خروج باغ شاهزاده ماهان کرمان از فهرست میراث جهانی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمان، باغ شاهزاده ماهان که در دولت دهم در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید، در حال حاضر دچار سوء مدیریت و منفعت طلبی مسئولان گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان شده که در صورت ادامه این روند دیری نخواهد گذشت از فهرست آثار جهانی خارج شود و یا در فهرست آثار در خطر یونسکو قرار گیرد.

باغ شاهزاده بدون اطلاع یونسکو به مرکز اقامتی تبدیل شده است

این باغ تاریخی در حال حاضر بدون اطلاع یونسکو به یک مرکز اقامتی تبدیل شده و این در حالی است که انجام هرگونه دخل و تصرف در این مجموعه نیازمند کسب مجوز از نهادهای ناظر درعرصه جهانی است.

نحوه واگذاری حرف و حدیث‌های بسیاری دارد

باغ شاهزاده ماهان هر چند در هنگام حضور بازرسان یونسکو به منظور ثبت در فهرست میراث جهانی قسمت‌هایی از آن در اختیار بخش خصوصی برای پذیرایی از گردشگران قرار داشت، اما پس از ثبت این اثر و پایان کار بازرسان به سبب آنچه که می‌توان تبانی مسئولان گردشگری کرمان قلمداد کرد، به یکباره تمامی بخش‌های آن به بهانه ایجاد مرکز اقامتی و پذیرایی به بخش خصوصی واگذار شد که نحوه و چگونگی این واگذاری نیز حرف و حدیث‌های بسیاری دارد.

در حال حاضر علاوه بر عمارت شاه‌نشین و قسمت زعیم‌باشی باغ شاهزاده، بیشتر قسمت‌ها نیز بر اساس یک قرارداد نه چندان قانونمند با مبلغ بسیار پایین به اجاره بخش خصوصی داده شده است که مطمئنا در صورت اطلاع بازرسان یونسکو می‌تواند این اثر تاریخی را از فهرست میراث جهانی خارج کند.

ارائه قلیان سیمای زشتی از فرهنگ کرمان را به نمایش گذاشته است

در شرایطی که باغ شاهزاده ماهان یک مجموعه تاریخی و فرهنگی به شمار می‌رود، اما بخش خصوصی بدون اعتنا به این مهم، علاوه بر راه‌اندازی رستوران، اقدام به نصب آلاچیق و میزهای پذیرایی در محوطه باز این باغ کرده که نه تنها سیمای بصری این مجموعه را تحت تاثیر قرار داده، بلکه با ارائه قلیان به نوجوانان، جوانان و خانواده‌ها، سیمای بسیار زشتی از فرهنگ کرمان را در برابر گردشگران به نمایش گذاشته است.

هرچند تا سال گذشته اجاره بهای ماهیانه باغ شاهزاده برای راه‌اندازی واحد پذیرایی در این باغ تنها 12 میلیون ریال بود، اما بعدها با اعتراض مدیر کل وقت اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان این رقم افزایش یافت که متاسفانه با تبانی مسئولان گردشگری این اداره کل همزمان با افزایش مبلغ قرارداد، سایر قسمت‌های باغ نیز به مفاد قرارداد مذکور افزوده شد و در مجموع با اعطای مجوز راه‌اندازی یک مرکز اقامتی و پذیرایی در باغ شاهزاده رقم ماهیانه این قرارداد به 50 میلیون ریال (سالیانه 600 میلیون ریال) افزایش یافت.

هزینه نگهداری باغ شاهزاده سالیانه بالغ بر 10 میلیارد ریال است

این در حالی است که هزینه حفاظت و نگهداری باغ شاهزاده ماهان سالیانه بالغ بر 10 میلیارد ریال است که حتی با احتساب درآمد حاصل از بلیط فروشی این هزینه‌کردهای بسیار بالا، توازنی با درآمدهای آن ندارد.

