توافق ژنو در حال تغییر شکل برنامه هسته‌ای ایران است


خبرگزاری تسنیم: کارشناسان امریکایی ارزیابی کرده اند که طرح اقدام مشترک توافق شده در ژنو در حال تغییر شکل فنی برنامه هسته ای ایران است.

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، ایران هسته‌ای نوشت؛ موسسه علوم و  امنی بین المللی در ارزیابی خود از تازه ترین گزارش آژانس تاکید کرده است که طرح اقدام مشترک توافق شده در ژنو در حال تغییر شکل فنی برنامه هسته ای ایران است.

متن کامل ارزیابی این موسسه که روز پنج شنبه اول اسفند 1392 (20 فوریه 2014) در ادامه می آید

دیوید آلبرایت رییس این موسسه و دو تن از همکارانش با نام های کریستسنا والروند و آندریا استریکر نویسندگان این ارزیابی هستند.

همانطور که از زمان انتشار متن پیداست، این موسسه پیش از انتشار به گزارش آژانس دسترسی داشته و توانسته ارزیابی خود از آن را هم زمان با خود گزارش منتشر کند

این موسسه در گزارش خود مدعی شده که توانسته با مقام های آژانس مصاحبه های جداگانه داشته باشد که این خلاف تعهد آژانس مبنی بر محرمانه ماندن اطلاعات فنی ایران و سایر کشورهاست

متن کامل این گزارش چنین است

***

کل تولید اورانیوم کم غنی شده 3.5 درصدی ایران در مرکز نطنز تا 9 فوریه 2014 طبق گزارش آژانس 11091 کیلوگرم است که شامل 734 کیلوگرم از این ماده است که طبق برآورد ایران از 6 نوامبر 2013 تولید شده است. مرکز نطنز مرکز اصلی غنی سازی اورانیوم ایران است که در آن بیشتر سانتریفوژهای آی آر-1 نصب شده اند. فعالیت در مرکز غنی سازی سوخت پایلوت (PFEP) که ایران تا 20 ژانویه 2014 در آنجا به غنی سازی اورانیوم تا سطح 20 درصدی مشغول بود در زیر بحث شده است.

تولید میانگین اورانیوم کم غنی شده 3.5 درصدی در مرکز نطنز از دوره گزارش قبلی اندکی افزایش یافته و از حدود 230 کیلوگرم در ماه از هگزافلوراید اورانیوم کم غنی شده به حدود 235 کیلوگرم رسیده است. با این حال، این میزان با تولید ایران در بیشتر ماههای سال 2013 همخوانی دارد.

ایران از 10 نوامبر 2013 ، 90 آبشار سانتریفوژ آی آر-1 داشته که در آنها 15420 سانتریفوژ آی آر-1 نصب شده است و این تعداد با تعداد اعلام شده در گزارش قبلی آژانس همخوانی دارد. ایران تعداد آبشارهای غنی سازی را از زمان گزارش قبلی به اندازه دو آبشار که در مجموع به 54 آبشار بالغ می شود اضافه کرده است. تعداد سانتریفوژهای نصب شده در این آبشارها حدود 9166 سانتریفوژ است. ایران 8345 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم طبیعی به این آبشارها در مرکز نطنز تزریق کرد که با میزان تزریق بیشتر ماههای سال 2013 همخوانی دارد. عملکرد سانتریفوژهای ایران در مرکز نطنز را همچنین می توان بر حسب واحدهای کار جداساز (SWU) ارزیابی کرد. موسسه علم و امنیت بین الملل این مقدار را از تولید اورانیوم کم غنی شده ای که ایران اعلام کرده است به دست می آورد. در بیشتر ایام گزارش اخیر، درجه اورانیوم کم غنی شده به صورت میانگین 3.5 درصد در نظر گرفته شده است و مقدار زاید به طور میانگین 0.4 درصد محسوب شده است. آژانس در این گزارش ارقام به روز شده درباره غلظت اورانیوم غنی شده ارائه نکرده است اما این ارقام قدیمی تر بر مبنای مصاحبه با مقامات ارشد مطلع و نزدیک به آژانس مورد استفاده قرار گرفته اند.

