر اقدامات؛ تعریف دکترای پژوهش‌محور بود. در همه دنیا و به خصوص کشورهای پیشرفته دوره دکتری پژوهش‌محور است اما  در کشور ما تا به حال به شکل  آموزشی بوده است.

در حالی که باید مشکلات کشورمان را  از این طریق بررسی و برطرف کنیم. در دوره دکترای پژوهش‌محور یک پروژه ملی که برای یک دستگاه اجرایی است، با حمایت آن دستگاه و یا بخش خصوصی بررسی می‌شود. این مسئله از یک طرف موجب تقویت دانشگاه و صنعت و از طرف دیگر موجب برطرف شدن نیازهای کشور می‌شود.

اقدام دیگر در معاونت علمی پژوهشی وزارت علوم، تشویق مجلات و یا انجمن‌های علمی بود که در حوزه‌های کاربردی ایجاد شدند و دنبال مجوز بودند. به عنوان مثال  انجمن پدافند غیرعامل یا غیره که ناظر بر نیازهای کشور بودند.

اعتبارات معاونت علمی پژوهشی را صرف پروژه‌هایی می‌کردیم که پشت آن یک کار کاربردی بود. در جشنواره‌ها مثلا هفته پژوهش به کارهای کاربردی و پژوهشی توجه داشتیم که شاید تا آن زمان رسم نبود می‌گفتیم به کسی که بیشترین درآمد را در حوزه صنعت دارد جایزه می‌دهیم، در شناسایی مراکز برتر به درآمدهای آنها در زمینه پژوهش توجه داشتیم نه به خاطر اینکه پول آن  برای ما مهم بود.

مهم این بود که او چقدر با جامعه پیوند دارد مجموعه این اقدامات باعث شد که یک تحرک جدی در حوزه پژوهش و فناوری کشور اتفاق بیفتد، معاونان پژوهشی دانشگاه‌ها که تا قبل از دولت دهم یک معاونت تشریفاتی بودند جزو معاونان اصلی محسوب شدند.

ارتباطات بین مسئولان پژوهشی را بیشتر کردیم.‌ فرهنگ‌سازی در این زمینه صورت دادیم. در هفته چندین بار در دانشگاه‌ها حاضر می‌شدیم تا به شکل حضوری بر تقویت نقش پژوهشی در دانشگاه‌ها تاکید کنیم.

از اقدامات دیگر تاسیس پژوهشگاه‌های دانشگاهی بود که براساس فرمایشات حضرت آقا در دیداری که با دانشگاهیان داشتند، مطرح شد.

در حال حاضر در 8 دانشگاه بزرگ پژوهشگاه ایجاد شده‌ و رئیس دانشگاه یا جانشین آن رئیس این پژوهشگاه است.

ما می‌گوییم دنبال دانشگاه نسل چهارم هستیم. این دانشگاه یعنی دانشگاهی که  تمدن‌ساز و کارآفرین باشد. انسان‌هایی را تربیت کند که ارزش‌های بنیادین این مملکت را تامین کند و به قول آقا  از آن چمران بیرون بیاید.

**طبق قانون تاکنون باید سه هزار میلیارد تومان پول باید در صندوق نوآوری و شکوفایی باشد**

ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان نیز برای ما مهم بود. زمانی که وارد وزارت علوم شدیم، حدود 13 شرکت دانش‌بنیان داشتیم که از بین آنها تنها 4 مورد آنها فعال بود.

در حال حاضر در همه استان‌های کشور پارک علم و فناوری داریم. حدود 130 مرکز رشد داریم و تعداد شرکت‌ها به حدود 3 هزار و دویست رسیده است و تعداد نفرات هم حدود 23 هزار شده است.

به شدت پیگیر قانون شرکت‌های دانش‌بنیان بودیم و در این بحث تازه‌ اول راه هستیم. اعتقادمان این بوده و هست که برای تبدیل علم به ثروت و امیدوارم کردن فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به آینده‌شان باید اقتصاد دانش‌بنیان و جامعه دانش‌بنیان شکل بگیرد.

