سپاد الگوی توسعه شهری جهان اسلام /معرفی توسعه شهری براساس «قطب‌رشد»
خبرگزاری تسنیم: مدیر عامل منطقه تجاری، گردشگری سپاد خراسان با اشاره به اینکه توسعه شهری براساس"قطب‌رشد" در جهان معرفی شده است گفت: سپاد خراسان درحال تبدیل شدن به ا لگوی توسعه شهری کلانشهرهای ایران و جهان اسلام است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، گروه استانها، منطقه ویژه تجاری، گردشگری سپاد خراسان در پایتخت فرهنگ و معنویت ایران، مشهد مقدس توانسته است با تجمیع سرمایه‌های خرد و با برپایه توسعه اصولی، سهم ویژه‌ای در افزایش ماندگاری زائران و گردشگران در شهر مقدس مشهد داشته باشد، همچنین در کاهش ترافیک و روان سازی مسیرهای اصلی شهر با دارابودن فضایی گسترده به همراه تمامی خدمات رفاهی و گردشگری برنامه‌های متنوعی را در جهت حفظ محیط زیست و تولید انرژی پاک و افزایش فرصت های سرمایه گذاری مشترک نیز در دستور کار قرار داده است.
از این رو در گفت‌وگویی با سید مهدی درهمی، مدیرعامل شرکت سپاد خراسان در محل خبرگزاری بین المللی تسنیم به برنامه ها و اقدامات منطقه تجاری، گردشگری و خدماتی سپاد خراسان در راستای توسعه مناطق کم برخوردار و تبدیل نمودن آن به فرصت‌های اقتصادی در جهت منافع ملی و شهری پرداخته ایم که در ادامه، این مصاحبه به صورت مشروح منتشر شده است.
تسنیم: روند توسعه و پیشرفت را در کلانشهرهای کشور چگونه می‌توان تعریف کرد؟
درهمی: در مبحث توسعه، توسعه ملی را در سطح کلان کشور داریم و در مباحث توسعه منطقه‌ای محدوده های کوچکتر مانند استانها و به ویژه شهر مقدس مشهد را که اکنون به عنوان دومین شهر بزرگ کشور و با جمعیت نزدیک به 3.1 میلیون نفر در یک روند پر شتاب از حیث توسعه قرار گرفته است، به گونه‌ای که شتاب رشد آن به لحاظ افزایش جمعیت و هم توسعه محدوده شهری نسبت به سایر شهرهای کشور، حتی نسبت به پایتخت نیز پر شتاب تر است.
ایجاد فرصت‌های شغلی به عنوان یک عامل محرک جذب کننده جمعیت و به‌تبع آن افزایش روند توسعه و رشد در شهرها شناخته می شود و آنچه شاهد آن هستیم این است که علی‌رغم اینکه رشد جمعیت شهر مقدس مشهد در سالهای اخیر نسبت به سایر کلان شهرهای کشور بیشتر بوده بااین وجود در آخرین آمار رسمی ارایه شده در کشور دیده می‌شود، نرخ بیکاری در شهر مقدس مشهد کمتر از سایر شهرها است.
وقتی به سرعت به جمعیت شهری اضافه می‌شود و در این بین نرخ بیکاری نسبت به سایر شهرها پائین تر است، بدین معنی بوده که روند توسعه در شهر پرشتاب است، شاخص های دیگری نیز نظیر سرانه احداث ساختمان یا صدور پروانه ساختمان در شهرها حاکی از روند توسعه شهر محسوب می شود.
به هر صورت ما در شهر مقدس مشهد شاهد یک روند خوب توسعه‌ای در سال‌ها گذشته بودیم و همچنان نیز هستیم، گو اینکه در کل کشور مقداری رکود در ماه‌های اخیر داشتیم که این موضوع در مشهد نیز دیده می شود، اما شرایط از این جهت در حال حاضر قابل قبول محسوب می‌شود.
