تنش میان عربستان و قطر تشدید می‌شود
خبرگزاری تسنیم: تحلیلگر روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی با اشاره به تیرگی روابط عربستان و قطر تأکید کرد که تنش میان ریاض و دوحه به‌علت اینکه هیچ‌کدام حاضر به عقب‌نشینی از مواضع خود نیست، تشدید می‌شود.
«احمد المصری» تحلیلگر روزنامه فرامنطقه‌ای «القدس العربی» و کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌و‌گو با خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم، حمایت قطر از جماعت اخوان المسلمین را علت مهم اختلاف با عربستان دانست و گفت: علت اختلاف اصلی عربستان و قطر حمایت دوحه از اخوان المسلیمن به‌ویژه در مصر است. همچنین قطر و عربستان رقابت منطقه‌ای در سوریه دارند به‌طوری که قطر از گروه تروریستی «جبهه النصره» حمایت می‌کند و عربستان از گروه تروریستی «جبهه اسلامی» حمایت می‌کند. عربستان با قطر در حل نزاع‌های منطقه‌ای کاملاً اختلاف دارد، قطر در امور داخلی کشورهایی نظیر مصر، لیبی و تونس دخالت می‌کند و به گروه‌های اسلام‌گرا در کشورهای موسوم به انقلاب‌های عربی برای رسیدن به قدرت کمک کرده است. قطر همچنین از طریق شبکه ماهواره‌ای الجزیره اقدام به تحریک مخالفان عربستانی می‌کند. این شبکه به شبکه تحریک کننده علیه عربستان که همسایه قطر است، تبدیل شده است.
المصری افزود: بر اساس توافقنامه‌هایی که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس امضا کرده‌اند هیچ کشوری علیه کشور دیگر اقدامات تحریک آمیز انجام نمی‌دهد.
ستون‌نویس روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی با اشاره به تلاش دوحه برای تبرئه خود از اقدامات شبکه تلویزیونی الجزیره گفت: قطر اعلام می‌کند که الجزیره یک شبکه مستقل است اما عربستانی‌ها بر این باورند که این شبکه توسط اخوان المسلمین و دولت قطر اداره می‌شود اما واقعیت این است که این شبکه ماهواره‌ای مستقل نیست زیرا کاری به امور داخلی قطر یا کشورهای هم‌پیمان قطر ندارد.
کارشناس مسائل خاورمیانه به میانجیگری کویت برای پایان دادن به تنش میان عربستان و قطر نیز اشاره و تصریح کرد: امیر کویت، امیر جوان قطر را به عربستان برد و «تمیم بن حمد» تعهد کتبی داده است که بر اساس آن «یوسف القرضاوی» از خطبه نماز جمعه منع می‌شود اما ملیت وی لغو نمی‌شود، اقدامات تحریک‌آمیز شبکه الجزیره متوقف می‌شود، حمایت از اخوان المسلمین نیز متوقف می‌شود. امیر قطر همه این‌ها را کتباً تعهد داده است، اما بر اساس برخی اطلاعات امیر سابق قطر و پدر امیر کنونی از این توافقنامه راضی نیست و آن را زیر پا گذاشت.
وی افزود: از سویی از این اختلافات امارات و بحرین نیز متضرر می‌شوند، بحرین که به‌طور کامل و در همه زمینه‌ها وابسته به عربستان است.
المصری با بیان اینکه قطر برای آزادی راهبه‌های معولا با دولت سوریه تماس برقرار نکرده است،گفت: آزادی راهبه‌های معولا نیز توسط جبهه النصره صورت گرفت که توسط قطر حمایت مالی می‌شود اما قطر میانجی جبهه النصره و دولت سوریه نبود بلکه میانجی میان جبهه النصره و دولت سوریه سرلشکر عباس ابراهیم فرمانده نیروهای امنیتی لبنان بود؛ او بود که مذاکرات با دولت سوریه را هدایت می‌کرد و قطر هیچ‌گونه نقشی در مذاکرات نداشت.
ستون‌نویس روزنامه فرامنطقه‌ای القدس العربی احتمال بستن مرزهای عربستان و قطر و فشارهای دیگر ریاض بر دوحه را بعید ندانست و عنوان کرد: عربستان سعودی تهدید کرد که اقداماتی را علیه قطر انجام می‌دهد. برخی اخبار که از ریاض رسیده است حکایت از آن دارد که این کشور قصد دارد مرزهای خود با قطر را ببندد و حریم هوایی خود را نیز به‌روی هواپیماهای قطری ببندد. این مسائل را برخی از افراد نزدیک به خاندان حاکم در عربستان گفتند. همچنین جلوگیری از همکاری روزنامه نگاران عربستانی با شبکه تلویزیونی الجزیره دیگر اقدام عربستان است که به‌نظرم اشتباه است زیرا این اقدام خلاف آزادی رسانه‌ها و آزادی بیان است و بر آزادی رسانه‌ها تأثیر می‌گذارد.
