جاده تقریب دوطرفه است/ وحدت، نیازمند دشمن‌شناسی دقیق علمای شیعه و سنی
خبرگزاری تسنیم: استاد تاریخ اسلام گفت: جاده تقریب، باید یک جاده دو طرفه باشد و علمای شیعه و سنی باید به دشمن‌شناسی دقیقی نائل شوند و از دسیسه‌های نظام سلطه و صهیونیسم برای ایجاد شکاف در بین امت اسلامی غافل نباشند.
خبرگزاری تسنیم: کمتر روزی است که در رسانه‌ها خبری از کشتار خاموش شیعیان منتشر نشود؛ دیروز در بامیان و پاراچنار و امروز در سوریه و عراق و آفریقا و... . اینان تنها جرم‌شان شیعه بودن است و البته همه این کشتارها با پشتوانه تبلیغات وسیعی در رسانه‌های مختلف انجام می‌شود که می‌کوشند با تمرکز بر رفتارهای موهن اقلیتی شیعه نما، تشیع را بدعت‌گزار و خارج از دین اسلام معرفی کنند. برخی از این رفتارهای موهن نه در عرف مقبول و ممدوح است و نه سابقه‌ای در عصر معصومین(ع) و حتی زمان‌های بعد از آن داشته‌اند و جای تأسف بسیار است که گروهی از عالم‌نمایان نیز – حتی با سوء استفاده از نام مرجعیت شیعی - بی‌اعتنا به وضعیت اسف‌بار شیعیان در نقاط مختلف جهان از این رفتارها حمایت می‌کنند.
واقعیت تلخی است؛ گروهی بی‌گناه هزینه بی‌توجهی گروهی دیگر را می‌پردازند. البته جای هیچ شکی نیست که رسانه‌های صهیونیستی و غربی نیز با دامن زدن به اختلافات مذهبی، این نکات را برجسته‌تر می‌کنند. همانها که باشکوه‌ترین اجتماع مردمی جهان اسلام در اربعین حسینی را سانسور کردند، با انعکاس اخبار و تصاویر برخی از نمادهای انحرافی ظاهری مانند بدعت‌های عزاداری از جمله قمه‌زنی و تیغ‌زنی و احتمالا این روزها مسئله 9 ربیع، سعی دارند تا تصویری خشونت‌آمیز و واپس‌گرا از آموزه‌های شیعی نشان دهند و نقش مهمی برانگیختن اختلافات مذهبی دارند. اما اینکه معدودی از خود شیعیان، با نام خدمت و حراست از حریم دین، کیان تشیع را به خطر بیندازند و دستاویزی برای کشتار شیعیان در اقصی نقاط عالم فراهم آورند، جرمی سنگین و نابخشودنی است.
محمدحسین رجبی دوانی، چهره نام‌آشنای مسائل تاریخ اسلام و معاون پژوهش دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه امام حسین(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم به تشریح این مسئله پرداخته است. به عقیده وی برای ما به عنوان پیروان مکتب اهل بیت(ع)، دوری از تفرقه بین مسلمانان اصل است تا بهانه به دست دشمن ندهیم. امروز دشمنان داخلی و خارجی جهان اسلام و تشیع، به‌ویژه جریان‌های تکفیری، از جاذبه عمیق و وسیعی که شیعه در عالم اسلام پیدا کرده و بسیاری از مسلمانان غیرشیعی با اشتیاق به مکتب اهل بیت(ع) روی آورده‌اند، به هراس افتاده‌اند و درصدد بهانه‌جویی و پیدا کردن مستمسک‌هایی برای مخدوش کردن چهره مقدس، پاک و منور تشیع برآمده‌اند تا جریان‌های گوناگون اهل تسنن را بر علیه او برانگیزند.
وی تصریح می‌کند که هر آن چیزی که به تفرقه میان مسلمانان دامن بزند و مخالف با اصل وحدت در میان مسلمانان باشد، از دیدگاه ائمه ما و بزرگان شیعه گناه و حرام تلقی می‌شود؛ همچنین آنچه که باعث شود زبان‌ها به شیعه دراز شود و ارزش‌ها و اعتقادات و باورهای صحیح شیعه هم با این چنین کارهای نسنجیده‌ای زیر سوال برود و مورد حمله قرار بگیرد، این جریان هم گناه و حرام محسوب می‌شود و لذا در سیره بزرگان ما چنین مسئله‌ای وجود نداشته است. وقتی می‌گوییم امیرالمومنین(ع) بنا بر مصالح اسلام از حق خود چشم‌پوشی کردند و حتی پشت سر غاصبان حق الهی خود به نماز می‌ایستادند؛ در چنین موقعیتی ما نمی‌توانیم از امام خود پیشی بگیریم و کاری را که آن بزرگوار نکرده‌اند، انجام دهیم.
