رسانه ملی در حوزه تحکیم خانواده عملکرد موفقی ندارد/افزایش روابط موزاییکی بین خانوادهها
خبرگزاری تسنیم: یک جامعه‌شناس گفت: صدا‌و‌سیما با سریالهای خود نزاع و بی‌احترامی را ترویج می‌دهد و در زمینه تحکیم خانواده موفق عمل نکرد ولی باز هم استحکام بنیان خانواده‌های ما با کشو ر‌های غربی قابل مقایسه نیست.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مدت‌هاست که جمعیت شناسان آژیر خطر کاهش نرخ جمعیت در ایران را به صدا درآورده‌اند و با وجود آنکه مسئولان تلاش می‌کنند تا با اقدامات حمایتی خانوادهها را به فرزندآوری تشویق کنند اما هنوز هم در این زمینه توفیق چندانی حاصل نشده است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که کاهش ازدواج و بی تمایلی جوانان به تشکیل خانواده عامل مهمی است که موجب کاهش نرخ رشد جمعیت شده است بنابراین باید زمینه‌های لازم را برای ازدواج جوانان فراهم ساخت یعنی اگر مشکلات اقتصادی کاهش یابد جوانان خود اقدام به فرزندآوری می‌کنند و نیازهای به اقدامات تشویقی نیست اما در سوی دیگر ماجرا کارشناسانی هستند که معتقدند بی تمایلی به فرزندآوری یا داشتن یک فرزند به یک فرهنگ در خانوادهها بدل شده است که برای تغییر آن نیاز به فرهنگ سازی داریم.
در میزگرد ضرورت افزایش جمعیت و تحکیم خانواده با حضور کارشناسان به ریشه یابی این موضوع پرداخته‌ایم.
در این میزگرد، علی مظفری، نایب رئیس دفاتر ازدواج و طلاق و امان‌الله قرایی مقدم، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه حضور داشتند که در ذیل بخش دوم و پایانی این میزگرد را می‌خوانید.
فرزندان خود را با دیگران مقایسه نکنید
*تسنیم: لطفاً نظرتان را در خصوص ارتباط دختر و پسر قبل از ازدواج و انتخاب صحیح همسر بفرمایید؟
*قرایی مقدم: ما در خانواده‌های ایرانی از ابتدای رشد فرزند موضوع جدا بودن دختر و پسر با یکدیگر را مطرح می‌کنیم و همچنین شما در موضوع فوتبال شاهد عدم حضور دختران در استودیوم هستید در واقع دائم جداسازی این دو جنس از هم را مطرح می‌کنیم به شکلی که بعد از رشد و زمان ازدواج دختر و پسر به این امر حساس شده و به دلیل عدم ارتباط با هیچ مردی و زنی نمی‌توانند انتخاب خود را با خانواده در میان بگذارند.
همه مسائل دختر و پسر را از هم دور می‌کنند و دیگر هیچ کسی عاشق واقعی نمیشود و دختر و پسر دو تا غول مجزا از هم مطرح می‌شوند. به نظر بنده دختر و پسر می‌توانند با نظارت والدین با هم آشنا شده و انتخابی صحیح داشته باشند؛ والدین نقش موثری در این انتخاب مهم و اثر بخش دارند و باید هم پای فرزندان باشند و فردی را با فرزندان خود مقایسه نکرده و سرزنش نکنند.
*مظفری: در ایران روابط دختر و پسر به این شکل است که آنها توسط خانواده مانند یک کش از دوران کودکی کشیده و از هم دور می شوند و بعد در دوران بلوغ و زمان ازدواج رها می‌شوند و به یکدیگر برخورد می‌کنند؛ بنابراین معلوم است که ازدواج ها به طلاق می‌رسد چراکه آنا از روحیه و رفتار یکدیگر هیچ نمی‌دانند.
