جایی که تاریخ سکوت می‌کند، ما حق تخیل داریم/«رستاخیز» محصول ظرفیت بالقوه سینمای ایران است
خبرگزاری تسنیم: امروز صبح، جشنواره فیلم فجر یکی از شلوغ ترین روزهای خود را گذراند. «رستاخیز» به نمایش درآمد و سوالات زیادی در ذهن خبرنگاران به وجود آورد. نشست مطبوعاتی این فیلم در حال برگزاری است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری فیلم سینمایی رستاخیر به کارگردانی احمدرضا درویش برگزار شد.
درویش با بیان اینکه نمی‌توانم اشتیاق خود را در جمع شما بازگو کنم، صحبت های خود را آغاز کرد و گفت: تقریبا مدت 10 سالی است که چنان میزانسنی را ندیده‌ام و این یکی از بهترین نمایش‌هایی بود که با اهالی رسانه دیدم.
کارگردان رستاخیز اضافه کرد: بیش از این شنیده بودم که کیفیت صدا سالن نمایش فیلمها خوب نیست که اینگونه نبود.
وی در خصوص چگونگی شکل‌گیری این فیلم توضیح داد: حدود 14 سال پیش به همراه احمد مسجدجامعی به شهر دمشق سفر کرده بودیم که در حال برگشت از مزار حضرت زینب (س) به دلیل بارش باران زیر آلاچیقی به مدت زمان 2 ساعتی ماندیم و درباره بررسی مسائل سینمای ایران با موضوع فتح اسلام گفت‌وگویی داشتیم.
درویش اضافه کرد: آقای مسجدجامعی از علاقه خود درباره ساخت فیلمی با موضوع عاشورا گفت و من هم به او گفتم که خیلی دوست دارم که چنین اثری نیز در کارنامه من وجود داشته باشد و زیر باران عهد بستیم که بدون زمان و مکان این کار تولید شود و امروز آن عهد به ثمر رسید و مسجدجامعی شخصا با استفاده از توان و اعتبار فرهنگی خود همواره در تمام فراز و فرودها بوده است.
وی درباره منابع و ماخذ استفاده در این فیلم با بیان اینکه در انتهای تیتراژ به منابع قابل استناد فیلم اشاره شده است، گفت: هرچقدر هم منابع و ماخذ در این فیلم به کار گرفته شده باشد آنقدر زیاد است که ده‌ها سال زمان می‌برد.
درویش افزود: در خصوص چگونگی قیام امام حسین(ع) از مورخین، نقاش‌ها، نویسندگان در طول تاریخ آثار بسیاری وجود دارد که این منابع داخلی و خارجی محدود به ایران نبوده و بسیاری از علما و اهل سنت درباره امام حسین(ع) منابعی را گردآوری و منتشر کردند. حتی مورخین غیرمسلمان هم آثاری را به وجود آوردند که به فارسی ترجمه شده است.
کارگردان رستاخیز تصریح کرد: مراحل تحقیق و پژوهش تا انتهای پروژه ادامه داشته و از حدود 300 سال پیش از زمان پیامبر(ص) تا 200 سال پس از عاشورا در ساخت این پروژه تحقیق شده است.
درویش افزود: در خصوص چگونگی قیام امام حسین(ع) از مورخین، نقاش‌ها، نویسندگان در طول تاریخ آثار بسیاری وجود دارد که این منابع داخلی و خارجی محدود به ایران نبوده و بسیاری از علما و اهل سنت درباره امام حسین(ع) منابعی را گردآوری و منتشر کردند. حتی مورخین غیرمسلمان هم آثاری را به وجود آوردند که به فارسی ترجمه شده است.
کارگردان رستاخیز تصریح کرد: مراحل تحقیق و پژوهش تا انتهای پروژه ادامه داشته و از حدود 300 سال پیش از زمان پیامبر(ص) تا 200 سال پس از عاشورا در ساخت این پروژه تحقیق شده است و فیلمنامه رستاخیز توسط مورخین و منتقدین نیز نگارش مجدد شده است.
