یک آرزوی اقتصادی

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، تورم شدید سال گذشته در ایران نباید اتفاق می افتاد و با سیاست گذاری صحیح می شود دست کم جلوی تکرارش را گرفت. تورم شدید در چندین سال گذشته، به خصوص بعد از جهش نرخ دلار در پاییز پارسال، هزینه های زیادی به اقتصاد ایران تحمیل کرده است. هرچند قسمتی از این هزینه ها به تحریم های بین المللی مربوط می شود، نقش بزرگ تر را سیاست های پولی و ارزی داخلی بازی کرده است. به خواست دولت در چند سال منتهی به پاییز 1391، بانک مرکزی اجازه داد که نقدینگی به سرعت رشد کند و در همان زمان نرخ دلار را تقریبا ثابت نگه داشت.

چنین ترکیبی از سیاست های پولی و ارزی ممکن است برای مدتی، بدون شتابگیری تورم، کسری بودجه دولت را تامین کند؛ ولی دیر یا زود با بحران مواجه می شود و جهش نرخ ارز و تورم فوق العاده را به دنبال دارد. هم شرایط قبل از وقوع بحران و هم برنامه های کنترل عواقب بحران همه به تولید و رفاه اقتصادی ضربه می زند که رشد منفی 5/5 درصدی سال گذشته نشانگر خلاصه آن است. قبل از بحران، تورم و افت موقت نرخ واقعی ارز و انتظارات مربوط به احتمال وقوع بحران صادرات و تراز پرداخت های خارجی با مشکل روبه رو می شود؛ چون تولیدکنندگان داخلی قدرت رقابتشان را از دست داده و دست اندرکاران بازار ارز هم ترجیح می دهند سرمایه ها را از کشور خارج کنند یا به شکل ارز نگه دارند. کنترل بحران هم نیاز به سیاست های انقباضی شدید دارد که خدمات دولت، سرمایه گذاری، درآمدهای افراد و دسترسی به وام و اعتبار را به شدت کاهش می دهد.

این هزینه های اقتصادی عظیم عاقبت به همه مردم تحمیل می شود و حتی برای دولت هم نهایتا نفعی ندارد. از این جهت بسیار تاسف انگیز است که عواقب این گونه سیاست گذاری برای کل اقتصاد به درستی در نظر گرفته نشده بود.

هر چند مدل های لازم برای پیش بینی آثار سیاست ها و تکانه های اقتصادی هنوز خیلی دقیق نیستند، در بسیاری موارد، مثل ترکیب رشد نقدینگی با تثبیت نرخ ارز، علم اقتصاد نتایج نظری و تجربی مهمی دارد که می تواند از اتلاف بیهوده منابع جلوگیری کند. به خصوص، تورم پدیده قابل کنترلی است و با استفاده از رویکرد های علمی در طراحی سیاست های پولی و ارزی می شود از هزینه های بیهوده آن اجتناب کرد. به علاوه، ثبات اقتصادی حاصل از این روش سیاست گذاری به اطمینان مردم به آینده و میزان سرمایه گذاری و رشد بهره وری کمک می کند.

در نتیجه حتی اگر هم گهگاه به طور موقت رشد نقدینگی بالا لازم شد یا احیانا به خطا اتفاق افتاد، اعتماد مردم به سیاست گذاری می تواند پیامدهای آن را به حداقل برساند. به همین دلیل است که با وجود اینکه در چند سال گذشته نقدینگی در کشوری مثل آمریکا رشد شدیدی داشته، اما تورم این کشور از حد مطلوب بالاتر نرفته است. خلاصه آنکه ای کاش با طراحی علمی سیاست های پولی و ارزی، دست کم جلوی «تکرار» تورم شدید سال گذشته را بگیریم.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.