توجه اسلام به موضوع اولاد و خانواده
*تسنیم: دیدگاه اسلام در خصوص افزایش جمعیت و ازدواج چگونه است؟
*قرایی مقدم: در اسلام نیز موضوع افزایش جمعیت مطرح است و گفته شده که اولاد زیاد کنید، ما به شما افتخار کرده و به شما بهشت را نوید می‌دهیم. هیچ دینی مانند دین اسلام گستره و راحت نیست چراکه در آن ازدواج دخترخاله با پسرخاله و پسرعمو ممکن است ولی در دین مسیحی نمی‌توان با این افراد ازدواج کرد زیرا این افراد به یکدیگر محرم هستند.
*مظفری: در اسلام و قرآن به موضوع جمعیت و خانواده پرداخته شده است و همچنین برای تک تک اعضای خانواده وظایفی را تعیین کرده و ما شاهد توجه قرآن و اسلام به مقوله خانواده و جمعیت هستیم.
عدم تطابق رشته با شغل افراد معضل بیکاری جوانان
* تسنیم: در خصوص بیکاری جوانان و مطابقت نداشتن شغل با رشته تحصیلی افراد توضیح دهید؟
*قرایی مقدم: رابطه بین رشته تحصیلی و شغل بسیار زیاد است، به طور مثال فردی دفتردار است ولی رشته تحصیلی‌اش جغرافیا بوده است که در حال حاضر بیشتر بیکاری‌ها بعد از فارغ التحصیلی به این دلیل است که افراد نمی‌توانند مطابق رشته خود شغل داشته باشند. در حال حاضر مشکل اصلی بیکاری و نبود شغل است که باید برای این موضوع فکری اساسی کرد.
پسران در گذشته و دختران در آینده زندگی می‌کنند
* تسنیم: امروزه ما شاهد به تاخیر افتادن ازدواج هستیم در این زمینه نقش رسانه‌ها را چگونه می‌بینید؟
* قرایی مقدم: نقش رسانه‌ها بسیار زیاد است. امروزه دختران با یکدیگر صحبت می‌کنند و از یکدیگر الگو میگیرند. در واقع به دلیل اینکه آنها می‌خواهند ادامه تحصیل داده و توقع بالایی دارند، از ازدواج دوری می‌کنند همچنین پسران نیز به دلیل اینکه نمی‌خواهند مسئولیت زندگی بر گردنشان بیفتد و همچنان دستشان در جیب پدر باشد از ازدواج دوری می‌کنند؛ امروز با چنین شرایطی شاهد به تاخیر افتادن ازدواج هستیم که رسانه‌ها باید در زمینه ازدواج آسان و دور از تجملات اقدام به فرهنگسازی کنند.
*مظفری: به نظربنده یکی از آسیب‌هایی که وارد شد در مورد خانواده، شکسته شدن حرمت مرد در ایران بود. و موضوعاتی مانند به تاخیر افتادن ازدواج از دیگر آسیب‌هاست که رسانه‌های نقش به سزایی در زمینه مقابله با این امر دارند.
ازدواج های غیر منطقی در میان قشر مرفه جامعه
* تسنیم: با توجه به سیر صعودی طلاق در خصوص عوامل آن توضیح دهید؟
*قرایی مقدم: ساختار فکری زن و مرد از هم جدا شده است که بزرگترین مشکل این است که پسرها بیشتر در زمان گذشته هستند و دخترها با آینده زندگی می‌کنند و توقع دختران بسیار بالا رفته که این موضوع خود از عوامل اختلاف و طلاق است.
باید بگویم که طلاق در طبقه متوسط بیشتر است و در طبقه سنتی به خاطر ترس از جدایی، کمتر شاهد این امر هستیم ولی در طبقات بالا چون از رفاه بیشتری برخوردارند، ازدواج‌های غیرمنطقی صورت می‌گیرد و به دنبال آن طلاق بیشتر است. برخی از ازدواج‌ها ناشی از آشنایی در چت و تلفن است که خود آسیب‌زا بوده و ازدواج به این شکل نتیجه ندارد. همچنین می‌توان، عدم تناسب فرهنگی، طی نکردن دوران نامزدی از عوامل طلاق نام برد.