تسنیم: پیرامون وضعیت فعلی و عملکرد منطقه سپاد خراسان در مشهد مقدس چه برنامه ریزی‌های انجام داده‌اید؟
درهمی: شرکت سپاد خراسان به عنوان بخشی از برنامه توسعه شهر مقدس مشهد مشغول فعالیت است، به هر صورت منطقه سپاد خراسان پهنه‌ای نزدیک به 2میلیون متر مربع از محدوده شهر مشهد را در اختیار دارد که در حال احداث بنا ها و ساختمان هایی در آن هستیم و اکنون بدنبال تکمیل سایر پروژه‌های سرمایه‌گذاری این منطقه به شکل بسیار مطلوبی نیز هستیم.
می دانیم که شرکت سپاد خراسان مالکیت بزرگترین و فعال ترین منطقه تجاری گردشگری کشور را در اختیار دارد. سپاد متجاوز از 450 هزار مترمربع زیر بنای تجاری را در قالب چندین بازار و مجتمع تجاری بزرگ، در شهر مقدس مشهد احداث و راه اندازی کرده که به دلیل ویژگی‌های ممتاز آن دارای شهرتی بی نظیر در سطح کشورمان و حتی در کشورهای منطقه است.
اسم بازارهای بین المللی شهیدکاوه، خیام، مجتمع عمده فروشی مواد غذایی ، میدان بار سپاد، مجتمع تجاری عظیم الماس شرق و ساختمان تجاری بی نظیر وصال ، امروزه در میان مجاورین بارگاه منور رضوی (ع) و همچنین زائرین شریف آن حضرت، بر سر زبانها است و همه روزه صدها هزار نفر بازدید کننده وقت خود را با بهترین کیفیت در منطقه تجاری گردشگی سپاد سپری می کنند.
وجودمراکز تفریحی جذاب نظیر: مجموعه تفریحات آبی پارک ساحلی آفتاب، شهربازی روباز سرزمین خورشید، شهربازی سرپوشیده سرزمین عجایب، شهربازی پرندگان، آکواریم آبهای شور، سالنهای متعدد و مجهز سینمای پنج بعدی، عکاسخانه های متعدد سنتی در کنار مجموعه متنوعی از رستوران‌ها و سالنهای پذیرایی نظیر : رستوران شیشه‌ای بزرگ اطلسیه، رستوران نسیم لبنان، رستوران بزرگمهر، رستوران بوف، رستوران ساعت و رستوران وصال منطقه تجاری گردشگری سپاد را به لحاظ قدرت میزبانی از گردشگران به یک نقطه بی نظیر و بی بدیل در کشور تبدیل نموده است.
خانواده های محترمی که به قصد خرید وارد منطقه می شوند نیز بیش از 2500 واحد تجاری زیبا و پر رونق را برای هرگونه سلیقه وانتخابی در مقابل خود می بینند که در میان آنها فروشگاه‌های برند بسیار بزرگ و شاخصی نظیر: پرسون، برندس، سالیان، سی سی کام، مکس، 361 درجه، بن ناصر به طور ویژه‌ای رضایت خاطر مراجعه کنندگان را فراهم می کند. ناگفته نماند که وجود چندین پارکینگ طبقاتی مجهز و مدرن با ظرفیت بیش از 3000 دستگاه خودرو، بر این رضایتمندی می افزاید.
