الهی: تلخی و امید هر دو ضرورت سینمای ایران/ شهیدی‌فر: متروپل، ادامه افول ۱۰ساله کیمیایی

به گزارش خبرگزاری تسنیم، چهارمین برنامه «سودای سیمرغ» در شب چهارم جشنواره  شب گذشته خود٬ 15 بهمن ماه به‌طور زنده از محل برگزاری مراسم سی ‌و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر در برج میلاد روی موج رادیو گفت‌وگو با حضور سعید الهی، سیاوش حقیقی، مهدی انصاری، محمدرضا وحیدزاده و محمدرضا شهیدی‌فر پخش شد.

رحیم‌پور ازغدی: مفاهیم انقلاب چیزی جدای از نیازهای واقعی مردم نیست

در ابتدای این برنامه و در بخش «سینمای اندیشه» گفت‌وگویی از استاد رحیم‌پور ازغدی پخش شد. وی در این گفت‌وگو بیان داشت: «یک نکته مهم در فیلم‌سازی گره زدن مفاهیم انقلاب با نیازهای واقعی مردم است. در ذهن برخی این است که یک چیزی داریم به‌اسم شعارهای انقلاب و امام و رهبری و یک چیزی نیز داریم به‌اسم واقعیت‌های زندگی، نمی‌فهمند این همان است، یعنی وقتی علیه استکبار و صهیونیستم شعار می‌دهی، چیزی بی‌ربط با زندگی تو، عزت تو و استقلال تو نیست که بعد بگویی یک عده می‌گویند ایدئولوژی و یک عده می‌گویند منافع. نه! منافع تو در ایدئولوژی تو است، منافع تو در همین مقاومت است».

سیگارکشیدن، خشونت کلامی، روسپیگری و خشونت علیه زنان بیشترین سوژه فیلم‌های امسال جشنواره

در ادامه دکتر سیدبشیر حسینی، کارشناس برنامه «سودای سیمرغ» و مهدی انصاری، نویسنده و منتقد سینما، میهمان «سودای سیمرغ» در شب چهارم برگزاری جشنواره درخصوص فیلم‌های اکران شده در این روز گفت‌وگو کردند. سیدبشیر حسینی در این باره بیان داشت: «در رویکرد فراتحلیلی فیلم‌هایی که تاکنون دیدیم به‌شدت دارای خشونت کلامی بودند. برخی واژه‌ها در درگیری‌ها و دعواهای فیلم بیان می‌شود که واژه‌های بسیار رکیکی هستند و در فضای عمومی نمی‌توان استفاده کرد اما گویی به سینماگران ما برای استفاده از اینها بخشنامه شده است».

وی با اشاره به فیلم «چ» افزود: «تابه‌حال فیلمی غیر از «چ» ندیدیم که در آن هنرپیشه‌ها در لحظه‌های تصمیم‌ساز سیگار نکشند، نوجوانی که ادای سیگار کشیدن درمی‌آورد یا زن سیگاری. مقوله روسپیگری نیز بسیار دیده شده است. فکر می‌کنم تابه‌حال 4 یا 5 فیلم با این موضوع ساخته شده است. خشونت علیه زنان نیز و بدن‌نمایی نیز در فیلم‌های امسال قابل تأمل‌اند».

مهدی انصاری نیز با اشاره به دو اتفاق عجیب تاریخ سینمای ایران در جشنواره امسال گفت: «دو اتفاق خیلی عجیب و متفاوت در تاریخ سینمای ایران را در جشنواره امسال شاهد بودیم، یکی فیلم «سیزده» بود که در آن نوجوانی رفتارهای کاملاً هنجارشکن نشان می‌دهد و این رفتارها نیز به‌گونه‌ای نشان داده می‌شود که گویی جامعه او را می‌کشد به‌سمتی که این واکنش‌ها را نشان دهد، و دیگری هم فیلم «فصل فراموشی فریبا» که مقوله خشونت علیه زنان در آن بی‌نظیر بود».

الهی: تلخی و امید هر دو ضرورت سینمای ایران هستند

همچنین در ادامه برنامه سعید الهی، مدیرعامل خبرگزاری سینماپرس، میهمان ویژه برنامه «سودای سیمرغ» بود. وی در خصوص جشنواره سی و دوم فیلم فجر گفت: «تحلیل خوبی از جشنواره امسال دارم. سبد تولیدات فرهنگی امسال جشنواره تا به امروز بد نبوده است. شاید از منظری تلخ یا امیدوارکننده بوده باشند، اما فکر می‌کنم اینها هردو ضرورت سینمای ما است».