*مظفری: فرهنگ مختلف و نحوه رفتار و عدم شناخت کافی از سوی زوجین از مواردی است که باعث طلاق در اوایل زندگی شده است که خانواده در دین و رسوم ما به صورت مبنایی است ولی هیچ نهاد خاصی متولی آن نیست.
از اول امسال تا شهریورماه در کل ایران 390 هزار و 109 ازدواج ثبت شده است که 33 هزار و 626 ازدواج مربوط به شهروندان شهری و 53 هزار مربوط به افراد روستایی بوده است. همچنین 70 هزار و 323 طلاق در کل ایران از اول امسال تا شهریورماه ثبت شده است که 65 هزار و 500 مورد مربوط به افراد شهری و 4 هزار و 700 مورد آن مربوط به افراد روستایی است.
در کل کشور در هر یک ساعت 16 طلاق ثبت می‌شود، همچنین شاهد افزایش 16 درصدی طلاق و 4 درصدی ازدواج هستیم که این موضوع مربوط به 6 ماهه امسال است که بیشترین طلاق در تهران، فارس، اصفهان و کمترین طلاق در کهکیلویه و بویراحمد و سیستان و بلوچستان است.
اقتصاد، فرهنگ و اعتقاد؛ سه ضلع عمده بروز طلاق
بر اساس تحقیقات، مثلثی برای دلایل طلاق تعریف کرده‌ایم که اول مشکلات اقتصادی، دوم مشکلات فرهنگی و اجتماعی و سوم مسائل اعتقادی دلایل طلاق را در جامعه امروز تشکیل می‌دهند. البته نباید غافل بود از اینکه سریالهای خارجی و تغییر فرهنگ و دیدگاه هم تاثیرگذار بوده است.
وجود دوران نامزدی ولی نه طولانی
*تسنیم: برخی مطرح می‌کنند اگر دوران نامزدی زیاد شود، همین موضوع نیز باعث مشکلات می شود نظرتان را در این خصوص مطرح کنید؟
*قرایی مقدم: بله. در گذشته دختر و پسر از دوران کودکی یکدیگر را می‌شناختند و در روستاها به دلیل نزدیکی افراد به هم می‌دانند که شب گذشته در خانه‌تان چه خوردید؛ که نشان از انسجام معنوی است و همه خودشان را یک پیکر می‌دانند ولی در شهرها انسان‌ها تنها و بی‌هویت شدند، انسان‌ها وسیله‌ای شدند که دیگری به هدفش برسد.بنابراین دوران نامزدی‌ها با روستا متفاوت است ولی به طور کلی این موضوع مهم بوده ولی نباید طولانی شود.
*مظفری: در تهران برعکس شهرستان پسر و دختر تا لحظه ازدواج دو تا نان نخریده است ولی همزمان میخواهد عهده‌دار مسئولیتی شود که هر روز یک چیز را باید تهیه کند. بنابراین به طور قطع دچار مشکل می‌شویم. باید آموزش وجود داشته باشد و همچنین دوران نامزدی وجود داشته باشد تا دختر و پسر بیستر با یکدیگر آشنا شوند و کمتر شاهد طلاق باشیم. اما به هرحال باید این دوران متناسب بوده و خیلی طولانی نشود.
دوران نامزدی را کسی تعریف نکرده است. نباید به موضوع خانواده به صورت کلیشه‌ای نگاه کرد، وگرنه موضوع ازدواج و طلاق حل نمیشود؛ هنوز جوانان الگوی مناسبی نداشته و برای آنها الگوی مناسبی را معرفی نکرده‌ایم؛ از الگوی جهیزیه تا مسائل بزرگتر که باید جوانان الگویی مناسب داشته باشند. در واقع آمار‌های بالا حاکی از این است که هر فردی دوران نامزدی نداشته باشد، زندگی مشترکش به طلاق می‌انجامد. همچنین دوران نامزدی در دوره زمانی معین باعث کاهش طلاق می‌شود.
مشاوره بعد از ازدواج هم ضروری است
* تسنیم: نظرتان در خصوص مشاوره قبل از ازدواج چیست و آیا این امر در انتخاب همسر موثر است؟
* قرایی مقدم: باید نهاد و مشاوره قبل، حین و بعد از ازدواج وجود داشته باشد چراکه این امر در استحکام زندگی زناشویی موثر است.