به عقیده رجبی دوانی امروز برای ما اصل، عمل به تکلیف است، نه بزرگداشت احساسات خود. لازمه برائت از دشمنان اهل بیت(ع)، توهین به نمادهای مقدس دیگران نیست و اگر این گونه رفتار جزء تبری بود باید پیش از بنده و امثال ما در ایران، بزرگان و اولیاء دین (ائمه علیهم السلام) و یا علمای بزرگ شیعی این گونه عمل می‌کردند. اگر ما یک نمونه از جایز دانستن سب و لعن علنی غاصبان خلافت در حکومت و سیره امیرالمومنین علیه السلام داشته باشیم، می‌توانیم مانند برخی به جای هفته وحدت، هفته برائت! بگیریم و آن را توجیه کنیم. بنابراین حق نداریم بر خلاف تدبیر مقام ولایت کاری انجام دهیم که بهانه به دست دشمنان شیعه بدهیم تا آنها کینه و بغض خود را بر سر شیعیان مظلومی که بر آنان مسلط هستند، خالی کنند.
وی در پاسخ به این سؤال که «تقریب همواره یکی از راهبردهای اساسی جمهوری اسلامی بوده و با توجه به وضعیت حساس حال حاضر دنیای اسلام آیا امکان دارد که شیعه و سنی فارغ از اختلاف‌نظرهای تاریخی خود به گفت‌وگو بنشینند؟» گفت: البته اگر فارغ از هرگونه تعصب، نگاهی به تاریخ بیندازیم، می‌بینیم که شیعه در گذشته و حتی زمان حال همیشه شیعه منادی وحدت بوده و از تفرقه بین مسلمانان پرهیز کرده است؛ البته اگر از معدود مواردی چشم‌پوشی کنیم که شاید افرادی خودسرانه، بدون هماهنگی و نظر علمای بزرگ شیعه کارهایی را انجام داده‌اند.
این استاد تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: برآیند عملکرد شیعه در طول تاریخ حفظ مصالح امت اسلام، وحدت بین مسلمانان، دوری از تفرقه و محترم شمردن جان، مال و ناموس غیر شیعه و اهل تسنن بوده است. ولی متاسفانه چنین رویکردی هرگز در بین اهل تسنن وجود نداشته است. یعنی با اینکه اکثریت قاطع قرون گذشته، حکومت‌ها به دست اهل تسنن اداره می‌شده، آنان چنین دیدگاهی را نسبت به شیعه نداشتند و عموما آنها شیعیان را «روافض» می‌خواندند، یعنی کسانی که خارج از دایره اسلام و رانده شده از بین مسلمانان هستند. برخی از علمای اهل تسنن به خصوص در قرون اخیر حکم به حلیت خون، مال و ناموس شیعه داده‌اند که امروز هم این جنایتکاران سلفی و وهابی در افغانستان، عراق، سوریه و عربستان سعودی با کمال گستاخی هنوز هم فتوا به این موارد می‌دهند. می‌خواهم بگویم جاده تقریب، باید یک جاده دو طرفه باشد، نه یک‌طرفه که تنها از جانب شیعه صورت بگیرد. علت عدم موفقیت در مباحث تقریب، به علت عدم استقبال از جانب جناح اهل سنت بوده است.
وی تصریح کرد: باید متوجه باشیم در 34 سالی که نظام مقدس جمهوری اسلامی، یک نظام ولایی شیعی در ایران حاکم است، نظام ما چقدر برای مسئله تقریب و وحدت مسلمانان و تقریب وحدت مذاهب مسلمین هزینه داده و اقدام کرده است. اما با استقبال بسیار اندکی از طرف جامعه اهل تسنن مواجه شده است. هفته وحدت (که حضرت امام(ره) اعلام کردند)، روز قدس برای نجات سرزمین فلسطین از چنگال صهیونیست‌های غاصب، فتوا به اقامه نماز پشت سر امام جماعت‌های سنی و حتی وهابی، منع از توهین به خلفا و مقدسات اهل تسنن (که بهترین نمونه آن فتوای رهبر انقلاب بود که توهین به عایشه و همسران حضرت رسول را حرام دانستند). تمام این مسائل بود، اما، از آن طرف یک چنین حرکت متقابلی مشاهده نمی‌کنید که صورت بگیرد.
رجبی دوانی ادامه داد: علمای اهل سنت حتی در برابر این فتواهای وقیحانه که تندروهای سلفی و وهابی حکم به حلیت خون شیعیان می‌دهند، عکس‌العمل جدی نشان نداده‌اند که حتی جریان‌های معتدل این فتواهای جنایتکارانه و غیر شرعی را رد کنند و اعلام کنند که خون شیعه محترم است و نمی‌توان به جان و مال و ناموس آنان تعدی کرد. لذا تا وقتی که یک چنین اراده‌ای در بین اهل تسنن پدیدار نشود و متوجه نباشند که دشمنان اصلی آنها شیعه نیست، بلکه شیعه دوست واقعی آنها است و دشمن اصلی آنها استکبار جهانی، نظام سلطه و امریکای جهان‌خوار و صهیونیسم است، با مشکلات بسیاری مواجه خواهیم بود. با کمال تاسف می‌بینیم، که حتی این کشورهایی که ما تصور می کردیم در اثر بیداری اسلامی می‌توانند به دشمن‌شناسی دقیقی نائل شوند و دست اتحاد به شیعه بدهند و در مقابل امریکا و اسرائیل بایستند، آنها بعد از قدرت گرفتن در مصر و لیبی و تونس، شیعه‌ستیزی را در دستور کار خود قرار دادند، در حالی دستشان با اسراییل در یک کاسه بود.