اگر چه باغ شاهزاده ماهان یک باغ موزه به شمار می‌رود و باید ساعات کار آن بر اساس ساعات کار موزه‌ها تنظیم شود،اما به بهانه واحد پذیرایی و اقامتی آن، این مجموعه تا ساعات پایانی شب باز است که علاوه بر تحمیل هزینه‌های مراقبت، نگهداری و نیروی انسانی، هزینه‌های جاری از قبیل آب، برق و روشنایی را افزایش می‌دهد.

با این وجود بسیاری از گردشگران نیز از بالا بودن هزینه‌های مختلف پذیرایی و اقامتی در باغ شاهزاده گلایه دارند که این امر نیز نشانگر عدم نظارت صحیح دستگاه‌های نظارتی به ویژه میراث فرهنگی است.

چندین درب فرعی باغ شاهزاده در اختیار بخش خصوصی است

اما نکته‌ای که می‌تواند بسیار مسئله ساز باشد، موقعیت مکانی باغ شاهزاده است که عملا نظارت نهادهای حاکمیتی بر واحدهای اقامتی این مجموعه را بسیار محدود می‌کند زیرا بر اساس دستور العمل سازمان میراث فرهنگی هرگونه ورود و خروج در ساعات تعطیلی ممنوع و درب‌های اصلی این باغ بسته است و عملا نظارت دقیق را با نقص مواجه می‌کند و این در حالی است چندین درب فرعی به بهانه ورود و خروج پرسنل رستوران در اختیار بخش خصوصی است که عملا امکان هیچ نظارتی بر این قسمت‌ها از سوی میراث فرهنگی و یا سایر نهادهای نظارتی وجود ندارد.

ایجاد یک مرکز اقامتی در باغ شاهزاده خلاف ضوابط یونسکو نیست

از سویی دیگر معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در کرمان، ایجاد یک مرکز اقامتی در باغ شاهزاده ماهان را خلاف مقررات و ضوابط یونسکو ندانست و اظهارکرد: این مرکز اقامتی دارای پروانه بهره برداری از اداره اماکن ،بهداشت ودیگر نهادها است  و هدف از انجام آن حضور نیروی انتظامی در هر ساعتی در مجموعه و نظارت بیشتر است.

محمدحسین تجلی تصریح کرد: ایجاد این مرکز اقامتی هیچ ضربه‌ای به بنا وارد نمی‌کند و صرفا در اختیار گردشگران خارجی یا داخلی است و خدماتی به مسافران عبوری یا افراد دارای نیت‌های خاص ارائه نمی‌دهد.

تجلی با اشاره به وجود رستوران در زمان حضور کارشناسان و بازرسان یونسکو افزود: در زمانی که این کارشناسان برای ثبت جهانی این باغ به کرمان آمدند این رستوران وجود داشت و کارشناسان میراث فرهنگی کشور نیز تاکید کردند رستوران فعالیت داشته باشد .

بهره بردار قول جمع آوری آلاچیق‌ها را داده است

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان کرمان،افزود: تنها درباره آلاچیق‌های محوطه باغ وصندلی‌ها قول داده شد که مدیریت باغ این فضا را مرتب کند و آرایش خاص این محدوده را با شرایط نگهداری از باغ جهانی چیدمان کند.

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به جهانی بودن باغ شاهزاده اولویت کار، معرفی  این باغ به گردشگران خارجی است یا خدمت‌رسانی به گردشگران ایرانی ، گفت: از نظر من به عنوان یک کارشناس اولویت کار برای گردشگرانی است  که می‌خواهند ما از آنها در باغ پذیرایی کنیم و یا کسانی که بلیط ورود به باغ را دریافت می‌کنند زیرا وظیفه اصلی ما دادن خدمات عمومی به این گردشگران است.

تجلی تصریح کرد: در باغ شاهزاده ماهان بهتر است به همان روش‌های گذشته از تخت‌های سنتی که در تمام فضاهای تاریخی نیز وجود دارد از میهمانان و گردشگران پذیرایی شود اما این آرایش و سیستم پذیرایی فعلی باغ را مناسب نمی‌دانیم.

