تلاش آمریکا برای جایگزین کردن روسیه به جای ایران در بازی سوریه
خبرگزاری تسنیم: به زعم کارشناس بنیاد کارنگی آمریکا میکوشد با نقش دادن به روسیه، این قدرت را جایگزین ایران در بازی سوریه کند و از معبر روسها ایجاد دولت انتقالی در سوریه را رقم زند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از بنیاد کارنگی، کارشناس این اندیشکده بر این باور است که به نشست ژنو 2 به هدف کلیدی خود یعنی تشکیل دولت انتقالی دست نمییابد، اما مذاکرات پشت پرده نشان دهنده همگرایی آمریکا و روسیه در حمایت از این هدف است.
پیشبینیها نشان میدهد که نشست ژنو 2 که در 22 ژانویه آغاز شده است به نتیجه مثبتی دست نخواهد یافت؛ اما اهمیت چنین نشستی صرفاً به نتایج رسمی آن ختم نمیشود، بلکه مذاکرات پشت پرده به نوبه خود نقشی اساسی در این نشست ایفا میکند.
نشست ژنو 2 نوعی محک سیاسی محسوب میشود که نه تنها مؤید اختلافات سیاسی بین طرفهای درگیر در سوریه است، بلکه شکاف در انتظارهای آنها از این کنفرانس را نیز نمایان میکند.
از دید دولت سوریه ژنو 2 به منزله فرصتی بینالمللی برای اعتبار بخشیدن به مبارزه با تروریسمی است که به داخل سوریه کشیده شده است. به عبارت دیگر طرفداران دولت سوریه موضوع ابقای بشار اسد در رأس قدرت را با حمایت جامعه بینالمللی دنبال میکنند.
سخنرانی ولید المعلم، وزیر خارجه سوریه در مراسم افتتاحیه این نشست نوعی تلاش برای جلب حمایت بینالمللی نسبت به اقدامات دولت سوریه و حفظ موقعیت بشار اسد محسوب میشد. از سوی دیگر ائتلاف ملی سوریه به این نشست به مثابه آغاز روند انتقال سیاسی و برکناری بشار اسد از رأس قدرت مینگرد.
دور از ذهن نیست که هر کدام از طرفین با اهداف متفاوتی در نشست ژنو شرکت کردهاند. مسئله اساسی فقدان زمینههای سیاسی مشترک جهت دستیابی به نتیجه مطلوب در این نشست است. به عبارت دیگر با وجود جدیت بشار اسد در عدم سازش با مخالفان، امید کمی برای دستیابی به هدف کلیدی این نشست، یعنی تشکیل دولت انتقالی وجود دارد.
اختلافات داخلی میان گروههای مخالف، از جمله جدایی شورای ملی از ائتلاف معارضان به نوبه خود بر پیچیدگی این موضوع میافزاید. بنابراین از آنجا که شرکت کنندگان کنفرانس ژنو نماینده تمام عیار گروههای مخالف دولت سوریه نیستند، دستیابی به هر موفقیتی در این نشست دور از ذهن به نظر میرسد.
با این وجود حتی در صورت دستیابی به یک توافق، به دلیل وجود گروههای متنوع شورشی –مخصوصا گروههای جهادی مسلح- که نقش مهمی در بازتولید این درگیریها دارند وهمچنین گروههایی که فلسفه وجودی آنها در گرو ادامه این درگیریها است، اجرای این توافق غیرممکن است و یافتن یک راه حل سیاسی مناسب به نفع این گروههای شورشی نیست. با این توصیف توافق بر سر افزایش کمکهای انساندوستانه و آتش بس به عنوان مهمترین دستاورد عملی این نشست، از دید چنین گروههایی راه حل مطلوبی محسوب نمیشود.
با این حال نشست ژنو 2 با برخورداری از حمایت بینالمللی، نخستین فرصتی است که نمایندگان و مخالفان دولت سوریه را برای مذاکره در پشت درهای بسته دور یک میز جمع کرده است. چنین مذاکراتی از سوی دیگر نشان ازهمگرایی آمریکا و روسیه درباره دولت بشار اسد دارد؛ گرچه اظهارات عمومی این دو کشور خلاف این امر را نشان میدهد.
کنفرانس صلح سوریه نشان داد که آمریکا به ضرورت حضور روسیه به عنوان یک قدرت موازی جهت حل این بحران واقف است. همگرایی آمریکا و روسیه در تلاش آنها برای دستیابی به راه حل سیاسی در سوریه و قائل شدن به نقش ثانویهی بشار اسد بیشتر نمایان میشود. دور از ذهن نیست که روسیه در این نشست با تشکیل دولت نتقالی موافقت کند. چنین مؤلفههایی موجب میشود تا کسانی که بیش از نگرانی درباره حفظ اسد در رأس قدرت در اندیشه حفظ موقعیت خود هستند، با تشکیل دولت انتقالی ئر سوریه موافقت کنند.
حتی اگر نتیجه نهایی نشست ژنو 2 به تشکیل دولت انتقالی در سوریه ختم نشود، شرکت در آن به منزله به رسمیت شناختن تلویحی چنین توافقی در آینده است. ژنو 2 به سمت دستیابی به نتیجه فوری و قاطعی پیش نمیرود، اما مذاکرات پشت پرده که منجر به چنین امری شود بسیار قابل تأمل است.
انتهای پیام/