در ادامه نشست علی قلی‌زاده تهیه کننده رستاخیز گفت: در ساخت این فیلم تنها از امکانات سینمای ایران استفاده شده و عنصر اصلی در این پروژه انگیزه عوامل و دست‌اندرکاران فیلم بوده که پروژه را به اثر درخور توجهی رسانده است.وی افزود: فیلم رستاخیز از سال 80-81 آغاز شد که سرانجام در بهمن سال 88 به مرحله فیلمبرداری رسید که با 11 ماه تصویربرداری افراد زیادی تلاش کردند تا این اثر فاخر به تولید برسد.
قلی‌زاده درباره بودجه ساخت فیلم رستاخیز توضیح داد: این سوال درباره فیلم دوئل هم مطرح بود که سیاست دولت یازدهم درباره نحوه تخصیص اعتبار و اعلام آن نیز کار درستی است. اما پروژه‌ای که بودجه خصوصی دارد و از هیچ ارگان دولتی منابع مالی نگرفته است بودجه آن می‌تواند بیان نشود. این پروژه صرفا منابع خصوصی متعلق به افرادی داشته که به تولید چنین آثاری اعتقاد داشتند و این اثر تولید شد.
تهیه‌کننده رستاخیز گفت: بیش از 50 درصد منابع تولید فیلم از خارج از کشور و دو شرکت سرمایه‌گذاری خارجی بوده و آنهایی که نامشان در تیراژ پایانی مطرح شده تنها نقش حمایتی داشته‌اند و سهامداران آن کاملا خصوصی هستند.
وی اضافه کرد: تولید این فیلم حدود 12 سال طول کشید که زمان بیشتر آن صرف مطالعه و تحقیقات مضمونی و میدانی بوده است.
حسین جعفریان فیلمبردار رستاخیر درباره نحوه تصویربرداری این فیلم گفت: زمانی که فیلمنامه را خواندم ایده بصری برای ساخت و تصویربرداری این فیلم به ذهنم رسید که با گفت‌وگو با احمدرضا درویش کارگردان فیلم ساختار آن کامل شد.
وی افزود: در این فیلم از حضور یک فیلمبردار استفاده کردم که آقای برازنده کار فیلمبرداری را انجام می‌داد و من در کنار درویش درباره تصویربرداری و قاب‌گیری فیلم مشاوره می‌دادم.
جعفریان رستاخیز را جزء فیلم‌های فاخر سینمای ایران دانست و اضافه کرد: در تولید این فیلم ابزارهای فنی و وسایل کافی روز دنیا را نداشتیم و با همان امکانات سینمای ایران کار را به تولید رساندیم.
میرفخرایی طراح صحنه رستاخیز گفت: بهترین فیلم و آخرین کارم را که فیلم سینمایی رستاخیز است را با احمدرضا درویش ساختم که در این راستا در تمام تاریخچه مسلمین و موضع ترکاپیچ تکیه کردیم و در این راستا از قلعه‌رودخان شمال به دلیل فضای تصویری زیبا بهره گرفتیم.
وی افزود: احمدرضا درویش و قلی‌زاده به صنعت سینما فکر کردند و در این راه به گروه طراح صحنه و چهره‌پرداز ایران نیز اعتماد کردند.
میرفخرایی اضافه کرد: در تولید رستاخیز طراحی‌ها را نیز از صفر شروع کرده و بعضی‌ها را نیز بازسازی کرده‌ایم و مطابق با امکانات روز دنیا اثر تولید شد.
درویش در ادامه در خصوص بخش جنگهای فیلم توضیح داد: همه جنگهای کربلا تن به تن نبوده است. در مورد جنگهای کلاسیک آن دوران تحقیقات وسیعی انجام شد. وسایل جنگ و جغرافیای جنگ عاشورا بخش وسیعی از تحقیقات را شامل می‌شد. جنگهای آن دوران متفاوت با جنگ‌هایی است که در فیلمها و برخی سریال‌ها ایرانی و خارجی نشان داده می‌شود.در جنگهای آن زمان پیاده شدن از اسب یک اشتباه بزرگ به شمار می‌آمد. جنگهای آن دوران به اینگونه است که در ابتدا افراد به رجزخوانی می‌پرداختند و رفته رفته تعداد افرادی که شروع به جنگ می‌کردند بیشتر می‌شد و جنگ سراسری می‌شد.
