چرا تورم روستایی از شهری پیشی گرفت؟/ بانک جهانی:روستائیان از هدفمندی بیشتر ضرر کردند

خبرگزاری تسنیم: یک کارشناس اقتصادی معکوس شدن چرخه حرکت کالا بین شهر و روستا را علت پیشی گرفتن تورم روستایی از نرخ تورم در شهر دانست و گفت: بر اساس بررسی بانک جهانی زیان رفاهی روستائیان از افزایش قیمت بنزین در ایران ۲ برابر شهرنشینان بوده است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، نرخ تورم در ماههای اخیر نشان از این واقعیت می دهد که تورم در جوامع روستایی طی این مدت، نسبت به جوامع شهری از رشد بالاتری برخوردار بوده است. شاید علل مختلفی را برای این موضوع بتوان بیان کرد اما برای آنکه بتوان نسبت به این موضوع واقع بینانه تر نگاه کنیم با محمد صادق اسباطی عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق علیه السلام که سالیانی است در خصوص اقتصاد کلان و اقتصاد ایران به تحقیق و پژوهش پرداخته است گفت وگو کردیم که متن زیر حاصل این گفت وگو است:

تسنیم: به گواه مرکز آمار جمهوری اسلامی ایران، نرخ تورم در ماه های اخیر در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری است. به نظر شما علت این اختلاف در چیست؟

متاسفانه باید گفت سیاست های کوتاه مدت و مصرف گرایانه متکی به واردات در سال های اخیر موجب شد تا خوداتکایی در روستاها لطمه ببیند و از این رو جوامع روستایی بیشتر به سمت مصرف کالاهای وادراتی قدم بردارند به همین دلیل شاهد تورم در روستاها هستیم.
از طرفی نیز باید گفت افزایش قیمت در روستاها نسبت به افزایش قیمت در شهرها بیشتر خود را نشان می دهد. زیرا قیمت یک کالای اساسی اگر A ریال باشد در روستا ممکن است این قیمت A+ شود که بیشتر نمود پیدا می کند. بر اساس تحقیقی که اخیرا بانک جهانی درباره بررسی پیامدهای افزایش قیمت بنزین در ایران انجام داد مشخص شد که حتی با وجود آنکه میزان استفاده از بنزین در روستاها قابل مقایسه با شهر نیست اما زیان رفاهی روستاییان دوبرابر شهرنشینان بوده است.
ریشه این مساله نیز به همان مطلب بالا باز می گردد که بسیاری از کالاها و خدمات مورد نیاز روستاییان اکنون کمتر در روستا تولید می شود و بیشتر وارد روستاها می شود.

تسنیم: معمولا روستائیان کمتر کالاهای لوکس استفاده می کنند بنابراین آیا منظورتان این است که مصرف این کالاها در روستا ها افزایش یافته؟

خیر. اتفاقا برعکس در روستاها کالاهای تجملی کمتر استفاده می شود، و علت افزایش نرخ تورم به دلیل بالا بودن مصرف کالاهای اساسی است.

تسنیم: یعنی روستائیان کالاهای اساسی خود را وارد می کنند؟ در گذشته هنگامی که صحبت از روستا می شد این نکته به ذهن متبادر می شد که روستا مرکز تولید کالاهای اساسی است؟

بله. در سال های نه چندان دور به دلیل تولید مایحتاج خانوارهای روستایی در همان روستا، این خانوارها نیاز به خرید از شهر نداشتند و به همین دلیل آمار تورم روستایی تفاوت فاحشی با تورم شهری داشت.
ولی در سال های اخیر به دلیل اینکه بیشتر موادغذایی کالاهای اساسی مورد نیاز خانوارهای روستایی از شهر تولید می شود و تولید این کالاها در روستاها تقریبا به صفر رسیده، بنابراین به دلیل حمل این کالاها به شهر به نظر می رسد که باید قیمت حمل ونقل را بر این کالاها افزود و همان طور که در آمارها شاهد بودیم، قیمت کالاهای اساسی بیشترین افزایش را داشته و همین موضوع یکی از دلایل اصلی بالاتربودن نرخ تورم در روستاها از شهرها است.

تسنیم: آیا این آمار تورم در روستاها یکسان است؟

خیر. باید اشاره کرد که این آمار در روستاهای مختلف متفاوت است. ولی به طور کلی جریان تولید در روستاها درحال عوض شدن است.
مثلا در یک روستا که از صنایع دستی همانجا برای زندگی استفاده می شد اکنون شاهد ورود کالاها و مصنوعات شهرها و حتی کشورهای دیگر هستیم که این خنده دارترین موضوع اقتصاد روستایی ما است زیرا نتوانستیم برای این صنایع حتی کاری انجام دهیم.
متاسفانه باید تاکید کرد تولید روستایی در سال های گذشته رو به نابودی گذاشته و این روستاییان هستند که برای تهیه اجناس ضروری خود به شهرها مراجعه می کنند و همین باعث تردد بیجا و خرج شدن درآمدشان در راه نادرست می شود و اگر کالایی هم از شهر وارد روستا شود، به دلیل افزایش قیمت حامل های سوخت، این هزینه حمل ونقل روی کالای مورد نظر تاثیر گذار است.

تسنیم: مهمترین اقدامی که باید دولت در این زمینه انجام دهد چیست؟

در وهله اول به نظر می رسد دولت باید تلاش خود را در پایین نگه داشتن نرخ تورم روستایی انجام دهد و اقداماتی را در نظر بگیرد که روستاها دوباره تولید محور شوند تا حرکت کالاها دوباره به مسیر اصلی خود باز گردد.
دراین صورت دیگر روستاییان برای تامین کالاهای اساسی به شهرها مراجعه نخواهند کرد.
در وهله دوم نیز دولت باید هرچه سریعتر فکری به حال یارانه های نقدی پرداختی به مردم کند زیرا این پول موجب افزایش تورم شده است.

تسنیم: دولت قبل از این موضوع که پرداخت یارانه ها منجر به افزایش رفاه در روستاها شده است حمایت می کرد....

بله. پول و نقدینگی رفاه می آورد اما حتما تورم هم در کنارش وجود دارد.
اصلا مهمترین دلیل که موجب شد تا تورم در روستاها بالا رود همین نقدینگی است زیرا روستائیان بدون انجام فعالیت پول به حسابشان می آید و آن را هزینه می کنند. در صورتی که اگر این پول صرف بیمه های درمانی می شد بیشتر برایشان کارایی داشت زیرا روستائیان در جوامع قبلی خود احساس رفاه داشتند و تنها مشکل اصلی آنها مباحث درمانی و بحث سلامت بود.

تسنیم: برخی ها معتقد هستند که نرخ ارز و نوسانات آن نیز یکی دیگر از دلایل رشد تورم در روستا ها است...

در گذشته نیز برخی از کالاها به روستاها وارد می شد اما به این شدت نبود بنابراین نمی توان این عامل را نیز بی تاثیر دانست از این رو دولت باید به دنبال این باشد تا بتواند شرایط تورمی را در روستاها کنترل کند و چرخه اصلی را به روستاها بازگردادند که همان چرخه تولید محوری و روی پای خود ایستادن است که این کار می تواند نرخ تورم در شهرها را نیز کنترل کند.

انتهای پیام/