درباره نصب سانتریفوژهای پیشرفته در مرکز غنی سازی سوخت نطنز، بازرسان آژانس در 10 فوریه 2014 اعلام کردند ایران هیچ تغییری در مقایسه با دوره گزارش قبلی در تعداد این سانتریفوژها ایجاد نکرده است و تعداد این دستگاهها شش آبشار بود که همگی نصب شده و تحت خلاء قرار گرفته بودند و ایران یک آبشار متشکل از 1008 سانتریفوژ آی آر-2 نصب کرده بود. آژانس همچنین گزارش می دهد که ایران «کار نصب مقدماتی» را برای 12 آبشار دیگر از این نوع سانتریفوژها تکمیل کرده است. ایران غنی سازی را در هیچکدام از این آبشارها آغاز نکرده بود.

ایران بر اساس طرح اقدام مشترک از ادامه دادن به فعالیت های تحقیق و توسعه روی سانتریفوژها منع نشده است، هرچند نمی تواند به هیچکدام از سانتریفوژهایی که تا نوامبر 2013 با هگزافلوراید اورانیوم تغذیه نشده بودند این گاز را تغذیه کند. چهار آبشار از شش آبشار در مرکز پایلوت برای ادامه فعالیت های تحقیق و توسعه اختصاص یافته اند.

ایران از فوریه 2010 تا ژانویه 2014 دو آبشار ردیفی در یک مرکز غنی سازی سوخت پایلوت رو زمینی برای تولید تولید اورانیوم کم غنی شده تا نزدیک به 20 درصد از اورانیوم 235 طراحی کرده است که ظاهرا برای رئاکتور تحقیقاتی تهران است.

در 20 ژانویه 2013 ایران در راستای تعهداتش در طرح اقدام مشترک رقیق سازی مقداری از ذخیره اورانیوم غنی شده 20 درصدی خود را آغاز کرد. تا نهم فوریه 2014 ایران 22.9 کیلوگرم از این ماده را برای تولید یو اف 6 رقیق سازی کرده بود که غلظت ماده به دست آمده از 5 درصد فراتر نمی رفت. با فرض اینکه هدف رسیدن به اورانیوم 3.5 درصدی و یک ذخیره اورانیوم طبیعی یکدست شده باشد، ایران احتمالا نزدیک به 160 کیلوگرم اورانیوم 3.5 درصدی از این ماده تولید کرده است.

سایت فردو دو سالن غنی سازی به نام واحد 1 و واحد 2 دارد که هم اکنون هر کدام از آنها برای نگهداری 8 آبشار 174 تایی از سانتریفوژهای آی آر-1 طراحی شده اند. ایران چهار آبشار 174 تایی از سانتریفوژهای آی آر-1 را همچنان در دو مجموعه ردیفی تولید اورانیوم غنی شده 19.75 درصدی در مجموعا 696 سانتریفوژ غنی سازی فعال نگه داشته است که برابر با همان تعداد سانتریفوژ غنی سازی است که در گزارش ماه اوت، ماه مه و فوریه 2013 و نیز گزارش های نوامبر، اوت و مه 2012 اعلام شده بود. ایران در راستای عمل به طرح اقدام مشترک غنی سازی اورانیوم تا سطح 19.75 درصدی را در این آبشارها متوقف کرده و غنی سازی را فقط تا سقف 5 درصدی شروع کرده است.

تاسیسات فردو همچنان به صورت کامل مجهز به سانتریفوژ است، هرچند ایران تعداد سانتریفوژهای غنی سازی را در پنج دوره گزارش های آژانس افزایش نداده است.