جامعه دانش‌بنیان جز با فارغ‌التحصیلان دانشگاهی شکل نمی‌گیرد. برای این روند باید فضا و موقعیت را فراهم کرد. از نظر ما پارک‌های علم و فناوری این فضا را مهیا می‌کند.

در زمینه قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و بحث آئین‌نامه اجرایی و اساسنامه صندوق نوآوری و شکوفایی خیلی تلاش کردیم.

متاسفانه به دلیل مدیریت و ناهماهنگی که در سطح مدیریت راهبردی کشور در بخش علم و فناوری بود، این قانون پیاده‌سازی نشد. دعوایی که بین وزارت علوم و معاونت علم و فناوری وجود داشت. قانون‌گذار وزارت علوم را مسئول این کار دانسته و می‌داند، اما به دلیل اینکه معاونت علمی ارتباط نزدیکی با ریاست‌جمهوری دارد، خیلی از این قوانین را دور می‌زند و کارهایی را  انجام می‌داد که نباید صورت می‌داد. یک مرجع قانونی مثلا شورای عالی انقلاب فرهنگی یا خود مجلس نیامد این اختلافات را برطرف کند.

-تسنیم: مشکل کجا بود؟

*مهدی‌نژاد: مشکل سلیقه‌ای است. قانون‌گذار کاملا این مساله را مشخص کرده اما وقتی این قانون در دولت رفته تدبیری که رئیس جمهور کرده با قانون مطابقت نداشت؛ این یک کشمکش و نزاعی را ایجاد کرد و نگذاشت کار انجام شود. طبق قانون تاکنون در صندوق شکوفایی باید سه هزار میلیارد  تومان پول باشد. اینکه ابهامی ندارد و قرار بود از شرکت‌ها و طرح‌ها حمایت کند.

-تسنیم: مجلس هم در این زمینه حساسیت داشت؟

*مهدی‌نژاد: بله. اکنون هم حساسیت دارد. خیلی از این چیزها را تبدیل به دعوای رسمی کرد و مجبورند آرام پشت صحنه تلاش کنند که این مساله حل شود اما پشت صحنه تا وقتی که من بودم نیز حل نشد و اکنون هم تا جایی که من خبر دارم حل نشده است.

-تسنیم: راه‌حل چیست؟

*مهدی‌نژاد: با توجه به نکته‌ای که حضرت آقا اخیرا درباره معاونت علمی فرمودند، باید دستگاه‌های مرجعی مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی بررسی کنند که طبق فرمایشات رهبری چه چیزی درست است. در این زمینه تقسیم کار قانونی انجام دهند تا تعاملات حفظ شود، اگر قانون مطابق این جمع‌بندی نیست، حتما قانون اصلاح شود.

آن چیزی که ماندگار است، قانون است و بر این اساس، بازیگران صحنه تعامل خوبی با هم پیدا می‌کنند.

-تسنیم: وزیر علوم چگونه شما را برای معاونت پژوهشی انتخاب کردند؟

مهدی‌نژاد: من با آقای دانشجو به واسطه پروژه‌هایی که وی به عنوان  استاد دانشگاه در بخش دفاعی انجام می‌داد، آشنا شدیم. آشنایی ما به قبل از دوران  وزارت وی باز می‌گردد. با توجه به برنامه‌اش و اینکه قصد داشت نصف اعتبارات را برای تقویت بخش دفاع هزینه کند به طور طبیعی دنبال کسی می‌گشت که تجربیاتی در دفاع داشته باشد.

** هنوز نفهمیدم دلیل برکناری‌ام چه بود**

احتمالا براساس شناختی که داشت من را انتخاب کرد. به دلیل همکاری من با وزارت دفاع باید وزیر دفاع با این مساله موافقت می‌کرد که وزیر وقت دفاع هم با آن موافقت کرد و این‌گونه شد که من معاونت علمی و پژوهشی وزارت علوم را برعهده گرفتم.

