چشم‌انداز گردشگری و میراث فرهنگی ایران از نگاه سلطانی‌فر
خبرگزاری تسنیم: مسعود سلطانی‌فر، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در طی یادداشتی چشم‌انداز گردشگری و میراث فرهنگی ایران را ترسیم کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، مسعود سلطانی‌فر در یادداشتی با عنوان چشم‌انداز گردشگری و میراث فرهنگی ایران نوشت: بررسی‌های نهادهای بین‌المللی در حوزه اقتصاد و گردشگری نشان می‌دهد که گردشگری یکی از حوزه‌هایی است که در سال‌های اخیر توسعه یافته و در آینده نیز جایگاه مهمی در اقتصاد جهانی خواهد داشت، پیش‌بینی‌های این نهادها از افزایش سهم گردشگری در اقتصاد جهانی و اشتغال‌زایی در سال‌های آینده حکایت می‌کند از طرفی بنابر برآوردهای سازمان جهانی شورای سفر و گردشگری این افزایش در 10 سال آینده نیز تداوم خواهد داشت.
سازمان جهانی شورای سفر (WTO) در گزارش سالانه خود که با کمک دانشگاه آکسفورد تهیه می‌کند، از رشد واقعی ناخالص ملی حاصل از گردشگری درسال 2020 خبر داده است. طبق این گزارش‌ها رشد واقعی تولید ناخالص ملی حاصل از گردشگری در جهان از نیم درصد در سال 2010، به 4/4 در سال 2020 خواهد رسید. همچنین رشد واقعی تولید ناخالص ملی حاصل از گردشگری در منطقه خاورمیانه نسبت به متوسط جهانی بالاتر بوده و بنابراین پیش بینی از منفی یک درصد به 2/5 درصد خواهد رسید.
این آمار در ایران نسبت به بسیاری از کشورهای خاورمیانه بالاتر بوده و در سال 2010 با رشد 9/3 درصد از متوسط رشد خاورمیانه نیز بالاتر بودیم، اما رفته‌رفته آهنگ این رشد کاهش پیدا کرده و باید فکری اساسی برای حل این مشکل بشود. این آمار و پیش‌بینی پیش از وقوع اتفاقات خوشایند سیاسی و روی کارآمدن دولت تدبیر و امید انجام شده است و تداوم وضعیت پیشین ملاک و معیار بوده است. با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید و زنده‌شدن امیدها و گشوده‌شدن فضای اجتماعی، نگاه گردشگران و سرمایه گذاران نیز به کشورمان مثبت‌تر شده است.
سرمایه‌گذاران ایرانی نیز با اطمینان و اعتماد بیشتری به آینده نگاه می‌کنند و افق پیش رو امیدبخش است، این آمار اگرچه بدون درنظر گرفتن تغییرات سیاسی و اجتماعی اتفاق افتاده در کشور می‌توانست آماری مایوس‌کننده تلقی شود، اما درخود نکته‌هایی دارد که حائز اهمیت است به طوری که طبق ارزیابی‌های نهادهای مختلف ایران از نظر برخورداری از جاذبه‌های گردشگری (چه جاذبه‌های متنوع طبیعی و چه جاذبه‌های فرهنگی و میراث کهن) در رتبه‌های نخست منطقه قرار دارد.
این آمارها در عین حال که نشان می‌دهد ما در منطقه خاورمیانه با چه رقابت سختی روبه رو هستیم، به این معنی است که کشورهای دیگر بدون برخورداری از چنین جاذبه‌هایی توانسته‌اند در زمینه گردشگری موفقیت‌هایی کسب کنند. چشم‌انداز سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بی‌هیچ تردیدی باید تغییر روندی باشد که در این پیش‌بینی‌ها نشان داده می‌شود.
بخشی از این تغییر با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید و ایجاد فضای مثبت داخلی و بین‌المللی و کوشش‌های همکاران‌مان در سازمان محقق شده است. ابراز علاقه به سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری ایران و همچنین ابراز علاقه جهانگردان بین‌المللی به سفر به ایران نشانه‌های این تغییر هستند. ما و همکاران‌مان در سازمان تلاش خواهیم کرد تا نه تنها از منفی‌شدن رشد ناخالص ملی حاصل از گردشگری پیشگیری کنیم که این رشد را به نحو چشمگیری افزایش دهیم.
طبیعی است که رسیدن به چنین چشم‌اندازی نیازمند همراهی و همدلی نهادها و دستگاه‌های مختلف است. یکی از موضوعاتی که همیشه سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری را با خطر روبه‌رو می‌کند این است که گردشگری به شدت نیازمند آرامش و ثبات است، ممکن است یک نقل قول تند و افراطی، یک تهدید غیرمنطقی، سخنرانی یک فرد غیرمسئول و یک حادثه حتی طبیعی در یک منطقه گردشگران را از سفر به آنجا باز دارد و صنعت گردشگری آن منطقه را به خطر بیندازد.
