انتقاد از تغییر اولویت واردات کتاب/ مذاکراه با رئیس گمرک برای ترخیص کتب

محمود آموزگار رئیس هیأت مدیره انجمن ناشران بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ با اشاره به تغییر اولویت واردات کتاب از رتبه ششم به رتبه دهم گفت:‌ وزارت صنعت، معدن و تجارت مرداد سال جاری در بخشنامه‌ای به سازمان‌های متبوعه خود در استان‌های سراسر کشور ضمن تغییر اولویت‌بندی کالاها، فهرست جدید کالاهایی را که مشمول دریافت ارز برای واردات هستند‌، اعلام کرده است. بر این اساس در میان همه انواع کالاها از توتون و تنباکو گرفته تا تخم مرغ و ادویه‌جات و کاغذ سیگار هیچ اسمی از کاغذ تحریر و کتاب‌های خارجی دیده نمی‌شود.

وی ادامه داد: اما اخیرا انجمن ناشران بین‌المل در ترخیص کتاب‌های واردانی خود از گمرک به مشکل برخورد و مشخص شد که کتاب از اولویت ششم به اولویت دهم منتقل شده است  به نظر می‌رسد تحت پوشش واژه «کالاهای دیگر» کتاب‌های خارجی و کاغذ نیز دسته بندی شده‌اند.

آموزگار تصریح کرد:‌ در کشور ما واردات کالا توسط وزارت صنعت معدن و تجارت ساماندهی می‌شود،‌ در این راستا برای تأمین ارز و چگونگی واردات کالاها به کشور‌، کالاهای اساسی به 10 گروه تقسیم شدند، که دولت جدید این فهرست را جدیدا تغییر داده است،‌ به کالاهای گروه اول و دوم کماکان ارز 1226 تومانی اختصاص پیدا می‌کند که شامل مواد غذایی و دارویی است و سایر موارد در اولویت‌های سوم تا دهم قرار دارند‌، در شرایط مشخص دولت با توجه به امکانات و محدودیت‌هایی که دارد با این اولویت‌ها نحوه واردات را تعیین می‌کند، ممکن است در یک شرایط خاص اولویت برای یک کالا کاهش و یا افزایش داشته باشد.

وی ادامه داد:‌ پیش از این در اولویت‌بندی‌واردات کتاب و مجلات خارجی در اولویت ششم قرار داشتند، به همیت دلیل نیازی به ثبت سفارش نبود و بدون انتقال ارز به کشور محموله کتاب‌ها به گمرکات وارد و پس از ترخیص در اختیار مصرف‌کنندگان که عمدتا دانشگاهیان،‌ موسسات پژوهشی، اساتید و پزشکان بودند،‌  قرار می‌گرفت‌، در پی انتقال اولیت کتاب و مجلات خارحی از رتبه 6 به 10 که به استناد بخشنامه‌ ابلاغی 24 /6/ 92 وزارت صنعت به گمرک است، کلیه کتاب‌های وارده از گمرک قابل ترخیص نیستند، به دلیل اینکه عملیات ثبت سفارش و انتقال ارز در مورد آن‌ها صورت نگرفته است و گمرگ نمی‌تواند کتاب‌ها را ترخیص کند.

با تغییر اولویت واردات کتاب‌، نمایشگاه بخش بین‌الملل کم‌فروغی خواهد داشت

دبیر اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با بیان این مطلب که تعداد قابل توجهی از این محموله کتاب‌ها و مجلات خارجی به مقصد بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بوده است‌، گفت:‌ اگر که این مسئله حل نشود، صرف نظر از اینکه این کتاب‌ها باید به کشور مبدأ عودت داده شود که خود هزینه‌های سنگینی را بر ما تحمیل می‌کند،‌ بخش بین‌المللی نمایشگاه کتاب تهران را نیز کم‌فروغ خواهد کرد. در عین حال ما را از برگزاری یک نمایشگاه که وجه تسمیه بین‌المللی دارد،‌ ناتوان می‌کند و در یک کلام کتاب تازه و جدیدی در اختیار متقاضیان قرار نمی‌گیرد.

کتاب و کاغذ تحریر کالای لوکس تلقی می‌شود‌! اما کاغذ دیوار نه

آموزگار با انتقاد از اینکه در این فهرست حتی نام کاغذ سیگار درج شده،‌ اما اسمی از کاغذ تحریر و کتاب برده نشده است،‌  گفت:‌ گویا کتاب کالای لوکس تلقی می‌شود که در اولویت دهم قرار می‌گیرد،‌ سیکار برگ و کاغذ سیگار، کاغذ دیواری، توتون همه در اولویت‌های پایین‌تر قرار دارند‌، اما به کاغذ تحریر که نزدیک به 80 درصد مصرف داخلی آن از واردات تأمین می‌شود،‌ اشاره‌ای نشده است.

وی افزود:‌ به نظر ما لازم است که وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تصمیم‌گیری درباره چگونگی قرار گرفتن کالاها در اولویت‌های اول تا دهم‌، با وزرات‌خانه‌های ذیربط مشورت کند و نظر آن‌ها را نیز دخیل کند،‌ برای نمونه اگر در این زمینه با وزارت ارشاد مشورت می‌شد ما شاهد این مشکلات نبودیم.

