شکیب: هیچکس پیوند حمایتی ما و کودکان نمی‌شود/ رزاقی: پی‌نماهای نشریه «جدید» متفاوت است
خبرگزاری تسنیم:سردبیر نشریه «جدید» گفت: کار فرهنگی آن هم در حوزه کودک به شدت نیازمند حمایت است. هدف‌گذاری انجام شده و ما به آن غالبی که می‌خواستیم رسیدیم، تنها نیاز به حمایت نهادهای فرهنگی داریم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشریه «جدید» در حال حاضر به دلیل ایجاد فضایی متفاوت در عرصه انتشار نشریات کودک و نوجوان، مخاطبان بسیاری را با خود همراه کرده و در این راه تلاش دارد تا سبک زندگی ایرانی اسلامی را ترویج دهد. این نشریه به مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زائری، سردبیری حسین شکیب‌راد، طراحی پی‌نما سعید رزاقی به صورت ماهنامه منتشر می‌شود. به بهانه انتشار شماره جدید، نشریه «جدید» با حسین شکیب‌راد و سعید رزاقی به گفت‌وگو نشستیم که شرح آن در زیر می‌آید؛
تسنیم: در ابتدا در مورد نشریه «جدید» که نزدیک به یک سال است در فضای مطبوعاتی کشور وارد شده است، توضیح دهید.
شکیب‌راد: مجموعه‌ای قرآنی به نام مجموعه احیا هدف اصلی خودش را ترویج سبک زندگی دینی به خصوص با محوریت شخصیت اهل بیت(ع) خاصه امام حسین(ع) و واقعه عاشورا قرار داده است، این اقدام برای سن‌های مختلف سعی کرده است محصولاتی را داشته باشد. با سابقه‌ترین فعالیت این مجموعه نشریه «خیمه» است که 12 سال از شروع کارش می‌گذرد و هم اکنون نیز به کار خودش ادامه می‌دهد و با محوریت موضوع امام حسین(ع)، ایام ماه محرم و مناسبت‌های آئینی تولید می‌شود و به دست هیات‌های مذهبی تمام کشور می‌رسد.
در کنار این فضا انتشارت خیمه را هم داریم که به حوزه تولید کتاب در همین عرصه می‌پردازد. برای حوزه جوان‌ها با نشریه «جدید» ورود کردیم و طرحی به نام «محیا» که هم شامل نشریه محیا با همان دیدگاه سبک زندگی دینی و تولید محصولات که با همان برند «محیا» تولید می‌شوند و هدف‌گذاری شده است که فضای مذهبی و دینی را ترویج دهند.
این محصولات قالبی هیئتی دارند، مثل بیرق، سفره، لیوان و... یا شال عزا، تیشرت مذهبی و... در حوزه کودک و نوجوان هم به سبک زندگی دینی ورود پیدا کردیم، اما اینجا باید نقدی بزنیم ببینیم که گذشته نشریه «جدید» و رویکردش در فضای کودک و نوجوان چه بوده است؟ این نشریه از شش سال پیش کار خودش را آغز کرده و امروز در فضای شکلی و محتوایی آن تغییراتی صورت گرفته و به کودک و نوجوان با سرگرمی‌های بازی، شعر و... همان فضای سبک زندگی دینی را به بچه‌های 6 تا 10 سال آموزش می‌دهد. البته قرار است دیگر سنین کودک و نوجوان نیز تحت پوشش قرار دهیم.
تسنیم: شما در نشریه «جدید» با استفاده از هنر پی‌نما(کمیک استریپ)، جذابیت خاصی را ایجاد کرده‌اید و برخلاف برخی نشریه‌های این حوزه بیش از اینکه به فکر حجم مطالب باشید به تصویرسازی و داستان‌گویی به وسیله پی‌نما روی آورده‌اید.
رزاقی: تاکنون در عرصه هنر پی نما (کمیک استریپ) فرصت‌سوزی فراوانی داشته‌ایم. این غالب هنری بر مخاطب نوجوان تاثیرگذار است. پی نما قبل از انقلاب در غالب کتاب‌های تن تن وارد ایران شد و قبل از آن مجله کیهان در 50 سال پیش به سراغش رفته است. متاسفانه یک نوع تنگ نظری‌های خاصی به این حوزه شده است. مدیران پی نما را به عنوان غالب هنری که از غرب آمده و کودک را ساده‌انگار بار می‌آورد می‌شناسند، در حالی که این غالب هنری جایگاه خاص خودش را دارد. سال‌های سال جلوی این کار گرفته شد تا اینکه نمی‌دانم لطف خدا بود که برای پی نما دیگر سخت‌گیری صورت نگرفت، اما چه فایده که بهترین زمان استفاده و بهره‌وری از این هنر در زمان هشت سال جنگ تحمیلی از دست رفت. آن موقع استارت کار زده می شد ما پیشرفت قابل توجه‌تری را داشتیم. مجلات رشد حدود 27 سال پیش کار پی نما را در قالب داستان‌های «امین و اکرم» چاپ کرد. نشریه آفتابگردان، گنبد کبود و ... نیز جست و گریخته ای راه را ادامه دادند.
