معرفی صنایع دستی آذربایجان غربی + تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، از مجموعه تعاریف صنایع دستی، به نظر می رسد تعریف زیر که توسط گروهی از کارشناسان سازمان صنایع دستی ایران ارائه شدهده، دقیق تر و جامع تر باشد، چرا که با وضعیت فعلی این صنعت و هنر ارزنده انطباق بیشتری دارد، صنایع دستی به مجموعه ای از هنرها و صنایع اطلاق می شود که به طور عمده با استفاده از مواد اولیه بومی و انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید به کمک دست و ابزار دستی محصولاتی ساخته می شود که در هر واحد آن ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگر سازنده به نحوی تجلی یافته و همین عامل، وجه تمایز اصلی این گونه محصولات از مصنوعات مشابه ماشینی و کارخانه ای است.

با توجه به این تعریف می توان این ویژگی ها را برای صنایع دستی آذربایجان غربی برشمرد اولاً انجام قسمتی از مراحل اساسی تولید، توسط دست و ابزار و وسایل دستی، برای تولید هر یک از فراورده های دستی مراحل متعددی پیموده می شود ولی انجام کلیه ی این مراحل به وسیله دست و ابزار و وسایل دستی الزامی نبوده و چنانچه تنها قسمتی از مراحل اساسی تولید به این طریق انجام شود، محصول تولید شده با توجه به مواردی که در تعریف ذکر شد، صنایع دستی محسوب می شود.

دوماً حضور مؤثر و خلاق انسان در تولید و شکل بخشیدن به محصولات ساخته شده و امکان ایجاد تنوع و پیاده کردن طرح های مختلف در مرحله ساخت این گونه فرآورده ها کاملا ملموس است و صنایع دستی آذربایجان غربی آئینه تمام نمای این نوع از خلاقیت است.

تأمین قسمت عمده مواد اولیه مصرفی از منابع داخلی و داشتن بار فرهنگی که در قالب استفاده از طرح های اصیل، بومی و سنتی خلاصه می شود در صنایع دستی در استان آذربایجان غربی متجلی است.

در آذربایجان غربى، صنایع دستى و روستایى از گذشته‏ هاى بسیار دور متداول بوده است، صنایع دستى این خطه آمیخته‏ ایى از تجارب متمادى ترکها و کردهاست و در حد خود بى‏نظیر است.

این دست آفریده ‏ها در راهیابى به بازارهاى داخلى و خارجى با موفقیت روبرو بوده و با وجود نواقص و نارسایى‏ها براى صدور این تولیدات به خارج از کشور، قالیچه ‏هاى دستباف آذربایجان غربى در بازارهاى داخلى به خصوص بازار مناطق آذربایجان و کردستان طالبان بیشترى دارد.

بنابر اظهار کارشناسان، قالیچه بافان منطقه تکاب در این میان در جایگاه اول قرار دارند و گوى سبقت را از قالیبافان منطقه گرفته ‏اند.صنایع دستى آذربایجان غربى زمینه اشتغال نزدیک به 150 هزار نفر از نیروى کار در این استان را فراهم کرده است.

قالیبافى، معرق کارى، منبت کارى، ریزه کارى، سفالگرى، جاجیم و گلیم بافى، منجیق دوزى، حصیر و سبد بافى، بافت جورابهاى پشمى، شال گردن و کلاه، دوخت لباس زنانه و مردانه، پشه‏‌بند دوزى، سجاده، تبدیل پشم به نخ و ساخت ظروف چوبى از چوبهاى جنگلى از ماکو، شمالى‏‌ترین منطقه استان تا تکاب، جنوبى‌‏ترین نقطه آن، رواجى چشمگیر دارد.

فرش تکاب، خوى و ارومیه با ویژگی هاى برجسته خود موجب رونق نمایشگاهى فرش داخل و خارج کشور شده است.جذابیت و نوآورى صنایع دستى آذربایجان غربى زمینه صدور حدود 80 درصد آن را فراهم آورده است.

در آذربایجان غربى تعداد صدها کارگاه و دستگاه صنایع دستى اعم از قالى‏بافى و غیر قالى‏بافى وجود دارد که زمینه اشتغال دهها هزار نفر را فراهم کرده است.بی همانندی و تشابه فراورده های تولیدی با یکدیگر و نیاز نداشتن به سرمایه گذاری زیاد در مقایسه با سایر رشته های صنعتی از ویژگی های صنایع دستی آذربایجان غربی است.

در این استان انواع فرش، گلیم، صنایع چوبی و پارچه‌های دستی تولید می‌شود و علاوه برآن کارگاه‌های صابون‌سازی نیز در سطح استان فعالیت دارند.

از این میان بافته‌های دستی و صنایع چوبی مانند انواع مجسمه‌‌های حیوانات، وسایل شطرنج، جعبه‌ و میز آرایش بانوان و نقاشی روی چرم دارای شهرت ملی است.

صنایع دستی این استان عبارتند از: بافت انواع قالی، گلیم، جاجیم، سجاده، چادرهای کتانی و شال‌گردن، ریسندگی و بافندگی به شیوه سنتی و تولید جوراب‌های پشمی، عرقچین، کلاه و دستکش، حصیربافی، سبدبافی، کوزه‌گری و صنایع چوبی.

قالی بافی

در مورد قالی های استان آذربایجان غربی تاریخ دقیقی در دسترس نیست و نقشه خاصی که مربوط به استان باشد نیز وجود ندارد.

ولی هم اکنون تقریباً نقشه سایر مناطق را می بافند، در آذربایجان غربی، به دلیل نزدیکی و همجواریش با استان آذربایجان شرقی که یکی از مراکز عمده قالیبافی در دنیا است قالیبافی متداول است، مهمترین مراکز قالیبافی استان شهرهای تکاب و میاندوآب و مناطق روستایی و عشایری آن است.

گلیم بافی

در بخشهایی از استان، گلیم سوماک نیز بافته می شود.

رنگرزی و چاپ های سنتی

کلیه فرآورده هایی که بوسیله قلم مو، قالب و شابلون رنگ آمیزی می شود و پذیرای نقش می شود جزو چاپ های سنتی به حساب می آیند، البته در آذربایجان غربی عمدتاً در زمینه رنگرزی فعالیت می کند.

رودوزی
رودوزی های استان عمدتاً در زمینه «ممقان دوزی» انجام می شود. این هنر- صنعت که تولیدش در انحصار زنان و دختران خانه دار است، مواد اولیه مورد نیازش نخ ابریشم رنگین و پارچه است.

بیشتر محصولات این رشته در تهیه کلاه است. البته در حال حاضر زیرلیوانی، کمربند، کفش، جلیقه و رومیزی نیز تهیه می شود.

این رشته از سوزندوزی از بخش هایی است که طی آن، زمینه اساسی پارچه را از بخیه می پوشانند و زمینه تازه ای از نقش و نگار ایجاد می کنند، طرح های سوزندوزی عمدتاً ذهنی و ملهم از برداشت های شخصی هنرمند است.

انتهای پیام/ ق