گولن معمار توطئه علیه دولت اردوغان
خبرگزاری تسنیم: عملیات پلیس ترکیه و دستگیری تعداد زیادی از وابستگان و نزدیکان به دولت حزب عدالت و ترکیه بار دیگر نام آشنای فتحالله گولن را مطرح ساخت، مردی که گفته میشود عملیات اخیر بهامر وی وجهت ضرب شست نشان دادن به رجب طیب اردوغان صورت گرفته است.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم؛ این روزها رویدادهای مرتبط با عملیات پلیس ترکیه برای دستگیری تعداد زیادی از وابستگان به حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه زلزلهای در عرصه سیاسی این کشور پدید آورده است. پلیس ترکیه در عملیاتی که ظاهراً برای مبارزه با فساد مالی و رشوه و در پی اتهام پولشویی 87 میلیارد یورویی توسط رضا ضراب تاجر ایرانیتبار در ترکیه، انجام داد، 57 نفر را بهاتهام دریافت رشوه از وی، همچنین همکاری در پولشویی، نقل و انتقالات غیرقانونی پول و قاچاق طلا بازداشت کرد. طی روزهای آتی برخی از این افراد آزاد شدند و هماینک 23 نفر از آنها از جمله فرزندان دو وزیر و همچنین رئیس بانک دولتی ترکیه، "هالک بانک" و رضا ضراب در بازداشت هستند.
گولن در خانهاش در پنسیلوانیا ــ بسیاری معتقدند این مرد هزاران کیلومتر آنسوتر سیاست داخلی ترکیه را رقم میزند
داخل ترکیه بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این عملیات با تنشهای اخیر بین جنبش فتحالله گولن، و حزب عدالت و توسعه رجب طیب اردوغان در ارتباط است، دو گروهی که در گذشته و در کشمکش علیه ارتش قدرتمند ترکیه متحد نزدیک یکدیگر به شمار میرفتند.
فتحالله گولن، 72ساله، از سال 1999 ظاهراً بنا به دلایل پزشکی و در حقیقت برای فرار از انواع اتهاماتی که در ترکیه با آنها مواجه است به آمریکا گریخته است.
گولن؛ میلیاردری پشت پرده تحولات ترکیه
بسیاری فتحالله گولن را یک ایدئولوگ مذهبی و ملیگرا میدانند که نظریات خاص و دولتمحور خود را درباره چگونگی اداره جامعه از طریق ارائه آموزش دارد، اما ویکیلیکس در سال 2009 سندی بسیار جالب درباره وی منتشر کرد.
اسناد منتشر شده توسط ویکی لیکس از نفوذ بالای جنبش گولن در ساختار سیاسی و اجتماعی ترکیه خبر داده بود. بر اساس این اسناد جیمز جفری سفیر سابق آمریکا در آنکارا در سال 2009 طی یک گزارش رمزدار اینچنین مینویسد: جنبش فتح الله گولن کنترل کامل حکومت ترکیه را به دست گرفته است.
شبکه عظیم طرفداران گولن ثروت و قدرتی عظیم برای وی فراهم آورده است ــ خانه گولن در پنسیلوانیا
در این سند ادعا میشود که پلیس ترکیه هم کاملاً در دست جریان گولن میباشد هرچند سندی برای اثبات این ادعا وجود ندارد، ولی کسی هم آن را در ترکیه رد نمیکند. این گزارش میافزاید که پلیس ترکیه در حدود 200 هزار نفر نیرو داشته و جهت هرگونه حمایت از جماعت گولن آمادگی کامل دارد.
در نهایت این گزارش به سرمایه 25 میلیارد دلاری موجود در حسابهای بینالمللی گولن اشاره کرده میافزاید که وی با این سرمایه بهراحتی رفتارهای حزب حاکم عدالت و توسعه را مدیریت میکند.
دانشآموزان امروز، دولتمردان فردا
جنبش وی بهدلیل موفقیتهای گسترده در حوزه آموزشی مشهور است و گفته میشود که سازمان فارغالتحصیلان را تشویق میکند که در نهادهای دولتی ترکیه مشغول به کار شوند. تعداد مدارس گولن در داخل ترکیه 300 مدرسه و در کل دنیا بیش از 1000 مدرسه تخمین زده میشود که در کشورهای مختلف در پنج قاره گسترده شدهاند و بهصورت منعطف و ارگانیک با مؤسس مجموعه، فتحالله گولن در ارتباط هستند.