-تسنیم: فکر می‌کنید به چه دلیل برکنار شدید؟سمت جدید شما چیست؟

*مهدی‌نژاد: من هنوز هم نفهمیدم دلیل این برکناری چه بود. برای اینکه آقای سرپرست می‌توانست صبر کند تا رای وزارت را بگیرد. قطعا پیشنهاد کار دیگری هم شده است. من عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی مالک‌اشتر هستم و در حال حاضر هم به این دانشگاه بازگشتم و کار علمی خود را انجام می‌دهم. در حال حاضر هم مشاور علمی وزیر دفاع هستم.

-تسنیم: شما هم جزو گزینه‌های وزارت علوم بودید؟

*مهدی‌نژاد: تعداد زیادی از افراد برنامه دادند و توصیه شدند و یکی هم من بودم.

براساس اولویت‌هایی که هر دولتی دارد، انتخاب خود را انجام می‌دهد و از این لحاظ انتقادی به کسی وارد نیست.

ممکن است در تغییرها کسی باشد که مخاطبین از دست او ناراضی باشند و با تعویض آن  قومی خوشحال شوند. هر چه فکر کردم دیدیم در بحث تغییر من چنین مساله‌ای وجود ندارد.

عملکردمان هم براساس هر نوع ارزیابی مثبت بوده است. اگر نخواهیم خیلی به خودمان غره شویم از حد متوسط بالاتر بوده است.

واقعیت این بود که منتظر بودیم ببینیم چه کسی وزیر می‌شود و نظر او برای تداوم کار چیست. طبیعی هم بود، اما در این فرصت این اقدام انجام شد که برای خودم هم معما است.

-تسنیم: در دوران مسئولیت‌تان چه میزان قرارداد با بخش دفاعی و منابع دفاعی منعقد کردید؟

*مهدی‌نژاد: اعلام عدد دقیق آن کار درستی نیست اما تعداد قابل توجهی در این بخش بوده است که در مقایسه با گذشته به چندین ده برابر رسیده است. بحث بند 1 برنامه چهارم و بند الف برنامه پنجم را هم دنبال کردیم و بخش خصوصی هم وارد قضیه شد.

یکی از بزرگ‌ترین موهبت‌هایی که ما در این دوره داشتیم و شاید یک مقدار هم انتقادی باشد، این بود که وزیر علوم یک کلمه گفت و بعد همه چیز را به خودمان سپرد. گفت ما می‌خواهیم حرف آقا را اجرا کنیم. فقط در جاهایی که ما نیاز داشتیم ورود پیدا می‌کرد. جایی که به هیئت دولت ربط داشت یا مواردی که بدون حضور وی امکان‌پذیر نبود، کمک می‌کرد. هیچ ممانعتی از سوی وزیر علوم نداشتیم. دست ما را کاملا باز گذاشته بود. به نظرم چنین چیزی قبلا وجود نداشت و از این لحاظ برای ما خوب بود.

-تسنیم:  تغییراتی در ساختار سازمان فضایی رخ داده و شما که با این سازمان ارتباط داشتید این تغییرات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

*مهدی‌نژاد: به واسطه اینکه با رئیس سازمان فضایی از قدیم دوست و همکار بودیم، با هم تعامل داشتیم و کمک کردیم تا این سازمان شکل بگیرد.

آقای فاضلی قبلا رئیس سازمان هوا و فضا بود و پس از حضور وی تلاش کردیم تا سازمان فضایی زیر نظر رئیس‌جمهور شکل بگیرد. در حال حاضر هم که زیر نظر معاونت اجرایی رفته، پروژه‌ای را هم در زمینه فضایی داریم که وی کاملا با ما هماهنگ بود.

-تسنیم: تغییرات رخ داده در سازمان فضایی را چگونه می‌بینید؟

*مهدی‌نژاد: شخصا فکر می‌کنم با توجه به برنامه‌های گسترده‌ای که سازمان فضایی داشت خوب بود که به عنوان جایگاه معاونت رئیس‌جمهور مطرح شود، همانند سازمان انرژی اتمی که در حال حاضر رئیسش، معاون رئیس‌جمهور است. این مسائل نشان‌دهنده نوع نگاه و برداشتی است که هر نظامی دارد. در حال حاضر شاید اولویت دولت یازدهم به آن شدتی که در دولت نهم و دهم به فضا بوده، نباشد.