امکان ندارد از طریق ثبت سفارش و اعتبارات اسنادی بتوان در معاملات جهانی کتاب وارد شد

آموزگار با بیان این مطلب که حداکثر هزینه‌ای که ممکن است به صورت سالانه صرف خرید کتاب و مجلات خارجی شود‌، حدود 20 میلیون دلار است‌، گفت:‌ این رقم اصلاً در مقابل هزینه‌های گزافی که صرف خرید سایر کالاها می‌‌شود،‌ به چشم نمی‌آید. علاوه بر آن روند معمول در جهان اینگونه است که معاملات کتاب و مجلات معاملات نسیه و اعتباری است، ناشر خارجی کتاب‌ها را می‌فرستد و پول آن را چند ماه بعد دریافت می‌کند‌، امکان ندارد از طریق ثبت سفارش و اعتبارات اسنادی بتوان در چنین معاملاتی وارد شد‌. بنابراین باید گفت:‌ماهیت این کالا در کنار نوع و نحوه تعامل برای معامله آن نیز باید در اولویت‌دهی مد نظر قرار گیرد.

نشست با رئیس کل گمرک ایران برای حل مشکلات ترخیص کتاب از گمرک

وی در پاسخ به این پرسش که آیا اتحادیه ناشران بین‌الملل و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون اقدامی برای حل این مشکل و بازگشت کتاب به رتبه پیشین داشته است،‌ گفت:‌ امروز جلسه‌ای با آقای مسعود کرباسیان رئیس کل گمرک ایران خواهیم داشت تا در مورد حل این مشکل مذاکراتی داشته باشیم. من به نمایندگی از اتحادیه ناشران بین‌المللی و نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در این نشست شرکت خواهم داشت.

حل مشکلات ناشی از تغییر اولویت واردات کتاب نیازمند همکاری وزارت علوم‌، ارشاد و بهداشت است

آموزگار افزود: هم‌چنین قرار است نشستی با حضور مسئولان وزارت ارشاد،‌ وزارت بهداشت و وزارت علوم نیز برگزار شود،‌ چرا که بخشی از فعالیت‌های بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران متوجه مخاطبان آن‌هاست و می‌توان گفت مخاطب اصلی کتب خارجی دانشجویان‌، اساتید و پزشکان هستند. بنابراین حل این مشکل نیازمند همکاری این سه وزارتخانه است.

وزارت صنعت، معدن و تجارت مرداد ماه سال 91 در بخشنامه‌ای به سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت در کلیه استان‌ها، فهرست جدید کالاهایی را که مشمول دریافت ارز برای واردات می‌شدند، اعلام کرد که این فهرست این 10 گروه کالایی به شرح زیر بود:

اولویت اول: کالاهای اساسی نظیر گوشت قرمز، گوشت مرغ، گوسفند زنده، جو، ذرت، دانه سویا، کنجاله، روغن خام، شکر خام، شیرخشک صنعتی و ...

اولویت دوم: کالاهایی نظیر داروهای ساخته شده، مواد اولیه دارو و تجهیزات پزشکی که در داخل کشور تولید نمی‌شود.

اولویت سوم: شامل حیوانات زنده، بذور، گاو شیری، جوجه یک روزه، جوجه یک روزه تخم‌گذار، جوجه اجداد، تخم مرغ SPF برای تهیه واکسن، کود، دانه کتان، سموم و ...

اولویت چهارم: شامل کالاهایی نظیر کائوچو، لاستیک کامیون، پنبه، الیاف مصنوعی، آلیاژ‌ها، قطعات منفصله، ماشین‌آلات راهسازی، گرانول و ...

اولویت پنجم: شامل رزین‌ها، روان‌کننده‌ها، کربنات منیزیم، سنگ منیزیم، سنگ فلزات، زغال سنگ، گازهای کمیاب، سولفات‌ها، ماشین‌آلات چاپ، تراکتور و ...

اولویت ششم: شامل کالاهایی نظیر نشاسته، روغن زیتون، روغن جلا، لاکتوز، گلوکوز، کربنات‌ها، میلگرد، ماشین‌آلات راهسازی، روغن‌های صنعتی.

اولویت هفتم: شامل توتون، تنباکو، اتصالات زانویی، دوربین عکاسی و ...

اولویت هشتم: انواع عصاره‌ها، لامپ‌ها، ریش‌تراش‌ها، ماشین‌آلات خاکبرداری، یخچال‌فریزر، لاستیک سواری، ماشین رختشویی، ماشین ظرفشویی و ...

اولویت نهم: شامل تخم پرندگان، ادویه‌جات، کاغذ سیگار و کالاهایی از این دست.

اولویت دهم: سایر حیوانات زنده، مرغ، خروس، اسب، گوشت پرندگان، کاغذ دیواری، موبایل، خودروی سواری، سیگار برگ، کیف، چمدان، لباس و وسایل دیگر.

انتهای پیام/