وی افزود: از صبح و عصر عاشورا اتفاقات زیادی افتاده است. آمدن حر به میدان یکی از نقاط مهم جنگ بوده که باعث یورش دشمنان به وی شده است. در انتهای نبرد عاشورا نیز دشمنان به صورت دسته‌جمعی به خیمه‌ها حمله می‌کنند.
کارگردان فیلم رستاخیز در ادامه تصریح کرد: نمی‌توان از فیلم دوساعت و نیمی نعل به نعل تاریخ را نشان داد. ما در کار خود در پرداختن به تاریخ چند شرط را در نظر گرفتیم. ما نمی‌خواستیم فیلم مستند بسازیم و فقط روایتی داستانی ارائه دهیم. ما تقویمی از مرگ معاویه تا شهادت امام حسین (ع) را پیش رو داشتیم و نمی‌توانستیم به همه وقایع بپردازیم در حالی که ساختار دراماتیک حفظ شود.
درویش در ادامه گفت:در تحقیقات خود شخصیت بکیر را یافتیم که تاریخ فقط یک فصل از زندگی او ارائه داده است. تاریخ در باره زندگی خود و پسرش سکوت کرده است و ما شخصیت بکیر را نخ تسبیح فیلم قرار دادیم. ما حق تخیل داشتیم در جایی که تاریخ سکوت می‌کرد. از وقایع تاریخی نیز گزینشی نیز انجام دادیم به طور مثال از حضور 4 ماهه امام مکه تنها 3 صحنه را انتخاب کردیم.خطبه امام در مسجد بدون هیچ دخل و تصرفی در فیلم آمد. در مورد ترور امام نیز تاریخ سکوت کرده است و چگونگی آن را توضیح نداده است. تاریخ در مورد نماز حر پشت سر امام حسین (ع) سکوت کرده است ولی ما در سینما به آن پرداختیم.
کارگردان فیلم رستاخیز خاطرنشان کرد: رستاخیز تنها یک فیلم در مورد عاشورا است و قرار نیست که همه حرفها در این فیلم زده شود.
در ادامه قائم مقامی گفت: من از اولین کسانی بودم که به این پروژه پیوستم. در ابتدا نام این فیلم «روز رستاخیز» در تابستان 86 عوامل طراحی و ساخت لوکیشن‌ها شروع شد. ما در یکسال باید از 350 سوارکار و حدود 2 هزار سیاهی لشکر استفاده می‌کردیم که کار سختی است. البته ما از پیش می‌دانستیم که در هر سکانس به چه تعداد نیرو و تجهیزات نیاز داریم.
سحرخیز مدیر عملیات پس از فیلمبرداری در ادامه نشست گفت: عنوانی که من در فیلم دارم در خارج از کشور در همه فیلمها ولی در ایران استودیوها خودشان این کار انجام می‌دهند. وظیفه من رساندن مواد تولیدی در مرحله فیلمبرداری به مرحله بعدی که صداگذاری و ویژوال افکت.
در ادامه درویش گفت: چون صداگذاری فیلم در خارج از کشور انجام شد ما از یک پشتیبانی صدای ایرانی استفاده کردیم. برخی صداها اینجایی هستند و غربی‌ها هیچ تصوری از آن ندارند که از آن جمله به صدای طواف کردن می‌توان اشاره کرد.
در ادامه پاک‌نهاد تهیه کننده جلوه‌های بصری فیلم رستاخیز گفت: مسئله مهم من در این کار همکاری گروه فیلمبرداری بود به دلیل تصور دقیق که درویش از صحنه‌های فیلم داشت و همکاری جعفریان کار من آسان شده بود.
موسوی مدیرچهره‌پردازی فیلم نیز در سخنان کوتاهی گفت: ما باید در این فیلم چهره 90 شخصیت را طراحی می‌کردیم. برای طراحی چهره حضرت عباس از شمایل ایشان استفاده کردیم.
درویش در ادامه در خصوص فعالیت‌های موسوی گفت: چهره‌پردازی فقط طراحی چهره بازیگران نیست. موسوی مشاور من در انتخاب بازیگر نیز بود. پیشنهاد بازی بابک حمیدیان در 2 نقش را موسوی به من داد. کار ما گروهی بود و در هر کاری از یک مشاور استفاده می کردیم.