* مظفری: من می‌گویم مشاوره برای زن و شوهرها حتی بعد از ازدواج امری ضروری است.باید نهادی برای مشاوره خانواده ایجاد شود که یکی از وظایف این نهاد به روز رسانی فرهنگ اسلامی است.
* تسنیم: در خصوص الگودهی به جوانان و اینکه اصولا الگوهای معرفی شده به جوانا باید دارای چه ویژگی‌هایی باشند توضیح دهید.
* قرایی مقدم: امروزه الگو‌ها بسیار نامناسب شده است و جوانان هیچ حرمتی برای بزرگترها قائل نیستند و این بی‌احترامی بیشتر در مدارس و دانشگاه‌ها نیز به چشم می‌خورد؛ بدترین الگو ماهواره‌هست که امروزه گریبانگیر خانوادهها و به خصوص نوجوانان و جوانان شده است.
باید مسئولان فکری برای جلوگیری از گسترش ماهواره‌های فارسی زبان بیاندیشند چراکه این شبکه‌ها بسیار مخرب هستند.
* مظفری: بنده توصیه می‌کنم که رسانه‌های داخلی برنامه‌های متنوعی برای جوانان ارائه دهند تا شاهد کمرنگ شدن ماهواره‌ها در سطح جامعه شویم. همچنین الگوهای نامناسب در مدارس باعث می‌شود که حرمت شکسته شود. باید آموزش‌های لازم از سوی آموزش و پرورش برای الگودهی مناسب زندگی و احترام به بزرگترها شکل گیرد.
طلاق عاطفی بسیار بدتر از طلاق فیزیکی است
* تسنیم: امروزه شاهد طلاق عاطفی بین زن و شوهر و حتی جدایی اعضای خانواده از یکدیگر هستیم در این زمینه توضیح دهید؟
* قرایی مقدم: در تمام زندگی‌های زن و شوهری اختلافاتی از کوچک تا بزرگ وجود دارد که بعضی از این اختلافات هر چند کوچک متاسفانه به طلاق ختم می‌شود و در این میان ما شاهد برخی اختلاف‌های خاموش که منجر به طلاق عاطفی می‌شود، هستیم.
طلاق عاطفی یعنی اینکه زن و شوهر زیر یک سقف زندگی می‌کنند اما کاری با هم ندارند و هر یک به دنبال زندگی خود هستند در یک پایش میدانی مشخص شد که در اینگونه طلاق‌ها بسیاری از زوجین به خاطر حرف مردم، داشتن فرزند یا نبودن طلاق در بین خانواده‌های خود از طلاق فیزیکی و قانونی خودداری می‌کنند.
طلاق عاطفی بسیار بدتر از طلاق فیزیکی است چراکه در طلاق فیزیکی زن و مرد و فرزندان تکلیف خود را می‌دانند اما با سردی کانون خانواده مواجه نیستند، متأسفانه طلاق‌های عاطفی بین خانواده‌های تحصیل کرده است و بعضی از این خانوادهها علاوه بر طلاق عاطفی دارای مشاغلی هستند که در طول شبانه روز یکدیگر را نمی‌بینند که این خود مشکلی اساسی است.
افزایش طلاق عاطفی به‌خاطر بعضی از مسائل رفتاری در بین خانوادهها اتفاق می‌افتد و علت اصلی آن کمبود آموزش و ضعف مهارت‌های زندگی در بین زن و شوهرهای جوان است. بنابراین طلاق عاطفی در خانوادهها شدید است و باید بترسیم که به طلاق واقعی تبدیل نشود و آموزش و مشاوره در اینجا نیاز است و نباید دست روی دست گذاشت.