تسنیم: برنامه ها و اقدامات ویژه زیربنایی در درست احداث منطقه سپاد در چه راستایی تعریف شده است؟
درهمی: روند بسیار مطلوب رونق و شکوفایی در منطقه تجاری گردشگری سپاد، از یک سو سبب حضور روز افزون و پر نشاط بازدید کنندگان مشهدی وغیر مشهدی در منطقه شده است به گونه ای که بر اساس گزارشات موجود در سال 92 در برخی از روزها بیش از 220 هزار نفر در یک روز وارد منطقه سپاد شده و به مراکز تجاری و تفریحی مراجعه نموده اند که آمار بسیار چشمگیر و قابل توجهی است. از سوی دیگر این شرایط عملاً تبدیل به یک عامل تحریک و تحرک بسیار جدی برای توسعه سرمایه گذاری و احداث پروژه های جدید در منطقه سپاد شده به گونه ای که اقدامات عمده ای در منطقه در دست اجراست که اجمالاً‌به برخی از آنها اشاره می کنم:
پروژه عظیم برج بازار بین المللی سپاد در حاشیه بلوار بهارستان با کاربری‌های تجاری، دفاتر کار، واحدهای اقامتی و پارکینگ هم اکنون با سرعت در دست اجراست. این ساختمان با 167 هزار مترمربع زیر بنا و باارتفاع 26طبقه و 115 متر دارای بیش از 700 واحد تجاری ، 200 واحد اقامتی ، 220 واحد دفتر کار و بیش از 1700 واحد پارکینگ است و دارای طرح معماری بدیع و چشمگیری بوده به گونه ای که این ساختمان را می توان در ردیف یکی از برترین ساختمان‌های بلند مرتبه کشور به حساب آورد.
برج‌های مسکونی سپاد در قالب دوازده ساختمان بلند مرتبه 10 تا 20 طبقه بازیر بنای کل 220 هزار مترمربع هم اکنون در دست ساخت است. این مجموعه عظیم مسکونی که متجاوز از 1500 واحد مسکونی زیبا و پیشرفته را در خود جای داده ، دارای امکانات رفاهی فراوان و محوطه سازی و فضای سبز مفرح است و در فاصله مناسبی از مراکز تجاری و تفریحی در داخل منطقه سپاد واقع شده است.
ساختمان تجاری گردشگری ستاره شهر در حاشیه بلوار بهارستان و در مقابل برج بازار بین المللی سپاد در دست اجراست. این ساختمان زیبا که برای طراحی آن مسابقه معماری برگزار شده دارای 94000 مترمربع زیر بنا و 900 واحد تجاری است که به دلیل نوآوری در طرح و جلوه های خاص معماری به طور قطع به یکی از مراکز تجاری تفریحی قابل توجه در کنار سایر مجتمع های تجاری زیبای منطقه تجاری گردشگری سپاد تبدیل خواهد شد.
با تعامل بسیار خوبی که با شهرداری و شورای اسلامی شهر مقدس مشهد داریم این امکان فراهم شده است که بتوانیم در زمینه توسعه شهر مقدس مشهد گام‌های بلندتر و موثرتری را هم برای احداث فضاهای عمومی با ارزش، فضاهای سبز عمومی و همچنین تفریح‌گاه‌ها و گردشگاه‌های متنوع در منطقه برداریم که آنها را هم به پیش خواهیم برد تا فعالیت‌های شرکت سپاد را در گستره وسیع تری دنبال کنیم.
درست است که فعالیت‌هایی که شرکت سپاد انجام می دهد منافعی برای سهامدارانش در بر دارد اما لازم است گفته شود که منافعی که برای شهر مقدس مشهد داشته است ده‌ها برابر منافعی است که برای شرکت ایجاد شده، برای نمونه می توان ایجاد 11 هزار فرصت شغلی ماندگار در مشهد را ذکر کرد که به عنوان کارنامه‌ای درخشان در فعالیت‌های این شرکت است و می توان اذعان داشت که هیچ بخش خصوصی دیگری در مشهد به مانند شرکت سپاد خراسان توانایی چنین اشتغالزایی پایدار و رقابتی را ندارد، حتی باید به این نکته نیز اشاره کرد که هیچ کدام‌یک از این افراد در استخدام شرکت سپاد نیستند بلکه شرکت سپاد تنها بستر و زمینه این فعالیت‌ها را فراهم نموده است.
تسنیم: ویژگی و دلیل اصلی ایجاد منطقه سپاد در شمال شهر مقدس مشهد برچه اساسی بوده است؟
درهمی: ددر زمینه اشتغال و در زمینه توزیع متوازن به یادداشته باشید که امروز دنیا در توسعه شهر به این موضوع رسیده است که باید متوازن بوده و تامین کننده عدالت اجتماعی باشد، توسعه های یک جهتی و بارگزاری بیش از حد در مناطق برخوردار شهر اکنون در دنیا پذیرفته شده نیست، این‌ها سبب ناپایداری جامعه می شود چرا که جامعه را دوقطبی می کند.