وی در خصوص این ضرورت عنوان کرد: سینمای ایران مواجه است با سلیقه‌ها، طیفها و جریان‌های مختلف. بنابراین قرار نیست سینمای ایران تنها در اختیار یک جریان، طیف یا اندیشه باشد. اگر ما بتوانیم در مدیریتمان یک سبدی از مجموعه این اندیشه‌ها را به دست آوریم، قطعاً می‌توانیم ذائقه مخاطب را به دست بیاوریم و مردم را با سینما آشتی دهیم».
وی فیلم‌های جشنواره سی و دوم را ناامیدانه و سیاه ندانست و علت این تصور را در چیدمان نامناسب فیلم‌ها عنوان کرد. الهی افزود: «کسانی که جدول پخش فیلم‌ها را چیده‌اند با قراردادن فیلم‌های سینماگران مطرح در سئانس اول جشنواره، درواقع باعث شده‌اند ما با دیدن فیلم آنها یا یک روز یأس و ناامیدکننده را آغاز کنیم یا یک روز امیدوارکننده را».

«متروپل»؛ تنها بیلیارد، بیلیارد و بیلیارد...

در بخش «نقد و گفت‌وگو»ی چهارمین برنامه سودای سیمرغ فیلم «متروپل» ساخته مسعود کیمیایی مورد بررسی قرار گرفت. سیاوش حقیقی فیلم‌نامه نویس و تهیه کننده سینما، میهمان این بخش درباره این فیلم گفت: «به هیچ وجه از این فیلم لذت نبردم. انتظارات از آقای کیمیایی خیلی بیشتر است، فیلمی که 20 ــ 25 دقیقه فقط بیلیارد، بیلیارد، بیلیارد می‌بینی و بعد هم شخصیت‌ها و زدوخورد و... . و البته این را هم باید بگویم آقای کیمیایی کسی است که امضایش پای کارش هست، و کسی نمی‌تواند آن را کپی کند».

حقیقی: هرچه می‌بینیم ناامیدی و یأس است

وی با ابراز ناامیدواری از جشنواره امسال گفت: «متأسفانه فضای جامعه ما چیزی نیست که همکاران من سراغش می‌روند. من امیدوارم این ناامیدی که در سالهای اخیر سینما شاهدش هستیم و امسال به اوج خود رسیده است، با تلاش دولت تدبیر و امید از بین برود و روی هنرمند هم تأثیر بگذارد. امروز متأسفانه هرچه می‌بینیم ناامیدی و یأس است».
در ادامه محمدرضا وحیدزاده، منتقد سینما میهمان دیگر «سودای سیمرغ» درخصوص فیلم «متروپل» گفت: «از همه‌چیز این فیلم تنها متأسفم. باید برای حال خودمان، سینمای ایران و این کارگردان مطرح سینمای ایران تأسف خورد».

وی درخصوص فیلم «فصل فراموشی فریبا» عباس رافعی نیز گفت: «این فیلم را هم می‌توان کنار باقی فیلم‌های ناامیدکننده جشنواره قرار داد. بازی‌ها زیاد چنگی به دل نمی‌زد، به‌خصوص بازی آقای امین زندگانی که به‌خلاف انتظار من بود. ریتم فیلم در برخی مواقع کند می‌شد، و در نهایت سوژه اصلی فیلم روسپیگری که برای جشنواره‌ای که ویترین سینمای سال آینده ایران است این میزان فیلم از این موضوع اصلاً جالب نیست».

شهیدی‌فر: متروپل، ادامه سیر افول ده‌ساله کیمیایی

در انتهای برنامه محمدرضا شهیدی‌فر درخصوص فیلم «متروپل» بیان داشت: «متروپل ادامه سیری است که شاید ده سالی است درمورد آقای کیمیایی اتفاق افتاده است و بسیاری از علاقمندان و مخاطبان ایشان را راضی نخواهد کرد. هرکسی به نظر می‌آید در این دنیا سهم و اندازه‌ای دارد و چه‌بسا همین اتفاق افتاده است. بالاخره یک فیلم‌ساز ممکن است از میان 20 فیلم، 5 فیلم شاخص داشته باشد».

وی در ادامه افزود: «آقای کیمیایی وابسته به نحله‌های فکری‌ای هستند که در دهه‌های 40 ــ 50 ایران از غرب وارد ایران شده است که قدری پهلو می‌زند به اگزیستانسیالیست الحادی و مقداری نهیلیسم و سرخوردگی‌های مدرنیته در آن وجود دارد. اما کم‌کم به نظر می‌آید این موارد به‌حسب تغییر شرایط اجتماعی رنگ می‌بازد اما هنوز کسانی هستند که علی‌رغم تغییر شرایط بر همان بنیان‌های گذشته مقاومت می‌کنند و انگار که تغییرات شرایط اجتماعی را نمی‌پذیرند».

در فیلم‌ها بشارت به هیچ راه حلی وجود ندارد

شهیدی‌فر در انتها عنوان کرد: «یک مشکلی نه‌تنها در فیلم آقای کیمیایی بلکه در مورد باقی فیلم‌های امسال هم برقرار است و آن اینکه این پایان معلق رهاست، گویی کارگردان فیلم را می‌سازد و وقتی به دقایق 70 ــ 75 دقیقه رسید ــ حالا هرچه بود ــ رها می‌کند و تیتراژ پایان را به آن می‌چسباند. این اتفاق تماشاگر را معلق نگه می‌دارد و ما به راه‌حل هیچ بشارت و پنجره‌ای پیدا نمی‌کنیم».

انتهای پیام/*