نشریه «جدید» ابتدا در غالب بزرگسال بود و بعد در غالب نوجوان دیده شد که کاملا پی نما بود، مجله با نوساناتی که داشت چند دوره چاپ شد و به گاه‌نامه، سپس به دو هفته نامه تبدیل شد. اکنون هم حسین شکیب‌راد که سردبیر گروه سنی نوجوان و جوان است که کار درستی است.
تسنیم: تا چه اندازه به دنبال ایجاد ارتباط مستمر کودکان با نشریه هستید، فکر می‌کنید می‌توان نشریه‌ای فرهنگی هم چون «جدید» را در سبد فرهنگی خانواده‌ها قرار داد؟
شکیب‌راد: نقطه تفاوتی در جنس کارهایی که مجموعه هیات قرآنی احیا به آن می‌پردازد باید قائل شویم. زمانی غالب هنری داریم و می‌خواهیم آن غالب را در محتوایی اجرا کنیم، گاهی اوقات هم بعضی از هنرمندان محتوا برایشان خیلی اهمیت ندارد. گاهی اوقات برای دادن پیام به بهترین نحو می‌خواهم به مخاطبم منتقل کنم. ما در فضای نشریه «جدید» در سبک جدیدش با این سوال مواجه بودیم که پیام سبک زندگی دینی را برای مخاطب بازگو کنیم، اما چگونه و با چه امکاناتی؟ ما احساس کردیم نشریه‌ای که مملو از تصویرگری‌ها و به خصوص بخش قابل توجهی از آن پی نما است و بخشی هم متن می‌توانیم پیام را برسانیم. بخشی از پیام را با استفاده از پی نما، بخشی را با بازی و بخشی را باید خود کودک را وادار کنیم که ارتباط دو طرفه با نشریه داشته باشد که می تواند در مسابقه شرکت و یا پیام بفرستد و به عنوان مثال نقاشی را تکمیل کند و یا کاردستی درست کند.
خوشبختانه ما غالب‌زده نشده‌ایم، پیامی را داریم که این پیام هر روشی را که احتیاج دارد به کشکولمان اضافه می‌کند. گاهی اوقات اگر دیدیم نشریه به تنهایی پیام‌رسان نیست یک پیوست سخت‌افزاری را اضافه کردهایم، با هدفی به نام رساندن پیام سبک زندگی دینی به کودک و نوجوان مواجه بودیم که یکی از بهترین غالب‌ها بازی و سرگرمی، شعر و پی نما دیدیم که در کنارش می‌تواند پیوستی هم وجود داشته باشد. در شماره آخر نشریه نرم‌افزار چندرسانه‌ای ارائه دادیم که آغاز مجموعه نرم‌افزارهای «جدید» است.
هدف‌گذاری انجام شده و ما به آن غالبی که می‌خواستیم رسیده‌ایم. اگر «جدید» را با دیگر نشریه‌های حوزه کودک و نوجوان مقایسه کنیم با سایر نشریه‌های دیگر تفاوت‌های فراوانی دارد، البته این را با تاکید می‌گویم که ما محتوا را فدای غالب نمی‌کنیم.
تسنیم: نکته‌ای که در نشریه جدید وجود دارد مجموعه داستانی است که مانند «امین و اکرم» دنباله‌دار نیست و ما هر بار با داستانی جدید و شخصیت‌هایی جدید روبرو هستیم، این نظر خودتان بوده است؟ به دنبال شخصیت سازی نیستید؟
رزاقی: دنبال ایجاد شخصیت‌های ثابت هستیم اما فعلا نه، «امین و اکرم» مثل «دارا و سارا» یک شبه اتفاق نیفتاده بود، حالا به هر دلیلی هیچ چیزی نبوده اما الان آنقدر بمب باران اطلاعاتی موافق و مخالف وجود دارد که بچه سردرگم هستند و آن لحظه گُل درشت‌ترین‌ها تبلیغات را انتخاب می‌کند. به نظر من شخصیت‌های خوب و ماندگار باید در اتاق فکر شکل بگیرد، شاید اتفاقی به نتیجه بگیرد و ماندگار هم شود ولی اگر از شخصیت‌ها استفاده فرهنگی کنیم باید از دل اتاق فکر بیرون بیاید.
در نشریه «جدید» همان طور که از اسمش برمی‌آید نباید کهنه و بی‌هدف باشد. سیاست کلی نشریه این است که صفحه کودک تا بزرگسال در آن تعریف شود. برای شروع سبک زندگی دینی می‌توان هم خوب و هم بد با کودکان صحبت کرد، یکی از سخت‌ترین بخش‌های کار جرقه اولیه همین نشریه کودک است که باید خوراک خوبی را برایش درنظر بگیریم و صرفا سرگرمی نباشد. مخاطبان باید از کودکی تا بزرگسالی درگیر نشریه شوند.
