کیفیت کار پژوهشی در کشور راضی‌کننده نیست/جلال نباید فدای توقعات روشنفکری شود
خبرگزاری تسنیم: عضو هیئت علمی جایزه جلال آل احمد با بیان این مطلب که کیفیت کار پژوهش در کشور راضی‌کننده نیست گفت: جلال شخصیتی زبده و مقبول در جامعه ما است و نباید فدای برخی توقعات روشنفکری شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم اختتامیه ششمین جایزه جلال آل احمد امروز شنبه دوم آذر با حضور علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد، حسین انتظامی معاون مطبوعاتی این وزارتخانه و جمعی از اهالی قلم در پژوهشگاه فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار شد.
سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد در این مراسم در سخنانی گفت: برای من سبب خرسندی است که در سالگرد تولد جلال گرد هم آمده و این جایزه را برگزار می‌کنیم. جلال شخصیتی است که نام و یادش در تاریخ این سرزمین ماندگار مانده است چرا که متفاوت و متمایز بود.
وی با بیان این مطلب که می‌خواهم به چند نکته از ویژگی‌های شخصیتی جلال اشاره کنم گفت: نخست اینکه جلال در عرصه فکر و روشنگری از تعصب و تلون به دور بود. برخی در عرصه فکر گرفتار تعصب می‌شوند و علیرغم اینکه شعار آزاداندیشی می‌دهند به اقتضای روزگار درگیر تلون هستند اما جلال منصف و حقیقت‌گرا بود و این وجه بزرگی از شخصیت بزرگ او است. ویژگی دیگر جلال دغدغه‌داشتن به سنت بود. این دغدغه او ریشه در تاریخ داشت او از تاریخ این مرز و بوم تقدیر می‌کرد و به آن وفادار بود.
وی با اشاره به سومین ویژگی جلال آل احمد گفت: جلال نمایه‌ای از روشنفکری بومی بود که هم منظرها و هم مسئله‌ها و هم راه حل‌هایی داشت که وارداتی نبود و اینچنین شد که پرچمی برای کسانی شد که می‌خواستند روشنفکر باشند نه از نوع روشنفکری مقلدانه. ویژگی دیگر جلال مردمی بودن آن بود. او نسبت به مردم بسیار راحت و صمیمی بود. کسانی بودند که با تکلف می‌خواستند ادای مردمی بودن را در بیاورند اما جلال واقعا مردمی بود.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد با اشاره به ویژگی پنجم جلال آل احمد گفت: جلال از کانون‌های قدرت در زمان خود دور ماند افرادی که در آن زمان به شکل‌های مختلف جذب کانون‌های قدرت فاسد زمانه خویش شدند اما جلال منزه از این جریانات ماند. همچنین جلال معلمی برای نسل بعد از خود شد. آنهایی که از جلال خاطره دارند می‌دانند او چطور برای هم نسلان و نسل‌های بعد الگو بود و خیلی‌ها از محضر او درس گرفتند.
وی با اشاره به ویژگی هفتم جلال از عواطف انسانی وی نام برد و گفت: انسانیت در جلال نمود بسیاری داشت و او با این روحیه عجین شده بود. بسیاری از ما در وصف این صفت مانده‌ایم اما جلال به معنای واقعی کلمه انسان بود. صداقت جلال که بی‌مانند و یا حداقل کم مانند است دیگر ویژگی او است در گیر و دار نفاق و ریا چه از نوع سنتی و چه مدرن وارد شد ولی اهل ریا و تظاهر نبود.
سبک نگارش کوتاه، بریده، امینی، صریح، شلاقی و تاحدودی عصبی و پرخاشگر ویژگی دیگر جلال بود که صالحی به آن اشاره کرد و افزود: جلال آل احمد سبکی پدید آورد که مخصوص او بود. عده‌ای متکلفانه خواستند سبکش را دنبال کنند اما جلال این سبک را به نام خود پایه‌گذاری کرد.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد ادامه داد: ویژگی آخر جلال به حضور او در حوزه‌های متنوع باز می‌گشت. جلال در هر حوزه‌ای که وارد شد از خود آثاری به جای گذاشت در قصه، داستان، زندگی‌نامه، سفرنامه و ... جلال موفقیت‌های بسیاری داشت. جلال نشان داد می‌توان حیات و زندگی را به عمق برد .
صالحی در پایان گفت: امیدوارم جایزه ادبی جلال آل احمد فرصتی باشد برای ما نسل جدید و نسل‌های بعد که با این طلایه‌دار فرهنگ و ادب ایران بیش از پیش آشنا شوند.
حجت‌الاسلام و المسلمین رسول جعفریان از اعضای هیئت علمی جایزه ادبی جلال آل احمد در سخنرانی با اشاره به اینکه بسیار شادمانم که جشنواره‌ای به نام جلال آل احمد به انتخاب آثار مناسب، متین و پژوهشی می‌پردازد و می‌تواند در بهبود کیفیت کارهای پژوهشی نسل جدید ما موثر باشند گفت: کتاب‌هایی که برای انتخاب به خانه کتاب می‌رسد توسط هیئت داوران و اساتید مختلف بر اساس معیارها و شاخص‌هایی که وجود دارد مورد تامل قرار می‌گیرد. به ویژه معیار کار پژوهشی و اهمیت و نقشی که پژوهش در مسائل مهم تاریخی ایفا می‌کند از جمله معیارهایی است که در بررسی آثار رسیده به این جایزه مورد توجه است.
وی ادامه داد: امسال تمامی کارهای حوزه تاریخ تاریخ مورد تامل قرار گرفت و باید بگویم مجموعا از کیفیت کار پژوهش در کشور راضی نیستیم ما انتظارمان از جامعه علمی کشور بسیار بیش از اینها است.