وی در ادامه تصریح کرد: عربستان در جایگاهی نیست که قطر را نصیحت کند که خطیبان جمعه دست از سخنان تحریک‌آمیز بردارند. گروه القاعده سلاح عربستان سعودی است، عربستان با همکاری سیا این گروه را به وجود آورد و افراد مسلح را به افغانستان ارسال کرد تا از گسترش کمونیسم جلوگیری کند. بنا بر این عربستان نمی‌تواند از قطر بخواهد در این زمینه به حرف‌هایش گوش دهد و قطری‌ها نیز ناگزیرند در برابر خواسته‌های عربستانی بایستند. سیاست خارجی قطر مسئله‌ای مربوط به خود قطر است و ربطی به عربستان ندارد.
المصری به نزاع‌های کهنه میان عربستان و قطر نیز اشاره و خاطرنشان کرد: در مورد شبکه تلویزیونی الجزیره باید بگویم که این شبکه بزرگ‌ترین حامی کشورهای حوزه خلیج فارس و خاندان‌های حاکم بر این کشور‌ها بود اما نزاعی قدیمی و از زمان تشکیل کشورهای حوزه خلیج فارس میان قطر و عربستان وجود داشت؛ نزاع‌هایی بر سر مرز‌ها، منابع نفتی و گازی و منابع آبی. همچنین برخی نزاع‌ها میان قبایل وجود دارد. عربستان در یک برهه نیروهای ارتش خود را به‌علت نزاع مرزی به مرزهای قطر فرستاد. این کشور همچنین به امیر نخست قطر کمک کرد دوباره به قدرت برسد. عربستان در مقامی نیست که بتواند از دیگر کشور‌ها بخواهد در امور داخلی دیگران دخالت نکنند، زیرا این کشور نخستین کشوری بود که در امور داخلی دیگر کشور‌ها دخالت کرد. زمانی که قطر از سیاست‌های خود در مصر یا امارات یا دیگر کشور‌ها دفاع می‌کند، این مسئله ربطی به عربستان سعودی ندارد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه عقب‌نشینی قطر در برابر عربستان را بعید دانسته گفت: به‌نظر من قطری‌ها از مواضع خود عقب‌نشینی نمی‌کنند و همه‌چیز حکایت از بالا گرفتن تنش این کشور با عربستان است. دو طرف حاضر به چشم‌پوشی از مواضع خود نیستند؛ از سویی عقل و منطق حکم می‌کند که قطر از مواضع خود عقب‌نشینی نکند زیرا سیاست خارجی هر کشوری به خود آن کشور مربوط می‌شود و سیاست خارجی قطر به عربستان هیچ ارتباطی ندارد، به‌طور مثال امیر سابق قطر رابطه خوبی با ایران داشت و تلاش کرد که احمدی‌نژاد را به نشست شورای همکاری خلیج فارس دعوت کند تا اختلافات میان ایران و این کشور‌ها از بین برود اما برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس و برخی دیگر کشورهای عربی اعتراض کردند. آن‌ها می‌توانند به این دعوت اعتراض کنند اما نمی‌توانند به روابط قطر با ایران اعتراض کند، زیرا این مسئله مربوط به سیاست خارجی این کشور است. بنا بر این عربستان نمی‌تواند سیاست خارجی خود را بر دیگر کشور‌ها تحمیل کند.
المصری با بیان اینکه در سفر آینده اوباما به عربستان ممکن است نوعی آتش‌بس میان قطر و عربستان برقرار شود، خاطرنشان کرد: من بر این باورم «باراک اوباما» رئیس جمهوری آمریکا که به‌زودی راهی عربستان می‌شود در دیدار با مسئولان ریاض باعث تلطیف فضا می‌شود و به‌نوعی آتش‌بس میان عربستان و قطر برقرار می‌شود و تا قبل از برگزاری نشست آینده سران اتحادیه عرب که قرار است در کویت برگزار شود؛ احتمال بهبود روابط بین ریاض و دوحه وجود دارد.
وی در پایان، اختلاف دیدگاه‌های موجود بین امیر جدید قطر با پدرش را اختلافاتی خانوادگی دانست و گفت: در مورد اختلاف میان امیر سابق و امیر کنونی باید بگویم که این اختلاف همانند اختلاف یک خانواده است و عمیق نیست. شیح حمد با رغبت خود از قدرت کناره‌گیری کرد، اگرچه از پشت‌پرده سیاست‌های این کشور را تعیین می‌کند. اما این بدان معنا نیست که از قدرت به‌طور کامل کنار کشیده است. مخالفت وی با توافقنامه تمیم با عربستان برای جلوگیری از اقدامات تحریک‌آمیز الجزیره و پایان دادن به حمایت از اخوان المسلمین و غیره نیز با مخالفت پدرش مواجه شد و وی نیز به خواسته پدرش تن داد. تمیم مهارت زیادی در سیاست ندارد و با فشار پدرش از این توافقنامه عقب‌نشینی کرد.
پایان پیام/*