چنین اتفاق‌هایی ممکن است در همه جای دنیا معمول باشد اما وقوع آن در کشوری مانند ایران با سیاه‌نمایی رسانه‌های بین‌المللی همراه خواهد شد و چهره‌ای از کشورمان ارائه خواهد کرد که به صنعت گردشگری آسیب خواهد زد. بنابراین نخستین کار در رونق‌دادن به صنعت گردشگری ارائه تصویری آرامش‌بخش از کشور است. ما و همکاران‌مان در سازمان تلاش خواهیم کرد فعالیت‌های سازمان را از حوزه سیاست دور کنیم و از دوستان‌مان با گرایش‌های مختلف نیز چنین انتظاری داریم زیرا رونق گردشگری در ایران به نفع منافع ملی و همه مردم و جناح‌ها خواهد بود. گردشگری ضمن این‌که خود به طور مستقیم باعث جذب سرمایه می‌شود، می‌تواند به طور غیرمستقیم و با کاهش آمار بیکاری نیز باعث رونق اقتصادی شود.
آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر یکی از صنعت‌های بسیار مؤثر در اشتغال‌زایی صنعت گردشگری است. آمارهای جهانی نشان می‌دهد که از هر 3/12 شغل در جهان یک شغل به صنعت گردشگری مربوط است و در سال 2010 از کل مشاغل جهان 1/8 درصد به صنعت گردشگری اختصاص داشته است. در ایران در همین سال 6/1 درصد از کل مشاغل معادل 594000 شغل از هر 5/13 شغل یک شغل به صنعت گردشگری مربوط بوده است که از متوسط جهانی پایین‌تر است، در حالی که کشور ما از نظر برخورداری از جاذبه‌های گردشگری در رتبه‌های 5 و 10 قرار داد، در حالی که از نظر تأثیر صنعت گردشگری در اشتغال‌زایی پائین‌تر از متوسط جهانی قرار داریم.
آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد که در 10 سال آینده 2/9 درصد از کل شغل‌های جهان به صنعت گردشگری اختصاص پیدا خواهد کرد. این نشان‌دهنده تأثیر و اهمیت صنعت گردشگری در اشتغال‌زایی است. برای کشور ما که یکی از مسائل و مشکلات‌مان آمار بیکاری است، این صنعت می‌تواند به عنوان صنعتی استراتژیک تلقی شود. می‌دانیم که بیکاری یکی از مسائلی است که می‌تواند به آسیب‌های اجتماعی منجر شود.
با این نگاه صنعت گردشگری نه تنها تأثیر اقتصادی که تأثیر اجتماعی مثبتی نیز می‌تواند در فضای کشور داشته باشد. گردشگری همچنین از زاویه فرهنگی نیز یکی از حوزه‌های بسیار مؤثر است و می‌تواند به عنوان یکی از عناصر دیپلماسی فرهنگی نقشی فعال ایفا کند. ما اگر گرفتار نگاه بخشی و جزیره‌ای نشویم و بین گردشگری و میراث فرهنگی چنان تمایزی قایل نشویم که رشد هر یک را به زیان دیگری ارزیابی کنیم، در خواهیم یافت که رونق گردشگری یکی از راه‌های حفظ و اشاعه میراث فرهنگی و صنایع دستی کشورمان خواهد بود.
تجربه کشورهای مختلفی که از نظر برخورداری میراث کهن باستانی به ما شباهت دارند، نشان می‌دهد که رابطه دو سویه‌ای بین میراث فرهنگی یک کشور و صنعت گردشگری وجود دارد. ما تلاش خواهیم کرد در آینده از این نگاه جزیره‌ای دور شده و ارتباط متقابل صنعت گردشگری و میراث فرهنگی و صنایع دستی را تقویت کنیم. ورود گردشگران به ایران نیازمند حفظ و نگهداری و استفاده از راه‌های نوین در معرفی میراث گرانقدرمان است.
همچنین رونق گردشگری به طور مستقیم در رونق صنایع دستی ایران تاثیر می‌گذارد و درهای بازارهای جهانی را به روی صنایع دستی و هنرمندهای سنتی ما باز می‌کند. بنابراین اگر بخواهیم چشم‌انداز آتی سازمان را در چند جمله خلاصه کنیم، می‌توانیم بگوییم که نخست از نگاه جزیره‌ای به حوزه‌های فعالیت سازمان فاصله خواهیم گرفت و تلاش خواهیم کرد با افزایش ارتباط متقابل این حوزه به هم‌افزایی مطلوبی برسیم و با رونق‌دادن صنعت گردشگری ایران هم در رشد تولید ناخالص ملی کشورمان سهم بیشتری داشته باشیم و هم در غلبه‌کردن بر بیکاری به عنوان یک آسیب اجتماعی گام‌های اساسی برداریم.
طبیعی است که رسیدن به چنین چشم‌اندازی نیازمند همراهی و همدلی همه دستگاه ها و مردم است.
انتهای پیام/