شکیب‌راد: یکی از بحث‌هایی که ما در اتاق فکرمان داریم شخصیت‌های ماندگاری است که شناسنامه دارند. خیلی از شخصیت‌هایی که الان شکل می‌گیرد ارتباطی برقرار نمی‌کنند و ما به شدت به دنبال برقرای ارتباط هستیم.
تسنیم: تاکنون برای تثبیت نشریه «جدید» برای مخاطبان کودک و نوجوان چه کارهایی انجام داده‌اید؟
شکیب‌راد: ما خیلی خوب هدف‌گذاری کردهایم، اصلی‌ترین مخاطبان ما مدارس هستند. هزینه تولید کار ما هم مشخص است که کم نیست و البته برای مدارس به هیچ وجه سنگین است، اما به شدت طالب دریافت نشریه هستند. از طرفی مجموعه‌هایی وارد شده‌اند، چه آن‌هایی که تجاری بوده‌اند، چه آن‌هایی که دغدغه کار محتوایی برای حوزه کودک را داشته‌اند و این پیام را به ما دادند ای‌کاش می‌شد ما ضریب نفوذمان را در مدارس بالا ببریم و این جا به این رسیدیم که این دو نقطه را باید پیوند دهیم، یک حمایت مالی نهاد‌ها و مجموعه‌ها که بتوان با یک درصد قابل قبولی از تخفیف نشریه را به مدارس عرضه کرد به شدت مورد استقبال قرار می‌گرفت. کار فرهنگی آن هم در حوزه کودک به شدت نیازمند حمایت است.
میدان انحصاری انتخاب کردهایم، در حوزه فنی هم ادعا داریم که تمام کارمان تولیدی است ما یک صفحه در واقع غیر تولیدی نداریم. حتی بازی‌ها را هم خودمان با توجه به فضای نشریه و محوریت آن تولیدی می‌کنیم. با این نگاه ما یک سال آزمون و خطا داشته‌ایم و اتاق فکر تشکیل داده‌ایم. پتانسیل و آدم‌های تشنه را داریم، تنها کسی را نداریم که پیوندمان دهد و هزینه‌ها را تقبل کند. کار ما عالی است ولی کسی نیست حمایت کند و می گوید باید کار به نام من تمام شود.
رزاقی: عمده کار با شکیب بوده است. در پی نما سعی کرده ایم که مصداق و نماد دهیم. چیزی که اناجم نشده است کار کودک انجام نشده است ما سعی کرده ایم وارد شویم. کمیک استریک خارجی ها مردانه و پسرانه است. که ما توازن را رعایت کرده ایم.
تسنیم: برخی شخصیت‌های که در کتاب‌های داستان و مجلات طراحی می‌شوند، هیچ ارتباطی با فرهنگ ایرانی اسلامی ندارند، چطور می‌شود این نوع تفکر برخی هنرمندان را اصلاح کرد؟
رزاقی: هیچ کاری در این زمینه انجام نداده‌ایم. با افتخار می‌گویند قرآن چاپ کردهایم، این مسئله جای خود، اما اگر خیلی می‌خواهید به اسلام خدمت کنید به فکر انتشار محتوای قرآنی هم باشید، فیلم با مفاهیم قرانی بسازید، قرآن را در سطح جامعه پراکنده کنید.
شکیب‌راد: متاسفانه بخشی از تصویرگران از شخصیت‌های غربی به عمد یا غیر عمد الگوبرداری می‌کنند.
تسنیم: صحبت پایانی...
شکیب‌راد: دغدغه من کودکان و نوجوان است، احساسم این است اگر قرار است اتفاقی فرهنگی رخ دهد، باید در این حوزه رقم بخورد. بدون شک یک دست صدا ندارد، گاهی حرکت‌های موازی در عرصه فرهنگی صدمه‌های منفی به بار می‌آورند. برخی ادعای همکاری دارند اما به شدت هم اعتقاد دارند که هر کاری باید به نام آن‌ها تمام شود. کار انجام می‌شود.
ما می‌خواهیم فرهنگ‌سازی کنیم، اما آنقدر کارهای دم دستی وجود دارد که کار ما دیده نمی‌شود. باید به دنبال پیوند نهادهای فرهنگی باشیم نه موازی کاری.
رزاقی: حدود 27 سال است در این رشته هستم و اولین فرد در ایران من بوده‌ام، متاسفانه و یا خوشبختانه علاقه‌مندان این حوزه خود استاد بوده‌اند و خودشان پیگیری کرده‌اند. در این عرصه هیچگونه کلاسی برگزرا نمی‌شود، در ایران هنوز به استعدادها پرداخته نمی‌شود، رشته دانشگاهی دبیرستانی برای این رشته هنری وجود ندارد.
ایراد سینما نبودن فکر است، سینمای آمریکا قوی است چون افراد بسیاری در حوزه پی‌نما(کمیک استریپ) فعالیت می‌کنند. در ایران جایگاه خاصی برای این حوزه وجود ندارد و باید فضایی ایجاد شود تا این رشته هنری گسترش پیدا کند.
.................................
گفت‌وگو از: محراب محمدزاده
.................................
انتهای پیام/