وی تصریح کرد: من هیچ تاسف و تاثری از سرنگونی جریان اخوان المسلمین در مصر و سقوط مرسی نمی‌خورم. مرسی یک سال روی کار بود و جز توهین و ناسزا به نظام اسلامی ما نداشت، جمهوری اسلامی را نظام روافض حاکم بر ایران خوانده و شیعه را نجس تلقی کرده بود. حال آنکه حتی مبارک چنین جسارت‌هایی به تشیع نکرده بود. ولی در کنار چنین دیدگاه احمقانه و جاهلانه‌ای، سفیر جدید برای رژیم غاصب و جلاد صهیونیستی فرستاد و پیمان خائنانه کمپ‌دیوید را تایید کرد و هرگونه همکاری با امریکا و اسرائیل را انجام داد. وقتی چنین رویکردی در بین آنها برقرار است، چگونه می‌توان انتظار تقریب و وحدت داشت و طبیعی است که آن کارهای جاهلانه و تندرو بر ضد شیعه از جانب آنها، عکس‌العمل‌های نابجایی از طرف برخی از شیعیان تندرو پدید آورد که به این صورت هفته برائت اعلام می‌کنند و یا به تلافی آن جشن‌های 9 ربیع را برگزار می‌کنند.
این استاد تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: راهکار برای رسیدن به این موضوع این است که علمای اهل تسنن، به معرفت، بینش و بصیرتی برسند که بدانند اگرچه با شیعه در برخی مسائل اختلاف دارند، اما مشترکات آنها بیشتر از اختلافات آنها است و اگر پیرو قرآن و سنت پیغمبر(ص) هستند، قرآن به صراحت نهی کرده که «یاأیها الذین آمنوا لا تتخذوا الیهود والنصارى أولیاء بعضهم أولیاء بعض» و به جای اینکه بر ضد دستور قرآن با امریکا و اسرائیل دست دوستی بدهند، باید به آیه قرآنی «واعتصموا بحبل الله جمیعا ولا تفرقوا » متمسک بشوند و با شیعه که دست اتحاد به سوی آنها برده است، دست بدهند و متحد شوند. اجرای راهکار از آن طرف مفید است نه از این طرف. من معتقدم که شیعه به وظیفه الهی و شرعی خود عمل کرده است، ولی متاسفانه اهل تسنن تاکنون به این ندای وحدت‌بخش شیعه پاسخ مثبت نداده‌اند.
وی درباره برخی از حرکت‌های ضدتقریبی در جامعه شیعه گفت: هر آن چیزی که به تفرقه میان مسلمانان دامن بزند و مخالف با اصل وحدت در میان مسلمانان باشد، از دیدگاه ائمه ما و بزرگان شیعه گناه و حرام تلقی می‌شود و کسانی که بعد از حاکمیت نظام ولایت در ایران، در برابر دیدگاه و نظر و مصلحتی که مقام ولایت به آن می‌اندیشند، عملی بر خلاف آن داشته دارند، فعل حرام انجام می‌دهند و شکی نیست که نه‌تنها صوابی نمی‌کنند بلکه گناه هم می‌کنند. اما بحث این است که صرفنظر از معدودی افراد تندرو، اکثریت قاطع شیعه، عملکردی وحدت‌خواهانه داشته‌اند، ولی متاسفانه از آن سو ما عکس‌العمل چندان خوبی نمی‌بینیم؛ یعنی در برابر فتواهایی که در ریختن خون شیعه صادر می‌شود، غیروهابی و غیرسلفی‌ها را هم نمی‌بینیم که عکس‌العمل نشان دهند و در برابر آنها ایستادگی کنند.
رجبی دوانی تصریح کرد: آنان حتی در مقابل افتضاحات و حرکت‌های شوم و فسادانگیز احمقانه‌ای چون سربریدن، مثله کردن، جهاد نکاح و... که آبروی اسلام را به خطر انداخته و نمونه‌های آن حتی در جهان غرب بی‌اخلاق هم مشاهده نمی‌شود، عکس‌العملی نشان نداده‌اند. کجا دیده‌ایم که علمای اهل تسنن در برابر این کارهای خلاف قرآن و خلاف شرع تکفیری‌ها و سلفی‌ها و وهابی‌ها موضع بگیرند. آنها فکر می کنند؛ اگر این کار را انجام بدهند، به نفع شیعه تمام خواهد شد و این دیدگاه جاهلانه‌ای است که در ذهن بسیاری از علمای اهل تسنن حاکم است که نمی‌توانند مصالح اسلام را به درستی تشخیص دهند و از همین روست به این جاده وحدت وارد نشده‌اند.
انتهای پیام/