50 درصد از زندگی‌های مشترک در پایتخت گرفتار طلاق عاطفی است
*مظفری: در تهران بالای 50 درصد طلاق عاطفی داریم. چون آمار ما از شهرستان نیست، قطعاً آنجا کمتر است و اصلاً وجود ندارد؛ طلاق عاطفی امروزه در خانوادهها بسیار وجود دارد و زن و شوهر به دلیل حفظ رعایت حرمت خود و خانواده‌شان صحبتی از طلاق نمی‌کنند و با یکدیگر زیر یک سقف زندگی کرده ولی از هم دورند.
گاهی زن و مرد پیش خود می‌گویند دو فرزند داشته و 20 سال زندگی کردیم چرا از هم جدا شویم و هر فردی کار خود را می‌کند تا عمرشان تمام شود که این یک طلاق عاطفی است و متاسفانه این طلاق عاطفی در بین اعضای خانواده ریشه می‌دواند.
زمانی که فرزندان حس می‌کنند که نوع رابطه پدر و مادر اینگونه است از آن الگو میگیرند؛ آنها می‌بینند که والدین به دلیل فرزندان یکدیگر را تحمل می‌کنند ولی واقعاً از هم دورند، از این موضوع، الگو گرفته و این امر در آنها نسبت به خانواده به وجود می‌آید و در آینده خود نیز به این شکل رفتار می‌کنند؛ در واقع دختر در اتاق خود و پسر نیز مشغول کار خود می‌شود و به مرور از والدین دور شده و مشکلات عدیده‌ای به وجود خواهد آمد. در این خانواده هر کسی کار خود را انجام داده و خانواده‌ای به معنای واقعی وجود ندارد و دچار طلاق عاطفی شده‌اند.
آموزش‌های مهارت‌های زندگی قبل از ورود به زندگی مشترک
* تسنیم: برای اینکه شاهد تحکیم خانواده باشیم چه راهکاری پیشنهاد می‌کنید؟
*قرایی مقدم: برای اینکه شاهد تحکیم خانواده باشیم باید آموزش‌های لازم در خصوص زندگی سالم و ساده و مهارت‌های زندگی قبل از ورود دختر و پسر به زندگی مشترک از سوی نهاد‌های متولی به خصوص آموزش و پرورش صورت گیرد همچنین باید خانوادهها به یکدیگر نزدیک‌تر شوند و مشکلات یکدیگر را با هم مطرح و در رفع آن یکدیگر را همراه کنند.
دولت نیز باید شرایط زندگی با آرامش را فراهم کند و به مسائل و امکانات اقتصادی خانوادهها توجه کند و آن را حل کرده و در زمینه اشتغال اقدام کند.
یکی از عواملی که در انتخاب همسر و زندگی زناشویی باید مورد توجه قرار گیرد، خواسته‌های زن و شوهر است. زن یا شوهری که دارای خواسته‌های ایده آل و متفاوت از دیگری باشد و در تعدیل آن اقدام نکند، احتمال ناسازگاری در زندگی زناشویی از این جهت وجود خواهد داشت بنابراین باید به فکر تفاهم و حل چنین موضوع کرد.
همچنین وجود اختلاف سلیقه و علاقه در افراد طبیعی است; ولی چنانچه در برنامه‌های زندگی خانوادگی، این اختلاف در جهت هماهنگی بین زن و شوهر تعدیل نشود، احتمال دارد به ناسازگاری منتهی شود که نباید بگذاریم چنین اختلافاتی مشکل‌ساز شود و نباید دست روی دست گذاشته و اعضای خانواده از یکدیگر دور شوند بلکه در جامعه ایرانی در جهت استحکام خانوادهها باید گام برداریم.
یکی از مسائل مهمی‌که در بقای زندگی زوج‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند، مهارت‌های زندگی است که کافی نبودن آنها ممکن است منجر به بروز اختلافات بسیار شود. این مهارت‌ها نه تنها قبل و در زمان ازدواج باید آموزش داده شوند، بلکه فراگیری آنها نیز در 5 سال اول ازدواج از اهمیت بالایی برخوردار است.
متأسفانه مهارت‌های مورد نیاز برای زندگی مشترک به جوانان آموزش داده نمیشود و اطلاعات کافی در این زمینه در اختیار آنان قرار نمی‌گیرد، بنابراین باید روی موضوع آموزش مهارت‌های زندگی کار کرده و همه نهاد‌ها به خصوص آموزش و پرورش اقدام کند.
