ماجراهای ناتمام داوری جشنواره فیلم فجر
خبرگزاری تسنیم: با محافظه‌کاری که در جشنواره امسال بود و فیلم‌هایی که خارج از مسابقه ماندند و عقب‌نشینی مدیران از بعضی وعده‌هایشان، به این نتیجه می‌رسیم که نمی‌توان چندان امیدوار به تغییر بود.
به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، تهران امروز نوشت؛ جشنواره فیلم فجر خیلی وقت است که تمام شده اما هنوز ترکش حاشیه‌هایش به این‌ور و آن‌ور اصابت می‌کند! هنوز حرف و حدیث‌هایی درباره نحوه داوری‌ها و معرفی کردن برندگان سیمرغ شنیده می‌شود. اما حرف و حدیث‌ها درباره داوری سال‌هاست که بعد از جشنواره فیلم فجر شنیده می‌شود. بحث‌هایی مطرح می‌شود که چون مسئولی پاسخگوی آن نیست، صاحب نظران درباره‌اش نظر می‌دهند. سال‌هاست که دیگر بعضی از فیلم‌های خوب جشنواره از دیده‌ها مغفول می‌مانند و در هیچ‌کدام از بخش‌های دریافت سیمرغ نامزد نمی‌شوند.
امسال نیز فیلمی چون «ناخواسته» که مورد توجه منتقدان بود به کارگردانی «برزو نیک‌نژاد» در هیچ بخشی نامزد نشد اما فیلمی چون «تمشک» به کارگردانی «سامان سالور» که بسیار با انتقاد برخی همراه بود در چند بخش حائز دریافت سیمرغ معرفی شد! باید دید چرا داوری‌ها در جشنواره‌ای که از قبل برایش کلی امیدواری داده بودند به این شکل صورت گرفته است؟!هرکسی درباره داوری‌ها نظری متفاوت دارد. یکی نمی‌خواهد درباره‌اش حرف بزند و دیگری می‌خواهد با شدید‌ترین لحن آن را بکوبد! در این میان بد نیست نظر چند منتقد صاحب‌نام را داشته باشیم تا بدانیم از میان نظراتشان، چه نتیجه‌ای می‌توان از داوری‌ها گرفت؟ در این میان چند سوال مطرح کردیم. اینکه آیا داوری جشنواره‌های فیلم بر اساس منطق و استانداردی صورت می‌گیرد؟ اگر چنین است پس چرا بعضی فیلم‌هایی که بضاعت دریافت سیمرغ را دارند، اصلا در هیچ بخشی کاندیدا نشده‌اند و آیا داوری‌های ما بر اساس قواعد است؟ کجای کار می‌لنگد و امثال این سوالات. هر کسی جوابی داد.
**حاشیه‌ها بیشتر حساسیت‌زا بودند
«مهرزاد دانش» نمی‌خواست درباره داوری‌ها نظر خاصی بدهد. او می‌گوید: «مسئله داوری‌ها چیزی نیست که من بخواهم درباره آنها خیلی صحبتی داشته باشم. اما داورهای امسال از میان چهره‌های شاخص کارگردانی انتخاب شده بودند. اگرچه نتیجه برآمده از این داوری چندان خوشایند نبود اما به هرحال چهره‌هایی روی فیلم‌ها نظر داده‌اند که خودشان کارکشته‌های سینمای ایران هستند.»
او می‌گوید 90درصد داوری‌ها را قبول ندارد اما: «من خودم تقریبا 90 درصد از داوری‌ها را قبول نداشتم اما به‌هرحال نمی‌توان خیلی هم به آنها انتقاد کرد چون داوری‌ها نتیجه تفکر آدم‌هایی است که در هیات انتخاب حضور دارند. یعنی اگر افراد دیگری در هیات داوران بودند حتما انتخاب‌ها طور دیگری می‌شد.» فکری ارشاد می‌گوید بیشتر از اینکه بحث داوری‌ها بخواهند حساسیت‌زا باشند، حاشیه‌های فیلم‌ها خیلی حساسیت‌زا شدند. او منظورش به اتفاقاتی است که پس از جشنواره برای فیلم «رستاخیز» پیش آمد.
او در توضیح حرفش می‌گوید: «گروه داوری معتقد بودند «چ» و «روز رستاخیز» بیشترین سیمرغ را می‌برند. اما حاشیه‌هایی که برای فیلم‌های دیگر مثلا برای فیلم «رضا درمیشیان» به وجود آمد باعث شد این فیلم از گردونه رقابت حذف شود. بعضی کارگردان‌ها هم می‌گفتند چرا مثلا جایزه بهترین فیلم‌نامه و بهترین کارگردانی به ما نرسید؟! بعضی از جریانات هم باعث شد مثلا فیلم رستاخیز تا مرز نابودی کشیده شود. گرچه من خودم معتقدم این فیلم اصلا فیلم خوبی نبود اما به نظر من نباید از منظر ایدئولوژیک آن فیلم را بررسی کرد باید از لحاظ سینمایی آن فیلم را بالا و پایین کنیم.»