علی قلی‌زاده‌زاده تهیه کننده فیلم در ادامه گفت: برای ساخت این فیلم سعی می‌کردیم متخصصان را پیدا کنیم و بفهمیم انتخاب مناسب نیست و فرقی نمی‌کرد که وی اهل کجاست.
موزیسین این فیلم نیز که خارجی است عضو خانواده سینما است. استفاده از یک موسیقی‌دان خارجی به این معنی نیست که هنرمندان ایرانی توانایی انجام این کار را ندارند همانگونه که فیلمساز ما در فرانسه فیلم می‌سازد ما نیز می‌توانیم از عوامل خارجی برای فیلمها اضافه کنیم.
وی افزود: رستاخیز این ظرفیت را دارد که در جای جای دنیا مخاطب داشته باشد. در بازار فیلم تقاضا برای فروش خارجی این فیلم وجود داشت. منتقدان خارجی نیز به این فیلم توجه کردند.
تهیه‌کننده رستاخیز در خصوص عدم نمایش این فیلم در دولت قبل نیز گفت: شمقدری یکی از دلایل پخش نشدن این فیلم بود.درویش در ادامه گفت: البته بستر برای نمایش این فیلم در آن زمان وجود نداشت.
درویش در پاسخ یکی از خبرنگاران گفت: حضرت امام حسین (ع) همه لایه‌های ایثار، عشق و حماسه را دارد. ماسعی کردیم این فیلم از همه لایه‌ها برخوردار باشد.
وی در خصوص استفاده از ویژوال افکت در نمایش ما گفت: در 2 صحنه می‌خواستیم ماه را به صورت مجازی نشان دهیم. یکی ماه روی کشتی که در خواب بکیر وجود دارد و بعدی ماه در شب عاشورا است. ما می‌خواستیم در این صحنه با نشان دادن ماه کربلا را فرازمینی و آسمانی نشان دهیم و نشان دهیم که آسمان در حال طواف کردن از این تکه از زمین است.
علی قلی‌زاده در ادامه در خصوص زمان اکران رستاخیز گفت: ما هم‌اکنون اینگونه برنامه‌ریزی کردیم که قبل از محرم اکران را شروع کنیم. تجربه نشان داده است که اکران در زمان محرم ناموفق است که می‌توان به فیلم «روز واقعه» اشاره کرد.
وی در خصوص نام فیلم نیز گفت:ما به صورت جمعی نام این فیلم را انتخاب کردیم و فیلم دارای 3 اسم متفاوت بود. سایت فارسی این فیلم مدتی پیش رونمایی شد که همه می‌توانند پیشنهادهای خود را برای این فیلم ارسال کنند.
درویش در خصوص جامعه مخاطب این فیلم گفت:مخاطب اصلی این فیلم شیعیان هستند. در درجه دوم جهان اسلام و در انتها همه مردم جهان جامعه مخاطب این فیلم است. جهان غرب حتی اگر با واقعه عاشورا آشنا نباشد می‌توانند این فیلم را به صورت یک اینترتیمنت ببنید.
وی افزود: این فیلم محصول بخشی از ظرفیت بالقوه سینمای ایران است. برخی از سرمایه‌گذاران خصوصی به دلیل اعتقاد قلبی نخواستند که نام آنها در جایی گفته شود.
کارگردان فیلم رستاخیز در ادامه تصریح کرد: من حدود 6 ماه پیش خدمت یکی از مراجع که در خصوص وقایع عاشورا که خیلی حساس هستند رسیدم. او به من گفت که خودت غافل هستی چه پرنده اقبالی بر روی دوشت نشسته است. به نظرم من ساخت این فیلم برای من یک موهبت الهی است.
علی قلی‌زاده در انتهای نشست خبری رستاخیز گفت: نمی‌خواهیم نسخه جدیدی از فیلم ارائه دهیم اما با توجه به بازار فروش فیلم تغییرات مختصری در فیلم صورت می‌گیرد. سالنها می‌توانند این فیلم 3 ساعته را با قیمتی متفاوت اکران کنند. امیدواریم این فیلم فتح بابی باشد برای ساخت این نوع فیلمها تا نسل‌های آینده برای دفاع از خاک و دین خود تربیت شوند.
انتهای پیام/