جعفریان با ابراز نگرانی از اینکه کیفیت کارهای پژوهشی به همین شکل استمرار یابد و نسل‌های بعدی نیز نتوانند سطح کار را افزایش دهند گفت: در میان آثار، کارهایی که از یک سبک جهانی برخوردار باشد و قابل ترجمه به زبان‌های دیگر و به طور طبیعی و خودجوش توسط مولفان تالیف و منتشر شده باشد مشاهده نمی‌شد بنابراین بارها مجبور شدیم کارها را زیر و رو کرده و بر اساس نمراتی که هیئت داوران ارائه می‌کنند آثار برگزیده و یا شایسته تقدیر را معرفی کنیم. مشکل پژوهش کمبود بودجه‌های پژوهشی، آموزشی شدن و معلمی شدن بیش از حد دانشگاه‌ها به جای پژوهشی شدن و هل دادن برخی افراد به سمت‌های استادی دانشگاه از جمله عواملی است که موجب شده وضعیت پژوهش در کشور ما اینچنین باشد.
وی ادامه داد: انتظارمان از وزارت علوم این است که توجه بیشتری بر افزایش کیفیت دانش اساتید داشته باشد چرا که ما در دانشگاه‌ها جمعیت طالب علم بسیاری را می‌بینیم که برای تبدیل شدن به یک فرد متخصص و نخبه نیازمند اساتید خوب و زبده هستند.
عضو هیئت علمی جایزه جلال با اشاره به شخصیت جلال آل احمد گفت: جلال شخصیتی زبده و مقبول در جامعه ما است اکنون که برخی از جامعه روشنفکران به جان هم می‌افتند جلال نباید فدای برخی توقعات روشنکفری شود که یا ریشه در جدال‌های داخل دارد و یا اینکه برخی نمی‌توانند تحمل کنند شخصی از مرتبه بهتری نسبت به آنها برخوردار باشد.
وی ادامه داد: من توصیه می‌کنم حداقل ایمان که همان شهادتین است را در افراد کافی بدانیم. حتی اگر افراد تنها جنبه انسانی دارند نیز باز از آنها به دلیل فعالیت‌های فرهنگیشان ستایش کنیم و سعی کنیم این چهره‌های ملی را به دور از بحث‌های سیاسی حرمت داریم. در دوره‌ای در کشور به این مهم توجه نشد و به برخی از این شخصیت‌ها بی‌اعتنایی انجام گرفت.
جعفریان ادامه داد: فارغ از مجادلات و منازعات سیاسی کسانی که مسئول برگزاری اینگونه مراسم‌ها هستند بهتر است بر حداقل‌ها اکتفا کرده و با دیدی بازتر نگاه کنند تا بر تعداد این چهره‌های فرهنگی افزوده شود. اینها زبان فلسفه، ادبیات و هنر ما هستند هر چه تعدادشان بیشتر باشد به نفع فرهنگ عمومی کشور و در جهت تقویت جایگاهی است که در دنیا می‌توانیم داشته باشیم.
مجید حمیدزاده دبیر علمی جایزه جلال آل احمد نیز پس از سخنان جعفریان با اشاره به ارسال بیش از 4 هزار و 138 اثر به دبیرخانه ششمین دوره این جایزه گفت: این 4 هزار و 138 اثر توسط داوران بررسی شد و زیر نظر هیئت علمی جایزه که متشکل از حجت‌الاسلام و المسلمین رسول جعفریان، عباس سلیمی نمین، کاظم‌بیگی، راضیه تجار، نرگس محمدی بدر، احمد شاکری، منوچهر اکبری، یحیی طالبیان و وفایی است که با انتخاب اعضای هیئت امنای جشنواره و زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند، برگزیدگان انتخاب شدند.
حمیدزاده گفت: داوران در شاخه‌های داستان، نقد ادبی و مستندنگاری و تاریخ‌نگاری زیر نظر هیئت علمی تمامی آثار را مورد ارزیابی قرار دادند و 39 اثر به مرحله دوم داوری‌ها راه یافت که از این 39 اثر 4 اثر انتخاب شدند. البته در حوزه داستان منتخب و برگزیده نداریم اما در حوزه نقد ادبی، تاریخ‌نگاری و مستندنگاری منتخب و برگزیده وجود دارد.
دبیر علمی ششمین جایزه جلال آل احمد با اشاره به روند انتخاب آثار برگزیده و شایسته تقدیر گفت: آثاری که بین 90 تا 100 امتیاز را کسب کنند به عنوان اثر برگزیده و آثاری که بین 80 تا 90 امتیاز را کسب کنند به عنوان شایسته تقدیر انتخاب می‌شوند و هیچ ملاحظه‌ای جز ارزش علمی اثر که در برگه‌های ارزیابی به آن اشاره شده است مورد توجه قرار نمی گیرد. مهم اعتبار و ارزش علمی اثر است.
حمیدزاده با اشاره به این نکته که برخی مطرح می‌کنند جایزه جلال تاکنون برگزیده نداشته است گفت: این صحیح نیست ما در برخی دوره‌ها برگزیده داشتیم برای نمونه در دوره اول و چهارم برگزیده معرفی کردیم. در برخی دوره‌ها شایسته تقدیر داشتیم و در برخی رشته‌ها در یک یا چند دوره نه شایسته تقدیر و نه برگزیده معرفی نشد. در اینجا ملاک ارزشیابی نیست اگر اثری امتیاز لازم را کسب کرد که معرفی می‌شود والا اصراری برای معرفی آثار نداریم.
وی در پایان گفت: در این دوره نیز اعضای گروه داوری آثار برگزیده را انتخاب کرده و نتایج در جلسه هیئت علمی مطرح و پس از تصویب نهایی نتایج اعلام شد.
انتهای پیام/