باغ شاهزاده با ضمانت بانکی در اختیار بخش خصوصی است

معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در پاسخ به این سئوال که هزینه سالیانه دولت برای نگهداری باغ شاهزاده بیش از یک‌میلیارد تومان و اجاره سالیانه آن به بخش خصوصی فقط 60میلیون تومان است،گفت: البته این باغ جهانی با اخذ ضمانت نامه‌های بانکی و بیمه نامه‌های مناسب در اختیار بخش خصوصی قرار گرفته تا ضمن بهره برداری اصولی، در نگهداری باغ نیز نهایت تلاش را به عمل آورد و پاسخ‌گو باشد.

وی با بیان اینکه این اداره کل در حال رفع موانع حقوقی برای واگذاری بیشتر باغ شاهزاده به بخش خصوصی است، اظهارکرد:تلاش می‌شود تا یک بخش خصوصی قوی بتواند مدیریت باغ شاهزاده را در اختیار بگیرد.

فعالیت مدیریت باغ با بخش خصوصی تداخل دارد

تجلی با بیان اینکه مدیریت اصلی این باغ تحت نظر یکی از مدیران این اداره کل  است، تصریح کرد: مدیریت این مجموعه تلاش خوبی برای ارائه خدمات  در حوزه سرویس بهداشتی داشته اما به سبب فعالیت بخش خصوصی در حوزه اقامتی و پذیرایی این باغ، بعضا کارها با تداخل مواجه می‌شود.

وی با بیان اینکه باغ شاهزاده ماهان سالیانه ده میلیارد ریال هزینه حفاظت و نگهداری دارد،افزود: درآمدزایی این باغ جهانی بسیار ناچیز است و حتی یک دهم هزینه‌ها نیست که باید با ایجاد یک مدیریت واحد این درآمدزایی نیز افزایش یابد.

دولت باید بناهای تاریخی را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد

تجلی با تاکید بر اینکه دولت نباید بیش از این در بناهای تاریخی هزینه کند و باید  آنها را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد، خاطرنشان کرد: اعتقاد دارم باغات و موزه‌هایی که در آنها هزینه‌های بالایی می‌شود باید در اختیاربخش خصوصی قراربگیرد زیرا در بسیاری از این اماکن هزینه پرسنل بیش از درآمدها است.

در واگذاری رستوران باغ شاهزاده به یک فرد خاص احتمال رابطه بازی صفر نیست

وی درباره مزایده ومناقصه‌هایی که در حوزه  گردشگری انجام می‌شود، گفت: سعی می‌شود رابطه بازی شکل نگیرد اما مطمئنا رابطه در برنده شدن برخی از مناقصه یا مزایده‌ها وجود دارد که در واگذاری چندین ساله رستوران باغ شاهزاده به یک فرد خاص نیز احتمال رابطه بازی صفر نیست.

حال با توجه به همه این مسائل، مسئولان گردشگری اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان کرمان به جای آنکه رسیدگی به این تخلفات را در دستور کار قرار دهند متاسفانه به دنبال افزایش مدت قرارداد فعلی (واگذاری باغ شاهزاده ماهان) از یک سال به  پنج سال هستند که این اقدام آنها حکایت از وجود مسائلی در پشت پرده دارد.

و اینک در شرایطی که باغ شاهزاده ماهان یک میراث جهانی محسوب می‌شود از دولت تدبیر و امید به ویژه سازمان میراث فرهنگی،صنایع و دستی کشور انتظار می‌رود تا با اعمال نظارت بیشتر بر عملکرد مسئولان گردشگری استان کرمان، مانع از خروج این اثر از فهرست یونسکو شود و در کوتاه‌ترین زمان ممکن با اعزام بازرسان و ناظران رسیدگی فوری به این موضوع را در دستور کار قرار دهند.

انتهای پیام/ آ