دانشآموزان دیروز مدارس گولن امروز در تمام نهادهای دولتی، نظامی و قضایی ترکیه حضور دارند
امروز گولن صدها مدرسه در اقصینقاط جهان دارد
همه مدارس گولن در تمام نقاط دنیا آموزش به زبان انگلیسی دارند و یکی از مشخصههای فارغالتحصیلان این مدارس تسلط کامل به زبان انگلیسی است. کیفیت آموزشی بالای این مدارس موجب شده نهتنها ترکتبارها و مسلمانان بلکه افراد بومی کشورهای مختلف اعم از مسیحی یا پیروان ادیان دیگر (یا حتی افراد بیاعتقاد به خداوند) نسبت به ثبتنام فرزندان خود در این مدارس اقدام کنند.
گولن طی یکی از سخنان خود گفت: "من فرزند آناتولی هستم... برای حفظ ارزشهای کشورم طبیعی است که [به هواخواهانم] بگویم افسر پلیس، دیپلمات، سرباز و یا دادستان شوند".
گفته میشود پرونده ارگن اکون که طی آن بسیاری از مخالفین نظامی و غیرنظامی دولت اردوغان دستگیر شدند، توسط فارغالتحصیلان مدارس گولن در سیستم قضایی این کشور پیریزی شده است و بزرگترین نمونه همکاری بین جماعت گولن و حزب عدالت و توسعه به شمار میرود.
مخالفان این جنبش به ویدئویی اشاره میکنند که در سال 1999 منتشر شد و در آن به نظر میرسد که گولن به پیروانش میگوید که باید سعی کنند به ساختارهای موجود قدرت نفوذ کنند.
گولن از پیروان خود میخواهد که در ساختارهای موجود قدرت نفوذ کنند
گولن در این ویدئو میگوید: "شما باید بدون اینکه کسی متوجه حضورتان شود، در شریانهای سیستم رخنه کنید، تا اینکه به تمام مراکز قدرت برسید. شما باید صبر کنید تا همه قدرت حکومت به دستتان بیفتد؛ تا موقعی که همه قدرت نهادهای منبعث از قانون اساسی در کنارتان قرار گیرد".
ریشههای تنش میان گولنیها و عدالت و توسعه
اما بروز برخی مسائل در حوزه سیاست خارجی و همچنین رویکرد اردوغان برای حل مسأله کردهای این کشور منجر به بروز اختلاف میان این دو متحد قدیمی گشت.
اولین جرقه اختلاف نظر بین طرفین در جریان حمله صهیونیستها به کشتی ماوی مرمره در سال 2010 زده شد. فتحالله گولن از کاروان امدادرسانی غزه که با هدف کمک به ساکنین غزه عازم دریا شده بود بهعلت عدم کسب اجازه از دولت صهیونیستی انتقاد نمود. وی در مورد تماشای اخبار مرتبط با کشتار اعضای گروه امداد ترک توسط کماندوهای اسرائیلی سخن گفته ابراز داشت: "آنچه دیدم زیبا نبود. زشت بود." وی در ادامه با انتقاد از دستاندرکاران این کاروان گفت: "عدم کسب اجازه از اسرائیل قبل از سعی در جهت کمکرسانی نشانهای از مقاومت در برابر اختیارات و اقتدار [اسرائیل] است و این امر ثمره خوبی نخواهد داشت".
اولین اختلاف نظر علنی بین گولن و اردوغان در جریان حمله صهیونیستها به کشتی ماویمرمره روی داد
گولن اعتقاد داشت که نباید بدون اجازه اسرائیل این کشتی عازم سواحل غزه میشد
اما در حوزه داخلی، جنبش گولن از منتقدین مذاکرات مستقیم سازمان اطلاعات ترکیه (میت) با عبدالله اوجآلان، رهبر حزب پکک، است. این جنبش اگرچه موافق اعطای حقوق فرهنگی به کردهای این کشور است اما مخالف سرسخت مذاکرات مستقیم با اوجآلان است. این اختلاف نظر تا به جایی پیش رفت که رئیس سازمان اطلاعات ترکیه و نیز چند تن از مقامات ارشد این سازمان بهعنوان متهم توسط دادستانهای سیستم قضایی کشور برای ادای توضیحات فرا خوانده شدند.