وقتی می بینید سپاد در یک منطقه محروم سرمایه‌گذاری می‌کند و آن را تبدیل به یک منطقه برخوردار می‌کند، اثرات بسیار خوبی در شهر داشته است. ما در ایجاد توسعه متوازن و پایدار و از منظر توسعه پایدار حرف برای گفتن داریم . از نظر ترافیکی نیز اگر مراکز جذب سفررا از مناطق پرتراکم شهر به مناطق پیرامونی شهر منتقل کنیم به شدت در کاهش ترافیک شهر تاثیر مثبت می گذارد چرا که تقاضای سفر را از مناطق پرتراکم خارج کرده و فشار را از مناطقی که معضل ترافیک و پارکینگ دارند کاهش می دهد.
همانطوری که اگر در مناطق پرتراکم شهر سرمایه گذاری سنگین انجام داده و اقدام به ساختمان سازی کنیم که این مسئله متاسفانه در سالهای گذشته در مشهد اتفاق افتاده، به شدت بر روی ترافیک شهر و اتلاف وقت شهروندان و آلودگی هوا تاثیر منفی گذاشته و در عین حال اگر چنین پروژه‌هایی را در خارج از بافت پرتراکم شهر و در بافت پیرامونی شهر انجام دهیم، همانند فعالیت و سرمایه‌گذاری که شرکت سپاد انجام داده است، سبب روان شدن ترافیک در مرکز شهر شده به گونه‌ای که این موضوع نیز به تائید سازمان ترافیک رسیده است.
این نکته مشهود است که فعالیت‌های شرکت سپاد نه تنها به کاهش و انتقال ترافیک از بافت پرتراکم و هسته اصلی شهر به بافت پیرامونی شهر کمک کرده، بلکه هر پروژه و یا مجتمع و یا ساختمانی که در منطقه سپاد احداث و افتتاح می‌شود بیش از پیش سبب روان‌تر شدن ترافیک در محدوده مرکزی شهر شده و طبیعتا آلودگی و میزان آلایندگی های را نیز کاهش می دهد.
تسنیم: جایگاه توسعه و کارکرد‌های آن در منطقه سپاد چگونه تعریف شده و بر چه اساسی است؟
درهمی: توسعه پایدار سه محور اصلی دارد که شامل رشد اقتصادی، حفظ محیط زیست و برابری اجتماعی است. هر مجموعه ای که بتواند برنامه‌ای برای توسعه بدهد که این سه معیار در آن دیده شده باشد به معنی این است که حرکت خود را در جهت توسعه پایدار قرارداده است و یا هر مجموعه‌ای مانند کارخانه خودروسازی و یا فرآیند توسعه شهری نشان دهد که محیط زیست را نابود می کند و یا بر عدالت اجتماعی فشار وارد می کند و آن را مخدوش می‌کند و یا رشد اقتصادی ندارد از منظر توسعه پایدار مردود است.
اگر از این منظر به فعالیت های شرکت سپاد نگاه شود، کارنامه رضایت بخش و خوبی حاصل نموده است، برای مثال می توان به راه اندازی نیروگاه تولید همزمان برق وحرارت اشاره نمود. این نیروگاه توان جذب آلایندگی های ناشی از تولید نیرو را داشته و با راندامان 85 درصدی توان تامین گرمایش تاسیسات زیربنایی منطقه را به میزان 95 درجه دارد و حتی یک گرم آلاینده وارد اتمسفر نمی‌کند. ما معتقدیم این پروژه و سایر پروژه‌های مفید و برپایه دانش فنی با رعایت استاندارد‌های محیط زیستی نباید تنها توسط شرکت سپاد انجام شود بلکه باید مجموعه‌های دیگر نیز در شهر مشهد که میزان آلایندگی آنها بالاست با فیلتراسیون اگزوز خروجی واحدهای خود و حتی راه اندازی سیستم های کاهنده آلودگی به کاهش آلودگی هوا در شهر مشهد مقدس کمک کنند.