«مهرزاد دانش» دیگر منتقد اما نظرات تندی درباره داوری‌ها دارد. او می‌گوید: «داوری جشنواره فیلم فجر برمبنای سیاست‌های دولت حاکم است. این سیاست‌ها در زمان دولت خاتمی و احمدی‌نژاد نیز به همین‌صورت بود. در واقع همه اتفاقاتی که در جشنواره فیلم فجر رخ می‌دهد تابعی از سیاست‌های دولت در فرهنگ و هنر است»
**جشنواره تحت‌تاثیر جو حاکم
«منوچهر اکبرلو» نیز می‌گوید: «داوری‌های جشنواره سلیقه‌ای است. از آنجایی‌که خودم تجربه داوری داشته‌ام، می‌دانم که در جشنواره‌های دولتی داوران بسیار تحت تاثیر جو حاکم قرار می‌گیرند. در نتیجه بدون تماشای فیلم‌ها نیز می‌شد تصور کرد چه فیلم‌هایی بیشترین بخت را برای دریافت سیمرغ دارند. حتی اگر مدیریت سینما تغییر نمی‌کرد به‌نظر من این دو فیلم باز هم اکثر جایزه‌ها را می‌گرفتند، بنابراین جشنواره به این شکل کار خود را می‌کند و راه خود را می‌رود و ابراز نظر منتقدان، مردم یا کارشناسان هیچ تاثیری در انتخاب‌ها ندارد.»
او درباره ساختار جشنواره نیز می‌گوید: «جشنواره فیلم فجر ساختاری دارد که از پیش تعیین شده است و با تغییر مدیریت یا دبیرها امکان تغییر آن وجود ندارد. بنابراین شتابزدگی در رساندن فیلم‌ها، جابه‌جایی برنامه‌ها، شلوغی و ایجاد بی‌نظمی‌ها همواره وجود خواهد داشت. همچنین حضور تعداد بسیار زیاد تولیدات سبب این شلوغی، کاهش کیفیت و استاندارد جشنواره می‌شود.»
**جایی برای حل مشکلات اجتماعی
دانش معتقد است در همه جای دنیا نگاه‌های سیاسی و مصلحت‌طلبانه در داوری‌ها وجود دارد. او در توضیح این حرفش می‌گوید: «هرجشنواره‌ای قواعد خاص خود را دارد و داوری هرجشنواره محدود به همان جشنواره است. مثلا فیلم «گذشته» اصغر فرهادی که نخل طلا را نگرفت، قرار بود بگیرد اما آخرین لحظات نخل طلا از گذشته گرفته شد و به «آبی گرم‌ترین رنگ» رسید. گرچه خیلی هم مهم نبود.»
او می‌گوید جشنواره فیلم فجر گرچه بین‌المللی است اما نمی‌تواند با جشنواره‌های دیگر قیاس شود: «جشنواره فیلم فجر با جشنواره‌های دیگر بسیار متفاوت است. چند سالی می‌شود که این جشنواره حساسیت‌برانگیز شده و از یک جشنواره معمولی که فیلم‌ها در آن ارائه می‌شدند و جایزه‌ای می‌گرفتند، خارج شده. این سال‌ها جشنواره فیلم فجر معیاری شده برای اینکه مشکلات اجتماعی را در آن بیان و حل کنیم! به نظر من جشنواره فیلم فجر بیشتر از اینکه بخواهد این کارکردها را داشته باشد باید همان کار قبل خودش را انجام دهد.» دانش معتقد است جشنواره فیلم ما با حساسیت‌های اجتماعی و فرهنگی و سیاسی زیادی همراه است.
**چرخش روی پاشنه قبلی!
برخلاف دانش، «مازیار فکری‌ارشاد» معتقد است این اتفاقات و ناداوری‌ها بیشتر در جشنواره فیلم فجر رخ می‌دهد. او می‌گوید: «جشنواره فیلم فجر با 95 درصد جشنواره‌های دنیا متفاوت است. داوری‌ها در دنیا بیشتر به ارزش‌های هنری و مسائل فنی آثار می‌پردازند. کسانی که می‌گویند در جشنواره‌های دنیا نیز چنین اتفاقاتی می‌افتد ذهن بیماری دارند. اما نه اینکه جشنواره‌های خارجی خیلی پاک هستند. گاهی ممکن است اعمال نظر‌هایی در داوری‌ها شود اما قطعا مثل اتفاقاتی که در جشنواره فیلم فجر رخ می‌دهد نیست.» او ادامه می‌دهد: «به نظر می‌رسد سیاست جشنواره فیلم فجر این است که هیات داوران ابلاغ‌کننده سیاست‌های دولت در عرصه فرهنگی است.»
او معتقد است برای همین اتفاق است که برخی از فیلم‌ها اصلا دیده نمی‌شوند و برخی دیگر از فیلم‌ها به شدت مورد توجه قرار می‌گیرند.» فکری ارشاد این رویه را رویه سال‌های اخیر جشنواره می‌داند. اما اگر چنین چیزی باشد و رویه سابق در جشنواره امسال نیز وجود داشته باشد پس تکلیف وعده‌هایی که دولت یازدهم در زمینه فرهنگ و هنر داده است چه می‌شود؟! فکری ارشاد در توضیح این مسئله نیز می‌گوید: «چندان نمی‌شود به وعده‌هایی که از طرف دولت داده شده خوشبین بود. با اتفاقات و حواشی‌ای که در جشنواره امسال مشاهده شد و فیلم‌هایی که خارج از مسابقه ماندند و عقب‌نشینی مدیران از بعضی وعده‌هایشان، به این نتیجه می‌رسیم که نمی‌توان چندان امیدوار به تغییر بود. به نظر می‌رسد در امور سینمایی و فرهنگی همچنان در بر پاشنه قبلی می‌گردد و نمی‌توان انتظار زیادی داشت.»
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.