ایران در گزارش اوت 2012 اعلام کرده بود که تغذیه هگزافلوراید اورانیوم 19.75 درصدی را در کارخانه ساخت صفحه سوخت در اصفهان آغاز کرده است. ایران تا 16 فوریه 2014 در کل 262.7 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم غنی شده 19.75 درصدی به روند تولید U3O8 در اصفهان تزریق کرده بود که حاوی حدود 120.6 کیلوگرم اورانیوم غنی شده (توده اورانیوم) بود. 262.7 کیلوگرم از هگزافلوراید اورانیوم کم غنی شده نزدیک به 20 درصدی حاوی حدود 175 کیلوگرم اورانیوم غنی شده (توده اورانیوم) است. آژانس بین المللی انرژی اتمی 36.8 کیلوگرم از اورانیوم به شکل ضایعات مایع یا جامد را تایید کرد. از این رو،‌ نزدیک به 17.7 کیلوگرم از اورانیوم غنی شده همچنان در این روند یا در اشکال مختلف باقی است.

ایران در مجموع 11111 کیلوگرم هگزافلوراید اورانیوم کم غنی شده 3.5 درصدی تولید کرده است. حدود 3437 کیلوگرم از این مقدار برای تولید هگزافلوراید کم غنی شده 19.75 درصدی مورد استفاده قرار گرفته است. ایران در سه تاسیسات سانتریفوژی 18458 سانتریفوژ آی آر-1 و 1008 سانتریفوژ آی آر-2 ام نصب کرده است.

در مجموع مرکز غنی سازی سوخت پایلوت در نطنز و مرکز غنی سازی سوخت فردو 448 کیلوگرم اورانیوم 19.75 درصدی تولید کرده اند، هرچند ایران تولید این ماده را از 20 ژانویه 2014 متوقف کرده است.

آژانس گزارش داده است که ایران از زمان تولید آب سنگین در رئاکتور اراک در سال 2006 حدود 100 تن آب سنگین درجه رئاکتور در این کارخانه تولید کرده است. ایران از زمان گزارش قبلی ادعا کرده است که 90 تن آب سنگین تولید کرده و به 100 تن از این ماده نیاز دارد تا به اندازه کافی آب سنگین برای راه اندازی رئاکتور آی آر-40 در اختیار داشته باشد.

ایران سرگرم اجرای «تدابیر داوطلبانه» است که بر اساس طرح اقدام مشترک 24 نوامبر 2013 میان این کشور و گروه پنج به اضافه یک بر سر آن توافق شده است. این توافق از 20 ژانویه 2014 اجرایی شد و برای یک مدت شش ماهه ادامه می یابد. آژانس سرگرم نظارت و راستی آزمایی اجرای این تدابیر است. ضمیمه 3 گزارش آژانس تدابیری را که تاکنون اجرا شده فهرست کرده است. اجرای بسیاری از این تدابیر مورد بحث قرار گرفته است و موسسه علم و امنیت بین الملل در ارزیابی های بعدی خود درباره هر تحول مهمی که مستلزم بررسی های دقیق تر باشد به آنها خواهد پرداخت. ایران در مجموع «دسترسی مدیریت شده به کارگاههای مونتاژ سانتریفوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفوژ و تاسیسات انبار را فراهم کرده و درباره آنها اطلاع رسانی کرده است».

آژانس گزارش داده است که ایران شش اقدام اولیه را که بر سر آنها با این نهاد در نوامبر 2013 در چارچوب همکاری در یک دوره سه ماهه به توافق رسید آغاز کرده است و آژانس سرگرم تجزیه و تحلیل اطلاعات است و خواستار توضیحات اضافه نیز شده است. ایران پنج مکان بالقوه را برای احداث تاسیسات غنی سازی اضافی ذکر کرده و اطلاعات مورد علاقه آژانس را درباره غنی سازی لیزری اورانیوم ارائه کرده است.

آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین در گزارش خود اعلام کرد در خصوص پرداختن ایران به ادعاهای مربوط به فعالیت های هسته ای نظامی گذشته ایران هیچ پیشرفت تازه ای به دست نیامده است.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.