حیازدایی توسط سریالهای ماهواره
* مظفری: نباید بگذاریم حرمت مردها در خانوادهها از بین رود. اصولاً هرگاه مرد در رأس خانواده باشد، آن خانواده آسیب کمتری می‌بیند، تصمیمات مثلاً در خرید یک خانه اگر زن به تنهایی تصمیم‌گیرنده باشد احتمال آسیب از این خرید بیشتر از آن است که یک مرد خرید کند. زیرا زن آگاهی کمتری از اطراف خود دارد و وسعت دید کمتر است. بنابراین باید جایگاه مردان بازگردد چراکه به مرور این جایگاه مرد که به زن رسیده بعداً توسط فرزند تصاحب می‌شود و شاهد فرزند‌سالاری خواهیم بود که مشکلات بسیاری به همراه دارد؛ باید آموزش‌های لازم صورت گرفته و همه بدانند که می‌توانند مشکلات خود را در خانواده حل کنند.
امروزه صدا و سیما جایگاه مرد را تضعیف کرده است به طور مثال سریالی توسط صدا و سیما ساخته شد که «زن به گردن مرد زنجیر انداخته و آن را در خانه می‌کشد». متاسفانه در حال حاضر کسی نیست که راه و روش درست را نشان دهد و بنابراین آمار طلاق بالا می‌رود و با سست شدن بنیان خانوادهها روبه‌رو می‌شویم.
در خصوص تحکیم خانواده باید برگردیم به واقعیت‌هایی که وجود دارد و زندگی را به روز کنیم در واقع ما که از نظر خانواده از دنیا جلو هستیم، بنابراین این خانوادهها را استحکام بخشیده و نگذاریم مشکلات کوچک به مشکلات بزرگ تبدیل شود.
متاسفانه حیا زدایی و اباحه‌گری توسط سریالهای ماهواره‌ها ایجاد می‌شود و آنها قصد دارند که بنیان خانواده‌های ایرانی را سست کنند و حرمت زن و مرد در خانواده ریخته شود در واقع ماهواره نوعی عادی‌سازی خیانت را رواج می‌دهد و مشکلات بسیاری مانند ترویج فرهنگ غربی در خانواده ایرانی را به دنبال دارد.
روابط درون خانواده موزاییکی شده است
* قرایی مقدم: از دهه 90 میلادی تغییرات به دلیل انقلاب صنعتی شتابنده شد و این شتابندگی انقلاب صنعتی دگرگونی همه جانبه به دنبال داشت. تفاوت بین نسلی امروز به 5 سال رسیده است به این معنا که هر 5 سال یک تفاوت نسل جوان رخ می دهد و این امر طبیعت جامعه است.
بنده با شکاف نسلی مخالف هستم، شکاف یعنی قطع. ما ایرانی هستیم بنابراین باید با نسل جوان هم گام شویم؛ آیا می‌توان جوان را به عقب برگرداند، خیر این امر محال است، جامعه شناسی می‌گوید از سال 57 تفاوت نسلی وجود دارد و نباید ناراضی باشیم ولی برای این تفاوت باید برنامه ریزی کرد در واقع صدا وسیما،دانشگاه، آموزش و پرورش هم گام با بقیه تحولات درون جامعه خود را همسان کند. باید بگویم که شعار بنده این است که ایرانی بمانیم اما از تمدن غرب عقب نمانیم؛ در واقع فاصله نسلی باید وجود داشته باشد.
امروزه روابط درون خانوادهها موزاییکی شده است. به این معنا که در یک کلمه مثل موزاییک کف اتاق با هم هستند ولی با هم نیستند، تحت عنوان "روابط موزاییکی حاکم بر خانواده" که پدر روزنامه می‌خواند، مادر آشپزی و دختر و پسر دنبال کار خود هستند. این است که سر یک سفره نمی‌نشینند و شکاف نسلی و دوری از یکدیگر به وجود آمده است.