**چیزی که درباه سازمان فضایی فکر‌ می‌کردیم نشد**

برای همین با یک پله کاهش روبه‌رو شد. البته می‌توانست بدتر هم شود. اینکه این مجموعه از هم پاشیده شود و  بین بخش‌های مختلف تقسیم‌بندی شود. همین که یکپارچگی آن حفظ شد، ارزشمند است. با اختیارات خوبی که رئیس‌جمهور به معاون اجرایی داده بعید می‌دانم که لطمه‌ای به آن وراد شود اما از نظر جایگاه چیزی که فکر می‌کردیم صورت بگیرد، عملیاتی نشد.

-تسنیم: از نظر شما مهمترین چالش وزارت علوم در بخش پژوهش چیست؟

*مهدی‌نژاد: اینکه روح  اقدامات انجام شده در گذشته درست درک نشود، جدیت و دقت لازم برای این مسائل وجود نداشته باشد و حرکت موجود کند یا تعطیل شود.

برخی از این حرکت‌ها قدمتی یک ساله دارند و درست است بر مبنای قانون انجام شود اما یک نفر باید پای کار باشد و همت زیادی پای آن بگذارد که آنها به ثمر برسد. به نظر من خطر بزرگ این است که روح این حرکت درست درک نشود و آن رسیدگی لازم در وقت لازم صورت نگیرد و دچار افت شوند.

-تسنیم: در معاونت علمی پژوهشی تصمیم به انجام چه کارهایی داشتید که نتوانستید آن را  انجام دهید؟

*مهدی‌نژاد: یکی بحث شرکت‌های دانش‌بنیان بود که به عنوان یک ابزار مهم در چرخه علم  ضرورت محسوب می‌شود که به دلیل برخی از موانع، انجام نشد.

دیگری هم بحث توسعه گسترده دوره‌های پژوهش‌محور بود که در حال حاضر دو سال قدمت دارد و باید به نظر من 80 درصد پژوهش‌‌محور شوند و 20 درصد آموزش محور باشند.

یکی دیگر از این اقدامات به ثمر رساندن رابطه دانشگاه و صنعت بود که باید تبدیل به پروژه می‌شد و موفق نشدیم آن را نهایی کنیم.

پروژه کنسرسیومی در حوزه نفت با وزارت  نفت برای بحث ازدیاد برداشت تصویب کردیم که در آن چند دانشگاه بزرگ کشور مانند تهران و امیرکبیر، شریف و شیراز فعال بودند که دو سه جلسه آن برگزار شد. ظاهرا تغییراتی در بخش پژوهش وزارت نفت اتفاق افتاد و به نظر این پروژه یا تعطیل شده یا جایگزین شده است.

اگر فرمایشات حضرت آقا را به برنامه تبدیل کنیم کشور در همه  ابعاد سیاسی - اقتصادی و صنعتی  به  خوبی حرکت می‌کند.

حضرت آقا دو تاکید مهم بر اقتصاد و علم داشتند و علم را اولویت دانستند و با صراحت فرمودند این حرکت کند، نشود.

قطعا این تغییرات تاثیراتی را خواهد گذاشت. عمده این بحث هم به حوزه پژوهش و فناوری مربوط می‌شود، یکی از افسوس‌های ما این است که این تغییر در زمان خودش انجام نشود و باعث شود آن چیزی که نباید رخ دهد، اتفاق افتد.

اگر با دقت فرمایشات حضرت آقا را به برنامه تبدیل کنیم و براساس آن حرکت کنیم، کشور ما در همه  ابعاد سیاسی - اقتصادی و صنعتی  به  خوبی حرکت می‌کند.

کلید همه پیشرفت‌ها در تعالی معنوی است و با عقل و منطق و تحلیل می‌توانیم در این زمینه حرکت کنیم و این را باید وجه علمی خود گذاریم.

-تسنیم: آقای مهدی‌نژاد اگر در پایان مطلبی دارید، بفرمایید.

*مهدی‌نژاد: با تشکر از شما.

*** گفت‌وگو از فاطمه کریمی

انتهای پیام/