درصورتی که توسعه اصولی باشد آن چیزی که بیشتر، منافع جامعه را تامین می‌کند بیش از منافع مجموعه هایی است که برپایه توسعه اصولی ایجاد شده‌اند. شرکت سپاد خراسان مدل اقتصادی خود را برپایه توسعه اصولی و بر مبنای سودآوری منطقی پایدار و برای بلند مدت تعریف نموده است، بنابراین ما کاری که زیان‌ده باشد انجام نمی‌دهیم و موضوعی که در خط مشی خود قرار داده‌ایم این است که هر سودی را نمی خواهیم و حتی بدنبال سودهای سرشار و بادآورده نیز نیستیم و رسیدن به هر سودی برای شرکت سپاد مورد قبول این مجموعه و سهامداران آن که ایثارگران هشت سال دفاع مقدس هستند نیست.
تسنیم: برنامه ریزی و افق توسعه منطقه تجاری، گردشگری و خدماتی سپاد در سالهای آینده چگونه تعریف شده است؟
درهمی: ایجاد بستر سرمایه‌گذاری یکی از اولویت‌هایی است که به شدت به آن اعتقاد داریم، چرا که شرکت سپاد برابر با طرح مصوب خود باید 3 میلیون متر مربع زیربنا احداث کند و در عین حال خود شرکت سپاد نیز علاقمند به احداث تمام این واحدهای تجاری، تفریحی و مسکونی به صورت واحد نیست و آماده جذب سرمایه‌گذاری است که دارای ایده خوب باشد و بتواند این مجموعه را متقاعد کند که اجرای پروژه پیشنهادی آن در جهت منافع مردم است. شرکت سپاد تمام زیرساخت های لازم و بسترهای مورد نیاز برای احداث و اجرای پروژه‌های سرمایه‌گذاری را فراهم خواهد نمود.
مجموعه تجاری، گردشگری و خدماتی سپاد خراسان رضوی با اعتقاد به تجمیع سرمایه‌ها برپایه توسعه اصولی از تمام سرمایه‌گذاران دعوت می‌کند در اجرای توسعه شهر مشهد اقدامات ویژه ای را انجام دهند.
تسنیم: در صورتی‌که نکته و یا موضوعی باقی مانده است که در سئوالات پرسیده نشده است، لطفا به عنوان نکات پایانی بفرمائید؟
اعتقاد داریم منطقه سپاد در ده سال آینده به یک منطقه شهری الگو برای کلانشهرهای ایران و همچنین کشورهای جهان اسلام تبدیل شود و همچنین به این باور رسیده ایم که فعالیت ها و برنامه‌هایی که در منطقه سپاد تحقق یافته است می تواند در مناطق دیگر و حتی نقاط دیگر کشور نیز انجام شود و این امر شدنی است و همچنین نگرشی که در توسعه و سرمایه گذاری داریم این است که بخش خصوصی با تجمیع سرمایه های خرد و تبدیل آن به سرمایه‌های کلان گام های توسعه را بردارد.
بخش خصوصی از بخش دولتی چابک تر است و باید هم باشد و همچنین هزینه‌های سربار و بالاسری آن از بخش دولتی کمتر است و با این دیدگاه دولت باید میدان را برای بخش خصوصی باز کند و زمینه را برای توسعه به روش "قطب رشد" که یک روش پذیرفته شده در دنیا است فراهم نماید و منطقه تجاری و گردشگری سپاد در ده سال دیگر به منطقه الگو و مناسب تبدیل خواهد شد و هرصاحب همت و انگیزه و هر علاقمند به توسعه باید بتواند الگو برداری کند، که این مدل می تواند برای کلانشهرهای کشور نیز در اولویت قرار بگیرد تا از این طریق از حاشیه نشینی و ایجاد محله‌های مهاجر نشین و کم برخوردار وضعیف جلوگیری نماید .
گفت‌وگو از سیدرضا قندیلی
انتهای پیام / ق