در این میان آنها یکدیگر را درک نکرده و نمی توانند با یکدیگر مشورت کنند چراکه خانوادهها به روز نشده و از هم دورند. باید با حفظ حرمت اعضای خانواده به یکدیگر نزدیک باشند.
حرمت خانواده را از درون مدرسه از بین برده‌ایم چرا که قدرت خانواده در حال حاضر دست مادر است و نقش پدر کم رنگ شده است. درد اینجاست ،به مقام معلم و استاد اهمیت نمی‌دهیم و این امر نیز به درون خانواده رفته و گسترش یافته است.
* مظفری: بله، شاهد گسست نسلی و دور شدن افراد خانواده از یکدیگر هستیم که باید از طریق دستگاه‌هایی مانند رسانه و آموزش و پرورش، آموزش در راستای تحکیم خانواده و فرهنگسازری در این زمینه اقدام شود تا هر روز اعضای خانواده به یکدیگر محبت بیشتر ورزیده و به هم نزدیک شوند.باید با پیشرفت تکنولوژی شاهد نزدیک شدن خانوادهها به یکدیگر نیز باشیم.
رسانه‌های داخلی بی‌احترامی و نزاع را ترویج می‌دهد
* تسنیم: نقش رسانه در تحکیم خانواده را توضیح دهید و بگویید چه اقداماتی باید انجام دهند؟
* قرایی مقدم: آمریکا بعد 1978 و ایران یک‌سال بعد از انقلاب در کنفرانس مصر تنها کشورهایی بودند که با سقط جنین مخالفت کردند. چون گفتند سقط جنین بنیاد خانواده را ضعیف کرده است و بعد آمریکا صدها فیلم در جهت تقویت بنیان خانواده ساخت ولی موفق نبود ولی در ایران ما شاهد این هستیم که صدا‌و‌سیما با سریالهای خود نزاع و بی‌احترامی را ترویج می‌دهد و در زمینه تحکیم خانواده موفق عمل نکرد ولی باز هم استحکام بنیان خانواده‌های ما با کشو ر‌های غربی قابل مقایسه نیست.
رسانه‌ها در زمینه تحکیم خانوادهها نقش به سزایی دارد. وظیفه‌مداری و مسئولیت‌پذیری از مواردی است که باید از سوی رسانه و آموزش و پرورش فرهنگسازی شود تا در زندگی‌های مشترک شاهد کاهش اختلاف و استحکام خانوادهها باشیم.
ضرورت وکیل خانواده در جامعه ایرانی
* تسنیم: نظرتان در خصوص وکیل خانواده مانند پزشک خانواده چیست، همچنین در خصوص ضرورت اینکه هر خانواده یک وکیل خاص داشته باشد، بگویید؟
* قرایی مقدم: به نظر بنده باید این اتفاق افتد تا خانوادهها که از حق و حقوق خود بی‌خبرند و دچار مشکل نشوند و این وکلا مانند مشاور نیز باشند چراکه این امر یک ضرورت در جامعه ایرانی است و در بسیاری از کشور‌های غربی نیز به این شکل است و آنها وکیل خانواده دارند باید در این زمینه پیشرفت داشته باشیم.
در حال حاضر در روستا شخصی تحت عنوان " ریش سفید" پا در میانی می‌کند و مشکلات را حل می‌کند و حق و حقوق را او تعیین می‌کند و راه در مقابل پای زن و مرد می‌گذارد ولی در شهر وکیل خانواده یک نیاز است و باید اجرایی شود.
* مظفری: ناچاراً خانوادهها صنعتی شده و باید بگویم که در ایران در دادگاه‌ها بدون وکیل نمی‌توان حضور یافت چراکه افراد در خصوص حق و حقوق اطلاعات و آگاهی ندارند. 5 سال پیش، وکیل اجباری وجود داشت ولی بعداً این موضوع را حذف کردند.