پلها میان اردوغان و گولن فرو میریزد
اختلاف نظر درباره مذاکرات مستقیم بین دولت ترکیه و عبدالله اوجآلان تا به آنجا پیش رفت که در فوریه 2012، دادستانی پنج نفر از اعضای ارشد سازمان اطلاعات ملی ترکیه بههمراه حاکان فیدان، رئیس این سازمان، را بهعنوان مظنون در پرونده ارتباطات غیرقانونی با پکک احضار کرد. گفته میشود این کار توسط نیروهای گولن در سیستم قضایی ترکیه رخ داد. این امر با واکنش تند اردوغان مواجه شده وی اعلام کرد که شخصاً این مأموریت را به مقامات مربوطه محول کرده است.
حتی رئیس سازمان اطلاعات ترکیه نیز از حملات یاران گولن در امان نیست
اما در نوامبر همان سال مسائل شکل تندتری به خود گرفتند. روزنامه طرف سندی متعلق به سال 2004 را منتشر کرد که توسط وزرای دولت عدالت و توسعه و شخص نخستوزیر امضا شده بود و در آن از اقدامات برنامهریزی شده علیه جنبش گولن سخن رانده شده بود. در این سند محرمانه به دولت توصیه شده بود که مجازاتهایی سخت را برای نهادهای وابسته به گولن در نظر بگیرند.
اما آخرین مورد از تنشها زمانی به وجود آمد که دولت ترکیه تصمیم گرفت که مدارس خصوصی برای آمادگی امتحانات ورودی نهادهای آموزشی را برچیند. گولن شبکه وسیعی از این نوع مدارس را در اختیار دارد که منبع مالی و انسانی بزرگی را برای وی فراهم میکند.
نتیجه دوئل اردوغان ــ گولن چه خواهد شد
ناظرین بر این باورند که هدف قرار گرفتن مدارس خصوصی جنبش "خدمت" (Hizmet) نمایشی قدرتی بوده که پیش از انتخابات توسط اردوغان انجام گرفته است و البته واکنش گولنیها به این امر نیز بسیار شدید بوده است.
اتین محجوبیان، ستوننویس روزنامه زمان که از رسانههای نزدیک به گولن محسوب میشود، میگوید: "نزدیکی آرام" بین دوطرف در این زمان ممکن نیست. اما در ادامه میافزاید: حامیان دو طرف درباره این امر بسیار ناراحت هستند. "بهاحتمال زیاد دو طرف درگیریها را تا زمان انتخابات [در ماه مارس] ادامه خواهند داد تا نتایج را تحت تأثیر قرار دهند. ماهیت این قضیه شاید طرفین را وادار به توقف اقداماتشان کند. و اگر دو طرف مصالحه نکنند شاید طرف سومی ابتکار عمل را برای میانجیگری در اختیار گیرد".
اما در این میان، احمد شیک، از روزنامهنگارانی که درباره گولن تحقیق کرده و البته با زندان تقاص این کار خود را داده، میگوید: جنگ بین دو طرف جنگی هستهای خواهد بود که هیچ برندهای ندارد. "بهنظر من هر دو طرف مدارک و اسناد کافی علیه یکدیگر دارند تا کار طرف مقابل را یکسره سازند".
جنبش خدمت در جهان پیشِرو
آنچه گولن طی چندین دهه پایه ریخته است یک کوه یخی بزرگ است که تنها قسمت کوچکی از آن بیرون از آب قرار دارد. صدها مدرسهای که وی در سراسر جهان به راه انداخته است همگی مشغول به آموزش نیروهای وابسته به ایدئولوژی گولنی هستند که در آینده تلاش خواهند کرد در دستگاههای حساس دولتی وارد شوند.
پراکندگی و تعداد مدارس جماعت گولن در آمریکا
نکته جالب این است که ترکیه تنها هدف بزرگ گولن نیست و شاید در چند دهه اخیر باید شاهد رویش یک لابی قدرتمند گولنی در واشنگتن نیز باشیم. بر اساس آخرین آمار وی دارای 87 مدرسه در سراسر آمریکا است و یقیناً دانشآموختگان این مدارس کنار ثروت میلیاردی گولن سهمی غیرقابل چشمپوشی میتوانند در آینده سیاسی آمریکا ایفا کنند. البته شاید این کشور بهمثابه پایگاهی باشد برای آموزش نسل جدیدی از مسلمانان آموزش دیده که میتوانند نویدبخش اسلامی نوین در جهان باشند.
انتهای پیام/*