عدالت و انصاف مرحوم منذر درباره حسن تقی‌زاده از زبان محمد رجبی

خبرگزاری تسنیم: رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی گفت: مرحوم منذر ضمن بیان صریح غرض و ریشه و اعتقاد خود تاریخ را تحریف نمی‌کند و حتی دشمن را هم با عدالت توصیف می‌کند.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دومین سالگرد درگذشت تاریخ‌پژوه فقید مرحوم علی ابوالحسنی(منذر) با عنوان «بیدارگر بصیر» با حضور حجج اسلام خسروشاهی و خسروپناه، محمد رجبی، موسی نجفی، موسی حقانی، محمدحسین دانایی، محمدرضا سنگری، خانواده مرحوم منذر و جمع کثیری از علاقه‌مندان آن مورخ و پژوهشگر فقید، به همت مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، امروز 5 اسفندماه در تالار اجتماعات حوزه هنری برگزار شد. 

محمد رجبی، رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی یکی از سخنرانان این مراسم بود که طی سخنانی گفت: در تاریخ‌نویسی معاصر ایران متاسفانه مکتب تاریخ‌نویسی بومی و ملی مشخصی نداریم و اغلب تاریخ‌نویسی‌های ما تقلید ناقصی از نوع تاریخ‌نویسی رایج در جهان است که روشنفکران از سبک‌های تاریخ‌نویسی سوسیالیستی و لیبرالیستی کپی کرده‌اند. 

وی افزود: سبک تاریخ نویسی سوسیالیستی با اصل قرار دادن مباحث طبقاتی و اقتصادی، مسائل اجتماعی و فرهنگی را بر مبنای فرضیات ماتریالیستی تبیین می‌کند. تاریخ‌نویسی لیبرال بیش از تاریخ‌نویسی سوسیالیستی در ایران رواج دارد. این سبک تاریخ‌نویسی بر مسئله آزادی به عنوان اصل تاکید می‌کند و مراد از آزادی، عدم تعلق و وابستگی به اندیشه‌هایی است که انسان را به مرجعی فراتر از خود متصل می‌کند. در این نگاه خود انسان «فعال مایشاء» است و می‌کوشد که انسان فردی و غیر مقید به زندگی دینی نشان دهد. 

رجبی خاطرنشان کرد: این نگاه لیبرالی به مذهب حتی در تاریخ علم امروز نیز مشهود است. به عنوان مثال در پیر روسو در کتاب تاریخ علم خود هر جا که روند تحقیقات علمی پیشرفت داشته را ناشی از گسیختن از مذهب معرفی می‌کند و هر جا رکودی بوده را ناشی از مذهب نشان می‌دهد. در حالی که تاریخ خلاف این موضوع را نشان می‌دهد و در تاریخ دنیای مسیحیت، بسیاری از دانشمندان کشیش بودند و در اسلام هم، همه دانشمندان شعبه‌های علمی مختلف از حوزه‌های علمیه برخاسته‌اند. 

وی یک وجه اخص از تاریخ‌نگاری لیبرال را تاریخ‌نگاری فراماسونری خواند و گفت: این وجه مذهب را امری به کلی منفی معرفی می‌کند و اصالت را به جریان‌های نهان‌روش می‌دهد و نگاهی است که ریشه در یهودیت و در دنیای امروز در صهیونیسم دارد.

رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: در ایران مورخان بزرگی داریم، متأسفانه از کار مورخان ما یک مکتب تاریخ‌نویسی با اصول و روش‌های مستقل مشخص ارائه نشده تا به عنوان نگاه به سبک جدید تدریس شود.

وی با تاکید بر اینکه هیچ مورخی بی‌طرف، بی‌نظر و بی‌مقصد نیست، گفت: بین جهت داشتن و غرض و مقصود داشتن با تحریف تاریخ تفاوت است. مرحوم منذر ضمن بیان صریح غرض و ریشه و اعتقاد خود تاریخ را تحریف نمی‌کند و حتی دشمن را هم با عدالت توصیف می‌کند. مثلا ایشان با توجه به اعتقاد به مشروعه شیخ فضل‌الله نوری و مخالفت با مشروطه برخاسته از یک توطئه فراماسونی، زمانی که معارضان تقی‌زاده (که اصرار بر قتل شیخ فضل‌الله داشته) حرف‌هایی درباره وی می‌زنند، می‌گوید این نسبت‌ها درباره تقی‌زاده بی‌انصافی و خارج از عدالت است. 

رجبی خاطرنشان کرد: این رویکرد برخاسته از ایمان پاک مذهبی اس و چنین رویکردی را در میان مورخان مدعی آزادی سراغ نداریم. مرحوم منذر با تاسی از پیامبر معتقد است که مؤمن باید حق را بگوید، هر چند به ضررش باشد. 

رئیس کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: مرحوم منذر در تحقیقات خود عملا نشان داده است که انسان حقیقی  حرف خلاف حق را پذیرا نیست. او در تاریخ‌نگاری خود عادلانه قضاوت می‌کند و این شیوه که چیزی را به دلایل سیاسی روز تحریف و کم و زیاد نکنیم، شیوه مرضیه‌ای است که مورخانی نظیر ایشان در پیش گرفته‌اند. این شیوه باید تبدیل به یک مکتب شود که حقیقت پنهان و کم و زیاد نشود، چه رسد به جعل؛ و در تحلیل‌ها از ابتدا چنین رویکردی را به خواننده القاء‌ کنیم تا تحریفی رخ ندهد و حقی پایمال نشود. خیلی‌ها شاید با برخی از نوع نگاه‌های مرحوم منذر اختلاف زاویه داشته باشد، اما قطعا منکر دقت و انصاف ایشان نیستند. 

وی شجاعت در بیان بدون اعتنا به اعتراض‌های دیگران از دیگر ویژگی‌های مرحوم منذر خواند و گفت: سنت دیرینه نادرستی وجود دارد که ما در زمان حیات بزرگان، آنگونه که باید و شاید قدر آنها را نمی‌دانیم و این درباره مرحوم منذر نیز صادق است. امروز بودجه‌های انبوهی برای مجموعه‌های بی‌خاصیتی که قرار است کارهای تاریخی انجام دهند هزینه می‌شود، اما سازمانهای عریض و طویل صاحبِ بودجه از کسانی مانند مرحوم منذر حمایت نمی‌کنند و آنان با وجود مشکلات و مضیقه‌های بسیار و سختی معاش، بدون امکانات و دست تنها کار می‌کنند و این مجالس شاید هشداری برای درک این عزیزان باشد.

انتهای پیام/