من اعتقادم این است که اگر بخواهم کلی‌تر نگاه کنم باید هر خانواده یک وکیل خانواده مانند پزشک خانواده، داشته باشد؛ یا اینکه سایتی وجود داشته باشد که برای هر خانواده یک صفحه مجزار داشته باشد و در نظر بگیریم که خانوادهها می‌توانند هر سوال حقوقی خود را در سیستم مطرح کرده و پاسخ گیرند. این کار برای آگاهی مردم است، اطمینان‌خاطر داشتن از اینکه یک وکیلی می‌تواند در کنارشان باشند و از او سوال بپرسند.
عیاشی به شکل ازدواج موقت
* تسنیم: در خصوص ازدواج موقت در جامعه ایرانی توضیح دهید؟ آیا آماری از ازدواج موقت وجود دارد؟
* مظفری: امروز این توقع وجود دارد که هیچ کس تمایل به ثبت ازدواج موقت ندارد. هم اکنون به ازای هر 10 ازدواج رسمی 2 ازدواج موقت در کشور به ثبت می‌رسد ولی آمار کلی وجود ندارد چراکه بسیاری از آنها ثبت نمیشود.
در حال حاضر برخی عیاشی خود را با ازدواج موقت می‌پوشانند و از این امر سوء استفاده می‌کنند؛ در واقع برخی می خواهند با این جایگاه، حرکت زشت خودشان را توجیه کنند.ازدواج موقت ثبت نمیشود مگر اینکه بخواهند آن را رسمی ثبت کنند؛ معمولاً ثبت نمی‌کنند، چون نمی‌خواهند کسی متوجه شود.
سوء استفاده برخی عاقدین در ارائه برگه گواهی ازدواج به دختر و پسر
گاهی دختر و پسر یک برگه ازدواج موقت را برای فرار از مامور و پاسگاه با مراجعه به عاقدین همراه خود دریافت می‌کنند؛ در حقیقت برخی عاقدین از ثبت نشدن برخی ازدواج‌های موقت سوءاستفاده کرده و با "مهر" برگه ازدواج موقت به دختران و پسران ارائه می‌دهند.
قانون می‌گوید تنها دفاتر ثبت ازدواج، حق ثبت ازدواج و طلاق دارند بنابراین دختر و پسر نمی‌توانند به دفاتر ازدواج آمده و عقد را بخوانند ولی ثبت نشود چراکه این امر موجب تشویش در جامعه می‌شود؛ در نتیجه در دفاتر ازدواج و طلاق برگه داده نمیشود بلکه سند ازدواج ارائه می‌شود.
فعالیت چنین عاقدینی که عقد ازدواج موقت را می‌خوانند و برگه ارائه می‌کنند غیر قانونی است. تعداد این عاقدین در تهران بالای صد نفر است؛ آنها توجیه می‌کنند و مطرح کرده که کار غیرشرعی نمی‌کنند و به سنت پیامبر عمل می‌کنند.
عقد تلفنی و ایمیلی وجود دارد
* تسنیم: مطرح شده است که عقد تلفنی نیز وجود دارد آیا این امر صحت دارد؟ آیا این عقد‌ها صحیح است؟
* مظفری: گاهی دختر و پسر بلد نیستند که عقد بخوانند بنابراین این موضوع تلفنی صورت می‌گیرد؛ در واقع تلفن را روی آیفون گذاشته و فرد عقد را می‌خواند و بعد دختر "بله" را می‌گوید همچنین ما امروزه شاهد عقد ایمیلی نیز هستیم.
از نظر شرعی درست است، فقط ابراز اراده مهم است. زن اراده خودش مبنی بر ازدواج را با یک مرد مطرح و مرد هم قبول کند، ایرادی ندارد. دختر و پسری که قصد ازدواج پنهانی ندارند و قصد ازدواج خود را آشکار کرده و اعلام کنند، از نظر شرعی به یکدیگر محرم می‌شوند؛ در حقیقت باید والدین طرفین در جریان باشند.
*قرایی مقدم: از نظر جامعه‌شناسی این مهم است که جامعه ببیند و تایید کند که زوجین قصد ازدواج با هم را داند بنابراین محرم هستند.
گفت‌و گو از انسیه آبشاری
انتهای پیام/